مریم ولی محمدی؛ امید شکری؛ مهرانگیز شعاع کاظمی؛ محسن احمدی طهور سلطانی
چکیده
مرور پیشینة چالش فزایندة تیزهوشان کمتر موفق سبب شده است که تعداد زیادی از محققان علاقه‌مند به قلمرو مطالعاتی روانشناسی تیزهوشی، وارسی انگیزاننده‌های عضویت سرآمدان به گروه مزبور را در صدر اولویت‌های تحقیقاتی خود تعریف کنند. بنابراین، این پژوهش با هدف ساخت و اعتباریابی پرسشنامة انگیزه‌سازهای رفتارهای خودآسیب‌زای تحصیلی در ...
بیشتر
مرور پیشینة چالش فزایندة تیزهوشان کمتر موفق سبب شده است که تعداد زیادی از محققان علاقه‌مند به قلمرو مطالعاتی روانشناسی تیزهوشی، وارسی انگیزاننده‌های عضویت سرآمدان به گروه مزبور را در صدر اولویت‌های تحقیقاتی خود تعریف کنند. بنابراین، این پژوهش با هدف ساخت و اعتباریابی پرسشنامة انگیزه‌سازهای رفتارهای خودآسیب‌زای تحصیلی در نوجوانان تیزهوش انجام شد. در این پژوهش توصیفی ـ پیمایشی از جامعة آماری نوجوانان تیزهوش دختر و پسر شهرستان کاشان در سال تحصیلی 1402-1401، تعداد 500 دانش‌آموز (250 دختر و 250 پسر) با روش نمونه‌گیری دردسترس انتخاب و به پرسشنامة انگیزه‌سازهای رفتارهای خودآسیب‌زای تحصیلی و ابزار غربالگری تاب‌آوری روان‌شناختی در نوجوانان تیزهوش (Almasi & et al.,2023) پاسخ دادند. نتایج روش آماری تحلیل عاملی تاییدی نشان داد که در پرسشنامة انگیزه‌سازهای رفتارهای خودآسیب‌زای تحصیلی مدل اندازه‌گیری مشتمل بر پنج عاملِ آمایه‌های ذهنی تحصیلی تثبیت شده، درماندگی آموخته شده، بیش‌اشتغالی به ناتوانی‌های فردی، فقدان پرطاقتی و اراده‌مندی و عدم کنترل ادراک شده، با داده‌ها برازش مطلوبی داشت. همچنین، نتایج مربوط به همبستگی بین وجوة چندگانة رفتارهای خودآسیب‌زای تحصیلی با ابعاد منابعِ درون ـ برون‌فردی تاب‌آوری روان‌شناختی در نوجوانان تیزهوش، شواهد مضاعفی در دفاع از روایی ملاکی این ابزار فراهم آرود. علاوه بر این، نتایج روش آماری آزمون t برای گروه‌های مستقل با تاکید بر معناداری آماری بین دو گروه یادگیرنده متمایل و غیرمتمایل به رفتارهای پرخطر تحصیلی، از روایی افتراقی پرسشنامه، حمایت کرد. ضرایب همسانی درونی وجوة چندگانة پرسشنامة انگیزه‌سازهای رفتارهای خودآسیب‌زای تحصیلی در بازة 91/0 تا 94/0 به دست آمد. در مجموع، نتایج این پژوهش ضمن تاکید بر اتقان نظام مفهومی زیربنایی سازة چندساحتی انگیزه‌سازهای رفتارهای خودآسیب‌زای تحصیلی در نوجوانان تیزهوش، شواهد متقنی را نیز در دفاع از مشخصه‌های فنی روایی و پایایی پرسشنامة رفتارهای پرخطر تحصیلی در نوجوانان تیزهوش فراهم آورد.
فرهاد تنهای رشوانلو؛ هادی صمدیه؛ مرضیه مشایخی؛ فاطمه فرزانه؛ بتول گلی؛ علی اصغر شهابی فر
چکیده
در طی بیش از سه دهه، مقیاس رضایت از زندگی (SWLS; Diener et al., 1985) مورد استفاده قرار گرفته است. اما در این مدت تغییراتی در تفسیر رضایت از زندگی ایجاد شده است. هدف از پژوهش حاضر بررسی ویژگی های روانسنجی مقیاس رضایت از زندگی ریورساید (RLSS) در میان دانشجویان بود. در یک طرح اعتباریابی، 210 نفر از دانشجویان مؤسسات غیردولتی شهر مشهد، به صورت در دسترس ...
بیشتر
در طی بیش از سه دهه، مقیاس رضایت از زندگی (SWLS; Diener et al., 1985) مورد استفاده قرار گرفته است. اما در این مدت تغییراتی در تفسیر رضایت از زندگی ایجاد شده است. هدف از پژوهش حاضر بررسی ویژگی های روانسنجی مقیاس رضایت از زندگی ریورساید (RLSS) در میان دانشجویان بود. در یک طرح اعتباریابی، 210 نفر از دانشجویان مؤسسات غیردولتی شهر مشهد، به صورت در دسترس انتخاب شدند و مقیاس رضایت از زندگی ریورساید (RLSS; Margolis et al., 1985)، مقیاس رضایت از زندگی (SWLS; Diener et al., 1985)، فرم کوتاه مقیاس بهزیستی روان‌شناختی (Reif, 1989) و مقیاس فشار روانی کسلر (Kessler et al., 2002) را تکمیل کردند. روایی محتوایی، تغییرناپذیری جنسیتی تأییدی، همگرا و واگرا و همچنین همسانی درونی و پایایی مورد بررسی قرار گرفت. شاخص CVR برای کل مقیاس برابر با 87/0 و شاخص CVI برابر با 97/0 به دست آمد. آلفای کرونباخ نیز 88/0 و ضریب دو نیمه کردن اسپیرمن براون برابر با 88/0 بود. روایی عاملی تأییدی در کل نمونه، زنان و مردان، مطلوب بود. ساختار عاملی مقیاس بر حسب جنسیت تغییرناپذیر بود. روایی همگرا و واگرا نیز مطلوب بود (01/0>P). تفاوت سنی معنادار بود و افراد جوان تر رضایت از زندگی بیشتری داشتند. اما بر اساس جنسیت، تاهل، تحصیلات و اشتغال تفاوت معناداری به دست نیامد. به نظر می رسد مقیاس رضایت از زندگی ریورساید (RLSS) از روایی و پایایی مطلوبی در دانشجویان برخوردار بوده و مقیاس مناسبی برای مطالعات آتی است.
مجتبی خلیلی زارچی؛ منیژه شهنی ییلاق
چکیده
چکیدهاین پژوهش با هدف بررسی روایی، پایایی و ساختار عاملی پرسشنامه انگیزه خواندن انجام شده. طرح پژوهش حاضر در زمره پژوهش‌های پیمایشی و توسعه ابزار به شمار می‌آید. جامعه آماری پژوهش کلیه دانش‌آموزان پایه ششم شهرستان یزد بود. شرکت کنندگان شامل یک گروه نمونه 300 نفری از دانش آموزان پایه ششم شهر یزد سال تحصیلی 1401-1400 بود که با روش نمونه‌گیری ...
بیشتر
چکیدهاین پژوهش با هدف بررسی روایی، پایایی و ساختار عاملی پرسشنامه انگیزه خواندن انجام شده. طرح پژوهش حاضر در زمره پژوهش‌های پیمایشی و توسعه ابزار به شمار می‌آید. جامعه آماری پژوهش کلیه دانش‌آموزان پایه ششم شهرستان یزد بود. شرکت کنندگان شامل یک گروه نمونه 300 نفری از دانش آموزان پایه ششم شهر یزد سال تحصیلی 1401-1400 بود که با روش نمونه‌گیری تصادفی خوشه‌ای چند مرحله‌ای انتخاب شدند و به پرسشنامه انگیزش خواندن شیفل و شافنر (2016) پاسخ دادند. برای تحلیل داده ها از روش‌های تحلیل عاملی و ضریب آلفای کرونباخ با استفاده از نرم افزار SPSS26 و Smart PLS استفاده شد. نتایج تحلیل عاملی نشان داد که پرسشنامه از هفت عامل تشکیل شده و از شاخص های برازش مناسبی برخوردار است . ضرایب آلفای کرونباخ برای کل مقیاس و ابعاد آن بین 77/0 تا 92/0 نوسان داشت. در نهایت، نسخه فارسی پرسشنامه "انگیزش خواندن"، برای سنجش دلایل مختلفی که دانش آموزان ایرانی به خواندن میپردازند، از خصوصیات روان سنجی قابل قبولی برخوردار است و می توان از آن به عنوان ابزاری معتبر در موقعیت های پژوهشی، آموزشی و بالینی استفاده کرد .
کریم عبدالمحمدی؛ فرهاد غدیری صورمان آبادی؛ عسگر علیمحمدی
چکیده
هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی ویژگیهای روانسنجی فرم تجدیدنظرشده پرسشنامه مهارت‌های اجرایی انجام شد. روش: روش پژوهش حاضر توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعة آماری پژوهش شامل کلیة دانشجویان مشغول به تحصیل در دانشگاه‌های ایران بودند که با استفاده از روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چند مرحله‌ای 1337 دانشجوی دختر و پسر انتخاب شدند. پس از ترجمه و ...
بیشتر
هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی ویژگیهای روانسنجی فرم تجدیدنظرشده پرسشنامه مهارت‌های اجرایی انجام شد. روش: روش پژوهش حاضر توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعة آماری پژوهش شامل کلیة دانشجویان مشغول به تحصیل در دانشگاه‌های ایران بودند که با استفاده از روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چند مرحله‌ای 1337 دانشجوی دختر و پسر انتخاب شدند. پس از ترجمه و اخذ نظرات کارشناسان خبره و آزمودنی‌ها، روایی صوری مقیاس تأیید شد. برای انجام تحلیل‌های آماری از نرم‌افزار AMOS و SPSS استفاده شد. یافته‌ها: نتایج تحلیل عاملی تأییدی نشان داد که در نمونة دانشجویان ایرانی ساختار پنج عاملی مقیاس با داده‌ها برازش مطلوبی داشت. مقادیر ضرایب همسانی درونی نسخة تجدیدنظر شده تجدیدنظرشده پرسشنامه مهارت‌های اجرایی برای برای عامل اول (برنامه‌ریزی) 84/0، عامل دوم (مدیریت زمان) 78/0، عامل سوم (تنظیم هیجان) 76/0، عامل چهارم (سازماندهی) 72/0 و عامل پنجم (تنظیم رفتار) 70/0 به دست آمد. نتیجه‌گیری: در مجموع، نتایج مطالعة حاضر نشان داد که نسخة تجدیدنظر شده پرسشنامه مهارت‌های اجرایی برای سنجش کارکردهای اجرایی در دانشجویان ایرانی ابزاری روا و پایا است. این ابزار می‌تواند جهت اندازه‌گیری کارکردهای اجرایی در بخش‌های پژوهشی و درمانی مورد استفاده قرار گیرد.
شکوفه موسوی؛ علی خدائی؛ امید شکری
چکیده
توانش یادگیری خودراهبر، که در پاسخ به تغییرات سریعِ جوامع مدرن، به مثابة یک مهارتِ بقا، نقش می‌آفریند، در بسیاری از کشورهای جهان، به عنوانِ یکی از هدف‌های اصلی آموزشی، تلقی می‌شود. بنابراین، این پژوهش با هدف تحلیل ویژگیهای روانسنجی نسخه فارسی مقیاس یادگیری خودراهبر(Lounsbury & Gibson, 2006) در دانشجویان انجام شد. در این پژوهش پیمایشی ...
بیشتر
توانش یادگیری خودراهبر، که در پاسخ به تغییرات سریعِ جوامع مدرن، به مثابة یک مهارتِ بقا، نقش می‌آفریند، در بسیاری از کشورهای جهان، به عنوانِ یکی از هدف‌های اصلی آموزشی، تلقی می‌شود. بنابراین، این پژوهش با هدف تحلیل ویژگیهای روانسنجی نسخه فارسی مقیاس یادگیری خودراهبر(Lounsbury & Gibson, 2006) در دانشجویان انجام شد. در این پژوهش پیمایشی توصیفی، 400 دانشجوی کارشناسی دانشگاه شهید بهشتی (200 مرد و 200 زن) با استفاده از روش نمونه‌گیری در دسترس، انتخاب شدند. دانشجویان به مقیاس یادگیری خودراهبر، مقیاس نظم‌بخشی انگیزشی (Kim, Brady & Wolters, 2018) و مقیاس پایستگی انگیزشی(Constantin, Holman & Hojbota, 2012) پاسخ دادند. در بخش نخست، نتایج تحلیل مولفه‌های اصلی، بر ساختار تک‌عاملی مقیاس، تاکید کرد. در ادامه، در حالی که نتایج تحلیل عاملی تاییدی، ساختار تک‌عاملی مقیاس را تایید کرد، نتایج تحلیل عاملی تاییدی چندگروهی نیز از هم‌ارزی جنسیتی ساختار عاملی، حمایت کرد. یافتة مربوط به آلفای کرونباخ نیز نشان داد که مقیاس از نظر درونی هماهنگ بود. نتایج مربوط به همبستگی بین یادگیری خودراهبر با نظم‌بخشی و پایستگی انگیزشی، شواهد متقتنی در دفاع از روایی همگرا مقیاس، فراهم آورد. در مجموع، مطالعة حاضر با تدارک شواهدی در دفاع از روایی و پایانی نسخه فارسی مقیاس یادگیری خودراهبر در دانشجویان نشان داد که مقیاس مزبور برای سنجش یادگیری خودراهبر در بافت دانشگاهی ایران، ابزاری قابل استفاده بود. نتایج این مطالعه، همچنین، موافق با دیگر شواهد تجربی از طریق تاکید بر برخی همبسته‌های انگیزشی یادگیری خودراهبر مانند نظم‌بخشی و پایستگی انگیزشی، در گستراندن دامنه موضوعی ایدة بسیط یادگیری خودراهبر و خودانگیخته از نقشی بنیادین، برخوردار بود.
سیده خدیجه امیریان؛ افصل السادات حسینی دهشیری
چکیده
ارزش‌های اخلاقی موضوعی مورد علاقه برای پژوهشگران و عامه مردم است. هدف پژوهش حاضر بررسی ویژگیهای روانسنجی پرسشنامه سنجش ارزش‌های اخلاقی (EVA) بود. جامعه پژوهش کلیه دانشجویان مشغول به تحصیل در سال 1401- 1400 در دانشگاه تهران بودند که 422 نفر از آنها در پژوهش شرکت کردند. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران تعیین شد. شرکت‌کنندگان به پرسشنامه‌های ...
بیشتر
ارزش‌های اخلاقی موضوعی مورد علاقه برای پژوهشگران و عامه مردم است. هدف پژوهش حاضر بررسی ویژگیهای روانسنجی پرسشنامه سنجش ارزش‌های اخلاقی (EVA) بود. جامعه پژوهش کلیه دانشجویان مشغول به تحصیل در سال 1401- 1400 در دانشگاه تهران بودند که 422 نفر از آنها در پژوهش شرکت کردند. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران تعیین شد. شرکت‌کنندگان به پرسشنامه‌های سنجش ارزش‌های اخلاقی (پادیلا-واکر و جنسن، 2016)، ادراک شایستگی (هارتر، 1989)، تعهد مذهبی (ورتینگتون و همکاران، 2003) و کیفیت روابط بین‌فردی (پیرس و همکاران، 1991) که به صورت آنلاین در اختیار آنها قرار گرفت، پاسخ دادند. تحلیل‌‌ها در چند گام شامل تحلیل‌آیتم، تحلیل‌عاملی‌اکتشافی، تحلیل‌عاملی‌تاییدی، محاسبه پایایی و روایی همگرا انجام شد. نتایج تحلیل‌آیتم نشان داد تمام آیتم‌ها از کفایت لازم برخوردار هستند. تحلیل‌عاملی‌اکتشافی منجر به استخراج سه عامل شد که به ترتیب بر‌اساس اندازه ارزش‌ویژه، عامل‌های اخلاق مبتنی بر الوهیت، اخلاق مبتنی بر جمع و اخلاق مبتنی بر خودمختاری بودند. تحلیل‌عاملی‌تاییدی مرتبه دوم نیز ساختار سه عاملی به همراه یک عامل کلی ارزش‌های اخلاقی را تایید کرد. روایی همگرا، پایایی کل و پایایی عامل‌ها مناسب بود؛ بنابراین پرسشنامه سنجش ارزش‌های اخلاقی در جامعه دانشجویان ایرانی دارای پایایی و روایی مناسب است و می‌توان از آن به عنوان یک ابزار معتبر برای سنجش ارزش‌های اخلاقی در دانشجویان استفاده کرد.
مجید سلیمانی؛ عزت اله قدم پور؛ محمد عباسی
چکیده
مداومت تحصیلی بیانگر استمرار و تعهد رفتاری به آموزش و یادگیری است که وجود چنین ابزاری در داخل کشور موردنیاز بود. پژوهش حاضر با هدف بررسی ویژگیهای روانسنجی مقیاس مداومت تحصیلی انجام گرفت. این پژوهش از نوع پژوهش‌های توصیفی است که با هدف کاربردی به بررسی ویژگیهای روانسنجی میپردازد. جامعه آماری پژوهش تمامی دانش‌آموزان ...
بیشتر
مداومت تحصیلی بیانگر استمرار و تعهد رفتاری به آموزش و یادگیری است که وجود چنین ابزاری در داخل کشور موردنیاز بود. پژوهش حاضر با هدف بررسی ویژگیهای روانسنجی مقیاس مداومت تحصیلی انجام گرفت. این پژوهش از نوع پژوهش‌های توصیفی است که با هدف کاربردی به بررسی ویژگیهای روانسنجی میپردازد. جامعه آماری پژوهش تمامی دانش‌آموزان دوره متوسطه اول شهرستان قم بودند که در سال تحصیلی 1401-1400 به تحصیل اشتغال داشتند. تعداد 355 دانش‌آموز به روش تصادفی خوشه‌ای چندمرحلهای وارد نمونه شدند و مقیاس مداومت تحصیلی طالیب و همکاران (2018) را تکمیل نمودند. داده‌ها پس از جمع‌آوری با استفاده از نرم‌افزارهای آماری SPSS22 و AMOS22 و از روش‌های تحلیل عاملی اکتشافی و تحلیل پایایی موردبررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد، عامل استخراجشده 93/79 درصد متغیر مداومت تحصیلی را تبیین میکند. همچنین، پایایی ابزار به روش ضریب آلفای کرونباخ برابر با 994/0 و به روش دونیمه کردن برای نیمه اول برابر با 989/0 و برای نیمه دوم برابر با 988/0 بود. با توجه به نتایج تحلیل عاملی اکتشافی و تحلیل پایایی، به نظر نسخه فارسی مقیاس مداومت تحصیلی، ابزاری کارآمد محسوب می‌شود.
سیمین حسینیان؛ سارا کریمی؛ فائزه پیمان پاک
چکیده
مقیاس منابع خودکارآمدی مشاوره (SCSE-M) یک مقیاس خودگزارشی برای سنجش خودکارآمدی است که با 25 ماده بر نحوه عملکرد مشاوران تمرکز دارد بااین‌حال این مقیاس تاکنون در جامعه ایرانی موردبررسی قرار نگرفته و ویژگی روانسنجی آن برآورد نشده است. هدف از پژوهش حاضر در مرحله اول ترجمه این مقیاس از زبان انگلیسی به زبان فارسی و سپس تعیین ویژگیهای ...
بیشتر
مقیاس منابع خودکارآمدی مشاوره (SCSE-M) یک مقیاس خودگزارشی برای سنجش خودکارآمدی است که با 25 ماده بر نحوه عملکرد مشاوران تمرکز دارد بااین‌حال این مقیاس تاکنون در جامعه ایرانی موردبررسی قرار نگرفته و ویژگی روانسنجی آن برآورد نشده است. هدف از پژوهش حاضر در مرحله اول ترجمه این مقیاس از زبان انگلیسی به زبان فارسی و سپس تعیین ویژگیهای روانسنجی آن در نمونه ایرانی بود. نمونه پژوهش شامل 297 نفر از مشاوران شهر تهران در سال 1400 بود که به شیوه غیرتصادفی در دسترس انتخاب شده و به ابزار پژوهش شامل مقیاس منابع خودکارآمدی مشاوره (2020)، مقیاس خودکارآمدی عمومی (1995)، مقیاس شکوفایی Deiner (2010)، مقیاس خودکارآمدی مشاوران (2009) پاسخ دادند. داده‌ها با استفاده از روش تحلیل عاملی تأییدی موردبررسی قرار گرفت. بر اساس یافته‌ها، اعتبار صوری، محتوا و سازه نشان‌دهندة اعتبار و پایایی مناسب این ابزار بود. همچنین اعتبار همگرا (AVE>0/50)، برای این پرسشنامه تعیین و تأیید شد. برای بررسی پایایی و همسانی درونی مقیاس منابع خودکارآمدی مشاوران از پایایی ترکیبی و ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد که نتایج نشان داد که این مقیاس از همسانی درونی و پایایی ترکیبی مناسبی برخوردار است. درنهایت تحلیل ماتریس همبستگی مربوط به متغیرهای مطالعه نشان داد که مقیاس منابع خودکارآمدی مشاوره با مقیاس خودکارآمدی عمومی، مقیاس شکوفایی دینر، مقیاس خودکارآمدی مشاوران و سن و سابقه فعالیت همبستگی مثبت و معنادار داشته است (01/0<p). روی‌هم‌رفته نتایج پژوهش حاضر مبین آن بود که این مقیاس در نمونه ایرانی از ویژگی روانسنجی مطلوبی برخوردار است و مخصوصاً می‌توان آن را در نمونه‌های ایرانی برای بررسی خودکارآمدی مشاوره با اطمینان استفاده نمود.
امیر قربان پور لفمجانی؛ نسرین جلالی هریس؛ سجاد رضائی
چکیده
این مطالعه با هدف بررسی اعتبار و پایایی نسخه فارسی پرسشنامه فرا والدگری (MPQ) هولدن و هاوک در نمونه‌ای از پدران ایرانی انجام شد. روش پژوهش موردنظر کاربردی و از بعد هدف توصیفی است که به‌صورت پیمایشی داده‌های آن جمع‌آوری شده است. طی سه زیرمطالعه پدران شهر رشت به شیوه در دسترس انتخاب شدند و به نسخه ترجمه‌شده فارسی MPQ پاسخ دادند. در زیر ...
بیشتر
این مطالعه با هدف بررسی اعتبار و پایایی نسخه فارسی پرسشنامه فرا والدگری (MPQ) هولدن و هاوک در نمونه‌ای از پدران ایرانی انجام شد. روش پژوهش موردنظر کاربردی و از بعد هدف توصیفی است که به‌صورت پیمایشی داده‌های آن جمع‌آوری شده است. طی سه زیرمطالعه پدران شهر رشت به شیوه در دسترس انتخاب شدند و به نسخه ترجمه‌شده فارسی MPQ پاسخ دادند. در زیر مطالعه اول پایایی بازآزمایی ارزیابی شد و این شاخص برای نمره کل 841/0=r و در سطح مؤلفه‌های ارزیابی (802/0=r)، پیش‌بینی‌گری (858/0=r)، انعکاسگری (839/0=r) و حل مسئله (864/0=r) به دست آمد و در سطح 001/0>P معنادار بودند. ضریب همبستگی درون خوشه‌ای نیز در تمامی موارد 90/0 ICC> به دست آمد. در زیر مطالعه دوم (240n=) ضریب آلفای کرونباخ کل ابزار برابر 778/0 و برای زیر مقیاس‌ها در دامنه 70/0 تا 73/0 محاسبه شد. در تحلیل عامل تأییدی (CFA) مرتبه اول، گویه‌های 3 و 4 از مؤلفه ارزیابی، گویه 10 از مؤلفه پیش‌بینی‌گری، گویه‌های 15 و 16 از مؤلفه انعکاسگری و گویه‌های 18، 19 و 20 از مؤلفه حل مسئله به دلیل بار عاملی کمتر از 3/0 حذف شدند و شاخص‌های اعتبار سازه، تأییدکنندۀ برازش مناسب مدل نهایی بودند. شواهد اعتبار همزمان نیز آشکار ساخت نمره کل MPQ به‌طور معناداری توانسته است واریانس نمرات متغیرهای عملکرد خانواده را در جهات مورد انتظار پیش‌بینی و تبیین نماید. نسخه فارسی MPQ در پدران با ساختار چهار عاملی و پس از حذف 8 سؤال دارای پایایی بازآزمایی، انسجام درونی، اعتبار سازه و اعتبار همزمان مطلوبی است.
زهرا فاتحی پیکانی؛ حسین ابراهیمی مقدم؛ هائیده صابری
چکیده
این پژوهش با هدف تحلیل ویژگیهای روانسنجی نسخة فارسی مقیاس تاب‌آوری نوجوان (Oshio et al., 2002) در بین گروهی از نوجوانان دختر انجام شد. در مطالعه همبستگی حاضر، 486 نوجوان دختر که با روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند، به مقیاس تاب‌آوری نوجوان (Oshio et al., 2002)، مقیاس ذهن‌آگاهی نوجوان و بزرگسال (Droutman et al., 2018)، مقیاس باز ارزیابی شناختی (Gross ...
بیشتر
این پژوهش با هدف تحلیل ویژگیهای روانسنجی نسخة فارسی مقیاس تاب‌آوری نوجوان (Oshio et al., 2002) در بین گروهی از نوجوانان دختر انجام شد. در مطالعه همبستگی حاضر، 486 نوجوان دختر که با روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند، به مقیاس تاب‌آوری نوجوان (Oshio et al., 2002)، مقیاس ذهن‌آگاهی نوجوان و بزرگسال (Droutman et al., 2018)، مقیاس باز ارزیابی شناختی (Gross & John, 2003) و فهرست مقابلة فعال (Greenglass et al., 1999) پاسخ دادند. به‌منظور تعیین روایی عاملی مقیاس تاب-آوری نوجوان از روش آماری تحلیل مؤلفه‌های اصلی با چرخش اوبلیمین و به‌منظور تعیین روایی ملاکی مقیاس از همبستگی بین زیرمقیاس‌های تاب‌آوری با ذهن‌آگاهی، باز ارزیابی شناختی و مقابلة فعال، استفاده شد. نتایج تحلیل مؤلفه‌های اصلی نشان داد که مقیاس تاب‌آوری نوجوان از چهار عامل جهت‌گیری مثبت نسبت به آینده، نظم‌بخشی هیجانی، نوجویی و بردباری، تشکیل شد. ضرایب همبستگی بین ابعاد تاب‌آوری با ذهن‌آگاهی، باز ارزیابی شناختی و مقابلة فعال، از روایی ملاکی مقیاس تاب-آوری نوجوان، به‌طور تجربی، حمایت کرد. مقادیر ضرایب همسانی درونی عامل‌های جهت‌گیری مثبت نسبت به آینده، نظم‌بخشی هیجانی، نوجویی و بردباری به ترتیب برابر با 90/0، 75/0، 77/0 و 65/0 به دست آمد. درمجموع، نتایج مطالعة حاضر نشان داد که نسخة فارسی مقیاس تاب‌آوری نوجوان برای سنجش سازة تاب‌آوری روان‌شناختی ابزاری روا و پایا است.
زهرا حاجی حیدری؛ عباس عبداللهی؛ سمیه قیاسی
چکیده
عشق دلسوزانه به انسانیت یک مفهوم نسبتاً جدید است و تحقیقات قابل‌توجهی در دو دهه گذشته انجام شده است. با وجود اهمیت کاربردی عشق مشفقانه به انسانیت (CLS-H-SF) تاکنون هیچ پژوهشی بر روی نوجوانان انجام نشده است؛ بنابراین، هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی ویژگیهای روانسنجی مقیاس عشق مشفقانه به انسانیت در نوجوانان بود که جهت کاربردهای مختلف، به‌ویژه ...
بیشتر
عشق دلسوزانه به انسانیت یک مفهوم نسبتاً جدید است و تحقیقات قابل‌توجهی در دو دهه گذشته انجام شده است. با وجود اهمیت کاربردی عشق مشفقانه به انسانیت (CLS-H-SF) تاکنون هیچ پژوهشی بر روی نوجوانان انجام نشده است؛ بنابراین، هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی ویژگیهای روانسنجی مقیاس عشق مشفقانه به انسانیت در نوجوانان بود که جهت کاربردهای مختلف، به‌ویژه در مشاوره تحصیلی- شغلی دانش‌آموزان دبیرستانی مفید خواهد بود. نمونه‌ای شامل 479 دانش‌آموز نوجوان داوطلب به مقیاس عشق مشفقانه به انسانیت، مقیاس فارسی عاطفه مثبت و منفی (PANAS)، مقیاس عزتنفس روزنبرگ (SES) و مقیاس رضایت از زندگی (SWLS) پاسخ دادند. به‌منظور ارزیابی روایی از همبستگی گویه‌ها با نمره کل و تحلیل عاملی تأییدی و جهت تعیین پایایی از آلفای کرونباخ استفاده شد. عشق مشفقانه به انسانیت با عاطفه مثبت، عزتنفس و رضایت از زندگی همبستگی مثبت و با عاطفه منفی همبستگی منفی داشت. تحلیل عاملی تأییدی از مدل تک عاملی پشتیبانی میکند و از سازگاری درونی خوبی برخوردار است. بر اساس یافته‌ها، نسخه فارسی مقیاس عشق مشفقانه به انسانیت در نوجوانان دارای ویژگیهای روانسنجی مناسب و مقیاسی پایا، معتبر و کوتاه است.
اعظم عزیزی؛ فریده حمیدی؛ مریم مشکوه
چکیده
فرهنگ پذیری فرآیند تغییرات اجتماعی، روانی و فرهنگی است که از تعامل فرهنگها و درعین‌حال سازگاری با فرهنگ حاکم بر جامعه ناشی می‌شود. این پژوهش با هدف ساخت، عامل‌یابی و روایی‌سنجی پرسشنامه فرهنگ‌پذیری در دختران دانش‌آموز دوزبانه در شهر ارومیه انجام شد. جامعه آماری شامل دانش‌آموزان دختر دو زبانه پایه‌های دهم و یازدهم در سال تحصیلی ...
بیشتر
فرهنگ پذیری فرآیند تغییرات اجتماعی، روانی و فرهنگی است که از تعامل فرهنگها و درعین‌حال سازگاری با فرهنگ حاکم بر جامعه ناشی می‌شود. این پژوهش با هدف ساخت، عامل‌یابی و روایی‌سنجی پرسشنامه فرهنگ‌پذیری در دختران دانش‌آموز دوزبانه در شهر ارومیه انجام شد. جامعه آماری شامل دانش‌آموزان دختر دو زبانه پایه‌های دهم و یازدهم در سال تحصیلی 1400-1401 در شهر ارومیه بود. تعداد 300 دانش‌آموز با روش تصادفی خوشه‌ای سه مرحله‌ای انتخاب شدند و به پرسشنامه فرهنگ‌پذیری پاسخ دادند. پایایی با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ و روایی با استفاده از روایی محتوایی و تحلیل عاملی تأییدی محاسبه شد. نتایج پژوهش حاکی از پایایی مطلوب بود و نتایج تحلیل عاملی تأییدی حاکی از میزان مطلوب شاخص‌های برازش مدل بود. بنا بر متوسط واریانس استخراجشده (AVE) 2 عامل استخراجشده توانستند 61/51 درصد از واریانس پرسشنامه فرهنگ پذیری را تبیین کنند. بر اساس نتایج تحقیق حاضر مقیاس فرهنگ‌پذیری با پانزده گویه و دو مؤلفه زبان و هویت فرهنگی استخراج گردید که می‌تواند برای سنجش میزان فرهنگ‌پذیری دانش‌آموزان مورداستفاده قرار گیرد.
غلام رضا غضنفری؛ زهره رافضی
چکیده
خودشیفتگی اختلالی است که بر روابط و تجارب بین فردی، شناخت، تمایلات و احساسات افراد اثر میگذارد و تشخیص دقیق و زودهنگام این اختلال جهت انجام مداخلات روان‌شناختی حائز اهمیت است. ازاین‌رو، ابزارهای سنجش متعددی بدین منظور ساخته شده است. هدف پژوهش حاضر نیز بررسی ویژگیهای روانسنجی پرسشنامه خودشیفتگی فرم کوتاه پنج عاملی شرمن (FFNI-SF) ...
بیشتر
خودشیفتگی اختلالی است که بر روابط و تجارب بین فردی، شناخت، تمایلات و احساسات افراد اثر میگذارد و تشخیص دقیق و زودهنگام این اختلال جهت انجام مداخلات روان‌شناختی حائز اهمیت است. ازاین‌رو، ابزارهای سنجش متعددی بدین منظور ساخته شده است. هدف پژوهش حاضر نیز بررسی ویژگیهای روانسنجی پرسشنامه خودشیفتگی فرم کوتاه پنج عاملی شرمن (FFNI-SF) بود. نمونه پژوهش حاضر شامل 576 نفر از دانشجویان مقاطع مختلف تحصیلی دانشگاه‌های علامه طباطبایی، تهران و امیرکبیر بودند که به پرسشنامه‌های FFNI-SF، خودشیفتگی مرضی (PNI) و شخصیت خودشیفته (NPI) پاسخ دادند. تحلیل داده‌ها با استفاده از شاخص‌های روانسنجی مانند همسانی درونی، پایایی از نوع بازآزمایی، روایی همگرا و سازه انجام شد. یافته‌ها نشان داد که شاخص همسانی درونی یعنی آلفای کرونباخ به‌دست‌آمده، برای کل پرسشنامه 0.87 و برای 15 خرده مقیاس بین 0.54 تا 0.79، مطلوب است. شاخص پایایی بازآزمایی کل مقیاس در فاصله سه‌هفته‌ای 0.88 بود و ضرایب بازآزمایی خرده مقیاس‌ها برای 15 خرده مقیاس بین 0.55 تا 0.81 و مناسب بود. همچنین روایی همگرا این پرسشنامه با توجه به ضریب همبستگی کلی نمره این پرسشنامه با دو پرسشنامه (PNI) و (NPI) به ترتیب برابر با 0.52 و 0.53 و معنادار بود. روایی سازه این پرسشنامه که با استفاده از تحلیل عاملی تأییدی (CFA) انجام شد، نیز نشاندهنده برازش مناسب و قابل‌قبول این پرسشنامه بود. به‌طورکلی نتایج نشان داد که این پرسشنامه از روایی و پایایی مطلوبی برخوردار است؛ بنابراین نسخه ایرانی این پرسشنامه FFNI-SF می‌تواند به‌عنوان ابزار مناسبی در ارزیابی ویژگیهای شخصیتی خودشیفتگی مورداستفاده متخصصان قرار گیرد.
مرضیه کریمی؛ صادق نصری؛ فاطمه قائمی
چکیده
استرس والدگری تأثیرات منفی قابل‌توجهی بر سلامت جسمانی و روانی والدین کودکان مبتلا به اوتیسم دارد. هدف پژوهش بررسی ویژگیهای روانسنجی مقیاس استرس والدگری در مادران کودکان مبتلا به اوتیسم بود. روش پژوهش پیمایشی و جامعه آماری مادران دارای فرزند مبتلا به اختلال طیف اوتیسم تهران در بهار 1401 بود. نمونه آماری 276 نفر از مادران کودکان مبتلا ...
بیشتر
استرس والدگری تأثیرات منفی قابل‌توجهی بر سلامت جسمانی و روانی والدین کودکان مبتلا به اوتیسم دارد. هدف پژوهش بررسی ویژگیهای روانسنجی مقیاس استرس والدگری در مادران کودکان مبتلا به اوتیسم بود. روش پژوهش پیمایشی و جامعه آماری مادران دارای فرزند مبتلا به اختلال طیف اوتیسم تهران در بهار 1401 بود. نمونه آماری 276 نفر از مادران کودکان مبتلا به اوتیسم بود که به شیوه در دسترس انتخاب شدند. ابزارهای سنجش مقیاس‌های استرس والدگری اوتیسم Phetrasuwan and Miles (2009) و تاب‌آوری Conner and Davidson (2003) بود. برای تحلیل داده‌ها از آمار توصیفی و استنباطی و همچنین تحلیل عامل تأییدی استفاده شد. همچنین از نرم‌افزارهای SPSS نسخه 25 و Smart PLS نسخه 3.2 بهره گرفته شد. یافته‌ها نشان داد که مقدار آلفای کرونباخ مقیاس استرس والدگری اوتیسم برابر با 953/0 و برای مؤلفه‌های چهارگانه رفتارها و ارتباطات کودک، استرس مراقبتی، حمایت از نیازهای کودک و زندگی شخصی و خانوادگی بین 76/0 تا 92/0 و ضرایب پایایی ترکیبی نیز برای کل مقیاس 962/0 و برای مؤلفه‌ها بین 86/0 تا 93/0 به دست آمد. روایی صوری و محتوایی مقیاس با نظر والدین و متخصصان تأیید شد. روایی ملاکی با استفاده از مقیاس تاب‌آوری به‌طور همزمان قابل‌قبول بوده است. تحلیل عامل تأییدی نشان داد که ضمن برخورداری مقیاس از روایی همگرا و واگرای مطلوب، مدل چهار عاملی تأیید شد. با توجه پایایی و روایی مناسب، به متخصصان بالینی و محققان توصیه می‌شود برای سنجش استرس والدگری مادران از مقیاس مذکور استفاده نمایند
محمد محمدی پور؛ شبنم نورالهی
چکیده
شایستگی‌های سواد دیجیتالی نقش محوری در رشد حرفه‌ای معلمان دارد. بااین‌وجود، فقدان ابزار کارآمد برای سنجش یادگیری دیجیتالی معلم، تحقیقات در این زمینه را با مشکل روبرو کرده است. هدف پژوهش حاضر بررسی ویژگیهای روانسنجی پرسشنامه هویت یادگیری دیجیتالی زیمر، مک تیگو و ماتسودا (2021) بود. روش پژوهش از نوع پیمایشی بود. جامعه آماری پژوهش ...
بیشتر
شایستگی‌های سواد دیجیتالی نقش محوری در رشد حرفه‌ای معلمان دارد. بااین‌وجود، فقدان ابزار کارآمد برای سنجش یادگیری دیجیتالی معلم، تحقیقات در این زمینه را با مشکل روبرو کرده است. هدف پژوهش حاضر بررسی ویژگیهای روانسنجی پرسشنامه هویت یادگیری دیجیتالی زیمر، مک تیگو و ماتسودا (2021) بود. روش پژوهش از نوع پیمایشی بود. جامعه آماری پژوهش کلیه معلمان مدارس شهر مشهد بودند که در سال تحصیلی 1400-1399 مشغول تدریس بودند. با استفاده از روش نمونه‌گیری در دسترس و بر اساس فرمول کوکران حجم نمونه 420 نفر تعیین شد. پرسشنامه پس از ترجمه و رواسازی توسط متخصصان، به‌صورت الکترونیکی توزیع و تکمیل گردید. برای احراز روایی سازه از تحلیل عاملی تأییدی و برای پایایی از روش همسانی درونی استفاده شد. نتایج تحلیل عاملی تأییدی برازندگی مدل و ساختار روابط درونی گویه‌ها را تأیید کرد. ضریب آلفای کرونباخ برای کل پرسشنامه هویت یادگیری دیجیتالی برابر با 85/0 و برای عامل‌های یادگیری خودتنظیمی (86/0)، منابع دانش (91/0)، نگرش (91/0)، کارآمدی (91/0)، اهمیت دانش (91/0) و چالش (90/0) به دست آمد. بحث و نتیجه‌گیری: پرسشنامه هویت یادگیری دیجیتالی معلمان از ویژگیهای روانسنجی قابل‌قبولی برخوردار است و می‌توان از آن به‌عنوان ابزاری معتبر در پژوهش‌ها استفاده کرد.
مریم آسوده؛ رسول کرد نوقابی
چکیده
هدف این پژوهش بررسی روایی و پایایی پرسشنامه‌ی خرد بود. جامعه آماری این پژوهش کلیه شهروندان ساکن شهر همدان بودند که به روش نمونه‌گیری در دسترس 440 نفر از آنان انتخاب شدند. سپس برای جمع‌آوری داده‌ها، پرسشنامه محقق ساخته خرد بر روی آنان اجرا گردید. نتایج تحلیل عاملی نشان داد که 58 گویه از 121 گویه‌ی آزمون و بعد گشودگی تجربه از 9 بعد آن ...
بیشتر
هدف این پژوهش بررسی روایی و پایایی پرسشنامه‌ی خرد بود. جامعه آماری این پژوهش کلیه شهروندان ساکن شهر همدان بودند که به روش نمونه‌گیری در دسترس 440 نفر از آنان انتخاب شدند. سپس برای جمع‌آوری داده‌ها، پرسشنامه محقق ساخته خرد بر روی آنان اجرا گردید. نتایج تحلیل عاملی نشان داد که 58 گویه از 121 گویه‌ی آزمون و بعد گشودگی تجربه از 9 بعد آن حذف شده و 63 گویه بار عاملی بالا را نشان داد. یافته-ها حاکی از آن است که 8 بعد پرسشنامه در مجموع 80/41 درصد از واریانس گویه‌ها را تبیین کرده است. ضریب پایایی آلفای کرونباخ و بازآزمایی پرسشنامه خرد به ترتیب 85/0 و 87/0 به دست آمد که سطح مطلوبی از پایایی را نشان میدهد. بنابراین هماهنگی بین ابعاد با نمره کل قابل قبول است. روایی و پایایی پرسشنامه محقق ساخته در سطح مطلوبی قرار دارد و نشان میدهد که پرسشنامه از کفایت لازم برخوردار است.
اعظم منصوری نیک؛ ایران داودی؛ عبدالکاظم نیسی؛ مهناز مهرابی زاده هنرمند؛ محمدرضا تمنایی فر
چکیده
مقیاس آگاهی از بدن شی‌انگاشته یک مقیاس برجسته از سازه‌های کلیدی در پیشینه تصویر بدن است. پژوهش حاضر با هدف بررسی ویژگیهای روانسنجی نسخه فارسی مقیاس آگاهی از بدن شی انگاشته در زنان صورت گرفت. جامعه پژوهش حاضر کلیه دانشجویان دختر دانشگاه شهید چمران اهواز بودند که 290 نفر از آنان به روش نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌ای انتخاب شدند. به‌منظور ...
بیشتر
مقیاس آگاهی از بدن شی‌انگاشته یک مقیاس برجسته از سازه‌های کلیدی در پیشینه تصویر بدن است. پژوهش حاضر با هدف بررسی ویژگیهای روانسنجی نسخه فارسی مقیاس آگاهی از بدن شی انگاشته در زنان صورت گرفت. جامعه پژوهش حاضر کلیه دانشجویان دختر دانشگاه شهید چمران اهواز بودند که 290 نفر از آنان به روش نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌ای انتخاب شدند. به‌منظور گردآوری اطلاعات از مقیاس آگاهی از بدن شی انگاشته (مک کینلی و هاید،1996)، پرسشنامه طرح‌واره ظاهر (کش و لابارج، 1996) و خرده‌مقیاس جهت‌گیری ظاهر پرسشنامه روابط چندبعدی بدن - خود- ظاهر (کش، 2000) استفاده شد. روایی مقیاس آگاهی از بدن شی‌انگاشته با استفاده از روش‌های تحلیل عامل تأییدی و روایی همگرا سنجیده شد و پایایی مقیاس با روش‌های همسانی درونی و تنصیف ارزیابی شد. ضرایب همبستگی بین آگاهی از بدن شی انگاشته و عامل‌های آن (پایش بدن، شرم بدن و باورهای کنترل ظاهر) با طرح‌واره ظاهر و جهت‌گیری ظاهر نشان داد که مقیاس فوق از روایی همگرای خوبی برخوردار است. ضریب پایایی آلفای کرونباخ برای کل مقیاس و عامل‌های آن (پایش بدن، شرم بدن و باورهای کنترل ظاهر) به ترتیب 71/0، 78/0، 75/0 و 65/0 محاسبه شد. همچنین ضرایب پایایی کل مقیاس به روش تنصیف (اسپیرمن – براون و گاتمن) 50/0 و برای عامل‌های آن (پایش بدن، شرم بدن و باورهای کنترل ظاهر) در دامنه 65/0 تا 71/0 و به روش بازآزمایی پس از چهار هفته برای نمره کل 79/۰ و برای عامل‌های آن (پایش بدن، شرم بدن و باورهای کنترل ظاهر) به ترتیب 83/0، 66/0 و 63/0 به دست آمد. نتایج پژوهش بیانگر این بود که مقیاس آگاهی از بدن شی انگاشته در ایران از روایی و پایایی مطلوبی برخوردار است.
مرضیه حمزه زاده؛ وحید مشکی؛ شهریار شهیدی؛ روح الله منصوری سپهر
چکیده
به دلیل اثرگذاری جزم اندیشی بر بسیاری از حوزه های زندگی فردی و اجتماعی، پژوهش های زیادی با تمرکز بر این سازه شناختی انجام می گیرد. اما به دلیل فقدان ابزاری برای سنجش جزم اندیشی برای جامعه ایرانی، هدف پژوهش حاضر آماده سازی پرسشنامه جزم اندیشی روکیچ و بررسی پایایی و روایی آن در دانشجویان ایرانی بود. از میان جامعه دانشجویان دانشگاه شهید ...
بیشتر
به دلیل اثرگذاری جزم اندیشی بر بسیاری از حوزه های زندگی فردی و اجتماعی، پژوهش های زیادی با تمرکز بر این سازه شناختی انجام می گیرد. اما به دلیل فقدان ابزاری برای سنجش جزم اندیشی برای جامعه ایرانی، هدف پژوهش حاضر آماده سازی پرسشنامه جزم اندیشی روکیچ و بررسی پایایی و روایی آن در دانشجویان ایرانی بود. از میان جامعه دانشجویان دانشگاه شهید بهشتی،در نهایت تعداد 412 نفر با روش نمونه گیری طبقه ای چند مرحله ای انتخاب شدند و نسخه فارسی پرسشنامه های جزم اندیشی روکیچ و زیرمقیاس سبک تفکر محافظه کارانه پرسشنامه سبک های تفکر استرنبرگ را تکمیل نمودند. داده ها از طریق تحلیل عامل اکتشافی و با رویکرد مولفه های اصلی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. تحلیل ها نشان داد پرسشنامه جزم اندیشی از 12 عامل دارای ارزش ویژه بالاتر از 1 اشباع شده است که روی هم رفته 56 درصد از واریانس نمرات را تبیین می کنند. آلفای کرونباخ برای کل پرسشنامه 75/0 به دست آمد و همبستگی نمرات پرسشنامه با نمرات زیرمقیاس سبک تفکر محافظه کارانه مثبت و معنادار بود. نتیجه پژوهش حاضر حاکی از این است که این پرسشنامه برای اجرا در جامعه دانشجویان ایرانی نسبتا مناسب است.
مرضیه ساویز؛ الهه حجازی؛ کیوان صالحی؛ غلامعلی افروز
چکیده
سنجش اصولی اخلاق با استفاده از ابزارهای معتبر و مناسب بافت وحساس به فرهنگ هر جامعه، همواره مورد توجه روان‌شناسان بوده است. هدف اصلی این پژوهش ساخت و اعتباریابی ابزاری برای سنجش اخلاق از منظر نوجوانان ایرانی بود. روش پژوهش، آمیخته از نوع اکتشافی و مدل تدوین ابزار بود. میدان پژوهش در بخش کیفی کلیه دانش‌آموزان دختر و پسر مقطع متوسطه ...
بیشتر
سنجش اصولی اخلاق با استفاده از ابزارهای معتبر و مناسب بافت وحساس به فرهنگ هر جامعه، همواره مورد توجه روان‌شناسان بوده است. هدف اصلی این پژوهش ساخت و اعتباریابی ابزاری برای سنجش اخلاق از منظر نوجوانان ایرانی بود. روش پژوهش، آمیخته از نوع اکتشافی و مدل تدوین ابزار بود. میدان پژوهش در بخش کیفی کلیه دانش‌آموزان دختر و پسر مقطع متوسطه اول منطقه چهار آموزش و پرورش شهر تهران و در بخش کمّی، کلیه دانش‌آموزان دختر و پسر مقطع متوسطه اول شهر تهران بودند. شرکت کنندگان در بخش کیفی پژوهش 77 نفر(49 دختر، 28 پسر) از بین دانش آموزان مقطع متوسطه‌ی اول بودند. جمع‌آوری داده‌ها با استفاده از روش گروه‌های کانونی انجام شد. نمونه پژوهش در بخش کمی شامل تعداد 1823 نفر از دانش‌آموزان دختر و پسر مقطع متوسطه اول مناطق 4، 2،3، 16 و 11 شهر تهران بودند که به روش چند مرحله ای انتخاب شدند.در بخش کیفی پس از انجام تحلیل کیفی مصاحبه‌ها به روش کلایزی مشخص شد نوجوانان ایرانی اخلاق را در هفت مقوله تعریف می‌کنند که عبارتند از: عدالت، مراقبت، عاملیت اخلاقی، حساسیت اخلاقی، مسئولیت اخلاقی، انگیزش اخلاقی و ارزش‌های فردی. با استفاده از یافته‌‌های کیفی ، نسخه اولیه مقیاس اخلاق ساخته شد و پس از اجرای مقدماتی، به منظور بررسی روایی و پایایی روی نمونه‌ی اصلی پژوهش اجرا شد.روایی محتوایی مقیاس با استفاده از نظر متخصصان و با در نظر گرفتن شاخص CVR و مقدار 91/0 تایید شد. روایی ملاکی با اجرای همزمان پرسشنامه همدلی دیویس(1983) و بررسی ضرایب همبستگی دو پرسشنامه مورد بررسی قرار گرفت. روایی سازه با استفاده از تحلیل عاملی مرتبه دوم و همچنین میانگین واریانس استخراج شده (AVE) مورد تایید قرار گرفت. پایایی ابزار با استفاده از روش همسانی درونی و آلفای کرونباخ (87/0) و آزمون پایایی ترکیبی برای مولفه‌ها از 72/0 تا 87/0 مورد تایید است. بر اساس نتایج این پژوهش، این مقیاس برای سنجش سازه اخلاق در نمونه‌های ایرانی از پایایی و روایی مناسبی برخوردار است.
آیدین معتمدین؛ سید داود حسینی نسب؛ مرضیه علیوندی وفا
چکیده
هدف از پژوهش حاضر ساخت آزمونی برای تشخیص مشکلات رفتاری دانش‌آموزان دختر و پسر مقطع ابتدایی شهر تبریز و بررسی روایی و پایایی آن بود. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری را کلیه دانش‌آموزان دختر و پسر مقطع ابتدایی شهر تبریز که در سال تحصیلی 99-1398 مشغول به تحصیل بودند، تشکیل می‌دادند. تعداد 1374 نفر دانش‌آموز دختر و پسر مقطع ...
بیشتر
هدف از پژوهش حاضر ساخت آزمونی برای تشخیص مشکلات رفتاری دانش‌آموزان دختر و پسر مقطع ابتدایی شهر تبریز و بررسی روایی و پایایی آن بود. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری را کلیه دانش‌آموزان دختر و پسر مقطع ابتدایی شهر تبریز که در سال تحصیلی 99-1398 مشغول به تحصیل بودند، تشکیل می‌دادند. تعداد 1374 نفر دانش‌آموز دختر و پسر مقطع ابتدایی با روش نمونه‌گیری در دسترس به عنوان اعضای نمونه انتخاب شدند، سپس مادران همان دانش‌آموزان به سوالات آزمون تشخیص مشکلات رفتاری کودکان پاسخ دادند و در نهایت آزمون مورد نظر بر اساس معیارها و ملاک‌های DSM-5 به کمک روش تحلیل عاملی ساخته شد . نتایج تحلیل عاملی اکتشافی، تحلیل مولفه‌های اصلی با چرخش مستقل واریماکس هفت عامل را به ترتیب با عناوین مشکل سلوک، بیش‌فعالی صرف، کم‌توجهی صرف، یادگیری تحصیلی، اضطراب جدایی، لجبازی و نافرمانی و ارتباط اجتماعی معرفی کرد که بر روی هم 30/32% کل واریانس متغیرها را تبیین می‌کردند. تمام هفت عامل و کل پرسشنامه از روایی مناسب برخوردار بودند. برای بررسی روایی علاوه بر روایی صوری و محتوایی، از روش ارزش ویژه بیشتر از 1 استفاده شد و نتایج نشان داد که هم عوامل هفتگانه و هم کل آزمون از روایی مطلوب برخوردارند. مقدار ضریب آلفای کرونباخ برای بررسی پایایی عوامل هفتگانه آزمون از 61/0 تا 79/0 و برای کل آزمون (90/0=α) به دست آمد. میانگین شیوع مشکلات رفتاری کودکان گروه نمونه در هفت عامل به دست آمده 4/10% به دست آمد. با توجه به خصوصیات رفتارسنجی مطلوب آزمون تشخیص مشکلات رفتاری کودکان، می‌توان از این آزمون برای تشخیص مشکلات هفتگانه به دست آمده برای سرند کردن، پیشگیری و یا درمان در کارهای بالینی و یا تحقیقاتی استفاده کرد.
سیده اسماء حسینی؛ حنانه محمدی؛ زینب سعادت
چکیده
تاب‌آوری به عنوان فرایند سازگاری مثبت در مواجهه با منابع قابل توجه استرس، دارای انواعی است و یکی از انواع آن که جدیداً مورد توجه قرار گرفته است، تاب‌آوری شناختی است. هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی ویژگیهای روانسنجی نسخه فارسی مقیاس تاب‌آوری شناختی (CRS) در نمونه‌ای از جامعه ایرانی بود. جهت انجام پژوهش، ابتدا کار ترجمه و بازترجمه نسخه ...
بیشتر
تاب‌آوری به عنوان فرایند سازگاری مثبت در مواجهه با منابع قابل توجه استرس، دارای انواعی است و یکی از انواع آن که جدیداً مورد توجه قرار گرفته است، تاب‌آوری شناختی است. هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی ویژگیهای روانسنجی نسخه فارسی مقیاس تاب‌آوری شناختی (CRS) در نمونه‌ای از جامعه ایرانی بود. جهت انجام پژوهش، ابتدا کار ترجمه و بازترجمه نسخه انگلیسی CRS انجام شد و نسخه فارسی مقیاس تهیه شد. تعداد ۳۶۱ نفر آزمودنی، CRS، پرسشنامه انعطافپذیری شناختی (CFI) و مقیاس تاب‌آوری کانر-دیویدسون (CD-RISC) را تکمیل کردند. روایی محتوایی مقیاس تاب‌آوری شناختی بر مبنای نظرات ۱۰ متخصص بررسی شده و مورد تأیید قرار گرفت. بررسی خصوصیات روانسنجی CRS با استفاده از روش تحلیل عاملی تأییدی و اکتشافی نشان داد که از ویژگیهای روانسنجی مناسبی برخوردار است. روایی همگرا از طریق محاسبه ضریب همبستگی پیرسون CRS با CFI و CD-RISC مورد بررسی قرار گرفت که نشان دهنده وجود همبستگی مثبت معنادار میان آنها بود. پایایی با روش آلفای کرونباخ و بازآزمایی به دست آمد. فرم فارسی CRS در نمونه ایرانی دارای روایی و پایایی کافی است.
ابوالفضل کرمی؛ رعنا کرمی؛ علی علیپور
چکیده
چکیده:این پژوهش با هدف اعتبار سنجی مقیاس هوشی وکسلر کودکان ویرایش پنجم برای کودکان 6 تا 16 ساله ایرانی انجام شد. با توجه به آمار دانش‌آموزان مشغول به تحصیل در دوره ابتدایی و دوره اول دبیرستان، 1200 نفر به عنوان نمونه پژوهش به روش خوشه‌ای چند مرحله‌ای انتخاب شد، ابزار انداره‌گیری مقیاس هوشی وکسلر کودکان ویرایش پنجم و مقیاس هوشی کودکان ...
بیشتر
چکیده:این پژوهش با هدف اعتبار سنجی مقیاس هوشی وکسلر کودکان ویرایش پنجم برای کودکان 6 تا 16 ساله ایرانی انجام شد. با توجه به آمار دانش‌آموزان مشغول به تحصیل در دوره ابتدایی و دوره اول دبیرستان، 1200 نفر به عنوان نمونه پژوهش به روش خوشه‌ای چند مرحله‌ای انتخاب شد، ابزار انداره‌گیری مقیاس هوشی وکسلر کودکان ویرایش پنجم و مقیاس هوشی کودکان ویرایش چهارم بود. پایایی خرده‌آزمون‌ها، هوشبهر و شاخص‌ها با استفاده از سه روش دو نیمه کردن، آلفای کرونباخ و بازآزمایی انجام شد. برای محاسبه روایی آزمون از روش ملاکی همزمان با همبسته کردن شاخص‌ها و هوشبهر وکسلر پنج با اجرای وکسلر چهار روی 240 نفر استفاده شد، و روایی سازه از طریق تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی بررسی شد. برای تحلیل و نحوه عمل سوال های کلیه خرده‌آزمون‌ها ضریب دشواری و ضریب تمیز آنها محاسبه گردید. نتایج یافته ها در هر سه روش مورد استفاده برای پایایی نشان داد که این آزمون در ایران از پایایی بالایی برخوردار است و سه روش روایی نیز بالا بودن روایی آزمون را در ایران تأیید کرد و نتایج با نتایج حاصل از ساخت آزمون در آمریکا مطابقت داشت. ضریب دشواری و تمیز سوال ها در ایران مناسب بود، باتوجه به‌بروز بودن و بالا بودن ویژگی های روانسنجی این آزمون در ایران و قدیمی شدن نسخه های قبلی پیشنهاد می شود از این آزمون برای ارزیابی کودکان 6 تا 16 ساله ایرانی استفاده شود.کلید واژه‌ها: هوش، پایایی، روایی، مقیاس هوشی وکسلر کودکان ویرایش پنجم، دانش‌آموزان دبستانی و دبیرستانی 6 تا 16 ساله ایرانی
نسیبه زارعی منوجان؛ مسعود حسینچاری؛ بهرام جوکار؛ راضیه شیخ الاسلامی
چکیده
یکی از نیازهای حیاتی دانش‌آموزان برای ورود به مراحل بعدی زندگی، کسب سرمایه روان‌شناختی تحصیلی در مدرسه است؛ سرمایه‌ای که ورود آنان را به اجتماع سازمانی و دانشگاهی تسهیل کند. با توجه به اهمیت سرمایه روان‌شناختی در حیطه تحصیلی و محیط‌های آموزشی و نبود یک ابزار روا و پایا برای سنجش آن در دوران دبیرستان، پژوهش حاضر در راستای پر کردن ...
بیشتر
یکی از نیازهای حیاتی دانش‌آموزان برای ورود به مراحل بعدی زندگی، کسب سرمایه روان‌شناختی تحصیلی در مدرسه است؛ سرمایه‌ای که ورود آنان را به اجتماع سازمانی و دانشگاهی تسهیل کند. با توجه به اهمیت سرمایه روان‌شناختی در حیطه تحصیلی و محیط‌های آموزشی و نبود یک ابزار روا و پایا برای سنجش آن در دوران دبیرستان، پژوهش حاضر در راستای پر کردن خلأ موجود و به منظور ارائه مستندات مربوط به تعیین روایی و پایایی مقیاس سرمایه روان‌شناختی تحصیلی انجام گرفت. این مقیاس بر روی دانش‌آموزان دوره‌های اول و دوم متوسطه شهرستان منوجان اجرا شد. تعداد 260 نفر به روش نمونه‌گیری تصادفی مرحله‌ای انتخاب شدند و به سوالات پرسشنامه پاسخ دادند. برای بررسی روایی و تعیین ساختار عاملی پرسشنامه از تحلیل عامل تأییدی مرتبه اول و دوم استفاده شد. نتایج نشان داد در تحلیل عامل تأییدی هر چهار عامل لحاظ شده بر اساس مبانی نظری مورد تأیید قرار گرفت. روایی ملاکی از طریق محاسبه همبستگی با نمره پرسشنامه سرمایه روان‌شناختی لوتانز (2007) بررسی شد و رضایت بخش بود. با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ پایایی پرسشنامه بررسی شد و ضریب پایایی کل برابر با 92/0 حاصل شد؛ بنابراین می‌توان در پژوهش‌های مربوط به سرمایه روان‌شناختی تحصیلی از آن بهره برد.
یاسر گراوند؛ محمد کوهی؛ الهه سیدکابلی؛ احمد علیزاده
چکیده
پژوهش حاضر با هدف ساخت و بررسی ساختار عاملی پرسشنامه درگیری پژوهشی دانشجویان انجام شد. روش پژوهش از نوع پیمایشی و جامعه آماری شامل کلیه دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشکده‌های علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد (ادبیات و علوم انسانی، الهیات و معارف اسلامی، علوم ورزشی، علوم تربیتی و روانشناسی، علوم اداری و اقتصادی) به تعداد 3199 نفر بود ...
بیشتر
پژوهش حاضر با هدف ساخت و بررسی ساختار عاملی پرسشنامه درگیری پژوهشی دانشجویان انجام شد. روش پژوهش از نوع پیمایشی و جامعه آماری شامل کلیه دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشکده‌های علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد (ادبیات و علوم انسانی، الهیات و معارف اسلامی، علوم ورزشی، علوم تربیتی و روانشناسی، علوم اداری و اقتصادی) به تعداد 3199 نفر بود که از طریق فرمول کوکران حجم نمونه 343 نفر برآورد شد. آزمودنی‌ها به روش نمونه‌گیری طبقه‌ای انتخاب شدند. مدل نظری لیننبریک و پینتریچ (2002) به عنوان مبنای ساخت مقیاس قرار گرفت. این مدل شامل سه مولفه ی درگیری شناختی، عاطفی و رفتاری است. از نرم افزار SPSS و AMOS برای تحلیل داده ها استفاده گردید. برای احراز روایی پرسشنامه از روایی محتوایی وتحلیل عاملی تأییدی و برای بررسی پایایی از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد. روایی محتوایی پرسشنامه توسط 8 نفر از متخصصان دانشگاه فردوسی مشهد (بر اساس شاخص روایی محتوایی) مورد تأیید قرار گرفت و گویه‌های نامناسب حذف شدند. شاخص‌های نیکویی برازش مدل مذکور را تأیید کردند. نتایج نشان داد ضریب آلفای کل پرسشنامه 89/0 و برای عامل‌های درگیری شناختی (80/0)، عاطفی (73/0) و رفتاری (76/0) بود. درمجموع پرسشنامه درگیری پژوهشی از همسانی درونی مطلوب و روایی مناسبی برخوردار بود و می توان از این پرسشنامه در پژوهش ها استفاده کرد.
حمید بارانی؛ سیده پریسا سلامت؛ محبوبه فولادچنگ
چکیده
مقدمه: اگرچه ابزارهای مختلفی جهت سنجش ذهن آگاهی طراحی شده است، لیکن هیچ یک از این ابزارها به بررسی جامع ابعاد ذهن آگاهی در کنار یکدیگر نپرداخته و هم چنین فقط برای یک گروه سنی خاص طراحی شده است. در پاسخ به این شکاف پژوهشی، مقیاس ذهن آگاهی دراتمن و همکاران (AAMS) با 19 گویه جهت سنجش چهار بعد از ذهن آگاهی برای دو گروه نوجوانان و بزرگسالان طراحی ...
بیشتر
مقدمه: اگرچه ابزارهای مختلفی جهت سنجش ذهن آگاهی طراحی شده است، لیکن هیچ یک از این ابزارها به بررسی جامع ابعاد ذهن آگاهی در کنار یکدیگر نپرداخته و هم چنین فقط برای یک گروه سنی خاص طراحی شده است. در پاسخ به این شکاف پژوهشی، مقیاس ذهن آگاهی دراتمن و همکاران (AAMS) با 19 گویه جهت سنجش چهار بعد از ذهن آگاهی برای دو گروه نوجوانان و بزرگسالان طراحی شده است. هدف پژوهش حاضر بررسی ویژگی های روان سنجی مقیاس ذهن آگاهی دراتمن و همکاران در دو گروه دانش آموزان و دانشجویان بود. روش: پژوهش حاضر در قالب یک پژوهش روان سنجی به دنبال بررسی روایی و پایایی مقیاس ذهن آگاهی دراتمن و همکاران بود. مشارکت کنندگان پژوهش 525 نفر (220 دانشجو و 305 دانش آموز) بودند که در سال تحصیلی 98-1397 مشغول به تحصیل بودند و مقیاس های ذهن آگاهی دراتمن و همکاران، لذت و امنیت اجتماعی گیلبرت و همکاران، بهزیستی هیجانی کی یز و مگیارموئه و تنظیم رفتاری هیجان کرایج و گارنفسکی را تکمیل نمودند. داده ها با استفاده از آزمون های آماری ضریب همبستگی، ضریب آلفای کرونباخ و تحلیل عاملی تاییدی بررسی شدند. یافته ها: نتایج تحلیل عاملی تاییدی چهار عامل توجه و آگاهی، واکنشی نبودن، قضاوتی نبودن و خودپذیری را تایید نمود. نتایج همبستگی با سایر آزمون ها نیز روایی همگرای مقیاس را تایید نمود. برای تعیین پایایی مقیاس از روش آلفای کرونباخ استفاده شد که تمامی ضرایب حاکی از همسانی درونی قابل قبول زیر مقیاس ها و نمره کل مقیاس بود. نتیجه گیری: نتایج نشان می دهد که مقیاس ذهن آگاهی دراتمن و همکاران از روایی و پایایی بسیار خوبی در دانش آموزان و دانش جویان ایرانی برخوردار است و کارایی لازم را برای اندازه گیری ذهن آگاهی در چهار بعد مذکور دارد. نتایج بر مبنای شواهد پژوهشی و نظری مورد بحث قرار گرفته است.
