عاطفه حیرت؛ مریم السادات فاتحی زاده؛ سید احمد احمدی؛ فاطمه بهرامی؛ عذرا اعتمادی
چکیده
از آنجا که یکی از نیازهای جامعه اسلامی تشریح سبک زندگی بر اساس اعتقادات اسلامی وترسیم چگونگی عملکرد افراد در حیطه های مختلف زندگی می باشد؛لذا پژوهش حاضر با هدف ساخت واعتباریابی پرسشنامه سبک زندگی زوجین با رویکرد اسلامی(ILSQ) انجام شده است.روش تحقیق حاضر ترکیبی از نوع طرح اکتشافی بوده و از دو مرحله تشکیل شده است .مرحله اول روش کیفی ...
بیشتر
از آنجا که یکی از نیازهای جامعه اسلامی تشریح سبک زندگی بر اساس اعتقادات اسلامی وترسیم چگونگی عملکرد افراد در حیطه های مختلف زندگی می باشد؛لذا پژوهش حاضر با هدف ساخت واعتباریابی پرسشنامه سبک زندگی زوجین با رویکرد اسلامی(ILSQ) انجام شده است.روش تحقیق حاضر ترکیبی از نوع طرح اکتشافی بوده و از دو مرحله تشکیل شده است .مرحله اول روش کیفی بوده واز پژوهش داده بنیاد برای ساخت ابزار استفاده شده است بدین منظور ضمن مصاحبه با متخصصین حوزه خانواده وکارشناسان علوم اسلامی مطالعات وسیع کتابخانه ای انجام و مدل نظری سبک زندگی زوجین با رویکرد اسلامی تدوین و فرم اولیه پرسشنامه تنظیم شد.در مرحله دوم پژوهش با روش کمی روایی و پایایی ابزار موردنظر بررسی شد.بدین منظور 150 نفر ازوالدین دانشجویان دانشگاه اصفهان با روش نمونه گیری طبقه ای انتخاب شدند و پرسشنامه محقق ساخته سبک زندگی زوجین با رویکرد اسلامی و فرم کوتاه پرسشنامه سازگاری زناشویی اسپانیر را تکمیل کردند.داده ها به کمک روش های آمار توصیفی واستنباطی و با استفاده از نرم افزار های AmosوSPSS تحلیل شد.یافته ها نشان داد پرسشنامه سبک زندگی زوجین با رویکرد اسلامی حاوی 84 سوال و هشت بعد تایید شده ساختاری ،معنوی ،رفتاری ،عاطفی ،شناختی ،جنسی ،ارتباط با خانواده ها و سلامت میباشد. محاسبة اعتبار و روایی پرسشنامه، نشان داده شد که پرسشنامه سبک زندگی زوجین با رویکرد اسلامی اعتبار و روایی بالایی دارد. از این‌رو، می‌توان از آن در حیطههای تحقیق و ارزیابی استفاده کرد.
رضا شیخ؛ نجمه مودی
دوره 4، شماره 16 ، تیر 1393، ، صفحه 37-55
چکیده
زمینه: پرسشنامه‌ها به عنوان مهمترین ابزار جمع‌آوری دادهها در رشته‌های علوم اجتماعی محسوب شده که دانشمندان تلاش‌های زیادی را طراحی آنها انجام داده اند. حاصل این تلاش‌ها ارائه نظرات و راهکارهایی عملی جهت بهبود و افزایش اعتبار و کارایی پرسشنامه‌ها میباشد. هدف: هدف این تحقیق طراحی پرسشنامه بر اساس اصول بدیهی تکنیک طراحی مبتنی ...
بیشتر
زمینه: پرسشنامه‌ها به عنوان مهمترین ابزار جمع‌آوری دادهها در رشته‌های علوم اجتماعی محسوب شده که دانشمندان تلاش‌های زیادی را طراحی آنها انجام داده اند. حاصل این تلاش‌ها ارائه نظرات و راهکارهایی عملی جهت بهبود و افزایش اعتبار و کارایی پرسشنامه‌ها میباشد. هدف: هدف این تحقیق طراحی پرسشنامه بر اساس اصول بدیهی تکنیک طراحی مبتنی بر بدیهیات است که به عنوان اصلیترین نوآوری این تحقیق محسوب میشود. روش: در این تحقیق پرسشنامه ارزیابی عملکرد دانشکده در دو مرحله بدون بکارگیری تکنیک طراحی مبتنی بر بدیهیات و با بکارگیری آن طراحی و در بین 35 دانشجوی MBA توزیع شده است. یافته ها: کارا و پایا بودن پرسشنامههای طراحی شده در سطح 95% مورد آزمون قرار گرفته و نتایج تحقیق نشان دهنده کارا و پایا بودن پرسشنامههای طراحی شده با بکارگیری رویکرد جدید میباشد. بحث و نتیجه گیری: نتیجه اینکه با توجه به کارا و پایا بودن پرسشنامههای طراحی شده با رویکرد جدید پیشنهاد میشود تا طراحان پرسشنامه در حوزههای مختلف از این تکنیک در طراحی پرسشنامه استفاده نمایند.
شیرین کوشکی؛ شکوه السادات بنی جمالی؛ حیدرعلی هومن
دوره 4، شماره 16 ، تیر 1393، ، صفحه 118-136
چکیده
پژوهش در زمینه هیجانهای تحصیلی به علت عدم وجود ابزار مناسب مورد غفلت قرار گرفته است، هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی مدل نظری و ویژگیهای روانسنجی پرسشنامه هیجانهای آموزشی در دانشجویان ایرانی بود. پکران و دیگران (2005) ابزار خود گزارشی برای اندازه‌گیری هیجانهای مختلف آموزشی که دانشجویان معمولاً در محیطهای تحصیلی تجربه میکنند، معرفی ...
بیشتر
پژوهش در زمینه هیجانهای تحصیلی به علت عدم وجود ابزار مناسب مورد غفلت قرار گرفته است، هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی مدل نظری و ویژگیهای روانسنجی پرسشنامه هیجانهای آموزشی در دانشجویان ایرانی بود. پکران و دیگران (2005) ابزار خود گزارشی برای اندازه‌گیری هیجانهای مختلف آموزشی که دانشجویان معمولاً در محیطهای تحصیلی تجربه میکنند، معرفی کردند. این ابزار از مقیاسهای گوناگونی برای اندازه‌گیری لذت، امیدواری، غرور، خشم، اضطراب، شرم، ناامیدی و خستگی در موقعیت‌های کلاس، یادگیری و آزمون تشکیل شده است. روش: در این پژوهش ابتدا پرسشنامه به زبان فارسی ترجمه و بعد از مطالعه مقدماتی و رفع اشکالات بر روی 300 دانشجوی کارشناسی و کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی شهر تهران اجرا شد. یافته ها: بررسی ویژگیهای روانسنجی اعم از پایایی و روایی و نتایج تحلیل عاملی تأییدی نشان می‌دهد مقیاسهای AEQ به طور قابل قبولی پایا و روا هستند واکثر مقیاسهای پرسشنامه برازش قابل قبولی با دادهها دارند. نتیجه گیری: نتایج حاصل از این پژوهش ضمن صحه گذاشتن بر اهمیت هیجانهای مختلف آموزشی، با معرفی این پرسشنامه به عنوان ابزار پایا و روا در جامعه ایرانی، مدل‌های نظری اهداف پیشرفت و هیجانات را به هم متصل می‌سازد.
محمود نگهبان سلامی؛ ولی اله فرزاد؛ غلامرضا صرامی
دوره 4، شماره 15 ، فروردین 1393، ، صفحه 1-16
چکیده
هدف: پژوهش حاضر به‌منظور بررسی ساختار عاملی، روایی و پایایی پرسشنامه هوش موفق انجام گرفت. روش: حجم نمونه این پژوهش 500 دانش‌آموز (175 دختر و 325 پسر) بود که با روش نمونهگیری خوشهای چندمرحله‌ای از بین مدارس دولتی شهر کرج انتخاب شدند و به پرسشنامۀ هوش موفق پاسخ دادند. یافتهها: نتایج تحلیل عاملی اکتشافی با روش مؤلفههای اصلی، علاوه بر ...
بیشتر
هدف: پژوهش حاضر به‌منظور بررسی ساختار عاملی، روایی و پایایی پرسشنامه هوش موفق انجام گرفت. روش: حجم نمونه این پژوهش 500 دانش‌آموز (175 دختر و 325 پسر) بود که با روش نمونهگیری خوشهای چندمرحله‌ای از بین مدارس دولتی شهر کرج انتخاب شدند و به پرسشنامۀ هوش موفق پاسخ دادند. یافتهها: نتایج تحلیل عاملی اکتشافی با روش مؤلفههای اصلی، علاوه بر عامل کلی هوش موفق، سه عامل (هوش تحلیلی، خلاق و عملی) را برای پرسشنامه هوش موفق تأیید کرد. برای بررسی پایایی پرسشنامه از ضریب آلفای کرونباخ و برای تعیین روایی عاملی آن از تحلیل عاملی تأییدی استفاده شد. نتایج نشان داد که پرسشنامه از همسانی درونی قابل قبولی برخوردار است و ضرایب آلفای کرونباخ در زیر مقیاسهای آن بین 74/0 تا 81/0 است. همچنین برای تعیین روایی عاملی از تحلیل عاملی تأییدی استفاده شد که نتایج تحلیل عاملی تأییدی مؤید این است که ساختار پرسشنامه برازش قابل قبولی با دادهها دارد و کلیه شاخص‌های نیکویی برازش، مدل را تأیید میکنند. بحث و نتیجهگیری: یافتههای تحلیل عاملی، تقریباً مشابه تحقیقات انجام‌گرفته در فرهنگ اصلی و ضرایب پایایی و روایی نیز به نتایج تحقیقات پیشین نزدیک بود. بنابراین با توجه به خصوصیات روانسنجی مطلوب، این پرسشنامه ابزار مناسبی برای تعیین هوش موفق دانش‌آموزان میباشد.
مهرانه سلطانی نژاد؛ مینا آسیابی؛ بیانه ادهمی؛ سمیرا توانایی یوسفیان
دوره 4، شماره 15 ، فروردین 1393، ، صفحه 17-35
چکیده
زمینه: مسئله موفقیت یا عدم موفقیت در امر تحصیل از مهمترین دغدغه‌های هر نظام آموزشی در تمامی جوامع است. موفقیت و پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان و دانشجویان هر جامعه نشان‌دهنده موفقیت نظام آموزشی درزمینۀ هدف‌یابی و توجه به رفع نیازهای فردی است. یکی از متغیرهای فردی اثرگذار بر موفقیت تحصیلی تاب‌آوری تحصیلی است. هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی ...
بیشتر
زمینه: مسئله موفقیت یا عدم موفقیت در امر تحصیل از مهمترین دغدغه‌های هر نظام آموزشی در تمامی جوامع است. موفقیت و پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان و دانشجویان هر جامعه نشان‌دهنده موفقیت نظام آموزشی درزمینۀ هدف‌یابی و توجه به رفع نیازهای فردی است. یکی از متغیرهای فردی اثرگذار بر موفقیت تحصیلی تاب‌آوری تحصیلی است. هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی روایی عاملی و پایایی پرسشنامه تاب‌آوری تحصیلی بود. این پرسشنامه توسط ساموئلز (2004) ساخته‌شده است. روش: در این پژوهش دو نمونه شرکت داشتند. نمونه اول شامل 300 دانش‌آموز دختر و پسر از دبیرستان‌های دولتی شهر بوکان که با نمونهگیری تصادفی انتخاب شدند و نمونه دوم شامل 319 دانشجوی دختر و پسر دانشگاه علامه طباطبائی که با نمونهگیری خوشهای انتخاب شدند. به‌منظور بررسی پایایی پرسشنامه از ضریب آلفای کرونباخ و برای تعیین روایی عاملی از تحلیل عاملی اکتشافی به روش مؤلفههای اصلی و تحلیل عاملی تأییدی استفاده شد. یافتهها: بررسی نمودار اسکری تحلیل اولیه راه‌حل سه عاملی را نشان داد. سپس برای دستیابی به ساختار سه عاملی تحلیل مؤلفههای اصلی با روش چرخش واریماکس انجام شد. 11 سؤال به علت بار عاملی کمتر از 0.3 و یا به دلیل بار معنادار و مساوی بر روی بیش از یک عامل حذف شدند؛ و درنهایت تحلیل بر روی 29 سؤال باقی‌مانده انجام شد. بحث و نتیجهگیری: این سه عامل بر اساس سؤال‌های محتوای تحت پوشش مهارت‌های ارتباطی، جهت‌گیری آینده و مسئله محور و مثبت نگر نام‌گذاری شدند. ضرایب آلفای کرونباخ در خرده‌مقیاس‌های آن در نمونه دانش‌آموزی بین 63/0 تا 77/0 و در نمونه دانشجویی بین 62/0 تا 76/0 به دست آمد که نشان می‌دهد پایایی سه عامل در پژوهش حاضر در سطح قابل قبولی است.
نرگس فخّاری؛ مرتضی لطیفیان؛ جلیل اعتماد
دوره 4، شماره 15 ، فروردین 1393، ، صفحه 35-58
چکیده
زمینه: "تمایزیافتگی خود" عامل مهمی در تجهیز فرد برای مقابله با عوامل تنیدگیزا و ارتقای سلامت روان است. ازاین‌رو، تهیه ابزارهای کارآمد جهت سنجش این سازه، ضروری می‌نماید. هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی ویژگیهای روانسنجی فرم کوتاه پرسشنامه تمایزیافتگی خود به‌عنوان ابزار مناسبی جهت سنجش تمایزیافتگی خود در جامعه ایرانی بود. روش: بعد ...
بیشتر
زمینه: "تمایزیافتگی خود" عامل مهمی در تجهیز فرد برای مقابله با عوامل تنیدگیزا و ارتقای سلامت روان است. ازاین‌رو، تهیه ابزارهای کارآمد جهت سنجش این سازه، ضروری می‌نماید. هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی ویژگیهای روانسنجی فرم کوتاه پرسشنامه تمایزیافتگی خود به‌عنوان ابزار مناسبی جهت سنجش تمایزیافتگی خود در جامعه ایرانی بود. روش: بعد از ترجمه و انطباق پرسشنامه، تعداد 384 نفر از دانشجویان مقطع کارشناسی دانشگاه شیراز که به شیوه نمونهگیری تصادفی خوشهای انتخاب گردیده بودند، به پرسشنامه پاسخ دادند. ابزارهای پژوهش شامل فرم کوتاه پرسشنامه تمایزیافتگی خود و پرسشنامه سلامت عمومی بود. یافتهها: نتایج تحلیل عاملی نشان داد که ساختار این پرسشنامه به‌روشنی به چهار عامل هم آمیختگی با دیگران، برش هیجانی، واکنشپذیری هیجانی و جایگاه من در تمایزیافتگی خود اشاره دارد. روایی صوری توسط متخصصان تأیید شد و ضرایب همبستگی هر مؤلفه با نمره کل معنادار بود. همچنین همبستگی منفی معنادار نمرات پرسشنامه با نمرات نشانههای جسمانی، اضطراب و بیخوابی، اختلال در کارکرد اجتماعی و افسردگی بیانگر روایی ملاکی همزمان پرسشنامه بود. برای پایایی، ضریب آلفای کرونباخ مقیاس مطلوب بود. نتیجهگیری: نتایج پژوهش نشان داد که روایی و پایایی پرسشنامه مذکور حائز شرایط مطلوب برای سنجش تمایزیافتگی خود است و میتواند به‌عنوان یک ابزار سودمند جهت سنجش تمایزیافتگی خود در جامعه ایرانی استفاده گردد. نقش فرهنگ موردبحث قرار گرفت.
سمیرا ابراهیم پور کومله؛ کامیان خزایی؛ قربانعلی آقا احمدی
دوره 4، شماره 15 ، فروردین 1393، ، صفحه 144-165
چکیده
زمینه: روایی و پایایی از مسائل مهم در حوزه آزمون‌سازی محسوب می‌شوند.رویکرد سیستمی مفهومی است با کارکردهای بسیار که تعامل افراد شاغل در بخشهای گوناگون یک نظام را موردتوجه قرار می‌دهد. هدف: پژوهش حاضر باهدف ساخت، هنجاریابی و اعتباریابی مقیاس رویکرد سیستمی در برنامهریزی آموزشی و به روش توصیفی-پیمایشی به انجام رسیده است. روش: جامعۀ ...
بیشتر
زمینه: روایی و پایایی از مسائل مهم در حوزه آزمون‌سازی محسوب می‌شوند.رویکرد سیستمی مفهومی است با کارکردهای بسیار که تعامل افراد شاغل در بخشهای گوناگون یک نظام را موردتوجه قرار می‌دهد. هدف: پژوهش حاضر باهدف ساخت، هنجاریابی و اعتباریابی مقیاس رویکرد سیستمی در برنامهریزی آموزشی و به روش توصیفی-پیمایشی به انجام رسیده است. روش: جامعۀ آماری این پژوهش شامل کلیۀ مدیران و معلمان دبیرستانها و مدارس راهنمایی غرب استان مازندران بود که از بین آنها 483 نفر به روش نمونهگیری خوشهای چندمرحله‌ای به‌عنوان نمونه انتخاب شدند و پرسشنامۀ محقق ساختۀ رویکرد سیستمی روی آنها اجرا شد. یافتهها: پس از گردآوری دادهها، ضریب پایایی آزمون با استفاده از آزمون آلفای کرونباخ، 981/0 محاسبه شد. تحلیل عاملی سؤالات رویکرد سیستمی بیانگر آن بود که بیش از 328/61 درصد واریانس موردنظر توسط عاملهای این پرسشنامه تبیین میشود. پس از یک‌بار چرخش عوامل از نوع واریماکس، همبستگی میان هر سؤال با هر عامل در بهترین حالت مشخص شد و بر اساس آن پنج عامل (نگرش راهبردی؛ مدیریت راهبردی؛ توجه به واقعیات، اهداف و محیط کار؛ توجه به مقتضیات، پیچیدگی و تکالیف؛ مدیریت دانش و اطلاعات) به‌عنوان مؤلفههای رویکرد سیستمی در برنامهریزی آموزشی، استخراج و نام‌گذاری گردید. بحث و نتیجهگیری: با توجه به خصوصیات روانسنجی مطلوب، می‌توان از این پرسشنامه برای سنجش میزان رویکرد سیستمی کارکنان شاغل در مراکز آموزشی همچون آموزش‌وپرورش و دانشگاهها استفاده کرد و زمینۀ اصلاح و بهبود برنامههای آموزشی را فراهم آورد و به‌طورکلی، بهره‌وری نظامهای آموزشی را افزایش داد.
ابراهیم علیزاده؛ محمدحسین محبی نورالدین وند
دوره 4، شماره 14 ، دی 1392، ، صفحه 1-24
چکیده
هدف: هدف اصلی مقاله، معرفی نظریه تعمیمپذیری و همچنین کاربرد آن برای برآورد پایایی دادههای تحلیل شغل بود. روش: بیست نفر از کارکنان خبره شغل کارشناس امور اداری یکی از بانک‌های دولتی به صورت تصادفی ساده از بین کارکنان خبره انتخاب شدند و پس از آموزش لازم، پرسشنامه مهارت‌های شغلی در اختیار آنها گذاشته شد تا میزان اهمیت هر یک از مهارت‌ها ...
بیشتر
هدف: هدف اصلی مقاله، معرفی نظریه تعمیمپذیری و همچنین کاربرد آن برای برآورد پایایی دادههای تحلیل شغل بود. روش: بیست نفر از کارکنان خبره شغل کارشناس امور اداری یکی از بانک‌های دولتی به صورت تصادفی ساده از بین کارکنان خبره انتخاب شدند و پس از آموزش لازم، پرسشنامه مهارت‌های شغلی در اختیار آنها گذاشته شد تا میزان اهمیت هر یک از مهارت‌ها را برای شغل کارشناس امور اداری تعیین نمایند. یافتهها: برای برآورد پایایی دادههای تحلیل شغل در چارچوب نظریه تعمیمپذیری، یک رویکرد پنج مرحلهای معرفی شد که میتواند برای برآورد پایایی دادههای تحلیل شغل مورد استفاده قرار بگیرد. این مراحل عبارتند از:1-تعیین هدف اندازه‌گیری،2-تعیین وجههای اندازه‌گیری، 3-شناسایی طرح مناسب اندازه‌گیری، 4- برآورد مؤلفههای واریانس و تفسیر آنها و 5- تعیین نوع تصمیمگیری.
نتیجهگیری: آشکار شد که نظریه تعمیمپذیری برای برآورد پایایی مطالعات تحلیل شغل بسیار مفید است و برای تحلیلگر شغل این امکان را فراهم میکند که در موقعیت‌های مختلف اندازه‌گیری سهم هر یک از منابع خطای منظم، مانند سابقه شغلی، محل خدمت و سن ارزیابان را برآورد نماید و برای دستیابی به پایایی مورد نظر، اقدامات مورد نیاز را انجام دهد.
غلامرضا رجبی
دوره 4، شماره 14 ، دی 1392، ، صفحه 25-42
چکیده
زمینه: خانوادهگرایی یکی از مهمترین ارزشهای وابسته به هر فرهنگی که به الگویی از سازمان اجتماعی اشاره میکند و به عنوان بخشی از یک نگاه سنتی جامعه است که بر نگرشهای وفاداری، اعتماد و همکاری در بین گروه خانواده تاکید میکند. هدف: این پژوهش با هدف بررسی پایایی و روایی مقیاس خانوادهگرایی در دانشجویان دوره کارشناسی مراکز تربیت ...
بیشتر
زمینه: خانوادهگرایی یکی از مهمترین ارزشهای وابسته به هر فرهنگی که به الگویی از سازمان اجتماعی اشاره میکند و به عنوان بخشی از یک نگاه سنتی جامعه است که بر نگرشهای وفاداری، اعتماد و همکاری در بین گروه خانواده تاکید میکند. هدف: این پژوهش با هدف بررسی پایایی و روایی مقیاس خانوادهگرایی در دانشجویان دوره کارشناسی مراکز تربیت معلم اهواز انجام گرفت. روش: 332 دانشجو (156 مرد و 176 زن) از میان مراکز تربیت معلم شهر اهواز با روش تصادفی چند مرحلهای انتخاب شدند و مقیاس خانوادهگرایی و 16 ماده خرده مقیاس پیوستگی مقیاس ارزیابی پیوستگی و انطباقپذیری خانواده (2FACES-) را تکمیل نمودند. یافتهها: تحلیل عاملی به روش تحلیل مؤلفههای اصلی و چرخش متعامد (واریماکس) سه عامل (حمایت خانوادگی، افتخار و شرافت خانوادگی و مطیع خانواده بودن) را نشان داد. ضرایب آلفای کرونباخ کل مقیاس 73/0، برای عاملهای سهگانه از 55/0 تا 85/0 و ضریب روایی همزمان آن با مقیاس پیوستگی و انطباقپذیری خانواده 21/0 (001/0>p) محاسبه شد. به علاوه، تحلیل عاملی تأییدی مدل سه عاملی را با یک شاخص اصلاح مورد تأیید قرار داد. بحث و نتیجهگیری: در نهایت، مقیاس خانوادهگرایی را می‌توان به عنوان یک ابزار روا و پایا در اندازه‌گرایی ابعاد خانوادهگرایی در جامعهی دانشجویی استفاده کرد.
دوره 4، شماره 14 ، دی 1392، ، صفحه 43-64
چکیده
زمینه: یکی از جدیدترین رویکردهای شناختی-اجتماعی مطرح شده در حوزه انگیزش تحصیلی، نظریه ضمنی هوش (باورهای هوشی)است. هدف: هدف از پژوهش حاضر بررسی روایی و پایایی مقیاس 14 ماده ای نظریه ضمنی هوش (ITIS-14) (عبدالفتاح و ییتس، 2006) در جامعه دانشجویی ایرانی است. این ابزار جهت سنجش نظریه‌های افزایشی و ذاتی هوش به کار می‌رود. روش: نمونۀ مورد مطالعه در ...
بیشتر
زمینه: یکی از جدیدترین رویکردهای شناختی-اجتماعی مطرح شده در حوزه انگیزش تحصیلی، نظریه ضمنی هوش (باورهای هوشی)است. هدف: هدف از پژوهش حاضر بررسی روایی و پایایی مقیاس 14 ماده ای نظریه ضمنی هوش (ITIS-14) (عبدالفتاح و ییتس، 2006) در جامعه دانشجویی ایرانی است. این ابزار جهت سنجش نظریه‌های افزایشی و ذاتی هوش به کار می‌رود. روش: نمونۀ مورد مطالعه در این پژوهش 350 دانشجوی کارشناسی دو دانشگاه آزاد اسلامی مسجدسلیمان و اهواز بودند. تحلیل داده ها با استفاده از روش‌های آماری تحلیل عامل تأییدی، تحلیل عامل اکتشافی، ضرایب آلفای کرونباخ و همبستگی پیرسون انجام گرفت. یافته ها: ضرایب آلفای کرونباخ برای خرده مقیاس نظریۀ افزایشی هوش 82/0 و برای خرده مقیاس نظریۀ ذاتی هوش 74/0 محاسبه شد. برای برآورد روایی ملاکی از مقیاس نظریه‌های ضمنی هوش دوپیرات و مارین (2005) استفاده شد که ضرایب همبستگی بین خرده مقیاسهای نظریۀ افزایشی و نظریۀ ذاتی هوش در دو ابزار محاسبه شد که در سطح 001/0 معنی دار بود. برای محاسبه روایی سازه مقیاس، از تحلیل عامل تأییدی و اکتشافی استفاده شد. نتایج تحلیل عامل تأییدی مؤید آن است که ساختار مقیاس برازش قابل قبولی با داده ها دارد و کلیه شاخص‌های برازندگی نیز برازش مدل را تأیید میکنند. به علاوه، تحلیل عامل اکتشافی منجر به استخراج دو خرده مقیاس نظریۀ افزایشی و نظریۀ ذاتی هوش گردید. نتیجه گیری: با توجه به شاخص‌های روانسنجی محاسبه شده، مقیاس مورد نظر میتواند برای ارزیابی نظریه‌های ضمنی هوش (باورهای هوشی) در جامعۀ دانشجویی مورد استفاده پژوهشگران قرار گیرد.
محمدعلی بشارت
دوره 4، شماره 14 ، دی 1392، ، صفحه 147-168
چکیده
زمینه: آماده‌سازی مقیاسی معتبر برای سنجش نیازهای بنیادین روانشناختی در جامعه ایرانی یکی از نیازهای پژوهشی محسوب میشود. هدف: هدف اصلی این پژوهش بررسی پایایی، روایی و تحلیل عاملی مقیاس ارضای نیازهای بنیادین روانشناختی در نمونه ای از دانشجویان ایرانی بود. روش: 574 دانشجو (273 پسر، 311 دختر) از دانشگاه های شهر تهران به صورت داوطلب در ...
بیشتر
زمینه: آماده‌سازی مقیاسی معتبر برای سنجش نیازهای بنیادین روانشناختی در جامعه ایرانی یکی از نیازهای پژوهشی محسوب میشود. هدف: هدف اصلی این پژوهش بررسی پایایی، روایی و تحلیل عاملی مقیاس ارضای نیازهای بنیادین روانشناختی در نمونه ای از دانشجویان ایرانی بود. روش: 574 دانشجو (273 پسر، 311 دختر) از دانشگاه های شهر تهران به صورت داوطلب در این پژوهش شرکت کردند. از آزمودنی‌ها خواسته شد مقیاس ارضای نیازهای بنیادین عمومی (BNSG-S؛ گنیه، 2003)، پرسشنامه تجدید نظر شده شخصیت آیسنک (EPQ-RS؛ آیسنک، آیسنک و بارت، 1985)، فهرست عواطف مثبت و منفی (PANAS؛ واتسون، کلارک و تلگن، 1988) و مقیاس سلامت روانی (MHI-28؛ بشارت، 1388) را تکمیل کنند. یافتهها: نتایج تحلیل عاملی اکتشافی، علاوه بر عامل کلی ارضای نیازهای بنیادین روانشناختی، سه عامل خود پیروی، شایستگی و تعلق (پیوستگی) را برای مقیاس ارضای نیازهای بنیادین روانشناختی تأیید کرد. روایی همگرا و تشخیصی (افتراقی) مقیاس ارضای نیازهای بنیادین عمومی از طریق محاسبه ضرایب همبستگی زیر مقیاسهای آن با ابعاد برونگرایی و نوروزگرایی شخصیت، عواطف مثبت و منفی، و شاخص‌های سلامت روانی در مورد آزمودنی‌ها بررسی شد. نتایج ضرایب همبستگی پیرسون نشان داد که بین نمره آزمودنی‌ها در زیر مقیاسهای ارضای نیازهای بنیادین عمومی با شاخص‌های برونگرایی، عاطفه مثبت و بهزیستی روانشناختی همبستگی مثبت معنادار و با شاخص‌های نوروزگرایی، عاطفۀ منفی و درماندگی روانشناختی همبستگی منفی معنادار وجود دارد. این نتایج، روایی همگرا و تشخیصی مقیاس ارضای نیازهای بنیادین روانشناختی را تأیید میکنند. همسانی درونی مقیاس ارضای نیازهای بنیادین عمومی برحسب ضرایب آلفای کرونباخ محاسبه شد و با ضرایب همبستگی از 83/0 تا 91/0 مورد تأیید قرار گرفت. پایایی بازآزمایی مقیاس ارضای نیازهای بنیادین روانشناختی بر اساس نتایج دو بار اجرای آزمون محاسبه شد و با ضرایب همبستگی از 67/0 تا 77/0 برای زیرمقیاس‌های مختلف مورد تأیید قرار گرفت. بحث و نتیجهگیری: بر اساس نتایج این پژوهش، فرم فارسی مقیاس ارضای نیازهای بنیادین روانشناختی برای سنجش این سازه در نمونه‌های ایرانی از پایایی و روایی کافی برخوردار است.
اکبر رضایی
دوره 3، شماره 12 ، تیر 1392، ، صفحه 1-22
چکیده
دانشجویان در محیطهای تحصیلی هیجانهای متعددی را تجربه میکنند و این هیجان‌ها تأثیر زیادی در انگیزش، یادگیری و عملکرد و همچنین سلامتی آنها دارند. با این حال، پژوهش در این زمینه‌ها شاید به علت نبود ابزارهای مناسب به کندی پیش می‌رود. در پاسخ به این کمبود، پکران و همکارانش (2011) ابزار خودگزارشی برای اندازه‌گیری هیجانهای پیشرفت ...
بیشتر
دانشجویان در محیطهای تحصیلی هیجانهای متعددی را تجربه میکنند و این هیجان‌ها تأثیر زیادی در انگیزش، یادگیری و عملکرد و همچنین سلامتی آنها دارند. با این حال، پژوهش در این زمینه‌ها شاید به علت نبود ابزارهای مناسب به کندی پیش می‌رود. در پاسخ به این کمبود، پکران و همکارانش (2011) ابزار خودگزارشی برای اندازه‌گیری هیجانهای پیشرفت مختلف که دانشجویان معمولاً در محیطهای تحصیلی تجربه میکنند، توسعه داده‌اند (پرسشنامه هیجانهای پیشرفت؛ AEQ). این ابزار از مقیاسهای مختلفی برای اندازه‌گیری لذت، امیدواری، غرور، خشم، آسودگی، اضطراب، شرم، ناامیدی و خستگی در موقعیت‌های کلاس، یادگیری و آزمون تشکیل شده است. هدف پژوهش حاضر بررسی ویژگیهای روانسنجی از جمله روایی درونی و پایایی نسخه فارسی این پرسشنامه در جامعه دانشجویان ایرانی بود. ابتدا AEQ به زبان فارسی ترجمه شد. بعد از مطالعه مقدماتی و رفع اشکالات، پرسشنامه بر دانشجویان گروه نمونه که شامل 423 نفر از دانشجویان علوم انسانی دانشگاه پیام نور مرکز تبریز بودند، اجرا شد. در این پژوهش، برای تحلیل دادههای گردآوری شده از تحلیل عاملی تأییدی و آزمون ضریب همبستگی پیرسون استفاده شد. نتایج نشان داد که مقیاسهای AEQ به طور قابل قبولی پایاهستند. همچنین نتایج تحلیل عاملی تأییدی نشان داد که اکثر مقیاسهای پرسشنامه برازش قابل قبولی با دادهها دارند. نتایج این مطالعه حاکی از آن است که نسخه فارسیAEQ یک ابزاراندازه‌گیری پایا و روا میباشد که می‌توان آن را برای اهداف پژوهش و مشاوره‌ای مورد استفاده قرار داد.
احمد عابدی؛ محبوبه عادی پور
دوره 3، شماره 12 ، تیر 1392، ، صفحه 23-40
چکیده
زمینه:تحقیقات نشان داده است علاوه بر هوش،رفتارهای یادگیری نیز بر موفقیت تحصیلی دانش‌آموزان مؤثر است.هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی میزان پایایی، روایی و تعیین ساختار عاملی نسخه فارسی مقیاس رفتارهای یادگیری (LBS) بر روی دانش‌آموزان دورة راهنمایی انجام شد. روش: جامعۀ آماری پژوهش کلیه دانش‌آموزان دورة راهنمایی شهر اصفهان در سال تحصیلی ...
بیشتر
زمینه:تحقیقات نشان داده است علاوه بر هوش،رفتارهای یادگیری نیز بر موفقیت تحصیلی دانش‌آموزان مؤثر است.هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی میزان پایایی، روایی و تعیین ساختار عاملی نسخه فارسی مقیاس رفتارهای یادگیری (LBS) بر روی دانش‌آموزان دورة راهنمایی انجام شد. روش: جامعۀ آماری پژوهش کلیه دانش‌آموزان دورة راهنمایی شهر اصفهان در سال تحصیلی 88-87 بودند. نمونة پژوهش شامل 380 دانش‌آموز دورة راهنمایی (198 دختر، 182 پسر) که به روش نمونهگیری تصادفی خوشهای چند مرحلهای انتخاب شدند. ابزار مورد استفاده عبارت از مقیاس رفتارهای یادگیری (LBS) مک در موت و همکاران (1999) بود. بحث و نتیجهگیری: نتایج پژوهش نشان داد مقیاس رفتارهای یادگیری (LBS) از پایایی و روایی کافی و مناسب جهت ارزیابی رفتارهای یادگیری اثربخش دانش‌آموزان دورة راهنمایی برخوردار است. همچنین نتایج تحلیل عاملی نشان داد مقیاس رفتارهای یادگیری (LBS)، یک مقیاس چند بُعدی و دارای چهار عامل انگیزة شایستگی، توجه / پشتکار، نگرش نسبت به یادگیری و راهبرد / انعطاف پذیری میباشد.
فریبرز باقری؛ فیروزه غفاری جعفر زادگان
دوره 3، شماره 12 ، تیر 1392، ، صفحه 41-70
چکیده
زمینه: مدل‌های نظری سبک‌های فرزندپروری سعی بر شناسایی عوامل تأثیرگذار بر تربیت و تعیین پیامدهای آن را دارند. ناهمخوانی این الگوهای نظری که غالباً متعلق به جامعة غرب و متأثر از نگرش حاکم بر آن جوامع است با فرهنگ و باورهای فکری و ارزشی جامعة ایرانی ایجاب میکند مدل‌های بومی مبتنی بر نگرش اسلامی و تجربیات خاص جامعة ایرانی ابداع شود. ...
بیشتر
زمینه: مدل‌های نظری سبک‌های فرزندپروری سعی بر شناسایی عوامل تأثیرگذار بر تربیت و تعیین پیامدهای آن را دارند. ناهمخوانی این الگوهای نظری که غالباً متعلق به جامعة غرب و متأثر از نگرش حاکم بر آن جوامع است با فرهنگ و باورهای فکری و ارزشی جامعة ایرانی ایجاب میکند مدل‌های بومی مبتنی بر نگرش اسلامی و تجربیات خاص جامعة ایرانی ابداع شود. هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی ویژگیهای روانسنجی (پایایی و رواسازی) و مدل نظری پرسشنامه الگوی رابطة والد - فرزند (پاروف) با این دو ویژگی بود. روش: به این منظور، پرسشنامه در دو مرحله و مجموعاً روی 270 نفر نوجوان و جوان 30-15 ساله 9 منطقه شهر تهران در سال 1390 اجرا شد. نمونه‌های تحقیق در هر دو مرحله با روش نمونهگیری تصادفی چند مرحلهای انتخاب شدند. حجم نمونه در مرحله اول 110 نفر و در مرحله دوم، 160 نفر بود. روش‌های به کار رفته در مرحله اول شامل بررسی روایی محتوایی و صوری پرسشنامه با نظر متخصصان و همچنین روایی سازه (تحلیل مؤلفههای اصلی، تحلیل گویه‌ها، ضریب تمییز، ضریب دشواری و روش لوپ) بود. در مرحله دوم، ابتدا تحلیل عامل اکتشافی و بعد تحلیل عاملی تاییدی انجام گرفت. نتایج: شاخص‌های برازندگی مؤید معتبر و مقبول بودن مدل نظری طراحی شده پرسشنامه است. علاوه بر آن، با توجه به میزان t، همة سئوالات با عاملهای مورد نظر ارتباط معنادار دارند. همچنین با توجه به بارهای عاملی برای هر یک از دو سبک آزادی مدار و امنیت مدار و معناداری ضرایب t، می‌توان برای این دو سبک نیز روایی سازه مناسبی گزارش کرد.
اعظم فرانی؛ عبدالعزیز افلاک سیر
دوره 3، شماره 12 ، تیر 1392، ، صفحه 71-86
چکیده
زمینه: معتبرترین مقیاس ساخته شده در زمینۀ سنجش کارکردهای خاطره‌گویی، مقیاس کارکردهای خاطره‌گویی است. با توجه به عدم بررسی روایی و پایایی این مقیاس در ایران، بررسی روایی و پایایی آن ضروری میباشد. هدف: هدف از پژوهش حاضر بررسی روایی و پایایی مقیاس کارکردهای خاطره‌گویی در دانشجویان بود.روش: تعداد 247 نفر از دانشجویان دانشگاه شیراز که ...
بیشتر
زمینه: معتبرترین مقیاس ساخته شده در زمینۀ سنجش کارکردهای خاطره‌گویی، مقیاس کارکردهای خاطره‌گویی است. با توجه به عدم بررسی روایی و پایایی این مقیاس در ایران، بررسی روایی و پایایی آن ضروری میباشد. هدف: هدف از پژوهش حاضر بررسی روایی و پایایی مقیاس کارکردهای خاطره‌گویی در دانشجویان بود.روش: تعداد 247 نفر از دانشجویان دانشگاه شیراز که در سال تحصیلی 91-90 مشغول به تحصیل بودند، با روش نمونهگیری تصادفی خوشهای انتخاب و با تکمیل مقیاس کارکردهای خاطره‌گویی در این پژوهش شرکت نمودند. برای بررسی روایی مقیاس مذکور از تحلیل عاملی به روش مؤلفههای اصلی و تحلیل همسانی درونی استفاده شد. جهت بررسی پایایی آن نیز، از روش پایایی آزمون- آزمون مجدد و محاسبۀ ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد. یافتهها: نتایج تحلیل عاملی نشان دهندۀ وجود 7 عامل بود.همچنین نتایج تحلیل همسانی درونی نشان داد که این مقیاس از همسانی خوبی برخوردار میباشد. ضریب آلفای کرونباخ کل 91/0 و ضرایب آلفای کرونباخ خرده مقیاس‌ها از 76/0 تا 89/0 محاسبه شد. ضریب پایایی آزمون- آزمون مجدد برای کل مقیاس 57/0 و برای خرده مقیاس‌ها از 36/0 تا 71/0 محاسبه شد. بحث و نتیجهگیری: یافتههای پژوهش حاضر نشان داد که مقیاس کارکردهای خاطره‌گویی از روایی و پایایی مناسبی در ایران برخوردار است و می‌توان از این مقیاس در کارهای پژوهشی و مداخلات درمانی (مانند، درمان خاطره‌گویی) استفاده نمود.
علی دلاور؛ محمود نجفی
دوره 3، شماره 12 ، تیر 1392، ، صفحه 87-104
چکیده
زمینه: محققان پیشنهاد کرده‌اند که خودکارآمدی عمومی به طور قابل ملاحظه ای میتواند به تئوری سازمانی، تحقیق و عمل کمک کند. بنابراین، بررسی خصوصیات روانسنجی ابزارهای پرکاربرد از جمله خودکار آمدی بسیار حائز اهمیت است. هدف: هدف از پژوهش حاضر بررسی خصوصیات روانسنجی مقیاس خودکارآمدی عمومی (GSE) شوارزر و جروسالم در کارکنان دانشگاه های ...
بیشتر
زمینه: محققان پیشنهاد کرده‌اند که خودکارآمدی عمومی به طور قابل ملاحظه ای میتواند به تئوری سازمانی، تحقیق و عمل کمک کند. بنابراین، بررسی خصوصیات روانسنجی ابزارهای پرکاربرد از جمله خودکار آمدی بسیار حائز اهمیت است. هدف: هدف از پژوهش حاضر بررسی خصوصیات روانسنجی مقیاس خودکارآمدی عمومی (GSE) شوارزر و جروسالم در کارکنان دانشگاه های دولتی شهر تهران بود. روش: به این منظور با استفاده از نمونهگیری خوشهای چند مرحلهای تعداد 400 نفر از کارکنان انتخاب و به مقیاس GSE پاسخ دادند. یافتهها: نتایج تحلیل عاملی به روش مؤلفههای اصلی آشکارا از ساختار تک عاملی GSE حمایت کرد. این عامل 63/47 درصد از واریانس کل آزمون را تبیین نمود. برای محاسبه اعتبار همگرای GSE از اجرای همزمان GSE و مقیاس خودکارآمدی شرر استفاده شد. نتایج نشان داد که میزان همبستگی بین دو مقیاس مذکور 80/0 است که در سطح 01/0>p معنی‌دار میباشد. پایایی مقیاس GSE با روش همسانی درونی برای کل آزمودنی‌ها 87/0، برای مردان 85/0 و برای زنان 88/0 است که قابل قبول و رضایت بخش است. میانگین و انحراف معیار نمره خودکارآمدی کارکنان به ترتیب 50/30 و 64/4 به دست آمد. مقیاس GSE برای کارکنان دانشگاه یک مقیاس تک عاملی است و از اعتبار و پایایی رضایت بخشی برخوردار میباشد. نتیجهگیری: با توجه به این نتایج و همچنین دارا بودن سابقه پژوهشی معتبر در سطح جهانی می‌توان نتیجه گرفت که مقیاس GSE ابزار مناسبی برای اندازه‌گیری خودکارآمدی در بین کارکنان دانشگاه میباشد و می‌توان از آن در پژوهش‌ها استفاده کرد.
رضا مراد صحرایی؛ هانیه ممقانی
دوره 3، شماره 10 ، دی 1391، ، صفحه 1-20
چکیده
زمینه: روایی و پایایی از جمله مسائلی هستند که در آزمون‌سازی از اهمیت ویژه‌ای برخوردارند. آزمون زبان انگلیسی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری (MSRT) از جمله آزمونهای مهارتِ زبان انگلیسی است که برای اعزام دانشجو به خارج از کشور توسط معاونت دانشجویی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری تقریباً هر دو ماه یک بار در ایران برگزار میشود. هدف: هدف از ...
بیشتر
زمینه: روایی و پایایی از جمله مسائلی هستند که در آزمون‌سازی از اهمیت ویژه‌ای برخوردارند. آزمون زبان انگلیسی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری (MSRT) از جمله آزمونهای مهارتِ زبان انگلیسی است که برای اعزام دانشجو به خارج از کشور توسط معاونت دانشجویی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری تقریباً هر دو ماه یک بار در ایران برگزار میشود. هدف: هدف از انجام این پژوهش که از نوع همبستگی و تجربی است این است که به ارزیابی روایی و پایایی آزمونِ MSRT پرداخته شود. روش: برای ارزیابی روایی این آزمون از روایی سازه‌ای (همسانی درونی) و برای ارزیابی پایایی درونی نیز از روش آلفای کرونباخ استفاده گردید و تمام این محاسبات از طریق نرم‌افزار (اس‌پی‌اس) انجام شد. یافتهها: سؤالاتی که در این پژوهش مطرح شدند به این صورت بودند که روایی و پایایی آزمون MSRT چگونه است، و اینکه آیا آزمونِ مهارتِ تافل میتواند مبنای مناسبی برای ارزیابی توانایی‌های زبانیِ زبان‌آموزان قرار گیرد؟ نتایج این پژوهش نشان داد: 1. آزمونِ MSRT در سطح کلی دارای روایی و پایایی مناسبی است اما در سطح جزئی از روایی لازم برخوردار نیست. به عبارت دیگر، ضریب همبستگی بین بخشهای شنیداری – ساختاری و شنیداری- خواندنی کمتر از بخش ساختاری – خواندنی است. 2.آزمون مهارتِ تافل، آزمونِ مناسبی برای سنجش توانایی‌های زبانیِ زبان‌آموزان نیست چون فاقد بخش صحبت کردن است و همچنین دو بخش دستور و واژگان را جداگانه مورد سنجش قرار داده است.
مهدیه شفیع نادری؛ پروین کدیور؛ مهدی عربزاده؛ غلامرضا صرامی
دوره 3، شماره 10 ، دی 1391، ، صفحه 21-36
چکیده
زمینه: انتظارات پیامد، به این نکته مهم اشاره دارد که رفتار، محصول انتظارات افراد، از دستیابی به پیامدی خاص و میزان ارزشی است که برای آن پیامد قائل هستند. بنابراین عاملی مهم و اساسی در تعلیم و تربیت به شمار می‌رود. معرفی و ارائه ابزار مناسب برای ارزیابی این متغیر و نشان دادن نقش حیاتی آن در زمینه‌های مختلف تحصیلی ضروری است. هدف: پژوهش ...
بیشتر
زمینه: انتظارات پیامد، به این نکته مهم اشاره دارد که رفتار، محصول انتظارات افراد، از دستیابی به پیامدی خاص و میزان ارزشی است که برای آن پیامد قائل هستند. بنابراین عاملی مهم و اساسی در تعلیم و تربیت به شمار می‌رود. معرفی و ارائه ابزار مناسب برای ارزیابی این متغیر و نشان دادن نقش حیاتی آن در زمینه‌های مختلف تحصیلی ضروری است. هدف: پژوهش حاضر به منظور بررسی ساختار عاملی، روایی و پایایی مقیاس انتظارات پیامد دانشجو صورت گرفته است. روش: حجم نمونه این پژوهش414 دانشجو (248 دختر و 166 پسر) بود که با روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحلهای از بین دانشگاههای سراسری، آزاد و پیام نور یزد انتخاب شدند و با مقیاس انتظارات پیامد مورد آزمون قرار گرفتند. یافتهها: نتایج تحلیل عاملی اکتشافی با روش مؤلفه های اصلی، علاوه بر عامل کلی انتظارات پیامد دانشجو، چهار عامل(جهت‌دهی آینده، رضایت شغلی، انتظارات شخصی و اعتماد شخصی) را برای مقیاس انتظارات پیامد دانشجو تأیید کرد. برای بررسی پایایی پرسشنامه از ضریب آلفای کرونباخ و برای تعیین روایی عاملی آن از تحلیل عاملی تأییدی استفاده شد. نتایج نشان داد که پرسشنامه از همسانی درونی قابل قبولی برخوردار است و ضرایب آلفای کرونباخ در زیر مقیاسهای آن بین 65/0 تا 79/0 است. همچنین برای تعیین روایی عاملی از تحلیل عاملی تأییدی استفاده شد، که نتایج تحلیل عاملی تأییدی مؤید این است که ساختار پرسشنامه برازش قابل قبولی با دادهها دارد و کلیه شاخص‌های نیکویی برازش، مدل را تأیید میکنند. بحث و نتیجهگیری: یافتههای تحلیل عاملی، تقریباً مشابه تحقیقات انجام گرفته در فرهنگ اصلی و ضرایب پایایی و روایی نیز به نتایج تحقیقات پیشین نزدیک بود. بنابراین با توجه به خصوصیات روانسنجی مطلوب، این پرسشنامه ابزار مناسبی برای تعیین انتظارات پیامد دانشجویان میباشد.
محمود نجفی؛ غلامرضا دهشیری؛ سولماز دبیری؛ منصوره شیخی؛ نصرت جعفری
دوره 3، شماره 10 ، دی 1391، ، صفحه 55-74
چکیده
زمینه: در سال‌های اخیر پژوهش در حیطه روانشناسی مثبت افزایش یافته است. بنابراین، بررسی خصوصیات روانسنجی ابزارهای پرکاربرد در این حیطه از جمله شادکامی بسیار حائز اهمیت است. هدف: هدف از پژوهش حاضر بررسی خصوصیات روانسنجی نسخۀ فارسی پرسشنامۀ شادکامی آکسفورد در دانشجویان بود. روش: بدین منظور نمونه‌ای شامل 428 دانشجو با استفاده از ...
بیشتر
زمینه: در سال‌های اخیر پژوهش در حیطه روانشناسی مثبت افزایش یافته است. بنابراین، بررسی خصوصیات روانسنجی ابزارهای پرکاربرد در این حیطه از جمله شادکامی بسیار حائز اهمیت است. هدف: هدف از پژوهش حاضر بررسی خصوصیات روانسنجی نسخۀ فارسی پرسشنامۀ شادکامی آکسفورد در دانشجویان بود. روش: بدین منظور نمونه‌ای شامل 428 دانشجو با استفاده از روش نمونهگیری تصادفی چند مرحلهای انتخاب شدند و به پرسشنامۀ شادکامی آکسفورد، پرسشنامه شخصیتی آیزنک، مقیاس رضایت از زندگی، مقیاس عزت نفس روزنبرگ و پرسشنامه افسردگی بک پاسخ دادند. یافتهها: ضریب آلفای کرونباخ و ضریب پایایی بازآزمایی در کل نمونه به ترتیب 90/0 و 79/0 به دست آمد. نتایج تحلیل عاملی اکتشافی نشان داد که پرسشنامه از شش عامل رضایت از زندگی، کارآمدی، احساس خوشی، عزت نفس، اجتماعی بودن و بهزیستی تشکیل شده است. نتایج تحلیل عاملی مرتبه دوم نشان داد که ساختار عاملی پرسشنامه، تک عاملی است. همچنین ضرایب روایی همگرا و واگرای پرسشنامه در حد بالا و قابل قبولی بود. بین دختران و پسران از لحاظ شادکامی تفاوت معنی داری مشاهده نشد. نتیجهگیری: یافتههای پژوهش بیانگر این است که نسخۀ فارسی پرسشنامۀ شادکامی آکسفورد در جامعه دانشجویان از خصوصیات روانسنجی قابل قبولی برخوردار است و می‌توان از آن به عنوان ابزاری پایا و روا در پژوهشهای روانشناختی استفاده کرد.
غلامرضا رجبی؛ سونا کارجو کسمایی
دوره 3، شماره 10 ، دی 1391، ، صفحه 139-158
چکیده
زمینه: پرسشنامه افسردگی بک ـ ویرایش دوم (BDI-II)، یک ویرایش از پرسشنامه افسردگی و یک شاخص خود-گزارشی برای اندازه‌گیری نشانههای افسردگی در جمعیت‌های مختلف بالینی و غیربالینی است. هدف: هدف عمده تحقیق حاضر بررسی کفایت شاخص‌های روانسنجی نسخۀ فارسی پرسشنامه افسردگی بک ـ ویرایش دوم بر روی دانشجویان دانشگاههای شهید چمران و علوم پزشکی ...
بیشتر
زمینه: پرسشنامه افسردگی بک ـ ویرایش دوم (BDI-II)، یک ویرایش از پرسشنامه افسردگی و یک شاخص خود-گزارشی برای اندازه‌گیری نشانههای افسردگی در جمعیت‌های مختلف بالینی و غیربالینی است. هدف: هدف عمده تحقیق حاضر بررسی کفایت شاخص‌های روانسنجی نسخۀ فارسی پرسشنامه افسردگی بک ـ ویرایش دوم بر روی دانشجویان دانشگاههای شهید چمران و علوم پزشکی اهواز (جندی شاپور) بود.روش: 468 دانشجو از بین کلیه دانشجویان دانشگاههای فوق در سال تحصیلی 90-1389 به صورت تصادفی چند مرحلهای انتخاب شدند و پرسشنامه افسردگی بک ـ ویرایش دوم (1996) را تکمیل نمودند. دادهها با استفاده از تحلیل عامل اکتشافی و تأییدی و نرم افزارهای آماری برای علوم اجتماعی (16-SPSS) و AMOS تحلیل شدند. یافتهها: نتایج به دست آمده از روش آماری تحلیل عاملی (تحلیل مؤلفه های اصلی) و چرخش واریماکس دو عامل شناختی ـ عاطفی و نگرش منفی ـ نشانه های بدنی را نشان داد. ضرایب پایایی (آلفای کرونباخ) برای کل ماده‌ها و عاملهای استخراج شده رضایت بخش بودند. ضریب هبستگی ین نمره کل BDI-II و دو عامل استخراج شده در کل نمونه معنادار بودند. تحلیل عاملی تأییدی نشان داد که مدل دو عاملی نسبت به مدل یک عاملی با دو اصلاح برای دادهها برازنده تر است. بحث و نتیجهگیری: نتایج بدست آمده از تحلیل عاملی با تحقیقات پیشین هماهنگ است و با توجه به روایی سازه و پایایی مناسب پرسشنامه افسردگی بک ـ ویرایش دوم از آن می‌توان در محیطهای پژوهشی و بالینی در تشخیص افراد سالم از افراد افسرده استفاده کرد.
مهدی عربزاده؛ پروین کدیور
دوره 3، شماره 9 ، مهر 1391، ، صفحه 1-18
چکیده
زمینه: تاخیر در رضامندی تحصیلی، پیش بینی کننده عملکرد تحصیلی، انگیزش، خود گردانی و خود کارآمدی دانش آموزان است بنابراین با توجه به اهمیت به تعویق انداختن رضامندی تحصیلی در فرایند یاددهی – یادگیری، نیاز مبرم به وجود ابزار ویژه آن متناسب با فرهنگ ایرانی می باشد. هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی ویژگی های روان سنجی فرم فارسی مقیاس تاخیر ...
بیشتر
زمینه: تاخیر در رضامندی تحصیلی، پیش بینی کننده عملکرد تحصیلی، انگیزش، خود گردانی و خود کارآمدی دانش آموزان است بنابراین با توجه به اهمیت به تعویق انداختن رضامندی تحصیلی در فرایند یاددهی – یادگیری، نیاز مبرم به وجود ابزار ویژه آن متناسب با فرهنگ ایرانی می باشد. هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی ویژگی های روان سنجی فرم فارسی مقیاس تاخیر رضامندی تحصیلی، هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی ویژگی های روان سنجی فرم فارسی مقیاس تاخیر رضامندی تحصیلی، شامل پایایی، روایی و تحلیل عاملی مقیاس، به منظور آماده سازی جهت کاربرد در پژوهش های تربیتی انجام شده است. روش: حجم نمونه این پژوهش 600 دانش آموز بود که با روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای از بین دبیرستان های دولتی سطح شهر کرج، انتخاب شدند و با مقیاس تاخیر رضامندی تحصیلی و پرسشنامه انگیزشی راهبردهای یادگیری مورد آزمون قرار گرفتند. یافته ها: پایایی بازآزمایی مقیاس تاخیر رضامندی تحصیلی بر اساس نتایج دو بار اجرای آزمون و همسانی درونی آن بر حسب ضرایب آلفای کرونباخ در مورد گروه نمونه محاسبه و تایید شد. به منظور بررسی روایی همزمان، از اجرای همزمان مقیاس انگیزشی راهبردهای یادگیری استفاده شد که حاکی از روایی همزمان مطلوب می باشد. همچنین برای تعیین روایی عاملی از تحلیل عاملی تاییدی استفاده شد که نتایج تحلیل عاملی تاییدی موید این است که ساختار مقیاس برازش قابل قبولی با داده ها به طور کلی و به طور مجزا برای پسران و دختران دارد و کلیه شاخص های نیکویی برازش، مدل ها را تایید می کنند. بحث و نتیجه گیری: یافته های تحلیل عاملی، مشابه تحقیقات انجام گرفته در فرهنگ اصلی و ضرایب پایایی و روایی نیز به نتایج تحقیقات پیشین نزدیک بود. بنابراین با توجه به خصوصیات روان سنجی مطلوب، این مقیاس ابزار مناسبی برای تعیین تاخیر رضامندی تحصیلی دانش آموزان می باشد.
ملیحه سادات کاظمی؛ شعله امیری؛ مختار ملک پور؛ حسین مولوی
چکیده
زمینه: مقیاس خزانه لغات تصویری بریتانیا یکی از پرکاربردترین و رایج ترین مقیاس های اندازه گیری توانایی های زبانی کودکان در دنیا می باشد. این مقیاس برای کاربردهای آموزشی، بالینی و پژوهشی مفید است. هدف: در این پژوهش نسخه فارسی و بومی شده این مقیاس تهیه شده و ویژگی های روان سنجی آن مورد بررسی قرار گرفته است. روش: این پژوهش بر روی 180 نفر از ...
بیشتر
زمینه: مقیاس خزانه لغات تصویری بریتانیا یکی از پرکاربردترین و رایج ترین مقیاس های اندازه گیری توانایی های زبانی کودکان در دنیا می باشد. این مقیاس برای کاربردهای آموزشی، بالینی و پژوهشی مفید است. هدف: در این پژوهش نسخه فارسی و بومی شده این مقیاس تهیه شده و ویژگی های روان سنجی آن مورد بررسی قرار گرفته است. روش: این پژوهش بر روی 180 نفر از کودکان 5،7،9 و 11 ساله شهر اصفهان در سال 1389 که به طور تصادفی انتخاب شدند اجرا گردید. به منظور بررسی روایی همزمان نسخه فارسی مقیاس خزانه لغات تصویری بریتانیا، از آزمون هوش و کسلر استفاده شده است. نتایج: نتایج حاکی از پایایی، روایی همزمان و روایی تشخیصی مناسب نسخه فارسی مقیاس خزانه لغات تصویری بریتانیا ویرایش دوم، می باشد. نتایج هنجاریابی نشان داده است که نمره 100، رتبه 50% توزیع را تشکیل داده است . بررسی روایی همزمان این مقیاس با مقیاس هوش و کسلر حاکی از وجود همبستگی برابر با 48% بین نمره هوش کلامی و نمره خزانه لغات بود. همچنین بررسی روایی تشخیصی نشان داد که بین نمره خزانه لغات کودکان 5، 7،9 و 11 سال تفاوت معنادار وجود داشت. به منظور بررسی پایایی از آلفای کرونباخ استفاده شد. ضریب آلفای کرونباخ برای 168 ماده از نسخه فارسی مقیاس خزانه لغات تصویری بریتانیا، 84% محاسبه گردید. بحث و نتیجه گیری: بر اساس این یافته ها می توان نتیجه گیری نمود که مقیاس خزانه لغات ویژگی های روان سنجی مناسبی برای اجرا بر روی افراد و کودکان فارسی زبان دارد. همچنین وجود پراکندگی بیشتر در توزیع نمرات کودکان در نمونه این پژوهش با نمونه های هنجاریابی شده در خارج از کشور، احتمالا نشان دهنده وجود تفاوت های طبقاتی بیشتر در جامعه این پژوهش می باشد.
مهناز علی اکبری دهکردی؛ فرهاد شقاقی؛ علی اصغر کاکو جویباری؛ مریم زارع؛ زینب شایقیان؛ فاطمه امیر آبادی؛ فائزه خالقی دلاور؛ حسینیه شهریاری
دوره 2، شماره 8 ، تیر 1391، ، صفحه 39-64
چکیده
زمینه: خلق و خو در دوران کودکی از عوامل مهم تعیین کننده مشکلات هیجانی آتی و ابتلا به مشکلات روانپزشکی آینده است لذا بررسی و شناخت زود هنگام خلق و خوی دشوار و خلق و خوهایی که به نحوی باعث ایجاد مشکل در آینده خواهند شد ضرورت می یابد. برای نیل به این مقصود وجود وسیله مناسب ارزیابی هم ضرورت دارد. هدف: از پژوهش حاضر بررسی ویژگی های روانسنجی ...
بیشتر
زمینه: خلق و خو در دوران کودکی از عوامل مهم تعیین کننده مشکلات هیجانی آتی و ابتلا به مشکلات روانپزشکی آینده است لذا بررسی و شناخت زود هنگام خلق و خوی دشوار و خلق و خوهایی که به نحوی باعث ایجاد مشکل در آینده خواهند شد ضرورت می یابد. برای نیل به این مقصود وجود وسیله مناسب ارزیابی هم ضرورت دارد. هدف: از پژوهش حاضر بررسی ویژگی های روانسنجی پرسشنامه خلق و خو و منش کلونینگر، نسخه کودکان در جمعیت کودکان پیش دبستانی ایرانی است. روش: در این پژوهش 200 کودک از 5 مهد کودک واقع در شهرستان شهریار به شیوه نمونه گیری خوشه ای تصادفی انتخاب شدند و خلق و خو و شخصیت آن ها توسط پرسشنامه خلق و خو و منش کلونینگر نسخه کودکان توسط 18 مربی از مربیان مهد کودک های مورد نظر ارزیابی شد.
اکبر رضایی
دوره 2، شماره 7 ، فروردین 1391، ، صفحه 35-62
چکیده
زمینه: مجموعه آزمون های استعداد چند بعدی یک آزمون هوشی گروهی بر اساس مقیاس هوشی و کسلر بزرگسالان تجدید نظر شده است. این آزمون برای سنجش دامنه وسیعی از توانایی های ذهنی بزرگسالان و نوجوانان 16 سال و بزرگتر طراحی شده است. هدف: هدف پژوهش حاضر انطباق، هنجاریابی و همچنین بررسی ویژگی های روان سنجی نسخه فارسی MAB در جامعه دانشجویان دانشگاه پیام ...
بیشتر
زمینه: مجموعه آزمون های استعداد چند بعدی یک آزمون هوشی گروهی بر اساس مقیاس هوشی و کسلر بزرگسالان تجدید نظر شده است. این آزمون برای سنجش دامنه وسیعی از توانایی های ذهنی بزرگسالان و نوجوانان 16 سال و بزرگتر طراحی شده است. هدف: هدف پژوهش حاضر انطباق، هنجاریابی و همچنین بررسی ویژگی های روان سنجی نسخه فارسی MAB در جامعه دانشجویان دانشگاه پیام نور بود. روش: ابتدا MAB به زبان فارسی ترجمه شد. سپس تغییرات فرهنگی لازم در برخی از سوالات خرده آزمون ها داده شد و برای استفاده آماده گردید. در نهایت بعد از مطالعه مقدماتی و حل مشکلات، آزمون ها برای ایجاد گروه نمونه که شامل 315 نفر از دانشجویان علوم انسانی و پایه دانشگاه پیام نور مرکز تبریز بودند اجرا شدند. در این پژوهش از میانگین و انحراف استاندارد نمرات خام خرده آزمون ها برای ایجاد نمرات میزان شده استفاده شد و جدول تبدیل نمره میزان شده تدوین شد. یافته ها: تمامی خرده آزمون ها همبستگی های متوسط و بالا با نمرات آزمون هوشی ماتریس های پیشرونده روین داشتند که حاکی از روایی همزمان برای این خرده آزمون هاست. ضرایب همبستگی بین خرده آزمون های استعداد چند بعدی در دامنه ای از 18 % تا 58% قرار داشت.
سعید مشتاقی؛ مالک میر هاشمی؛ حسین پاشا شریفی
دوره 2، شماره 7 ، فروردین 1391، ، صفحه 71-90
چکیده
زمینه: نظریه جهت گیری هدف پیشرفت یکی از جدیدترین رویکردهای مطرح شده در روان شناسی انگیزش است. این نظریه انگیزش دانش آموزان را مورد توجه قرار داده است. هدف: هدف از این پژوهش بررسی روایی و پایایی پرسشنامه اصلاح شده پیشرفت در جامعه دانش آموزی ایران است. این ابزار جهت سنجش چارچوب 2X2 جهت گیری هدف پیشرفت بکار می رود. روش: پرسشنامه ها بر روی ...
بیشتر
زمینه: نظریه جهت گیری هدف پیشرفت یکی از جدیدترین رویکردهای مطرح شده در روان شناسی انگیزش است. این نظریه انگیزش دانش آموزان را مورد توجه قرار داده است. هدف: هدف از این پژوهش بررسی روایی و پایایی پرسشنامه اصلاح شده پیشرفت در جامعه دانش آموزی ایران است. این ابزار جهت سنجش چارچوب 2X2 جهت گیری هدف پیشرفت بکار می رود. روش: پرسشنامه ها بر روی یک نمونه 609 نفری از دانش آموزان راهنمایی مدارس دزفول پرسشنامه اجرا شدند. شاخص های روان سنجی با روش آماری متناسب با آن تعیین گردید. یافته ها: ضرایب آلفا در خرده مقیاس های چهارگانه بین 68% و 79% محاسبه شد. نتایج تحلیل عامل اکتشافی و تاییدی موید آن است که ساختار پرسشنامه برازش قابل قبولی با داده ها دارد و کلیه شاخص های نیکویی برازش، مدل را تایید می کنند. نتیجه گیری: با توجه به شاخص های روانسنجی محاسبه شده این پرسشنامه می تواند برای ارزیابی جهت گیری های چهارگانه هدف پیشرفت در جامعه دانش آموزی مورد استفاده پژوهشگران قرار گیرد.
