راضیه السادات مکیان؛ سید محمد کلانتر کوشه
چکیده
هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی روانسنجی پرسشنامه احساس تعلق به مدرسه بری،بتی و وات(2005) در بین دانش آموزان مقطع متوسطه انجام گرفت.روش: روش پژوهش از نوع توصیفی- پیمایشی و جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان دختر و پسر مقطع متوسطه بود.نمونه مورد بررسی 350 دانش آموز(200پسر و 150دختر)بود که از طریق نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شدند.ابزارهای پژوهش ...
بیشتر
هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی روانسنجی پرسشنامه احساس تعلق به مدرسه بری،بتی و وات(2005) در بین دانش آموزان مقطع متوسطه انجام گرفت.روش: روش پژوهش از نوع توصیفی- پیمایشی و جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان دختر و پسر مقطع متوسطه بود.نمونه مورد بررسی 350 دانش آموز(200پسر و 150دختر)بود که از طریق نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شدند.ابزارهای پژوهش پرسشنامه احساس تعلق به مدرسه، فرسودگی تحصیلی و پرسشنامه انگیزش پیشرفت هرمنس بودند. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آلفای کرونباخ، تحلیل عاملی اکتشافی و ضریب همبستگی انجام شد.یافته ها: آلفای کرونباخ کل مقیاس برابر با 88/0 است که حاکی از پایایی مطلوب این مقیاس میباشد. به منظور تعیین روایی واگرا،همبستگی این مقیاس با پرسشنامه فرسودگی تحصیلی محاسبه شد (567/0-)که حاکی از همبستگی منفی و معنی داری بود. علاوه بر این همبستگی مقیاس احساس تعلق به مدرسه و مقیاس انگیزش پیشرفت برابر441/0 میباشد که روایی همگرای مقیاس احساس تعلق به مدرسه را تائید می کند. نتایج تحلیل عاملی اکتشافی وجود شش خرده مقیاس حمایت معلم،مشارکت در اجتماع،احساس رعایت عدالت و احترام، احساس مثبت به مدرسه،تعلق فرد به مدرسه،مشارکت علمی را برای این مقیاس تائید کرده است.نتیجه گیری: مقیاس اندازه گیری احساس تعلق به مدرسه را می توان به عنوان یک ابزار پایا و معتبر در موقعیتهای آموزشی و پژوهشی به کار برد.
شهرام واحدی
چکیده
زمینه: پرسشنامه جدایی روان‌شناختی، ادراکات افراد در مورد جدایی روان‌شناختی از والدین را ارزیابی میکند. هدف: پژوهش حاضر باهدف بررسی ویژگیهای روانسنجی فرم فارسی پرسشنامه جدایی روان‌شناختی، شامل پایایی، روایی، تغییرناپذیری اندازه‌گیری در بین گروه‌های جنسی و تحلیل عاملی، به‌منظور آماده‌سازی جهت کاربرد در پژوهشهای تربیتی ...
بیشتر
زمینه: پرسشنامه جدایی روان‌شناختی، ادراکات افراد در مورد جدایی روان‌شناختی از والدین را ارزیابی میکند. هدف: پژوهش حاضر باهدف بررسی ویژگیهای روانسنجی فرم فارسی پرسشنامه جدایی روان‌شناختی، شامل پایایی، روایی، تغییرناپذیری اندازه‌گیری در بین گروه‌های جنسی و تحلیل عاملی، به‌منظور آماده‌سازی جهت کاربرد در پژوهشهای تربیتی و بالینی انجام‌شده است. روش: در پژوهش مقطعی حاضر، از بین جامعه آماری (3434 دانشجوی کارشناسی)، 424 دانشجوی کارشناسی با روش نمونهگیری تصادفی خوشهای انتخاب‌شده و پرسشنامه‌های جدایی روان‌شناختی هافمن (1984) و دلبستگی همسالان آرمسدن گرینبرگ (1987) را تکمیل کردند. یافتهها: نتایج تحلیل عاملی تأییدی نشان داد که مدل چهار عاملی مقیاس جدایی روان‌شناختی (استقلال هیجانی، تعارضی، نگرشی و کنشی) از بیشترین برازش با دادهها برخوردار است. افزون بر این، برای آزمون تغییرناپذیری اندازه‌گیری پرسشنامه جدایی روان‌شناختی در بین گروه‌های جنسی، تحلیل چند گروهی انجام گرفت. نتایج تحلیل چند گروهی نشان داد که پرسشنامه جدایی روان‌شناختی در مدل-های محدود در بین گروه‌های جنسی یکنواخت است. همسانی درونی پرسشنامه برحسب ضرایب آلفای کرونباخ در مورد گروه نمونه محاسبه و تأیید شد. نتیجهگیری: بهطورکلی، یافتههای پژوهش بیانگر این است ساختار عاملی پرسشنامه جدایی روان‌شناختی از برازش مطلوبی برای دانشجویان کارشناسی سال اول برخوردار است و میتواند به‌عنوان ابزاری معتبر در سنجش ابعاد استقلال دانشجویان مورداستفاده قرار گیرد.
مرتضی طاهری؛ جلیل یونسی
چکیده
هدف پژوهش حاضر ، سنجش روایی و پایایی مقیاس رضایت از کیفیت خدمات سفرهای هوایی در کل کشور بود. جامعه آماری پژوهش، کلیه مسافران خطوط هوایی داخلی در کل کشور بودند. با استفاده از روش نمونهگیری خوشهای چندمرحله‌ای از میان فرودگاه‌های کشور، چهار فرودگاه (مهرآباد تهران، اصفهان، شیراز و مشهد) به شیوۀ هدفمند و 20 زوج شهر بر اساس میزان تعدد ...
بیشتر
هدف پژوهش حاضر ، سنجش روایی و پایایی مقیاس رضایت از کیفیت خدمات سفرهای هوایی در کل کشور بود. جامعه آماری پژوهش، کلیه مسافران خطوط هوایی داخلی در کل کشور بودند. با استفاده از روش نمونهگیری خوشهای چندمرحله‌ای از میان فرودگاه‌های کشور، چهار فرودگاه (مهرآباد تهران، اصفهان، شیراز و مشهد) به شیوۀ هدفمند و 20 زوج شهر بر اساس میزان تعدد پروازها و حجم مسافر جابجا شده انتخاب شد. اجرای مقدماتی و نهایی در بازه زمانی تابستان و اوایل پاییز سال 1389 بوده و تعداد 2194 پرسشنامه معتبر تکمیل شده است. پرسشنامه اولیه (60 سؤالی) بر اساس 5 عامل مدل سروکوال (عوامل فیزیکی، پاسخگو بودن، همدلی، اطمینان خاطر و قابلیت اعتماد) تدوین شد؛ پس از اجرای مقدماتی و با استفاده از نرمافزارهای تحلیل سؤال (Multilog و Statistica) در رویکرد IRT و نتایج تحلیل عاملی تأییدی مرتبه اول و دوم، دادهها تحلیل و ابزار اندازه‌گیری رضایت از کیفیت خدمات سفرهای هوایی رواسازی شد.
ابوالفضل رفیع پور؛ نوشین فرامرزپور؛ مسعود حسین چاری
چکیده
زمینه: تحقیقات نشان داده است که علاوه بر هوش، متغیرهای دیگری نیز مانند باورهای دانشآموزان در مورد ریاضی بر نحوهً عملکرد و پیشرفت تحصیلی آنان موثر است. بنابراین، بررسی خصوصیات روانسنجی ابزارهای پر کاربرد از جمله مقیاس باورهای تحصیلی ریاضی، حائز اهمیت است. هدف: هدف این پژوهش بررسی کارایی نسخه بومی شده‌ی مقیاس باورهای تحصیلی ریاضی ...
بیشتر
زمینه: تحقیقات نشان داده است که علاوه بر هوش، متغیرهای دیگری نیز مانند باورهای دانشآموزان در مورد ریاضی بر نحوهً عملکرد و پیشرفت تحصیلی آنان موثر است. بنابراین، بررسی خصوصیات روانسنجی ابزارهای پر کاربرد از جمله مقیاس باورهای تحصیلی ریاضی، حائز اهمیت است. هدف: هدف این پژوهش بررسی کارایی نسخه بومی شده‌ی مقیاس باورهای تحصیلی ریاضی (لدر و هلن، 2002) برای استفاده در فرهنگ جامعه آموزشی ایران میباشد که این پرسشنامه بخشی از پرسشنامه نگرش ریاضی فنما و شرمن (1976) است . روش: به این منظور، با استفاده از نمونهگیری خوشهای چند مرحلهای تعداد 250 نفر از دانشآموزان سوم دبیرستان انتخاب و به سوالات مقیاس باورهای تحصیلی ریاضی پاسخ دادند. یافتهها: نتایج تحلیل عاملی به روش مولفه‌های اصلی وجود سه عامل را برای مقیاس باورهای تحصیلی ریاضی تایید کرد که عامل اول 17/20، عامل دوم 97/10 و عامل سوم 93/7 درصد از واریانس کل آزمون را تبیین نمود. برای محاسبه اعتبار همگرای مقیاس باورهای تحصیلی ریاضی از همبستگی بین آن و نمرات آزمون پایان ترم ریاضی دانشآموزان استفاده شد. نتایج نشان داد که ضریب همبستگی بین مقیاس و آزمون 72/0 است که در سطح 001/0>p معنی‌دار میباشد. پایایی مقیاس باورهای تحصیلی ریاضی با استفاده از ضریب آلفا 83/0 است که قابل قبول و رضایت بخش میباشد. نتیجهگیری: نتایج به دست آمده از بررسی شاخصهای روان سنجی مقیاس باورهای تحصیلی ریاضی نشان دادند که مقیاس مذکور در سنجش باورهای تحصیلی ریاضی دانشآموزان دوره دبیرستان کارایی لازم را دارا میباشد و میتوان از آن در پژوهشهای حوزه آموزش ریاضی استفاده کرد.
دکتر مجید صفاری‌نیا؛ معصومه تدریس تبریزی؛ مهناز علی اکبری دهکردی
چکیده
هدف: هدف پژوهش حاضر رواسازی و اعتباریابی پرسشنامه بهزیستی اجتماعی کیز (1998) در زنان و مردان تهرانی بوده است. روش: روش پژوهش حاضر از نوع زمینهیابی بود. جامعه آماری این پژوهش عبارت بود از زنان و مردان شهر تهران که 500 زن و مرد به روش خوشه ای چندمرحله ای از جامعه آماری انتخاب شدند. ابزار پژوهش عبارت بود از پرسشنامه بهزیستی اجتماعی کیز (1998). ...
بیشتر
هدف: هدف پژوهش حاضر رواسازی و اعتباریابی پرسشنامه بهزیستی اجتماعی کیز (1998) در زنان و مردان تهرانی بوده است. روش: روش پژوهش حاضر از نوع زمینهیابی بود. جامعه آماری این پژوهش عبارت بود از زنان و مردان شهر تهران که 500 زن و مرد به روش خوشه ای چندمرحله ای از جامعه آماری انتخاب شدند. ابزار پژوهش عبارت بود از پرسشنامه بهزیستی اجتماعی کیز (1998). جهت بررسی پایایی مقیاس از روش بازآزمایی استفاده شد و جهت بررسی روایی مقیاس از روش تحلیل عاملی تأییدی استفاده شد. نتایج: ضریب همبستگی پیرسون میان نتایج دو بار اجرای پرسشنامه حاکی از پایایی بالای پرسشنامه بود و نتایج تحلیل عاملی تأییدی نشان دهنده برازش خوب مدل در تعیین عاملها به شکل اولیه بیان شده توسط کیز (1998) بود. همچنین، نتایج مربوط به میانگین حاکی از آن بود که میانگین نمرات شکوفایی اجتماعی در زنان، مردان و کل آزمودنیهای پژوهش بیشتر از میانگین نمرات سایر عوامل است. نتیجهگیری: بر اساس نتایج پژوهش، پرسشنامه بهزیستی اجتماعی ابزاری روا و پایا است و در جامعه ایرانی از برازش خوبی برخوردار است.
کیانوش زهراکار؛ خبات کرمی؛ کاملیا بزرگمنش
چکیده
زمینه: در سالهای اخیر پژوهش در حیطه روانشناسی مثبت افزایش یافته است. هدف غایی این رویکرد شناسایی سازهها و شیوههایی است که بهزیستی انسان را فراهم میکند. بنابراین، بررسی خصوصیات روانسنجی ابزارهای پرکاربرد در این حیطه از جمله تابآوری خانواده بسیار حائز اهمیت است. هدف: هدف از انجام این پژوهش ارزیابی ویژگیهای روانسنجی ...
بیشتر
زمینه: در سالهای اخیر پژوهش در حیطه روانشناسی مثبت افزایش یافته است. هدف غایی این رویکرد شناسایی سازهها و شیوههایی است که بهزیستی انسان را فراهم میکند. بنابراین، بررسی خصوصیات روانسنجی ابزارهای پرکاربرد در این حیطه از جمله تابآوری خانواده بسیار حائز اهمیت است. هدف: هدف از انجام این پژوهش ارزیابی ویژگیهای روانسنجی مقیاس "تابآوری خانواده" سیکسیبی (2005) میباشد. روش: در اجرای مقدماتی30 نفر و در اجرای اصلی 400 نفر از دانشآموزان دبیرستانهای ناحیه4 شهر کرج در سال تحصیلی 92-1391 به روش نمونهگیری تصادفی طبقهای انتخاب گردیدند و پرسشنامه تابآوری خانواده را تکمیل نمودند. دادهها با استفاده از تحلیل عامل اکتشافی و تاییدی توسط نرمافزاهای spss و لیزرل (lisrel) مورد تحلیل قرار گرفتند. یافتهها: نتایج بهدستآمده از روش آماری تحلیلعاملی اکتشافی شش عامل را نشان داد و نتایج تحلیل عامل تاییدی موید این است که ساختار پرسشنامه برازش قابل قبولی با دادهها دارد و کلیه شاخصهای نیکویی برارزش مدل را تایید میکنند. در بررسی پایایی پرسشنامه نیز ضریب آلفایکرونباخ و بازآزمایی کل پرسشنامه به ترتیب 92/0 و 88/0 بهدستآمد. همچنین ضرایب روایی همگرا پرسشنامه تابآوریخانواده (سیکسبی 2005) با عملکرد خانواده نسخه 1 (FAD)، مقیاس عملکرد خانواده نسخه 2 (FAD)، مقیاس انسجام خانواده (1381)، و پرسشنامه تابآوری کانر-دیویدسون(2003) به ترتیب 88/0-، 73/0-، 65/0 و 45/0 بدست آمد، در حد بالا و قابل قبولی بود. بحث و نتیجه گیری: نتایج پژوهش نشان میدهد که ویژگیهای روانسنجی مقیاس مذکور رضایتبخش بوده و میتوان از آن به عنوان ابزار پایا و روا در پژوهشهای حوزه خانواده استفاده کرد.
الهام فرخی؛ مسعود حسین چاری
چکیده
کنترل عمل یکی از فرایندهای خودتنظیمی است که به افرد اجازه میدهد مقاصدشان را شکل دهند، نگهداری کنند و آنها را اجرا کنند، و اهدافشان را به اعمال عینی تبدیل کنند. یک مکانیزم‌های روان‌شناختی ویژه است که موجب میشود افراد به مجموعه‌ای از اعمال در برابر اعمال دیگر متعهد شوند. کنترل عمل، یکی از فرایندهای خودتنظیمی است که در حوزه‌های ...
بیشتر
کنترل عمل یکی از فرایندهای خودتنظیمی است که به افرد اجازه میدهد مقاصدشان را شکل دهند، نگهداری کنند و آنها را اجرا کنند، و اهدافشان را به اعمال عینی تبدیل کنند. یک مکانیزم‌های روان‌شناختی ویژه است که موجب میشود افراد به مجموعه‌ای از اعمال در برابر اعمال دیگر متعهد شوند. کنترل عمل، یکی از فرایندهای خودتنظیمی است که در حوزه‌های تحصیلی، خانوادگی، مهارت‌های زندگی، و سلامت روان نقش بسزایی دارد. هدف پژوهش حاضر، بررسی شاخصهای روانسنجی مقیاس تجدیدنظر شدۀ کنترل عمل در جامعه ایرانی بود.ترجمة فارسی مقیاس کنترل عمل بر روی 422 نفر از دانشجویان مقطع کارشناسی دانشگاه شیراز اجرا شد. پایایی مقیاس به روش همسانی درونی، و روایی آن به شیوه تحلیل عاملی و روایی همگرا (از طریق همبستگی مقیاس با پرسشنامه خودتنظیمی) محاسبه شد. محاسبة ضریب آلفای کرونباخ، حاکی از پایایی مطلوب ابزار بود. بررسی ساختار عاملی مقیاس نیز حاکی از وجود 3 عامل کنارهگیری/ اشتغال ذهنی، آغازگری/ دودلی، و پافشاری/ بیثباتی بود که مجموعاً 93/35 درصد از واریانس کل را تبیین میکرد. مقیاس کنترل عمل از روایی و پایایی قابل قبولی برخوردار است و ابزار سودمندی برای سنجش کنترل عمل در فرهنگ ایرانی میباشد.
بهرام ملکی؛ احمد علی پور؛ حسین زارع؛ فرهاد شقاقی
چکیده
زمینه: مطالعۀ عزت نفس یکی از فراوان‌ترین روش‌های مطالعۀ تفاوت‌های فردی در روانشناسی است. در سالهای اخیر در نتیجۀ گسترش «مدل فرایند دوگانه[1]» که هم بر اهمیت فرایندهای خودکار وهم بر فرایندهای تأملی تأکید میکند، مطالعات روانشناسی شناختی توجه خود را معطوف معرفی دو نوع عزت نفس آشکار[2] و عزت نفس نا آشکار[3] نموده است. هدف: هدف ...
بیشتر
زمینه: مطالعۀ عزت نفس یکی از فراوان‌ترین روش‌های مطالعۀ تفاوت‌های فردی در روانشناسی است. در سالهای اخیر در نتیجۀ گسترش «مدل فرایند دوگانه[1]» که هم بر اهمیت فرایندهای خودکار وهم بر فرایندهای تأملی تأکید میکند، مطالعات روانشناسی شناختی توجه خود را معطوف معرفی دو نوع عزت نفس آشکار[2] و عزت نفس نا آشکار[3] نموده است. هدف: هدف از اجرای تحقیق حاضر بررسی ویژگیهای روانسنجی (پایایی و روایی) مقیاس ترجیح حروف الفبای نام برای سنجش عزت نفس ناآشکار و انطباق آن با حروف الفبای زبان فارسی بود. روش: تحقیق حاضر یک مطالعۀ توصیفی از نوع همبستگی بود که بر روی نمونه‌ای 420 نفری (239 مرد و 181 زن) از دانشجویان دوره کارشناسی دانشگاه با استفاده از نمونهگیری تصادفی طبقهای انجام شد. در مرحلۀ اول پایایی مقیاس آیپیتی به روش دو نیمه کردن و آلفای کرونباخ و باز آزمایی به فاصلۀ 14 روز بر روی 280 آزمودنی به دست آمد و در مرحلۀ دوم به منظور بررسی روایی مقیاس آیپیتی، همزمان با اجرای آن، مقیاسهای عزت نفس روزنبرگ، مقیاس عاطفۀ مثبت عاطفۀ منفی و مقیاس سلامت عمومی بر روی 140 آزمودنی اجرا شد. یافتهها: میزان همبستگی بین نمرات مقیاس آیپیتی به روش باز آزمایی 84/0 و ضرایب همسانی درونی آلفای کرونباخ و دو نیمه کردن به ترتیب، 87/0 و 89/0 به دست آمد. همچنین همبستگی معنادار آیپیتی با مقیاسهای سلامت عمومی (56/0)، عواطف مثبت (44/0)، عزت نفس روزنبرگ (30/0) و عواطف منفی (36/0-) نشان‌دهندۀ روایی همگرا و واگرای بالای مقیاس بود. نتیجهگیری: به طور کلی نتایج پژوهش نشان داد که روایی و پایایی مقیاس آیپیتی از شایستگی و کفایت لازم برای سنجش عزت نفس نا آشکار در جامعۀ ایرانی کردستان برخوردار است. با توجه به مناسب بودن شاخصهای روانسنجی این مقیاس میتوان گفت که این ابزار یک مقیاس مفید و مناسب برای ارزیابی عزت نفس نا آشکار در جوامع غیر بالینی است. همچنین تشابه نتایج گزارش‌شده در پژوهش حاضر با پژوهشهای حاصل از زبان‌های خارجی حاکی از مناسب بودن برگردان زبان این مقیاس به فارسی است.
عاطفه حیرت؛ مریم السادات فاتحی زاده؛ سید احمد احمدی؛ فاطمه بهرامی؛ عذرا اعتمادی
چکیده
از آنجا که یکی از نیازهای جامعه اسلامی تشریح سبک زندگی بر اساس اعتقادات اسلامی وترسیم چگونگی عملکرد افراد در حیطه های مختلف زندگی می باشد؛لذا پژوهش حاضر با هدف ساخت واعتباریابی پرسشنامه سبک زندگی زوجین با رویکرد اسلامی(ILSQ) انجام شده است.روش تحقیق حاضر ترکیبی از نوع طرح اکتشافی بوده و از دو مرحله تشکیل شده است .مرحله اول روش کیفی ...
بیشتر
از آنجا که یکی از نیازهای جامعه اسلامی تشریح سبک زندگی بر اساس اعتقادات اسلامی وترسیم چگونگی عملکرد افراد در حیطه های مختلف زندگی می باشد؛لذا پژوهش حاضر با هدف ساخت واعتباریابی پرسشنامه سبک زندگی زوجین با رویکرد اسلامی(ILSQ) انجام شده است.روش تحقیق حاضر ترکیبی از نوع طرح اکتشافی بوده و از دو مرحله تشکیل شده است .مرحله اول روش کیفی بوده واز پژوهش داده بنیاد برای ساخت ابزار استفاده شده است بدین منظور ضمن مصاحبه با متخصصین حوزه خانواده وکارشناسان علوم اسلامی مطالعات وسیع کتابخانه ای انجام و مدل نظری سبک زندگی زوجین با رویکرد اسلامی تدوین و فرم اولیه پرسشنامه تنظیم شد.در مرحله دوم پژوهش با روش کمی روایی و پایایی ابزار موردنظر بررسی شد.بدین منظور 150 نفر ازوالدین دانشجویان دانشگاه اصفهان با روش نمونه گیری طبقه ای انتخاب شدند و پرسشنامه محقق ساخته سبک زندگی زوجین با رویکرد اسلامی و فرم کوتاه پرسشنامه سازگاری زناشویی اسپانیر را تکمیل کردند.داده ها به کمک روش های آمار توصیفی واستنباطی و با استفاده از نرم افزار های AmosوSPSS تحلیل شد.یافته ها نشان داد پرسشنامه سبک زندگی زوجین با رویکرد اسلامی حاوی 84 سوال و هشت بعد تایید شده ساختاری ،معنوی ،رفتاری ،عاطفی ،شناختی ،جنسی ،ارتباط با خانواده ها و سلامت میباشد. محاسبة اعتبار و روایی پرسشنامه، نشان داده شد که پرسشنامه سبک زندگی زوجین با رویکرد اسلامی اعتبار و روایی بالایی دارد. از این‌رو، میتوان از آن در حیطههای تحقیق و ارزیابی استفاده کرد.
رضا شیخ؛ نجمه مودی
دوره 5، شماره 16 ، تیر 1393، ، صفحه 37-55
چکیده
زمینه: پرسشنامه‌ها به عنوان مهمترین ابزار جمع‌آوری دادهها در رشته‌های علوم اجتماعی محسوب شده که دانشمندان تلاش‌های زیادی را طراحی آنها انجام داده اند. حاصل این تلاش‌ها ارائه نظرات و راهکارهایی عملی جهت بهبود و افزایش اعتبار و کارایی پرسشنامه‌ها میباشد. هدف: هدف این تحقیق طراحی پرسشنامه بر اساس اصول بدیهی تکنیک طراحی مبتنی ...
بیشتر
زمینه: پرسشنامه‌ها به عنوان مهمترین ابزار جمع‌آوری دادهها در رشته‌های علوم اجتماعی محسوب شده که دانشمندان تلاش‌های زیادی را طراحی آنها انجام داده اند. حاصل این تلاش‌ها ارائه نظرات و راهکارهایی عملی جهت بهبود و افزایش اعتبار و کارایی پرسشنامه‌ها میباشد. هدف: هدف این تحقیق طراحی پرسشنامه بر اساس اصول بدیهی تکنیک طراحی مبتنی بر بدیهیات است که به عنوان اصلیترین نوآوری این تحقیق محسوب میشود. روش: در این تحقیق پرسشنامه ارزیابی عملکرد دانشکده در دو مرحله بدون بکارگیری تکنیک طراحی مبتنی بر بدیهیات و با بکارگیری آن طراحی و در بین 35 دانشجوی MBA توزیع شده است. یافته ها: کارا و پایا بودن پرسشنامه‌های طراحی شده در سطح 95% مورد آزمون قرار گرفته و نتایج تحقیق نشان دهنده کارا و پایا بودن پرسشنامه‌های طراحی شده با بکارگیری رویکرد جدید میباشد. بحث و نتیجه گیری: نتیجه اینکه با توجه به کارا و پایا بودن پرسشنامه‌های طراحی شده با رویکرد جدید پیشنهاد میشود تا طراحان پرسشنامه در حوزه‌های مختلف از این تکنیک در طراحی پرسشنامه استفاده نمایند.
شیرین کوشکی؛ شکوه السادات بنی جمالی؛ حیدرعلی هومن
دوره 5، شماره 16 ، تیر 1393، ، صفحه 118-136
چکیده
پژوهش در زمینه هیجانهای تحصیلی به علت عدم وجود ابزار مناسب مورد غفلت قرار گرفته است، هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی مدل نظری و ویژگیهای روانسنجی پرسشنامه هیجانهای آموزشی در دانشجویان ایرانی بود. پکران و دیگران (2005) ابزار خود گزارشی برای اندازه‌گیری هیجانهای مختلف آموزشی که دانشجویان معمولاً در محیط‌های تحصیلی تجربه میکنند، معرفی ...
بیشتر
پژوهش در زمینه هیجانهای تحصیلی به علت عدم وجود ابزار مناسب مورد غفلت قرار گرفته است، هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی مدل نظری و ویژگیهای روانسنجی پرسشنامه هیجانهای آموزشی در دانشجویان ایرانی بود. پکران و دیگران (2005) ابزار خود گزارشی برای اندازه‌گیری هیجانهای مختلف آموزشی که دانشجویان معمولاً در محیط‌های تحصیلی تجربه میکنند، معرفی کردند. این ابزار از مقیاسهای گوناگونی برای اندازه‌گیری لذت، امیدواری، غرور، خشم، اضطراب، شرم، ناامیدی و خستگی در موقعیتهای کلاس، یادگیری و آزمون تشکیل شده است. روش: در این پژوهش ابتدا پرسشنامه به زبان فارسی ترجمه و بعد از مطالعه مقدماتی و رفع اشکالات بر روی 300 دانشجوی کارشناسی و کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی شهر تهران اجرا شد. یافته ها: بررسی ویژگیهای روانسنجی اعم از پایایی و روایی و نتایج تحلیل عاملی تأییدی نشان میدهد مقیاسهای AEQ به طور قابل قبولی پایا و روا هستند واکثر مقیاسهای پرسشنامه برازش قابل قبولی با دادهها دارند. نتیجه گیری: نتایج حاصل از این پژوهش ضمن صحه گذاشتن بر اهمیت هیجانهای مختلف آموزشی، با معرفی این پرسشنامه به عنوان ابزار پایا و روا در جامعه ایرانی، مدل‌های نظری اهداف پیشرفت و هیجانات را به هم متصل می‌سازد.
محمود نگهبان سلامی؛ ولی اله فرزاد؛ غلامرضا صرامی
دوره 5، شماره 15 ، فروردین 1393، ، صفحه 1-16
چکیده
هدف: پژوهش حاضر به‌منظور بررسی ساختار عاملی، روایی و پایایی پرسشنامه هوش موفق انجام گرفت. روش: حجم نمونه این پژوهش 500 دانش‌آموز (175 دختر و 325 پسر) بود که با روش نمونهگیری خوشهای چندمرحله‌ای از بین مدارس دولتی شهر کرج انتخاب شدند و به پرسشنامۀ هوش موفق پاسخ دادند. یافتهها: نتایج تحلیل عاملی اکتشافی با روش مؤلفههای اصلی، علاوه بر ...
بیشتر
هدف: پژوهش حاضر به‌منظور بررسی ساختار عاملی، روایی و پایایی پرسشنامه هوش موفق انجام گرفت. روش: حجم نمونه این پژوهش 500 دانش‌آموز (175 دختر و 325 پسر) بود که با روش نمونهگیری خوشهای چندمرحله‌ای از بین مدارس دولتی شهر کرج انتخاب شدند و به پرسشنامۀ هوش موفق پاسخ دادند. یافتهها: نتایج تحلیل عاملی اکتشافی با روش مؤلفههای اصلی، علاوه بر عامل کلی هوش موفق، سه عامل (هوش تحلیلی، خلاق و عملی) را برای پرسشنامه هوش موفق تأیید کرد. برای بررسی پایایی پرسشنامه از ضریب آلفای کرونباخ و برای تعیین روایی عاملی آن از تحلیل عاملی تأییدی استفاده شد. نتایج نشان داد که پرسشنامه از همسانی درونی قابل قبولی برخوردار است و ضرایب آلفای کرونباخ در زیر مقیاسهای آن بین 74/0 تا 81/0 است. همچنین برای تعیین روایی عاملی از تحلیل عاملی تأییدی استفاده شد که نتایج تحلیل عاملی تأییدی مؤید این است که ساختار پرسشنامه برازش قابل قبولی با دادهها دارد و کلیه شاخصهای نیکویی برازش، مدل را تأیید میکنند. بحث و نتیجهگیری: یافتههای تحلیل عاملی، تقریباً مشابه تحقیقات انجام‌گرفته در فرهنگ اصلی و ضرایب پایایی و روایی نیز به نتایج تحقیقات پیشین نزدیک بود. بنابراین با توجه به خصوصیات روانسنجی مطلوب، این پرسشنامه ابزار مناسبی برای تعیین هوش موفق دانشآموزان میباشد.
مهرانه سلطانی نژاد؛ مینا آسیابی؛ بیانه ادهمی؛ سمیرا توانایی یوسفیان
دوره 5، شماره 15 ، فروردین 1393، ، صفحه 17-35
چکیده
زمینه: مسئله موفقیت یا عدم موفقیت در امر تحصیل از مهمترین دغدغه‌های هر نظام آموزشی در تمامی جوامع است. موفقیت و پیشرفت تحصیلی دانشآموزان و دانشجویان هر جامعه نشان‌دهنده موفقیت نظام آموزشی درزمینۀ هدف‌یابی و توجه به رفع نیازهای فردی است. یکی از متغیرهای فردی اثرگذار بر موفقیت تحصیلی تابآوری تحصیلی است. هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی ...
بیشتر
زمینه: مسئله موفقیت یا عدم موفقیت در امر تحصیل از مهمترین دغدغه‌های هر نظام آموزشی در تمامی جوامع است. موفقیت و پیشرفت تحصیلی دانشآموزان و دانشجویان هر جامعه نشان‌دهنده موفقیت نظام آموزشی درزمینۀ هدف‌یابی و توجه به رفع نیازهای فردی است. یکی از متغیرهای فردی اثرگذار بر موفقیت تحصیلی تابآوری تحصیلی است. هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی روایی عاملی و پایایی پرسشنامه تابآوری تحصیلی بود. این پرسشنامه توسط ساموئلز (2004) ساخته‌شده است. روش: در این پژوهش دو نمونه شرکت داشتند. نمونه اول شامل 300 دانش‌آموز دختر و پسر از دبیرستانهای دولتی شهر بوکان که با نمونهگیری تصادفی انتخاب شدند و نمونه دوم شامل 319 دانشجوی دختر و پسر دانشگاه علامه طباطبائی که با نمونهگیری خوشهای انتخاب شدند. به‌منظور بررسی پایایی پرسشنامه از ضریب آلفای کرونباخ و برای تعیین روایی عاملی از تحلیل عاملی اکتشافی به روش مؤلفههای اصلی و تحلیل عاملی تأییدی استفاده شد. یافتهها: بررسی نمودار اسکری تحلیل اولیه راه‌حل سه عاملی را نشان داد. سپس برای دستیابی به ساختار سه عاملی تحلیل مؤلفههای اصلی با روش چرخش واریماکس انجام شد. 11 سؤال به علت بار عاملی کمتر از 0.3 و یا به دلیل بار معنادار و مساوی بر روی بیش از یک عامل حذف شدند؛ و درنهایت تحلیل بر روی 29 سؤال باقی‌مانده انجام شد. بحث و نتیجهگیری: این سه عامل بر اساس سؤال‌های محتوای تحت پوشش مهارت‌های ارتباطی، جهت‌گیری آینده و مسئله محور و مثبت نگر نام‌گذاری شدند. ضرایب آلفای کرونباخ در خرده‌مقیاس‌های آن در نمونه دانش‌آموزی بین 63/0 تا 77/0 و در نمونه دانشجویی بین 62/0 تا 76/0 به دست آمد که نشان میدهد پایایی سه عامل در پژوهش حاضر در سطح قابل قبولی است.
نرگس فخّاری؛ مرتضی لطیفیان؛ جلیل اعتماد
دوره 5، شماره 15 ، فروردین 1393، ، صفحه 35-58
چکیده
زمینه: "تمایزیافتگی خود" عامل مهمی در تجهیز فرد برای مقابله با عوامل تنیدگیزا و ارتقای سلامت روان است. ازاین‌رو، تهیه ابزارهای کارآمد جهت سنجش این سازه، ضروری می‌نماید. هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی ویژگیهای روانسنجی فرم کوتاه پرسشنامه تمایزیافتگی خود به‌عنوان ابزار مناسبی جهت سنجش تمایزیافتگی خود در جامعه ایرانی بود. روش: بعد ...
بیشتر
زمینه: "تمایزیافتگی خود" عامل مهمی در تجهیز فرد برای مقابله با عوامل تنیدگیزا و ارتقای سلامت روان است. ازاین‌رو، تهیه ابزارهای کارآمد جهت سنجش این سازه، ضروری می‌نماید. هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی ویژگیهای روانسنجی فرم کوتاه پرسشنامه تمایزیافتگی خود به‌عنوان ابزار مناسبی جهت سنجش تمایزیافتگی خود در جامعه ایرانی بود. روش: بعد از ترجمه و انطباق پرسشنامه، تعداد 384 نفر از دانشجویان مقطع کارشناسی دانشگاه شیراز که به شیوه نمونهگیری تصادفی خوشهای انتخاب گردیده بودند، به پرسشنامه پاسخ دادند. ابزارهای پژوهش شامل فرم کوتاه پرسشنامه تمایزیافتگی خود و پرسشنامه سلامت عمومی بود. یافتهها: نتایج تحلیل عاملی نشان داد که ساختار این پرسشنامه به‌روشنی به چهار عامل هم آمیختگی با دیگران، برش هیجانی، واکنشپذیری هیجانی و جایگاه من در تمایزیافتگی خود اشاره دارد. روایی صوری توسط متخصصان تأیید شد و ضرایب همبستگی هر مؤلفه با نمره کل معنادار بود. همچنین همبستگی منفی معنادار نمرات پرسشنامه با نمرات نشانههای جسمانی، اضطراب و بیخوابی، اختلال در کارکرد اجتماعی و افسردگی بیانگر روایی ملاکی همزمان پرسشنامه بود. برای پایایی، ضریب آلفای کرونباخ مقیاس مطلوب بود. نتیجهگیری: نتایج پژوهش نشان داد که روایی و پایایی پرسشنامه مذکور حائز شرایط مطلوب برای سنجش تمایزیافتگی خود است و میتواند به‌عنوان یک ابزار سودمند جهت سنجش تمایزیافتگی خود در جامعه ایرانی استفاده گردد. نقش فرهنگ موردبحث قرار گرفت.
سمیرا ابراهیم پور کومله؛ کامیان خزایی؛ قربانعلی آقا احمدی
دوره 5، شماره 15 ، فروردین 1393، ، صفحه 144-165
چکیده
زمینه: روایی و پایایی از مسائل مهم در حوزه آزمون‌سازی محسوب می‌شوند.رویکرد سیستمی مفهومی است با کارکردهای بسیار که تعامل افراد شاغل در بخشهای گوناگون یک نظام را موردتوجه قرار میدهد. هدف: پژوهش حاضر باهدف ساخت، هنجاریابی و اعتباریابی مقیاس رویکرد سیستمی در برنامهریزی آموزشی و به روش توصیفی-پیمایشی به انجام رسیده است. روش: جامعۀ ...
بیشتر
زمینه: روایی و پایایی از مسائل مهم در حوزه آزمون‌سازی محسوب می‌شوند.رویکرد سیستمی مفهومی است با کارکردهای بسیار که تعامل افراد شاغل در بخشهای گوناگون یک نظام را موردتوجه قرار میدهد. هدف: پژوهش حاضر باهدف ساخت، هنجاریابی و اعتباریابی مقیاس رویکرد سیستمی در برنامهریزی آموزشی و به روش توصیفی-پیمایشی به انجام رسیده است. روش: جامعۀ آماری این پژوهش شامل کلیۀ مدیران و معلمان دبیرستانها و مدارس راهنمایی غرب استان مازندران بود که از بین آنها 483 نفر به روش نمونهگیری خوشهای چندمرحله‌ای به‌عنوان نمونه انتخاب شدند و پرسشنامۀ محقق ساختۀ رویکرد سیستمی روی آنها اجرا شد. یافتهها: پس از گردآوری دادهها، ضریب پایایی آزمون با استفاده از آزمون آلفای کرونباخ، 981/0 محاسبه شد. تحلیل عاملی سؤالات رویکرد سیستمی بیانگر آن بود که بیش از 328/61 درصد واریانس موردنظر توسط عاملهای این پرسشنامه تبیین میشود. پس از یک‌بار چرخش عوامل از نوع واریماکس، همبستگی میان هر سؤال با هر عامل در بهترین حالت مشخص شد و بر اساس آن پنج عامل (نگرش راهبردی؛ مدیریت راهبردی؛ توجه به واقعیات، اهداف و محیط کار؛ توجه به مقتضیات، پیچیدگی و تکالیف؛ مدیریت دانش و اطلاعات) به‌عنوان مؤلفههای رویکرد سیستمی در برنامهریزی آموزشی، استخراج و نام‌گذاری گردید. بحث و نتیجهگیری: با توجه به خصوصیات روانسنجی مطلوب، میتوان از این پرسشنامه برای سنجش میزان رویکرد سیستمی کارکنان شاغل در مراکز آموزشی همچون آموزش‌وپرورش و دانشگاهها استفاده کرد و زمینۀ اصلاح و بهبود برنامههای آموزشی را فراهم آورد و بهطورکلی، بهره‌وری نظامهای آموزشی را افزایش داد.
ابراهیم علیزاده؛ محمدحسین محبی نورالدین وند
دوره 4، شماره 14 ، دی 1392، ، صفحه 1-24
چکیده
هدف: هدف اصلی مقاله، معرفی نظریه تعمیمپذیری و همچنین کاربرد آن برای برآورد پایایی دادههای تحلیل شغل بود. روش: بیست نفر از کارکنان خبره شغل کارشناس امور اداری یکی از بانک‌های دولتی به صورت تصادفی ساده از بین کارکنان خبره انتخاب شدند و پس از آموزش لازم، پرسشنامه مهارت‌های شغلی در اختیار آنها گذاشته شد تا میزان اهمیت هر یک از مهارت‌ها ...
بیشتر
هدف: هدف اصلی مقاله، معرفی نظریه تعمیمپذیری و همچنین کاربرد آن برای برآورد پایایی دادههای تحلیل شغل بود. روش: بیست نفر از کارکنان خبره شغل کارشناس امور اداری یکی از بانک‌های دولتی به صورت تصادفی ساده از بین کارکنان خبره انتخاب شدند و پس از آموزش لازم، پرسشنامه مهارت‌های شغلی در اختیار آنها گذاشته شد تا میزان اهمیت هر یک از مهارت‌ها را برای شغل کارشناس امور اداری تعیین نمایند. یافتهها: برای برآورد پایایی دادههای تحلیل شغل در چارچوب نظریه تعمیمپذیری، یک رویکرد پنج مرحلهای معرفی شد که میتواند برای برآورد پایایی دادههای تحلیل شغل مورد استفاده قرار بگیرد. این مراحل عبارتند از:1-تعیین هدف اندازه‌گیری،2-تعیین وجههای اندازه‌گیری، 3-شناسایی طرح مناسب اندازه‌گیری، 4- برآورد مؤلفههای واریانس و تفسیر آنها و 5- تعیین نوع تصمیمگیری.
نتیجهگیری: آشکار شد که نظریه تعمیمپذیری برای برآورد پایایی مطالعات تحلیل شغل بسیار مفید است و برای تحلیلگر شغل این امکان را فراهم میکند که در موقعیتهای مختلف اندازه‌گیری سهم هر یک از منابع خطای منظم، مانند سابقه شغلی، محل خدمت و سن ارزیابان را برآورد نماید و برای دستیابی به پایایی مورد نظر، اقدامات مورد نیاز را انجام دهد.
غلامرضا رجبی
دوره 4، شماره 14 ، دی 1392، ، صفحه 25-42
چکیده
زمینه: خانوادهگرایی یکی از مهمترین ارزشهای وابسته به هر فرهنگی که به الگویی از سازمان اجتماعی اشاره میکند و به عنوان بخشی از یک نگاه سنتی جامعه است که بر نگرشهای وفاداری، اعتماد و همکاری در بین گروه خانواده تاکید میکند. هدف: این پژوهش با هدف بررسی پایایی و روایی مقیاس خانوادهگرایی در دانشجویان دوره کارشناسی مراکز تربیت ...
بیشتر
زمینه: خانوادهگرایی یکی از مهمترین ارزشهای وابسته به هر فرهنگی که به الگویی از سازمان اجتماعی اشاره میکند و به عنوان بخشی از یک نگاه سنتی جامعه است که بر نگرشهای وفاداری، اعتماد و همکاری در بین گروه خانواده تاکید میکند. هدف: این پژوهش با هدف بررسی پایایی و روایی مقیاس خانوادهگرایی در دانشجویان دوره کارشناسی مراکز تربیت معلم اهواز انجام گرفت. روش: 332 دانشجو (156 مرد و 176 زن) از میان مراکز تربیت معلم شهر اهواز با روش تصادفی چند مرحلهای انتخاب شدند و مقیاس خانوادهگرایی و 16 ماده خرده مقیاس پیوستگی مقیاس ارزیابی پیوستگی و انطباقپذیری خانواده (2FACES-) را تکمیل نمودند. یافتهها: تحلیل عاملی به روش تحلیل مؤلفههای اصلی و چرخش متعامد (واریماکس) سه عامل (حمایت خانوادگی، افتخار و شرافت خانوادگی و مطیع خانواده بودن) را نشان داد. ضرایب آلفای کرونباخ کل مقیاس 73/0، برای عاملهای سهگانه از 55/0 تا 85/0 و ضریب روایی همزمان آن با مقیاس پیوستگی و انطباقپذیری خانواده 21/0 (001/0>p) محاسبه شد. به علاوه، تحلیل عاملی تأییدی مدل سه عاملی را با یک شاخص اصلاح مورد تأیید قرار داد. بحث و نتیجهگیری: در نهایت، مقیاس خانوادهگرایی را میتوان به عنوان یک ابزار روا و پایا در اندازه‌گرایی ابعاد خانوادهگرایی در جامعهی دانشجویی استفاده کرد.
دوره 4، شماره 14 ، دی 1392، ، صفحه 43-64
چکیده
زمینه: یکی از جدیدترین رویکردهای شناختی-اجتماعی مطرح شده در حوزه انگیزش تحصیلی، نظریه ضمنی هوش (باورهای هوشی)است. هدف: هدف از پژوهش حاضر بررسی روایی و پایایی مقیاس 14 ماده ای نظریه ضمنی هوش (ITIS-14) (عبدالفتاح و ییتس، 2006) در جامعه دانشجویی ایرانی است. این ابزار جهت سنجش نظریه‌های افزایشی و ذاتی هوش به کار می‌رود. روش: نمونۀ مورد مطالعه در ...
بیشتر
زمینه: یکی از جدیدترین رویکردهای شناختی-اجتماعی مطرح شده در حوزه انگیزش تحصیلی، نظریه ضمنی هوش (باورهای هوشی)است. هدف: هدف از پژوهش حاضر بررسی روایی و پایایی مقیاس 14 ماده ای نظریه ضمنی هوش (ITIS-14) (عبدالفتاح و ییتس، 2006) در جامعه دانشجویی ایرانی است. این ابزار جهت سنجش نظریه‌های افزایشی و ذاتی هوش به کار می‌رود. روش: نمونۀ مورد مطالعه در این پژوهش 350 دانشجوی کارشناسی دو دانشگاه آزاد اسلامی مسجدسلیمان و اهواز بودند. تحلیل داده ها با استفاده از روش‌های آماری تحلیل عامل تأییدی، تحلیل عامل اکتشافی، ضرایب آلفای کرونباخ و همبستگی پیرسون انجام گرفت. یافته ها: ضرایب آلفای کرونباخ برای خرده مقیاس نظریۀ افزایشی هوش 82/0 و برای خرده مقیاس نظریۀ ذاتی هوش 74/0 محاسبه شد. برای برآورد روایی ملاکی از مقیاس نظریه‌های ضمنی هوش دوپیرات و مارین (2005) استفاده شد که ضرایب همبستگی بین خرده مقیاسهای نظریۀ افزایشی و نظریۀ ذاتی هوش در دو ابزار محاسبه شد که در سطح 001/0 معنی دار بود. برای محاسبه روایی سازه مقیاس، از تحلیل عامل تأییدی و اکتشافی استفاده شد. نتایج تحلیل عامل تأییدی مؤید آن است که ساختار مقیاس برازش قابل قبولی با داده ها دارد و کلیه شاخصهای برازندگی نیز برازش مدل را تأیید میکنند. به علاوه، تحلیل عامل اکتشافی منجر به استخراج دو خرده مقیاس نظریۀ افزایشی و نظریۀ ذاتی هوش گردید. نتیجه گیری: با توجه به شاخصهای روانسنجی محاسبه شده، مقیاس مورد نظر میتواند برای ارزیابی نظریه‌های ضمنی هوش (باورهای هوشی) در جامعۀ دانشجویی مورد استفاده پژوهشگران قرار گیرد.
محمدعلی بشارت
دوره 4، شماره 14 ، دی 1392، ، صفحه 147-168
چکیده
زمینه: آماده‌سازی مقیاسی معتبر برای سنجش نیازهای بنیادین روان‌شناختی در جامعه ایرانی یکی از نیازهای پژوهشی محسوب میشود. هدف: هدف اصلی این پژوهش بررسی پایایی، روایی و تحلیل عاملی مقیاس ارضای نیازهای بنیادین روان‌شناختی در نمونه ای از دانشجویان ایرانی بود. روش: 574 دانشجو (273 پسر، 311 دختر) از دانشگاه های شهر تهران به صورت داوطلب در ...
بیشتر
زمینه: آماده‌سازی مقیاسی معتبر برای سنجش نیازهای بنیادین روان‌شناختی در جامعه ایرانی یکی از نیازهای پژوهشی محسوب میشود. هدف: هدف اصلی این پژوهش بررسی پایایی، روایی و تحلیل عاملی مقیاس ارضای نیازهای بنیادین روان‌شناختی در نمونه ای از دانشجویان ایرانی بود. روش: 574 دانشجو (273 پسر، 311 دختر) از دانشگاه های شهر تهران به صورت داوطلب در این پژوهش شرکت کردند. از آزمودنی‌ها خواسته شد مقیاس ارضای نیازهای بنیادین عمومی (BNSG-S؛ گنیه، 2003)، پرسشنامه تجدید نظر شده شخصیت آیسنک (EPQ-RS؛ آیسنک، آیسنک و بارت، 1985)، فهرست عواطف مثبت و منفی (PANAS؛ واتسون، کلارک و تلگن، 1988) و مقیاس سلامت روانی (MHI-28؛ بشارت، 1388) را تکمیل کنند. یافتهها: نتایج تحلیل عاملی اکتشافی، علاوه بر عامل کلی ارضای نیازهای بنیادین روان‌شناختی، سه عامل خود پیروی، شایستگی و تعلق (پیوستگی) را برای مقیاس ارضای نیازهای بنیادین روان‌شناختی تأیید کرد. روایی همگرا و تشخیصی (افتراقی) مقیاس ارضای نیازهای بنیادین عمومی از طریق محاسبه ضرایب همبستگی زیر مقیاسهای آن با ابعاد برونگرایی و نوروزگرایی شخصیت، عواطف مثبت و منفی، و شاخصهای سلامت روانی در مورد آزمودنی‌ها بررسی شد. نتایج ضرایب همبستگی پیرسون نشان داد که بین نمره آزمودنی‌ها در زیر مقیاسهای ارضای نیازهای بنیادین عمومی با شاخصهای برونگرایی، عاطفه مثبت و بهزیستی روان‌شناختی همبستگی مثبت معنادار و با شاخصهای نوروزگرایی، عاطفۀ منفی و درماندگی روان‌شناختی همبستگی منفی معنادار وجود دارد. این نتایج، روایی همگرا و تشخیصی مقیاس ارضای نیازهای بنیادین روان‌شناختی را تأیید میکنند. همسانی درونی مقیاس ارضای نیازهای بنیادین عمومی برحسب ضرایب آلفای کرونباخ محاسبه شد و با ضرایب همبستگی از 83/0 تا 91/0 مورد تأیید قرار گرفت. پایایی بازآزمایی مقیاس ارضای نیازهای بنیادین روان‌شناختی بر اساس نتایج دو بار اجرای آزمون محاسبه شد و با ضرایب همبستگی از 67/0 تا 77/0 برای زیرمقیاس‌های مختلف مورد تأیید قرار گرفت. بحث و نتیجهگیری: بر اساس نتایج این پژوهش، فرم فارسی مقیاس ارضای نیازهای بنیادین روان‌شناختی برای سنجش این سازه در نمونه‌های ایرانی از پایایی و روایی کافی برخوردار است.
اکبر رضایی
دوره 4، شماره 12 ، تیر 1392، ، صفحه 1-22
چکیده
دانشجویان در محیط‌های تحصیلی هیجانهای متعددی را تجربه میکنند و این هیجان‌ها تأثیر زیادی در انگیزش، یادگیری و عملکرد و همچنین سلامتی آنها دارند. با این حال، پژوهش در این زمینه‌ها شاید به علت نبود ابزارهای مناسب به کندی پیش می‌رود. در پاسخ به این کمبود، پکران و همکارانش (2011) ابزار خودگزارشی برای اندازه‌گیری هیجانهای پیشرفت ...
بیشتر
دانشجویان در محیط‌های تحصیلی هیجانهای متعددی را تجربه میکنند و این هیجان‌ها تأثیر زیادی در انگیزش، یادگیری و عملکرد و همچنین سلامتی آنها دارند. با این حال، پژوهش در این زمینه‌ها شاید به علت نبود ابزارهای مناسب به کندی پیش می‌رود. در پاسخ به این کمبود، پکران و همکارانش (2011) ابزار خودگزارشی برای اندازه‌گیری هیجانهای پیشرفت مختلف که دانشجویان معمولاً در محیط‌های تحصیلی تجربه میکنند، توسعه داده‌اند (پرسشنامه هیجانهای پیشرفت؛ AEQ). این ابزار از مقیاسهای مختلفی برای اندازه‌گیری لذت، امیدواری، غرور، خشم، آسودگی، اضطراب، شرم، ناامیدی و خستگی در موقعیتهای کلاس، یادگیری و آزمون تشکیل شده است. هدف پژوهش حاضر بررسی ویژگیهای روانسنجی از جمله روایی درونی و پایایی نسخه فارسی این پرسشنامه در جامعه دانشجویان ایرانی بود. ابتدا AEQ به زبان فارسی ترجمه شد. بعد از مطالعه مقدماتی و رفع اشکالات، پرسشنامه بر دانشجویان گروه نمونه که شامل 423 نفر از دانشجویان علوم انسانی دانشگاه پیام نور مرکز تبریز بودند، اجرا شد. در این پژوهش، برای تحلیل دادههای گردآوری شده از تحلیل عاملی تأییدی و آزمون ضریب همبستگی پیرسون استفاده شد. نتایج نشان داد که مقیاسهای AEQ به طور قابل قبولی پایاهستند. همچنین نتایج تحلیل عاملی تأییدی نشان داد که اکثر مقیاسهای پرسشنامه برازش قابل قبولی با دادهها دارند. نتایج این مطالعه حاکی از آن است که نسخه فارسیAEQ یک ابزاراندازه‌گیری پایا و روا میباشد که میتوان آن را برای اهداف پژوهش و مشاوره‌ای مورد استفاده قرار داد.
احمد عابدی؛ محبوبه عادی پور
دوره 4، شماره 12 ، تیر 1392، ، صفحه 23-40
چکیده
زمینه:تحقیقات نشان داده است علاوه بر هوش،رفتارهای یادگیری نیز بر موفقیت تحصیلی دانشآموزان مؤثر است.هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی میزان پایایی، روایی و تعیین ساختار عاملی نسخه فارسی مقیاس رفتارهای یادگیری (LBS) بر روی دانشآموزان دورة راهنمایی انجام شد. روش: جامعۀ آماری پژوهش کلیه دانشآموزان دورة راهنمایی شهر اصفهان در سال تحصیلی ...
بیشتر
زمینه:تحقیقات نشان داده است علاوه بر هوش،رفتارهای یادگیری نیز بر موفقیت تحصیلی دانشآموزان مؤثر است.هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی میزان پایایی، روایی و تعیین ساختار عاملی نسخه فارسی مقیاس رفتارهای یادگیری (LBS) بر روی دانشآموزان دورة راهنمایی انجام شد. روش: جامعۀ آماری پژوهش کلیه دانشآموزان دورة راهنمایی شهر اصفهان در سال تحصیلی 88-87 بودند. نمونة پژوهش شامل 380 دانش‌آموز دورة راهنمایی (198 دختر، 182 پسر) که به روش نمونهگیری تصادفی خوشهای چند مرحلهای انتخاب شدند. ابزار مورد استفاده عبارت از مقیاس رفتارهای یادگیری (LBS) مک در موت و همکاران (1999) بود. بحث و نتیجهگیری: نتایج پژوهش نشان داد مقیاس رفتارهای یادگیری (LBS) از پایایی و روایی کافی و مناسب جهت ارزیابی رفتارهای یادگیری اثربخش دانشآموزان دورة راهنمایی برخوردار است. همچنین نتایج تحلیل عاملی نشان داد مقیاس رفتارهای یادگیری (LBS)، یک مقیاس چند بُعدی و دارای چهار عامل انگیزة شایستگی، توجه / پشتکار، نگرش نسبت به یادگیری و راهبرد / انعطاف پذیری میباشد.
فریبرز باقری؛ فیروزه غفاری جعفر زادگان
دوره 4، شماره 12 ، تیر 1392، ، صفحه 41-70
چکیده
زمینه: مدل‌های نظری سبک‌های فرزندپروری سعی بر شناسایی عوامل تأثیرگذار بر تربیت و تعیین پیامدهای آن را دارند. ناهمخوانی این الگوهای نظری که غالباً متعلق به جامعة غرب و متأثر از نگرش حاکم بر آن جوامع است با فرهنگ و باورهای فکری و ارزشی جامعة ایرانی ایجاب میکند مدل‌های بومی مبتنی بر نگرش اسلامی و تجربیات خاص جامعة ایرانی ابداع شود. ...
بیشتر
زمینه: مدل‌های نظری سبک‌های فرزندپروری سعی بر شناسایی عوامل تأثیرگذار بر تربیت و تعیین پیامدهای آن را دارند. ناهمخوانی این الگوهای نظری که غالباً متعلق به جامعة غرب و متأثر از نگرش حاکم بر آن جوامع است با فرهنگ و باورهای فکری و ارزشی جامعة ایرانی ایجاب میکند مدل‌های بومی مبتنی بر نگرش اسلامی و تجربیات خاص جامعة ایرانی ابداع شود. هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی ویژگیهای روانسنجی (پایایی و رواسازی) و مدل نظری پرسشنامه الگوی رابطة والد - فرزند (پاروف) با این دو ویژگی بود. روش: به این منظور، پرسشنامه در دو مرحله و مجموعاً روی 270 نفر نوجوان و جوان 30-15 ساله 9 منطقه شهر تهران در سال 1390 اجرا شد. نمونه‌های تحقیق در هر دو مرحله با روش نمونهگیری تصادفی چند مرحلهای انتخاب شدند. حجم نمونه در مرحله اول 110 نفر و در مرحله دوم، 160 نفر بود. روش‌های به کار رفته در مرحله اول شامل بررسی روایی محتوایی و صوری پرسشنامه با نظر متخصصان و همچنین روایی سازه (تحلیل مؤلفههای اصلی، تحلیل گویه‌ها، ضریب تمییز، ضریب دشواری و روش لوپ) بود. در مرحله دوم، ابتدا تحلیل عامل اکتشافی و بعد تحلیل عاملی تاییدی انجام گرفت. نتایج: شاخصهای برازندگی مؤید معتبر و مقبول بودن مدل نظری طراحی شده پرسشنامه است. علاوه بر آن، با توجه به میزان t، همة سئوالات با عاملهای مورد نظر ارتباط معنادار دارند. همچنین با توجه به بارهای عاملی برای هر یک از دو سبک آزادی مدار و امنیت مدار و معناداری ضرایب t، میتوان برای این دو سبک نیز روایی سازه مناسبی گزارش کرد.
اعظم فرانی؛ عبدالعزیز افلاک سیر
دوره 4، شماره 12 ، تیر 1392، ، صفحه 71-86
چکیده
زمینه: معتبرترین مقیاس ساخته شده در زمینۀ سنجش کارکردهای خاطره‌گویی، مقیاس کارکردهای خاطره‌گویی است. با توجه به عدم بررسی روایی و پایایی این مقیاس در ایران، بررسی روایی و پایایی آن ضروری میباشد. هدف: هدف از پژوهش حاضر بررسی روایی و پایایی مقیاس کارکردهای خاطره‌گویی در دانشجویان بود.روش: تعداد 247 نفر از دانشجویان دانشگاه شیراز که ...
بیشتر
زمینه: معتبرترین مقیاس ساخته شده در زمینۀ سنجش کارکردهای خاطره‌گویی، مقیاس کارکردهای خاطره‌گویی است. با توجه به عدم بررسی روایی و پایایی این مقیاس در ایران، بررسی روایی و پایایی آن ضروری میباشد. هدف: هدف از پژوهش حاضر بررسی روایی و پایایی مقیاس کارکردهای خاطره‌گویی در دانشجویان بود.روش: تعداد 247 نفر از دانشجویان دانشگاه شیراز که در سال تحصیلی 91-90 مشغول به تحصیل بودند، با روش نمونهگیری تصادفی خوشهای انتخاب و با تکمیل مقیاس کارکردهای خاطره‌گویی در این پژوهش شرکت نمودند. برای بررسی روایی مقیاس مذکور از تحلیل عاملی به روش مؤلفههای اصلی و تحلیل همسانی درونی استفاده شد. جهت بررسی پایایی آن نیز، از روش پایایی آزمون- آزمون مجدد و محاسبۀ ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد. یافتهها: نتایج تحلیل عاملی نشان دهندۀ وجود 7 عامل بود.همچنین نتایج تحلیل همسانی درونی نشان داد که این مقیاس از همسانی خوبی برخوردار میباشد. ضریب آلفای کرونباخ کل 91/0 و ضرایب آلفای کرونباخ خرده مقیاس‌ها از 76/0 تا 89/0 محاسبه شد. ضریب پایایی آزمون- آزمون مجدد برای کل مقیاس 57/0 و برای خرده مقیاس‌ها از 36/0 تا 71/0 محاسبه شد. بحث و نتیجهگیری: یافتههای پژوهش حاضر نشان داد که مقیاس کارکردهای خاطره‌گویی از روایی و پایایی مناسبی در ایران برخوردار است و میتوان از این مقیاس در کارهای پژوهشی و مداخلات درمانی (مانند، درمان خاطره‌گویی) استفاده نمود.
علی دلاور؛ محمود نجفی
دوره 4، شماره 12 ، تیر 1392، ، صفحه 87-104
چکیده
زمینه: محققان پیشنهاد کرده‌اند که خودکارآمدی عمومی به طور قابل ملاحظه ای میتواند به تئوری سازمانی، تحقیق و عمل کمک کند. بنابراین، بررسی خصوصیات روانسنجی ابزارهای پرکاربرد از جمله خودکار آمدی بسیار حائز اهمیت است. هدف: هدف از پژوهش حاضر بررسی خصوصیات روانسنجی مقیاس خودکارآمدی عمومی (GSE) شوارزر و جروسالم در کارکنان دانشگاه های ...
بیشتر
زمینه: محققان پیشنهاد کرده‌اند که خودکارآمدی عمومی به طور قابل ملاحظه ای میتواند به تئوری سازمانی، تحقیق و عمل کمک کند. بنابراین، بررسی خصوصیات روانسنجی ابزارهای پرکاربرد از جمله خودکار آمدی بسیار حائز اهمیت است. هدف: هدف از پژوهش حاضر بررسی خصوصیات روانسنجی مقیاس خودکارآمدی عمومی (GSE) شوارزر و جروسالم در کارکنان دانشگاه های دولتی شهر تهران بود. روش: به این منظور با استفاده از نمونهگیری خوشهای چند مرحلهای تعداد 400 نفر از کارکنان انتخاب و به مقیاس GSE پاسخ دادند. یافتهها: نتایج تحلیل عاملی به روش مؤلفههای اصلی آشکارا از ساختار تک عاملی GSE حمایت کرد. این عامل 63/47 درصد از واریانس کل آزمون را تبیین نمود. برای محاسبه اعتبار همگرای GSE از اجرای همزمان GSE و مقیاس خودکارآمدی شرر استفاده شد. نتایج نشان داد که میزان همبستگی بین دو مقیاس مذکور 80/0 است که در سطح 01/0>p معنی‌دار میباشد. پایایی مقیاس GSE با روش همسانی درونی برای کل آزمودنی‌ها 87/0، برای مردان 85/0 و برای زنان 88/0 است که قابل قبول و رضایت بخش است. میانگین و انحراف معیار نمره خودکارآمدی کارکنان به ترتیب 50/30 و 64/4 به دست آمد. مقیاس GSE برای کارکنان دانشگاه یک مقیاس تک عاملی است و از اعتبار و پایایی رضایت بخشی برخوردار میباشد. نتیجهگیری: با توجه به این نتایج و همچنین دارا بودن سابقه پژوهشی معتبر در سطح جهانی میتوان نتیجه گرفت که مقیاس GSE ابزار مناسبی برای اندازه‌گیری خودکارآمدی در بین کارکنان دانشگاه میباشد و میتوان از آن در پژوهش‌ها استفاده کرد.
رضا مراد صحرایی؛ هانیه ممقانی
دوره 3، شماره 10 ، دی 1391، ، صفحه 1-20
چکیده
زمینه: روایی و پایایی از جمله مسائلی هستند که در آزمون‌سازی از اهمیت ویژه‌ای برخوردارند. آزمون زبان انگلیسی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری (MSRT) از جمله آزمونهای مهارتِ زبان انگلیسی است که برای اعزام دانشجو به خارج از کشور توسط معاونت دانشجویی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری تقریباً هر دو ماه یک بار در ایران برگزار میشود. هدف: هدف از ...
بیشتر
زمینه: روایی و پایایی از جمله مسائلی هستند که در آزمون‌سازی از اهمیت ویژه‌ای برخوردارند. آزمون زبان انگلیسی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری (MSRT) از جمله آزمونهای مهارتِ زبان انگلیسی است که برای اعزام دانشجو به خارج از کشور توسط معاونت دانشجویی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری تقریباً هر دو ماه یک بار در ایران برگزار میشود. هدف: هدف از انجام این پژوهش که از نوع همبستگی و تجربی است این است که به ارزیابی روایی و پایایی آزمونِ MSRT پرداخته شود. روش: برای ارزیابی روایی این آزمون از روایی سازه‌ای (همسانی درونی) و برای ارزیابی پایایی درونی نیز از روش آلفای کرونباخ استفاده گردید و تمام این محاسبات از طریق نرم‌افزار (اس‌پی‌اس) انجام شد. یافتهها: سؤالاتی که در این پژوهش مطرح شدند به این صورت بودند که روایی و پایایی آزمون MSRT چگونه است، و اینکه آیا آزمونِ مهارتِ تافل میتواند مبنای مناسبی برای ارزیابی توانایی‌های زبانیِ زبان‌آموزان قرار گیرد؟ نتایج این پژوهش نشان داد: 1. آزمونِ MSRT در سطح کلی دارای روایی و پایایی مناسبی است اما در سطح جزئی از روایی لازم برخوردار نیست. به عبارت دیگر، ضریب همبستگی بین بخشهای شنیداری – ساختاری و شنیداری- خواندنی کمتر از بخش ساختاری – خواندنی است. 2.آزمون مهارتِ تافل، آزمونِ مناسبی برای سنجش توانایی‌های زبانیِ زبان‌آموزان نیست چون فاقد بخش صحبت کردن است و همچنین دو بخش دستور و واژگان را جداگانه مورد سنجش قرار داده است.
