سیده خدیجه امیریان؛ منصوره حاج حسینی؛ مینا نظامی؛ سیمین ابراهیمی
چکیده
هدف پژوهش حاضر رواسازی مقیاس درگیری در بحث کلاسی در دانشجویان دانشگاه تهران بود. مقیاس درگیری در بحث کلاسی، بحث را در قالب یک پرسش و پاسخ گروهی مفهوم سازی می کند که مستلزم ادراک از جو کلی یک کلاس و مشارکت افرادی است که درگیری دیگران را ارتقا می بخشند. این مقیاس، رفتار و تجارب افراد کلاس را در قالب چهار بعد اندازه گیری مهارت ها، اعتماد ...
بیشتر
هدف پژوهش حاضر رواسازی مقیاس درگیری در بحث کلاسی در دانشجویان دانشگاه تهران بود. مقیاس درگیری در بحث کلاسی، بحث را در قالب یک پرسش و پاسخ گروهی مفهوم سازی می کند که مستلزم ادراک از جو کلی یک کلاس و مشارکت افرادی است که درگیری دیگران را ارتقا می بخشند. این مقیاس، رفتار و تجارب افراد کلاس را در قالب چهار بعد اندازه گیری مهارت ها، اعتماد به خود، گشودگی در بحث و ادراک از جو کلی کلاس، اندازه گیری می کند. شرکت کنندگان 403 نفر از دانشجویان دانشگاه تهران در مقاطع مختلف بودند که با روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند. شرکت کنندگان به پرسشنامه های درگیری در بحث کلاسی، درگیری تحصیلی، خودکارآمدی عمومی (GSES) و محیط یادگیری کلاس (CLC) که به صورت آنلاین در اختیار آنها قرار گرفت، پاسخ دادند. داده ها در چند گام شامل تحلیل گویه، تحلیل عاملی اکتشافی، تحلیل عاملی تاییدی، محاسبه روایی همگرا، واگرا و پایایی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج تحلیل گویه نشان داد تمام گویه ها کفایت لازم را از نظر ملاک های توصیفی در نظر گرفته شده دارند. در تحلیل عاملی اکتشافی، حذف دو گویه و تحلیل مجدد بر روی گویه های باقیمانده منجر به شناسایی چهار عامل شد. تحلیل عاملی تاییدی نیز ساختار عاملی شناسایی شده در تحلیل عاملی اکتشافی را تایید کرد. شواهد نشان داد مقیاس درگیری در بحث کلاسی از روایی همگرا، واگرا و پایایی مناسبی برخوردار است.
محمدجواد ربانی پارسا؛ الهام ربانی پارسا
چکیده
امروزه نقش بنیادین حضور هدف در زندگی، در راستای افزایش سلامت تن و روان، به تأیید رسیده است. از نگاه ویکتور فرانکل، وجود هدف در زندگی، به زندگی معنا می‌دهد و تاب‌آوری در برابر دردها و آسیب‌های شدید را ممکن می‌سازد. اهمیت سازه‌ی هدف در زندگی، نیاز به وجود ابزاری معتبر و روا برای اندازه‌گیری آن را آشکار می‌سازد. پرسش‌نامه‌ی هدف در ...
بیشتر
امروزه نقش بنیادین حضور هدف در زندگی، در راستای افزایش سلامت تن و روان، به تأیید رسیده است. از نگاه ویکتور فرانکل، وجود هدف در زندگی، به زندگی معنا می‌دهد و تاب‌آوری در برابر دردها و آسیب‌های شدید را ممکن می‌سازد. اهمیت سازه‌ی هدف در زندگی، نیاز به وجود ابزاری معتبر و روا برای اندازه‌گیری آن را آشکار می‌سازد. پرسش‌نامه‌ی هدف در زندگی کرامباف و ماهولیک، نخستین ابزار و یکی از پرکاربردترین ابزارهای سنجش هدفمندی زندگی است. هدف از این پژوهش، تعیین ساختار عاملی پرسش‌نامه‌ی هدف در زندگی است. بدین منظور، این پرسشنامه بر روی 206 تن از دانشجویان دانشگاه فردوسی مشهد که به شیوهی تصادفی طبقهای گزیده شده بودند، اجرا شد. تحلیل عاملی اکتشافی، وجود دو عامل ((اندریافت)) و ((هدف)) را در این پرسشنامه نشان داد، که این یافته با تحلیل عاملی تأییدی، تأیید گردید. رویهمرفته یافته‌های این پژوهش، نشاندهندهی روایی عاملی پرسش‌نامه‌ی هدف در زندگی با الگوی دوعاملی است.
محمدعلی بشارت؛ حجت اله فراهانی؛ نیلوفر فارسی جانی
چکیده
هدف این پژوهش بررسی ویژگی‌های روانسنجی نسخه 20 گویه‌ای مقیاس کمال‌گرایی معنوی/مذهبی (SRPS-20) در جامعه دانشجویان و گروه سنی بزرگسالان بود . روش این پژوهش از نظر هدف توسعه‌ای- کاربردی و از نظر جمع‌آوری اطلاعات میدانی است. در این پژوهش، ساختار عاملی مقیاس کمال‌گرایی معنوی/مذهبی از طریق تحلیل عاملی اکتشافی و تاییدی در دو مطالعه بررسی شد. ...
بیشتر
هدف این پژوهش بررسی ویژگی‌های روانسنجی نسخه 20 گویه‌ای مقیاس کمال‌گرایی معنوی/مذهبی (SRPS-20) در جامعه دانشجویان و گروه سنی بزرگسالان بود . روش این پژوهش از نظر هدف توسعه‌ای- کاربردی و از نظر جمع‌آوری اطلاعات میدانی است. در این پژوهش، ساختار عاملی مقیاس کمال‌گرایی معنوی/مذهبی از طریق تحلیل عاملی اکتشافی و تاییدی در دو مطالعه بررسی شد. جامعه آماری در مطالعه اول، دانشجویان دختر و پسر مقطع لیسانس و فوق لیسانس دانشگاه تهران در سال تحصیلی 98-1397 بودند که از بین آنها به روش نمونه‌گیری در دسترس یک نمونه 368 نفری انتخاب شدند. جامعه آماری در مطالعه دوم جمعیت عمومی بزرگسالان از ساکنان شهر تهران در سال‌های 1397 و 1398 بودند که از بین آنها به روش در دسترس یک نمونه ا انتخاب شد. روایی همگرا و تشخیصی (افتراقی) مقیاس SRPS-20 از طریق رابطه آن با شاخص های استحکام من، سلامت روانی و عواطف مثبت و منفی به ترتیب بر اساس مقیاس استحکام من (بشارت، 1395)، مقیاس سلامت روانی (ویت و ویر، 1983) و فهرست عواطف مثبت و منفی (واتسون، کلارک و تلگن، 1988) بررسی شد. همسانی درونی و پایایی بازآزمایی مقیاس SRPS-20 به ترتیب بر اساس ضرایب آلفای کرونباخ و پایایی بازآزمایی سنجیده شد. نتایج تحلیل‌های عاملی اکتشافی و تاییدی، یک عامل کلی را برای مقیاس SRPS-20 تایید کردند. ضرایب همبستگی میانگین نمره شرکت کنندگان در هر دو نمونه در مقیاس SRPS-20 با شاخص‌های استحکام من، بهزیستی و درماندگی روانشناختی و عواطف مثبت و منفی معنادار بود. این نتایج روایی همگرا و تشخیصی (افتراقی) مقیاس SRPS-20 را تایید کردند.
ارسلان ایرجی راد
چکیده
شناخت و دانش با سرعت فزاینده رو به رشد است و معنای دانستن از توانایی به خاطر آوردن و تکرار اطلاعات به توانایی یافتن اطلاعات مناسب و کاربرد آن تغییر کرده است. بنابراین توانمندی فراشناختی به عنصر رقابتی مهم در فرآیند یادگیری برای افراد به طور کلی و دانشجویان و دانش پژوهان به طور خاص در عصر حاضر تبدیل شده است. از این در اختیار داشتن ابزاری ...
بیشتر
شناخت و دانش با سرعت فزاینده رو به رشد است و معنای دانستن از توانایی به خاطر آوردن و تکرار اطلاعات به توانایی یافتن اطلاعات مناسب و کاربرد آن تغییر کرده است. بنابراین توانمندی فراشناختی به عنصر رقابتی مهم در فرآیند یادگیری برای افراد به طور کلی و دانشجویان و دانش پژوهان به طور خاص در عصر حاضر تبدیل شده است. از این در اختیار داشتن ابزاری دقیق و کارامد برای سنجش آن ضروری است. با این رویکرد، هدف از این پژوهش، اعتباریابی پرسشنامه آگاهی فراشناخت شراو و دنیسون (1994) شامل 52 گویه در قالب 8 مؤلفه است. جامعه آماری این پژوهش شامل 50 تن از اعضای هیئت علمی و مدرسان و بیش از 1750 تن از فارغ التحصیلان مرکزآموزش عالی امام خمینی بوده است که با استفاده از فرمول کوکران حجم نمونه آماری 316 تن تعیین شد. با ارسال پرسشنامه و دریافت آن تعداد 302 پرسشنامه کامل و غیرمخدوش در اختیار محقق قرار گرفت. برای تعیین کفایت نمونه برداری از آزمون KMO و همچنین بارتلت استفاده شده است که آزمونهای فوق مناسب بودن تعداد نمونه را تایید کردند. به منظور تعیین اعتبار پرسشنامه فوق از تحلیل عاملی اکتشافی با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 23 استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان داد شش مولفه از هشت مولفه پرسشنامه مذکور شامل دانش بیانی، دانش روندی، دانش موقعیتی، راهبردهای مدیریت اطلاعات، راهبردهای عیب زدایی و ارزیابی، بدون هیچ تغییری همانگونه که سازندگان آن ارائه داده اند تکرار می‌شوند. در عین حال نتایج نشان داد که می‌توان با ترکیب دو متغیر برنامه‌ریزی و وارسی درک، به یک متغیر واحد دست یافت که با بررسی ماهیت سوالات و مفاهیم مشترک، به عنوان « برنامه‌ریزی و نظارت بر یادگیری»، نامگذاری گردید.
علی مقدم زاده؛ حسن غرایاق زندی؛ میثم یاوری کاتب
چکیده
توانایی تصویرسازی حرکتی بر یادگیری و عملکرد حرکتی در ورزش و نیز باز توانی اثرگذار است. بر این مبنا پرسش‌نامه‌های خود گزارشی برای ارزیابی توانایی تصویرسازی حرکتی در بزرگسالان توسعه‌یافته و نیز در ایران اعتبار یابی شده‌اند، بااین‌حال تاکنون ابزاری مناسب برای استفادۀ کودکان در ایران وجود ندارد. برای پر کردن این شکاف تمرکز پژوهش ...
بیشتر
توانایی تصویرسازی حرکتی بر یادگیری و عملکرد حرکتی در ورزش و نیز باز توانی اثرگذار است. بر این مبنا پرسش‌نامه‌های خود گزارشی برای ارزیابی توانایی تصویرسازی حرکتی در بزرگسالان توسعه‌یافته و نیز در ایران اعتبار یابی شده‌اند، بااین‌حال تاکنون ابزاری مناسب برای استفادۀ کودکان در ایران وجود ندارد. برای پر کردن این شکاف تمرکز پژوهش حاضر بر تعیین ویژگی‌های روانسنجی پرسشنامۀ تصویرسازی حرکتی، فرم کودکان بود. 244 نفر از کودکان 7 تا 12 سال (135 پسر، 109 دختر) با روش خوشهای تصادفی انتخاب شدند. ابتدا تحلیل عامل اکتشافی نشان داد که پرسشنامه شامل سه خرده مقیاس و 12 ماده است که همسو با پیشینۀ نظری و پرسشنامه اصلی است. در تعیین ویژگی‌های روانسنجی با نظریۀ سؤال پاسخ مشخص شد که تمامی سؤالات دارای ضریب تشخیص و ضریب دشواری مناسب و قابل قبولی هستند؛ بنابراین نسخۀ فارسی پرسشنامه حاضر برای سنجش توانایی تصویرسازی کودکان 7 تا 12 سال فارسیزبان توصیه میگردد.
هیمن خضری آذر؛ معصومه مقیمی فیروزآباد؛ مهرناز ثانی؛ مسعود غلامعلی لواسانی
چکیده
هدف پژوهش حاضر ساخت ابزاری برای اندازه‌گیری نگرش به زمان در میان نوجوانان ایرانی بوده است. به همین منظور دو مطالعه جهت ساخت و اعتباریابی مقیاس نگرش به زمان انجام شد. در مطالعه اول برای شناسایی ابعاد نگرش به زمان و ساخت ابزار از روش کیفی و طرح نظریه برخاسته از داده بنیاد استفاده شد. شرکت‌کنندگان در مطالعه اول 45 نفر (23 پسر و 22 دختر) بین ...
بیشتر
هدف پژوهش حاضر ساخت ابزاری برای اندازه‌گیری نگرش به زمان در میان نوجوانان ایرانی بوده است. به همین منظور دو مطالعه جهت ساخت و اعتباریابی مقیاس نگرش به زمان انجام شد. در مطالعه اول برای شناسایی ابعاد نگرش به زمان و ساخت ابزار از روش کیفی و طرح نظریه برخاسته از داده بنیاد استفاده شد. شرکت‌کنندگان در مطالعه اول 45 نفر (23 پسر و 22 دختر) بین سنین 15 تا 17 با میانگین سنی 20/16 بودند. سه گروه کانونی در مدارس دخترانه و سه گروه کانونی در مدارس پسرانه تشکیل شد. نتایج کدگذاری باز و محوری برای دوره‌های زمانی گذشته، حال و آینده نشان داد که نگرش به زمان برای نوجوانان شامل هشت مقوله آینده مثبت، آینده منفی، حال لذت گرا، حال منفی، حال آینده‌نگر، گذشته مثبت، گذشته منفی و پذیرش گذشته است. در مطالعه دوم بر اساس کدهای به دست آمده از مطالعه اول مقیاس نگرش به زمان تدوین شد و سپس ویژگی‌های روانسنجی آن مورد بررسی قرار گرفت. شرکت‌کنندگان در مطالعه دوم شامل 938 دانش‌آموز (493 دختر و 445 پسر) ایرانی بودند. یافته‌های بدست آمده از تحلیل عامل اکتشافی نشان داد که مقیاس نگرش به زمان شامل هشت مقوله آینده مثبت، آینده منفی، حال منفی، لذت‌گرایی، حال آینده‌نگر، گذشته منفی، پذیرش گذشته و گذشته منفی است. شاخص‌های برازش مدل در تحلیل عاملی تأییدی روایی این مقیاس را مورد تأیید قرار داد. بر اساس یافته‌ها، مقیاس نگرش به زمان می‌تواند به عنوان ابزاری معتبر و روا برای سنجش نگرش به زمان نوجوانان ایرانی مورد استفاده قرار گیرد.
فریده نرگسی؛ فاطمه ایزدی؛ کلثوم کریمی نژاد؛ علی رضایی شریف
چکیده
اضطراب سلامتی با نگرانی‌های مداوم و شدید درباره سلامتی مشخص می‌شود. افراد دارای اضطراب سلامتی باورهای غلط و تعبیر نادرستی از سلامتی دارند و حساسیت بیش از حدی نسبت به علایم بدنی خود دارند. شیوع آن در بین افراد بالاست. با توجه به اهمیت و ضرورت آن، یکی از دغدغه‌های مهم متخصصان بالینی بررسی اضطراب سلامت در بیماران است. در این راستا سنجش ...
بیشتر
اضطراب سلامتی با نگرانی‌های مداوم و شدید درباره سلامتی مشخص می‌شود. افراد دارای اضطراب سلامتی باورهای غلط و تعبیر نادرستی از سلامتی دارند و حساسیت بیش از حدی نسبت به علایم بدنی خود دارند. شیوع آن در بین افراد بالاست. با توجه به اهمیت و ضرورت آن، یکی از دغدغه‌های مهم متخصصان بالینی بررسی اضطراب سلامت در بیماران است. در این راستا سنجش اضطراب سلامت از اهمیت بالایی برخوردار است. در یک مطالعه به منظور تعیین اعتبار و روایی ، پرسشنامه ۱۸ گویه‌ای اضطراب سلامت سالکوسکیس و وارویک (۲۰۰۲)بر روی ۵۰۰ دانشجوی زن و مرد دانشگاه علوم پزشکی لرستان که به صورت نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند، اجرا شد. اعتبارپرسشنامه با روش آلفای کرونباخ و روایی سازه آن با تحلیل عاملی اکتشافی با استفاده از نرم‌آفزار SPSSبدست آمد. نتایج نشان داد روایی سازه این پرسشنامه شامل سه عامل بتلا به بیماری، پیامدهای بیماری و نگرانی کلی سلامتی است. همین‌طور ضریب آلفای کرونباخ با مقدار ۰/۷۵، اعتبار پرسشنامه را مطلوب نشان داد. نتایج حاکی از آن است که پرسشنامه اضطراب سلامت سالکوسکیس و وارویک برای تشخیص اضطراب سلامت دانشجویان ایرانی به ویژه دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی لرستان کفایت لازم را دارد و در پژوهش‌های مختلف و مراکز درمانی قابل استفاده است.
اعظم برآبادی؛ لیلا حیدری نسب؛ مریم مقدسین
چکیده
هدف اساسی پژوهش حاضر بررسی ساختار عاملی پرسشنامه صفت- حالت و بیان خشم کودکان و نوجوانان (STAXI-2 C/A) است. این پرسشنامه بر روی دانش آموزان 12 تا 17 ساله ایرانی مورد مطالعه قرار گرفته است. پس از این‌که پرسشنامه به زبان فارسی ترجمه شد، برای اطمینان از صحت ترجمه آن، دوباره به زبان اصلی برگردانده شد. پس از اطمینان و تأیید ترجمه، این پرسشنامه. بر ...
بیشتر
هدف اساسی پژوهش حاضر بررسی ساختار عاملی پرسشنامه صفت- حالت و بیان خشم کودکان و نوجوانان (STAXI-2 C/A) است. این پرسشنامه بر روی دانش آموزان 12 تا 17 ساله ایرانی مورد مطالعه قرار گرفته است. پس از این‌که پرسشنامه به زبان فارسی ترجمه شد، برای اطمینان از صحت ترجمه آن، دوباره به زبان اصلی برگردانده شد. پس از اطمینان و تأیید ترجمه، این پرسشنامه. بر روی 556 دانش آموز دختر و پسر راهنمایی و دبیرستان شهر تهران اجرا گردید. نتایج این مطالعه 7 عامل را در بین کودکان و نوجوانان مورد تأیید قرار داد: این عوامل عبارتند از: احساس خشم، بیان کلامی و جسمی خشم، خوی خشمناک، واکنش خشمناک، بیان خشم به سمت بیرون، بیان خشم به سمت درون و کنترل خشم. در مجموع نتایج مطالعه حاضر شواهدی بر صحت روایی سازه قابل قبول پرسشنامه صفت- حالت و بیان خشم (STAXI-2 C/A) در کودکان و نوجوانان در دانش آموزان ایرانی فراهم آورده است.
راضیه السادات مکیان؛ سید محمد کلانتر کوشه
چکیده
هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی روانسنجی پرسشنامه احساس تعلق به مدرسه بری،بتی و وات(2005) در بین دانش آموزان مقطع متوسطه انجام گرفت.روش: روش پژوهش از نوع توصیفی- پیمایشی و جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان دختر و پسر مقطع متوسطه بود.نمونه مورد بررسی 350 دانش آموز(200پسر و 150دختر)بود که از طریق نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شدند.ابزارهای پژوهش ...
بیشتر
هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی روانسنجی پرسشنامه احساس تعلق به مدرسه بری،بتی و وات(2005) در بین دانش آموزان مقطع متوسطه انجام گرفت.روش: روش پژوهش از نوع توصیفی- پیمایشی و جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان دختر و پسر مقطع متوسطه بود.نمونه مورد بررسی 350 دانش آموز(200پسر و 150دختر)بود که از طریق نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شدند.ابزارهای پژوهش پرسشنامه احساس تعلق به مدرسه، فرسودگی تحصیلی و پرسشنامه انگیزش پیشرفت هرمنس بودند. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آلفای کرونباخ، تحلیل عاملی اکتشافی و ضریب همبستگی انجام شد.یافته ها: آلفای کرونباخ کل مقیاس برابر با 88/0 است که حاکی از پایایی مطلوب این مقیاس میباشد. به منظور تعیین روایی واگرا،همبستگی این مقیاس با پرسشنامه فرسودگی تحصیلی محاسبه شد (567/0-)که حاکی از همبستگی منفی و معنی داری بود. علاوه بر این همبستگی مقیاس احساس تعلق به مدرسه و مقیاس انگیزش پیشرفت برابر441/0 میباشد که روایی همگرای مقیاس احساس تعلق به مدرسه را تائید می کند. نتایج تحلیل عاملی اکتشافی وجود شش خرده مقیاس حمایت معلم،مشارکت در اجتماع،احساس رعایت عدالت و احترام، احساس مثبت به مدرسه،تعلق فرد به مدرسه،مشارکت علمی را برای این مقیاس تائید کرده است.نتیجه گیری: مقیاس اندازه گیری احساس تعلق به مدرسه را می توان به عنوان یک ابزار پایا و معتبر در موقعیتهای آموزشی و پژوهشی به کار برد.
الهه حجازی؛ زهرا نقش؛ میثم شیرزادی فرد
دوره 4، شماره 15 ، فروردین 1393، ، صفحه 107-126
چکیده
زمینه: در مطالعات زیادی از تحلیل عاملی اکتشافی برای کاهش داده‌ها استفاده می‌شود. تعیین تعداد واقعی عامل‌های قابل‌استخراج بزرگترین مشکلی است که محققان در اجرای تحلیل عاملی با آن روبه‌رو می‌شوند. روش‌های معمول و رایج، تعداد عامل‌های قابل‌استخراج را بیشتر و یا کمتر از حد واقعی برآورد می‌کنند. هدف: این پژوهش به‌منظور ارزیابی روش‌های ...
بیشتر
زمینه: در مطالعات زیادی از تحلیل عاملی اکتشافی برای کاهش داده‌ها استفاده می‌شود. تعیین تعداد واقعی عامل‌های قابل‌استخراج بزرگترین مشکلی است که محققان در اجرای تحلیل عاملی با آن روبه‌رو می‌شوند. روش‌های معمول و رایج، تعداد عامل‌های قابل‌استخراج را بیشتر و یا کمتر از حد واقعی برآورد می‌کنند. هدف: این پژوهش به‌منظور ارزیابی روش‌های معمول تعیین تعداد عامل‌های قابل‌استخراج و معرفی تحلیل موازی بهعنوان یکی از دقیقترین روش‌های تعیین تعداد واقعی عامل‌ها انجامگرفته است. روش: تحلیل موازی در مراحل گامبهگام با ارائه مثال واقعی با استفاده از Syntax نویسی که در SPSS شرح داده می‌شود. یافته‌ها: نتایج حاکی از آن است که تحلیل موازی دقیقترین روش در بین روشهاست که متأسفانه کاربرد بسیار محدودی دارد. نتیجهگیری: باوجود دقیق بودن روش تحلیل موازی، این روش در بین محققان شناختهشده نیست و یکی از دلایل این عدم شناخت، نبود گزینهای برای تحلیل موازی در معروفترین بستههای آماری است. لذا این مقاله، به توصیف تحلیل موازی و شرح چگونگی اجرای آن پرداخته است. امید است در آینده شاهد استفاده بیشتر از این روش کارآمد باشیم.
محمدعلی بشارت
دوره 4، شماره 14 ، دی 1392، ، صفحه 147-168
چکیده
زمینه: آماده‌سازی مقیاسی معتبر برای سنجش نیازهای بنیادین روانشناختی در جامعه ایرانی یکی از نیازهای پژوهشی محسوب می‌شود. هدف: هدف اصلی این پژوهش بررسی پایایی، روایی و تحلیل عاملی مقیاس ارضای نیازهای بنیادین روانشناختی در نمونه ای از دانشجویان ایرانی بود. روش: 574 دانشجو (273 پسر، 311 دختر) از دانشگاه های شهر تهران به صورت داوطلب در ...
بیشتر
زمینه: آماده‌سازی مقیاسی معتبر برای سنجش نیازهای بنیادین روانشناختی در جامعه ایرانی یکی از نیازهای پژوهشی محسوب می‌شود. هدف: هدف اصلی این پژوهش بررسی پایایی، روایی و تحلیل عاملی مقیاس ارضای نیازهای بنیادین روانشناختی در نمونه ای از دانشجویان ایرانی بود. روش: 574 دانشجو (273 پسر، 311 دختر) از دانشگاه های شهر تهران به صورت داوطلب در این پژوهش شرکت کردند. از آزمودنی‌ها خواسته شد مقیاس ارضای نیازهای بنیادین عمومی (BNSG-S؛ گنیه، 2003)، پرسشنامه تجدید نظر شده شخصیت آیسنک (EPQ-RS؛ آیسنک، آیسنک و بارت، 1985)، فهرست عواطف مثبت و منفی (PANAS؛ واتسون، کلارک و تلگن، 1988) و مقیاس سلامت روانی (MHI-28؛ بشارت، 1388) را تکمیل کنند. یافته‌ها: نتایج تحلیل عاملی اکتشافی، علاوه بر عامل کلی ارضای نیازهای بنیادین روانشناختی، سه عامل خود پیروی، شایستگی و تعلق (پیوستگی) را برای مقیاس ارضای نیازهای بنیادین روانشناختی تأیید کرد. روایی همگرا و تشخیصی (افتراقی) مقیاس ارضای نیازهای بنیادین عمومی از طریق محاسبه ضرایب همبستگی زیر مقیاس‌های آن با ابعاد برونگرایی و نوروزگرایی شخصیت، عواطف مثبت و منفی، و شاخص‌های سلامت روانی در مورد آزمودنی‌ها بررسی شد. نتایج ضرایب همبستگی پیرسون نشان داد که بین نمره آزمودنی‌ها در زیر مقیاس‌های ارضای نیازهای بنیادین عمومی با شاخص‌های برونگرایی، عاطفه مثبت و بهزیستی روانشناختی همبستگی مثبت معنادار و با شاخص‌های نوروزگرایی، عاطفۀ منفی و درماندگی روانشناختی همبستگی منفی معنادار وجود دارد. این نتایج، روایی همگرا و تشخیصی مقیاس ارضای نیازهای بنیادین روانشناختی را تأیید می‌کنند. همسانی درونی مقیاس ارضای نیازهای بنیادین عمومی برحسب ضرایب آلفای کرونباخ محاسبه شد و با ضرایب همبستگی از 83/0 تا 91/0 مورد تأیید قرار گرفت. پایایی بازآزمایی مقیاس ارضای نیازهای بنیادین روانشناختی بر اساس نتایج دو بار اجرای آزمون محاسبه شد و با ضرایب همبستگی از 67/0 تا 77/0 برای زیرمقیاس‌های مختلف مورد تأیید قرار گرفت. بحث و نتیجهگیری: بر اساس نتایج این پژوهش، فرم فارسی مقیاس ارضای نیازهای بنیادین روانشناختی برای سنجش این سازه در نمونه‌های ایرانی از پایایی و روایی کافی برخوردار است.
سیدعلی خالقی نژاد؛ محمدعلی بشارت؛ عنایت اله زمانپور
دوره 2، شماره 5 ، مهر 1390، ، صفحه 1-32
چکیده
زمینه: از مباحث مهم در فرایند یادگیری، باورهای معرفت شناختی افراد است. این باورهای به فهم افراد، چگونگی بدست آوردن، اعتبار از دانش و برداشت افراد از توانایی و سرعت برای به دست آوردن دانش مرتبط است. هدف: این پژوهش با هدف تحلیل عاملی تأییدی و اکتشافی مقیاس باورهای معرفت شناختی شومر برای دانشآموزان ایرانی انجام شد. روش: روش پژوهش از ...
بیشتر
زمینه: از مباحث مهم در فرایند یادگیری، باورهای معرفت شناختی افراد است. این باورهای به فهم افراد، چگونگی بدست آوردن، اعتبار از دانش و برداشت افراد از توانایی و سرعت برای به دست آوردن دانش مرتبط است. هدف: این پژوهش با هدف تحلیل عاملی تأییدی و اکتشافی مقیاس باورهای معرفت شناختی شومر برای دانشآموزان ایرانی انجام شد. روش: روش پژوهش از نوع همبستگی است. جامعه آماری کلیه دانشآموزان پایه اول دبیرستانهای دولتی شهر بهارستان و تعداد شرکت کنندگان 366 نفر بود. که با روش نمونه گیری خوشهای تصادفی انتخاب شدند و به مقیاس 63 سؤالی باورهای معرفت شناختی شومر (1993) پاسخ دادند. داده‌ها از طریق تحلیل عاملی تأییدی مرتبه اول و دوم و تحلیل عاملی اکتشافی بررسی شد. یافته‌ها: تحلیل عاملی تأییدی مرتبه اول وجود 9 مؤلفه و تحلیل عاملی تأییدی مرتبه دوم قرار گرفتن مؤلفههای مذکور را در زیرسازه باورهای معرفت شناختی، تأیید کرد. تحلیل عاملی اکتشافی بر روی 9 مؤلفه به کشف سه خرده مقیاس قضاوت شخصی درباره دانستن، باور فرد به سرعت و توانایی یادگیری و قطعیت دانش منجر گردید. بحث و نتیجهگیری: در مجموع، مقیاس اصلاح شده باورهای معرفت شناختی شومر از روایی و پایایی مطلوبی برخوردار است و می‌توان از آن برای ارزیابی باورهای معرفت شناختی دانش آموزان استفاده کرد.
