نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• سمیرا ابراهیم پور کومله ¹
• کامیان خزایی ²
• قربانعلی آقا احمدی ³

¹ دانش آموخته کارشناسی ارشد برنامه‌ریزی آموزشی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد چالوس، باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان، چالوس، ایران

² استادیار گروه علوم تربیتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد چالوس

³ استادیار گروه حسابداری دانشگاه آزاد اسلامی واحد چالوس

چکیده

زمینه: روایی و پایایی از مسائل مهم در حوزه آزمون‌سازی محسوب می‌شوند.رویکرد سیستمی مفهومی است با کارکردهای بسیار که تعامل افراد شاغل در بخش­های گوناگون یک نظام را موردتوجه قرار می‌دهد. هدف: پژوهش حاضر باهدف ساخت، هنجاریابی و اعتباریابی مقیاس رویکرد سیستمی در برنامه‌ریزی آموزشی و به روش توصیفی-پیمایشی به انجام رسیده است. روش: جامعۀ آماری این پژوهش شامل کلیۀ مدیران و معلمان دبیرستان­ها و مدارس راهنمایی غرب استان مازندران بود که از بین آنها 483 نفر به روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای به‌عنوان نمونه انتخاب شدند و پرسشنامۀ محقق ساختۀ رویکرد سیستمی روی آنها اجرا شد. یافته‌ها: پس از گردآوری داده­ها، ضریب پایایی آزمون با استفاده از آزمون آلفای کرونباخ، 981/0 محاسبه شد. تحلیل عاملی سؤالات رویکرد سیستمی بیانگر آن بود که بیش از 328/61 درصد واریانس موردنظر توسط عامل­های این پرسشنامه تبیین می­شود. پس از یک‌بار چرخش عوامل از نوع واریماکس، همبستگی میان هر سؤال با هر عامل در بهترین حالت مشخص شد و بر اساس آن پنج عامل (نگرش راهبردی؛ مدیریت راهبردی؛ توجه به واقعیات، اهداف و محیط کار؛ توجه به مقتضیات، پیچیدگی و تکالیف؛ مدیریت دانش و اطلاعات) به‌عنوان مؤلفه­های رویکرد سیستمی در برنامه­ریزی آموزشی، استخراج و نام‌گذاری گردید. بحث و نتیجه‌گیری: با توجه به خصوصیات روان‌سنجی مطلوب، می‌توان از این پرسشنامه برای سنجش میزان رویکرد سیستمی کارکنان شاغل در مراکز آموزشی همچون آموزش‌وپرورش و دانشگاه­ها استفاده کرد و زمینۀ اصلاح و بهبود برنامه­های آموزشی را فراهم آورد و به‌طورکلی، بهره‌وری نظام­های آموزشی را افزایش داد.

کلیدواژه‌ها

• برنامه‌ریزی آموزشی
• رویکرد سیستمی
• پایایی
• روایی

عنوان مقاله [English]

Construct, Normalization and Validation of System Approach Scale in Educational Planning by Principals and Teachers in West Mazandaran Province

نویسندگان [English]

• Samira Ebrahimpour Koumeleh ¹
• Kamian Khazaei ²
• Ghorbanali Aghaahmadi ³

¹ MA in Educational Planning, Islamic Azad University of Chalus

چکیده [English]

Background: Reliability and validity are important issues in test construction. System approach is a concept with various functions that considers interaction of employed people in different parts of a system. Objectives: The present research aims to study the construct, normalization and validation of the system approach scale in educational planning. Method: It was adescriptive survey research. Using multi-stage cluster sampling method, 483 subjects were selected from among all the principals and teachers in west Mazandaran's high schools and secondary schools. The subjects responded to the researcher-made system approach questionnaire. Results: Using Cronbach's alpha, reliability of the test was computed as 0.981.  Factor analysis of system approach items indicated that they explain more than 61.328% of the intended variance.
After one varimax rotation, the desirable consistency between items and factors were determined. Then, five factors (including strategic attitude, strategic management, focusing on work environment, realities and objectives, paying attention to requirements, complexities and tasks, and knowledge and information management) were extracted and labeled as the components of system approach to educational planning. Conclusion: Considering the desirable psychometric properties, this questionnaire can be used to measure the system approach adopted by the employees of educational centers, such as the Ministry of Education, and universities. Consequently, it helps to prepare the ground for improving the educational programs and increase productivity of educational systems.    

کلیدواژه‌ها [English]

• normalization
• Validation
• System Approach
• Educational Planning