فصلنامه اندازه گیری تربیتی

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پیوندهای مفید

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

اطلاعات آماری نشریه

اخبار و اعلانات

راهنمای نگارش مقاله

فایل ها

داوران سال 1398

داوران سال 1399

داوران سال 1400

داوران سال 1401

ویژگی‌های روان‌سنجی پرسشنامه سرمایه روان‌شناختی تحصیلی در نوجوانان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری روانشناسی تربیتی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران.

2 دانشیار گروه روانشناسی تربیتی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران (نویسنده مسئول). charyhos@yahoo.com

3 استاد گروه روانشناسی تربیتی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران.

4 دانشیار گروه روانشناسی تربیتی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران.

چکیده

یکی از نیازهای حیاتی دانش‌آموزان برای ورود به مراحل بعدی زندگی، کسب سرمایه روان‌شناختی تحصیلی در مدرسه است؛ سرمایه‌ای که ورود آنان را به اجتماع سازمانی و دانشگاهی تسهیل کند. با توجه به اهمیت سرمایه روان‌شناختی در حیطه تحصیلی و محیط‌های آموزشی و نبود یک ابزار روا و پایا برای سنجش آن در دوران دبیرستان، پژوهش حاضر در راستای پر کردن خلأ موجود و به‌ منظور ارائه مستندات مربوط به تعیین روایی و پایایی مقیاس سرمایه روان‌شناختی تحصیلی انجام گرفت. این مقیاس بر روی دانش‌آموزان دوره‌های اول و دوم متوسطه شهرستان منوجان اجرا شد. تعداد 260 نفر به روش نمونه‌گیری تصادفی مرحله‌ای انتخاب شدند و به سوالات پرسشنامه پاسخ دادند. برای بررسی روایی و تعیین ساختار عاملی پرسشنامه از تحلیل عامل تأییدی مرتبه اول و دوم استفاده شد. نتایج نشان داد در تحلیل عامل تأییدی هر چهار عامل لحاظ شده بر اساس مبانی نظری مورد تأیید قرار گرفت. روایی ملاکی از طریق محاسبه همبستگی با نمره پرسشنامه سرمایه روان‌شناختی لوتانز (2007) بررسی شد و رضایت بخش بود. با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ پایایی پرسشنامه بررسی شد و ضریب پایایی کل برابر با 92/0 حاصل شد؛ بنابراین می‌توان در پژوهش‌های مربوط به سرمایه روان‌شناختی تحصیلی از آن بهره برد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Psychometric properties of academic Psychological Capital Inventory in adolescent

نویسندگان [English]

  • nasibeh zarei manoojan 1
  • Massoud Hosseinchari 2
  • bahram jowkar 3
  • Razieh Sheikholeslami 4

1 PhD candidate of educational psychology at Shiraz University, Shiraz, Iran

2 Associate professor of educational psychology at Shiraz University, Shira, Iran (corresponding author), email: charyhos@yahoo.com

3 Professor of educational psychology at Shiraz University, Shiraz, Iran

4 Associate professor of educational psychology at Shiraz University, Shiraz, Iran

چکیده [English]

One of the crucial needs of students for entering the next stages of life is earning academic psychological capital at school, a capital facilitating their entrance to organizational community and university. Considering the importance of psychological capital in the area of education and lack of a valid and reliable instrument for measuring it during the high school period, the present study attempted to fill this gap and to provide evidence related to determining the reliability and validity of the academic psychological capital scale. This scale was designed and developed on the first and second secondary levels at Manoojan, Iran. A sample of 260 participants were chosen through convenience sampling and responded to the questionnaire items. For determining the reliability and construct validity of the scale, first and secondary confirmatory factor analysis was used. The results of confirmatory factor analysis indicated that all four factors identified based on the theoretical underpinning of the study were confirmed. The criterion validity was assessed through correlation of the results with those obtained from the Lootanz's (2007) psychological capital scale, and the total reliability coefficient for the scale developed in the study was found to be .92. Consequently, it can be stated that the developed scale can be used in research studies in the realm of academic psychological capital.

کلیدواژه‌ها [English]

  • reliability
  • validity
  • confirmatory factor analysis
  • academic psychological capital
  • Teenagers
مراجع
چراغی خواه، زهرا؛ عرب زاده، مهدی و کدیور، پروین. (1394). نقش خوش‌بینی تحصیلی، هیجانات تحصیلی و بهزیستی مدرسه در عملکرد ریاضی دانش آموزان. پژوهش‌نامه روانشناسی مثبت. 3، 20-11.
حاجی یخچالی، علیرضا (1380). بررسی رابطه ساده و چندگانه پیشایندهای مهم هدف‌گرایی تبحری و رابطه آن با پیامدهای برگزیده‌اش در دانش‌آموزان پسر سال اول دبیرستان‌های اهواز. پایان‌نامه‌ی کارشناسی ارشد روان‌شناسی تربیتی، دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه شهید چمران اهواز.
دهقان نژاد، سمانه؛ حاج حسینی، منصوره و اژه‌ای، جواد. (1396). اثربخشی آموزش مهارت‌های مثبت اندیشی بر سازگاری اجتماعی و سرمایه روان‌شناختی دختران نوجوان ناسازگار. مجله روانشناسی مدرسه، 6(1)، 67-49.
رجایی، اعظم؛ نادی، محمدعلی و جعفری، علیرضا. (1396). ویژگی‌های روان‌سنجی مقیاس سرمایه روان‌شناختی مثبت در بین کارکنان ستادی آموزش‌وپرورش شهر اصفهان. دانش و پژوهش در روان‌شناسی کاربردی، 18(3)، 108-94.
عزیزپوریان، علی حسن؛ اسلام‌پناه، مریم؛ کرم افروز، محمدجواد؛ ملکیان، فرامرز و کاویانی، الهام. (1398). ساخت و اعتباریابی پرسشنامه نظام آموزش کارآفرینی در هنرستان‌های فنی و حرفه‌ای. فصلنامه اندازه‌گیری تربیتی، (36)9، 19-48.
فرامرزی، حمید؛ مکتبی، غلامحسین؛ قاسمی خواه، سمیه و فرزادی، فاطمه. (1395). رابطه بین جهت­گیری­های انگیزشی و خودکارآمدی تحصیلی با هویت تحصیلی دانشجویان پزشکی دانشگاه جندی‌شاپور اهواز. فصلنامه توسعه آموزش جندی‌شاپور، 7(4). 346-354.
قدم­پور، عزت­الله؛ امیریان، لیلا؛ خلیلی­گشنیگانی، زهرا و نقی­بیرانوند، فاطمه. (1396). بررسی ویژگی‌های روان‌سنجی پرسشنامه خوش‌بینی تحصیلی دانش‌آموز. فصلنامه اندازه‌گیری تحصیلی، 7(27)، 45-64.
قدیمی نوران، میترا و یونسی، جلیل. (1395). ساخت و رواسازی مقیاس سرمایه روان‌شناختی و رابطه آن با بهزیستی ذهنی. فصلنامه اندازه‌گیری تربیتی، 7(25), 159-186.
کلانتر هرمزی، آتوسا. (1399). فراتحلیل یافته های مربوط به اثربخشی درمان‌های شناختی-رفتاری بر کاهش مشکلات روان‌شناختی دانش آموزان. فصلنامه اندازه‌گیری تربیتی، (39)10. 17- 39.
هاشمی­شیخ­شبانی، اسماعیل؛ نجاریان، بهمن و شکر کن، حسین. (1384). بررسی رابطه برخی پیش­آیندهای مهم و مربوط با خودناتوان­سازی تحصیلی و رابطه آن با پیامدهای برگزیده در دانش­آموزان پسر سال اول دبیرستان­های شهر اهواز. مجله علوم تربیتی و روان­شناسی، 12(3)،77-100.
یوسفی­کوره­چی­طسوج، پریسا. (1396). بررسی ویژگی­های روان­سنجی مقیاس تاب­آوری تحصیلی. فصلنامه پژوهش‌نامه مطالعات راهبردی علوم انسانی و اسلامی، 2(11): 162-151.
Afzal, A., Malik Najma, I., & Atta, M. (2014).the moderating role of positive and negative emotions in relationship between positive psychological capital and subjective well-being among adolescents, International Journal of Research Studies in Psychology. 3 (3), 29-42.
Altunsoy, S. (2010). an assessment of the factors that influence biology teacher candidates levels of academic self-efficacy, Procedia Social and Behavioral Sciences. 2, 2377.2382.
Avey, J. B. Luthans, F., & Youssef, C.M. (2010). the additive value of positive psychological capital in predicting work attitudes and behaviors. Journal of Management, 36, 430-452.
Bandura, A. (1997). Self-Efficacy: the exercise of control. New York: Freeman
Caprara, G. V., Regalia, C., & Scabini, E. (2002). Autoefficacia familiar (familiar self efficacy). in la valutazione ell’autoefficacia (self- efficacy assessment) (ed. G.V. Caprara), pp. 63-86. Edizioni Erickson: Trento.
Carmona-Halty, M., Salanova, M., Llorens, W. B. Schaufeli. (2019). Linking positive emotions and academic performance: The mediated role of academic psychological capital and academic engagement. Curr Psychol. https://doi.org/10.1007/s12144-019-00227-8
Carmona–Halty, M., Salanova, M., Llorens, W. B. Schaufeli. (2018). How psychological capital mediates between study–related positive emotions and academic performance. J Happiness Stud.20: 605. https://doi.org/10.1007/s10902-018-9963-5
Datu, J. A. D., Valdez, J. P. M. (2016). Psychological capital Predicts academic engagement and well-being in filipino high school students. Asia-Pacific Edu Res 25, 399–405 doi:10.1007/s40299-015-0254-1.
Elias, R. Z. (2008). Anti-intellectual attitudes and academic self-efficacy among business students. Journal of education for business, 84(2), 110- 117.
Gatignon H. (2013). Statistical Analysis of Management Data: Springer US.
Goddard, R. D., Sweetland, S. R., & Hoy, W. K. (2000). Academic emphasis of urban elementary schools and student achievement in reading and mathematics: a multilevel analysis. Educational Administration Quarterly, 36(5), 683-702.
Golman, D. (2000). Leadership that gets results. Harvard Business Review, 78, 78-90.
Hoy, W. K., Tarter, C. J. & Woolfolk Hoy, A. (2006). Academic optimism of schools: A force for student achievement. American Educational Research Journal, 43, 425-446.
Kline, R.B. (2011). Principles & practice of structural equation modeling. Second Edition, New York: The Guilford Press.
Martínez, I.M., Meneghel, I., Carmona-Halty, M. et al. Curr Psychol (2019). Adaptation and validation to spanish of the psychological capital questionnaire–12 (PCQ–12) in academic contexts. https://doi.org/10.1007/s12144-019-00276-z
Levi, U., Einav, M., Raskind, I., Ziv, O., & Margalit, M. (2013). Helping students with LD to succeed: the role of teachers’ hope, sense of coherence and specific self-efficacy. European Journal of Special Needs Education. 28: 427-439.
Luthans F. 2002. The need for and meaning of positive organizational behavior. J. Organ. Behav. 23:695–706.
Luthans, F., & Youssef, C.M. (2017). Psychological capital: an evidence-based positive approach. Annu Rev Organ Psychol Organ Behav. 4:17.1–17.28.
Luthans, F., Youssef, C.M., & Avolio, B.J. ( 2007). Psychological Capital: Developing the Human Competitive Edge. Oxford University Press, Oxford, UK.
Martin A. J., Marsh H. (2006). Academic resilience and its psychological and educational correlates: a construct validity approach. Psychol. Sch. 43 267–281. 10.1002/pits.20149.
Martin, A.J. (2001). Motivation scale: A tool for mrasuring and enhacing motivation. Australian journal of education, 14, 34-49.
Masten, A. S. (2004). Fostering the future: Resilience theory and the practice of positive psychology. In P. A. Linley and S. Jozeph and (Eds), Positive psychology in practice. Hoboken: New Jersey, 521-539.
Middleton, M.J., & Midgley, C. (1997). Avoiding the demonstration of lack ability: An underexplored aspect of goal theory. Journal of Educational Psychology. 89(4), 710-18.
Morrison, M. G., & Allen, R. M. (2007). Promoting student resilience in school contexts. Theory into Practice, 46(2), 162–169.
Patrick, H., Hicks, L., & Ryan, A. M. (1997). Relations of perceived social efficacy and social goal pursuit to self-efficacy for academic work. Journal of Early Adolescence, 17, 109-128.
Pekrun, R. (2006). The control-value theory of achievement emotions: Assumptions, corollaries, and implications for educational research and practice. Educational Psychology Review, 18: 315–341.
Peterson, S.J., Balthazard, P. A., Waldman, D.A., & Thatcher, R.W. (2008). Neuroscientific implications of psychological capital. Organ. Dyn. 37:342–53.
Shorey, H.S., & Snyder, C.R. (2004) Development and validation of the domain hope scale revised. Unpublished manuscript, University of Kansas, Lawrence, Kansas.
Simpson S. (1999). Validation of the domain specific hope scale: exploring hope in life domains dissertation. Lawrence: University of Kansas.
Snyder, C. R. (1999). “Hope, goal blocking thoughts, and test-related anxieties”. Psychological Reports, 84:206-208.
Snyder, C. R., Shorey, H. S., Cheavens, J., Pulvers, K. M., Adams III, V. H. & Wiklund, C. (2002). Hope and academic achievement in college. Journal of Educational Psychology. 94, 820-826.
Sohrabi Shegeftia, N., & Samani, S. (2011). Psychometric properties of the academic hope scale: Persian form. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 30, 1133 – 1136.
Sympson, S. (1999). Validation of the domain specific hope scale: Exploring hope in life domains. Unpublished doctoral dissertation. University of Kansas, Lavi'rence.
Tschannen-Moran, M. Bankole, R. A. Mitchell, R.M. & Moore J. R. D.M. (2013). Student academic optimism: A confirmatory factor analysis. Journal of Educational Administration, 51 (2), 150-175.
فصلنامه اندازه گیری تربیتی
دوره 11، شماره 40
تیر 1399
صفحه 31-53
فایل ها
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار