نوشیروان محمدی؛ علی دلاور؛ نورعلی فرخی؛ اصغر مینائی
چکیده
هدف از پژوهش حاضر شناسایی صفات زیربنایی آزمون هوش وکسلر کودکان نسخه چهار با توجه به تواناییهای باریک نظریه کتل-هورن –کارول و با استفاده از مدل تشخیصی شناختی جیدینا بود. جامعه آماری در این پژوهش کلیه دانش آموزان ابتدایی کشور بودند که به صورت تصادفی خوشه ای 1222 نفر از آنها انتخاب شدند. ابزار اندازهگیری نیز آزمون هوش وکسلر کودکان ...
بیشتر
هدف از پژوهش حاضر شناسایی صفات زیربنایی آزمون هوش وکسلر کودکان نسخه چهار با توجه به تواناییهای باریک نظریه کتل-هورن –کارول و با استفاده از مدل تشخیصی شناختی جیدینا بود. جامعه آماری در این پژوهش کلیه دانش آموزان ابتدایی کشور بودند که به صورت تصادفی خوشه ای 1222 نفر از آنها انتخاب شدند. ابزار اندازهگیری نیز آزمون هوش وکسلر کودکان نسخه 4 بود. نتایج تحلیل نشان داد که از بین نزدیک به 70 توانایی باریک که در مدل کتل –هورن-کارول به آنها اشاره شدهاست، 9 توانایی باریک شامل تصویرسازی، استقرا، حافظه فعال، اطلاعات عمومی کلامی، دانش واژگانی، انعطافپذیری در مشابهت، فراخنای حافظه، رشد زبانی، استدلال عمومی زنجیرهای به عنوان صفتهای زیر بنایی سوالهای خرده مقیاس آزمون هوش وکسلر شناسایی شدند. همچنین از بین مدلهای محدود در مدل عمومی، مدل LLM برای تحلیل دادهها با توجه به آماره والد انتخاب شد. بررسی میزان تسلط دانشآموزان در صفتهای شناسایی شده نشان داد که بیشترین میزان تسلط در صفت دانش واژگانی و کمترین میزان تسلط نیز مربوط به انعطاف-پذیری در مشابهت بود. بررسی پارامترهای سوال نیز نشان داد که در سوالهای آسان هر خرده مقیاس احتمال حدس بالا و در سوال های دشوار هر خرده مقیاس احتمال لغزش بالا بود.
سمیه کهدویی؛ محمدرضا فلسفی نژاد؛ احمد برجعلی
چکیده
زمینه: دستیابی به موفقیت در رشتة تحصیلی مهمترین غایت آموزشی و تعیین نقش ویژگیهای فردی و عوامل محیطی بر این سازه به منظور تدوین نظام جامع و مدونی در زمینة هدایت تحصیلی از ضروریاتی است که سودمندی مشاورة تحصیلی با محوریت عوامل زیربنایی موفقیت تحصیلی را تضمین میکند. هدف: هدف پژوهش حاضر تدوین و اعتباریابی مدل علّی موفقیت تحصیلی در ...
بیشتر
زمینه: دستیابی به موفقیت در رشتة تحصیلی مهمترین غایت آموزشی و تعیین نقش ویژگیهای فردی و عوامل محیطی بر این سازه به منظور تدوین نظام جامع و مدونی در زمینة هدایت تحصیلی از ضروریاتی است که سودمندی مشاورة تحصیلی با محوریت عوامل زیربنایی موفقیت تحصیلی را تضمین میکند. هدف: هدف پژوهش حاضر تدوین و اعتباریابی مدل علّی موفقیت تحصیلی در دبیرستان براساس عوامل فردی و محیطی مؤثر بر موفقیت در رشتة تحصیلی، تعیین سهم هر یک از این عوامل و مقایسه نوع و اهمیت آنها به تفکیک رشتة تحصیلی بود. جامعة آماری عبارت بودند از کلیة دانشآموزان سال سوم دبیرستانهای شهر یزدکه در رشتههای علوم تجربی، انسانی، ریاضی-فیزیک وفنی/هنرستان مشغول به تحصیل بودند. روش: طرح پژوهش حاضر از نوع علّی-مقایسه ای بود و به روش نمونهگیری تصادفی خوشهای از جامعة مورد نظر تعداد 550 دانشآموز انتخاب شدند و پرسشنامههای موفقیت در رشتة تحصیلی، رغبتسنج تحصیلی-شغلی استرانگ (صادقی، 1390)، سنخنمای مایزر-بریگز (1962) و آزمون هوش چندگانه گاردنر (پاشا شریفی، 1384) را تکمیل کردند. تحلیل نتایج با استفاده از مدلیابی معادلات ساختاری صورت پذیرفت. یافتهها: تحلیل نتایج براساس مدلهای حاصله نشان داد اثرات مستقیم تمامی پارامترهای پنج گانه (هوش چندگانه، علایق، شخصیت، عملکرد تحصیلی و متغیرهای محیطی) در تمامی مدلها معنادار بودند. در تمامی رشتههای تحصیلی نقش علایق مهمترین و متغیرهای محیطی و شرایط تحصیلی کماهمیتترین عوامل تلقی میشدند. همچنین در بین گروههای علوم تجربی و ریاضی نقش عامل عملکرد تحصیلی برجستهتر بود و پس از آن علایق و هوش چندگانه قرار داشتند. بحث و نتیجهگیری: در ارائة راهکارهای تحصیلی به دانشآموزان از سوی مدیران، معلمان و مشاوران مدرسه باید به سهم گوناگون متغیرهای محیطی و فردی در رشتههای گوناگون توجه خاصی مبذول داشت. واژگان کلیدی: مدل علّی، موفقیت تحصیلی، هدایت تحصیلی.
مرتضی طاهری؛ مجتبی طاهری
چکیده
چکیده هدف این پژوهش ساخت و اعتباریابی ابزار سنجش رهبری تأملی در مدارس بود. مرور پیشینه حاکی از آن است، هرچند یادگیری مبتنی بر تأمل دانش جدیدی نیست اما رهبری تأملی رویکردی جدید در مدیریت و رهبری مدارس است و در معدود پژوهشهای انجام شده در این زمینه ابزار معتبری برای آشکارسازی این مفهوم در مدارس طراحی نشده است. پس از بررسی ادبیات پژوهش، ...
بیشتر
چکیده هدف این پژوهش ساخت و اعتباریابی ابزار سنجش رهبری تأملی در مدارس بود. مرور پیشینه حاکی از آن است، هرچند یادگیری مبتنی بر تأمل دانش جدیدی نیست اما رهبری تأملی رویکردی جدید در مدیریت و رهبری مدارس است و در معدود پژوهشهای انجام شده در این زمینه ابزار معتبری برای آشکارسازی این مفهوم در مدارس طراحی نشده است. پس از بررسی ادبیات پژوهش، بر اساس مدل کستلی (2012) از رهبری تأملی ابعاد و گویهها پرسشنامه رهبری تأملی مدیران مدارس طراحی و دادهها با مشارکت 327 نفر از معلمان دبیرستان دوره اول گردآوری شد. ضمن بررسی روایی صوری و محتوایی گویهها و عوامل با مشارکت متخصصان مدیریت آموزشی، معلمان و اعمال نظرات آنها، در مطالعه مقدماتی علاوه بر اجرای پرسشنامه نظرات شرکتکنندگان در مورد ابهام سؤالات، تکرار و ارتباط آنها با مفاهیم و ابعاد پرسشنامه دریافت و اصلاحات اعمال شد. نتایج تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی نشان داد 29 گویه در 5 عامل: احساس امنیت، گشودگی، هدف، به چالش کشیدن باورها و بازخورد ابزار سنجش رهبری تأملی را تشکیل میدهند. ضریب آلفای کرونباخ برای هر عامل محاسبه شد و ضریب پایایی کل مقیاس برابر با 97/0 محاسبه گردید. این مطالعه پژوهشی پیشگام در اندازهگیری رهبری تأملی مدیران در مدارس است. رهبری تأملی عاملی اساسی در جهت تغییر پارادایم اثباتگرایانه به تفسیری در مدارس ایران است. یافتههای پژوهش برای متخصصان تعلیم و تربیت در سنجش و استقرار رهبری تأملی در مدارس مفید خواهد بود.
احمد قدسی؛ سیاوش طالع پسند؛ علی محمد رضایی؛ محمد علی محمدی فر
چکیده
چکیده زمینه:هزینه تکلیف و ابعاد آن در نظریه انتظار – ارزش،پیشایند مهمی برای رفتارهای پیشرفت است. هدف پژوهش حاضر رواسازی ابزاری برای اندازه گیری هزینه تکلیف در دانش آموزان متوسطه دوم بود. روش:شرکت کنندگان 363 نفر از دانش آموزان متوسطه دوم، پایه های دوم و سوم نظری بودند که به روش تصادفی چند مرحله ای انتخاب شدند. همه آنها مقیاس هزینه ...
بیشتر
چکیده زمینه:هزینه تکلیف و ابعاد آن در نظریه انتظار – ارزش،پیشایند مهمی برای رفتارهای پیشرفت است. هدف پژوهش حاضر رواسازی ابزاری برای اندازه گیری هزینه تکلیف در دانش آموزان متوسطه دوم بود. روش:شرکت کنندگان 363 نفر از دانش آموزان متوسطه دوم، پایه های دوم و سوم نظری بودند که به روش تصادفی چند مرحله ای انتخاب شدند. همه آنها مقیاس هزینه تکلیف فلاک و دیگران، پرسشنامه های ارزش تکلیف پنتریچ، انگیزه تحصیلی والراند و ارزش تکلیف سمنان را تکمیل کردند. داده ها با تحلیل عاملی تاییدی تحلیل شد. یافته ها:یافته ها نشان داد که یک ساختار چهار عاملی(هزینه تلاش درونی، هزینه از دست دادن فرصت های رقیب، هزینه هیجانی و هزینه تلاش بیرونی) با سازه هزینه تکلیف برازنده هستند.آلفای کرونباخ برای کل مقیاس 97/. و برای خرده مقیاس هزینه تلاش درونی 87/. ، هزینه از دست دادن فرصت های رقیب 90/.، هزینه هیجانی 91/. و هزینه تلاش بیرونی 93/. به دست آمد.تحلیل همبستگی نشان داد که بین نمره خرده مقیاس های هزینه های تکلیف و ارزش تکلیف رابطه معنادار در دامنه 39/.- تا 48/.- وجود دارد. نمرات ارزش کسب ،ارزش علاقه درونی و ارزش علاقه بیرونی با مولفه های هزینه تکلیف رابطه معنادار دردامنه 35/.- تا 56/.- داشتند. خرده مقیاس های هزینه تکلیف و بی انگیزگی رابطه معنادار در دامنه بین 22/. تا 29/. نشان دادند. نتیجه: نسخه فارسی مقیاس هزینه تکلیف در جامعه دانش آموزان از ویژگی های روان سنجی قابل قبولی برخوردار است و می توان از آن به عنوان ابزاری معتبر در پژوهش های مرتبط با انگیزه استفاده کرد.
محمد احمدی ده قطب الدینی؛ ابراهیم خدایی؛ ولی اله فرزاد؛ علی مقدم زاده؛ مسعود کبیری
چکیده
این مطالعه با هدف بررسی بعدیت و کارکرد افتراقی سوال آزمون مبتنی بر متن پرلز 2011 ایران انجام گرفت. جهت تحلیل بعدیت از مدلهای پاسخ مدرج شده و دو عاملی نظریه سوال-پاسخ با روش برآورد اطلاعات کامل بیشینه درست نمایی و جهت بررسی کارکرد افتراقی سوال از مدل دو عاملی چند گروهی کای و همکاران (2011) استفاده شد. نتایج بررسی بعدیت نشان داد مدل دو ...
بیشتر
این مطالعه با هدف بررسی بعدیت و کارکرد افتراقی سوال آزمون مبتنی بر متن پرلز 2011 ایران انجام گرفت. جهت تحلیل بعدیت از مدلهای پاسخ مدرج شده و دو عاملی نظریه سوال-پاسخ با روش برآورد اطلاعات کامل بیشینه درست نمایی و جهت بررسی کارکرد افتراقی سوال از مدل دو عاملی چند گروهی کای و همکاران (2011) استفاده شد. نتایج بررسی بعدیت نشان داد مدل دو عاملی نسبت به مدل پاسخ مدرج شده برازش بهتری با دادهها هم در کل نمونه ایرانی و هم در گروه پسران و دختران دارد. نتایج واریانس اثر متن نشان داد اثر عوامل ثانوی بر عملکرد دانشآموزان ایرانی در دو متن مرتبط با درک مطلب ادبی موجب بعدیت در متنهای پرلز ایران شده است. نتایج نشان داد بین متوسط عملکرد دانشآموزان پسر و دختر در صفت نهفته کلی درک مطلب تفاوت معناداری وجود ندارد اما در سه متن ادبی و سه متن اطلاعاتی بین متوسط کارآمدی خواندن پسران و دختران تفاوت معناداری به نفع دختران وجود دارد . نتایج کارکرد افتراقی سوالات بر مبنای مدل دو عاملی نیز نشان داد بیشتر سوالات دارای کارکرد افتراقی یکپارچه و غیر یکپارچه هستند و پسران بیشتر در سوالات چندگزینهای و دختران بیشتر در سوالات پاسخساز عملکرد بهتری دارند. به طور کلی نتایج نشان داد در متنهای پرلز 2011 ایران صفات مرتبط با دو متن درک مطلب ادبی در بین دانشآموزان پسر و دختر ایرانی به گونه متفاوتی ادراک میشوند و این دو متن در بین دختران وابستگی مکانی سوال بیشتری نسبت به پسران دارند. همچنین نتایج حاکی از تفاوت عملکرد دانشآموزان پسر و دختر ایرانی در سوالات آزمون شکل آمیخته پرلز است.
علی نیک بخت؛ حمیدطاهر نشاط دوست؛ حسینعلی مهرابی
چکیده
براساس مدل های شناختی اختلالات هیجانی، افراد مضطرب و افسرده، اطلاعات منفی را نسبت به اطلاعات مثبت و خنثی در اولویت قرار می دهند. آزمایش ها و درمان های طراحی شده برای اصلاح سوگیری تفسیری، از ابزارهای ساخته شده ی محدودی بهره می برند. آزمون سناریوهای مبهم(AST-D) یک آزمون عمل گرا برای سنجش سوگیری تفسیری در موقعیت های بالینی است. هدف پژوهش ...
بیشتر
براساس مدل های شناختی اختلالات هیجانی، افراد مضطرب و افسرده، اطلاعات منفی را نسبت به اطلاعات مثبت و خنثی در اولویت قرار می دهند. آزمایش ها و درمان های طراحی شده برای اصلاح سوگیری تفسیری، از ابزارهای ساخته شده ی محدودی بهره می برند. آزمون سناریوهای مبهم(AST-D) یک آزمون عمل گرا برای سنجش سوگیری تفسیری در موقعیت های بالینی است. هدف پژوهش حاضر بررسی ویژگی های روان سنجی آزمون سناریوهای مبهم در جامعه ایرانی و آماده کردن آن برای استفاده در پژوهش های مربوط به سوگیری تفسیری در افسردگی بود. به همین منظور، با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده، تعداد 240 نفر از دانشجویان(61 نفر پسر و 179 نفر دختر) دانشگاه هرمزگان جهت شرکت در آزمون انتخاب شدند. با استفاده از روش های تحلیل عامل اکتشافی، منحنی راک، بازآزمایی به فاصله دو هفته، محاسبه ی آلفای کرونباخ، همبستگی با خلق، تشخیص افراد دارای خلق بالا و پایین و همبستگی با نمرات پرسشنامه افکار ناکارامد، ویژگی های روان سنجی این پرسشنامه بررسی شد. آلفای کرونباخ محاسبه شده برای کل پرسشنامه 78/0 و ضریب همبستگی بازآزمایی به فاصله دو هفته، 72/0 به دست آمد. همبستگی بین این پرسشنامه با پرسشنامه افکار ناکارآمد، 57/0- و ضریب همبستگی بین عضویت گروهی و آزمون سناریوهای مبهم، 38/0 بدست آمد.در مجموع نتایج نشان داد که این پرسشنامه از همسانی درونی و روایی و پایایی مناسبی برخوردار است و توان جدا کردن افراد دارای سوگیری تفسیری منفی از افراد دارای سوگیری تفسیری مثبت را دارد.
علیرضا روحی؛ رضوان السادات جزایری؛ مریم سادات فاتحی زاده؛ عذرا اعتمادی
چکیده
آسیبهای تعاملی بین زن و شوهر مجموعه عواملی هستند که موجب ایجاد تعارض و اختلاف بین زوجین میشوند و از میزان سازگاری و رضایت آنها از ازدواج میکاهند. هدف پژوهش حاضر ساخت و بررسی ویژگیهای پرسشنامهی آسیبهای تعاملی زناشویی مردان دارای شخصیت اجتنابی بود. بدین منظور، در ابتدا با مطالعه متون مربوطه و با اجرای 14 مصاحبه نیمه ساختاریافته ...
بیشتر
آسیبهای تعاملی بین زن و شوهر مجموعه عواملی هستند که موجب ایجاد تعارض و اختلاف بین زوجین میشوند و از میزان سازگاری و رضایت آنها از ازدواج میکاهند. هدف پژوهش حاضر ساخت و بررسی ویژگیهای پرسشنامهی آسیبهای تعاملی زناشویی مردان دارای شخصیت اجتنابی بود. بدین منظور، در ابتدا با مطالعه متون مربوطه و با اجرای 14 مصاحبه نیمه ساختاریافته در قالب پژوهش کیفی، مقولههای مربوط به ساخت آزمون مشخص شد و بر اساس آنها پرسشنامهای تدوین گردید. سپس از بین مردان متأهلی که به مراکز مشاوره شهرکرد مراجعه کرده بودند، 200 نفر به صورت هدفمند انتخاب و پرسشنامه ساختهشده بر روی آنها اجرا گردید. جهت تعیین پایایی این پرسشنامه از روش آلفای کرونباخ و برای تعیین اعتبار از پرسشنامههای تعارضات زناشویی و رضایت زناشویی انریچ استفاده شد. دادههای به دست آمده مورد تحلیل اکتشافی قرار گرفت. نتایج تحلیل نشان داد که ضریب آلفای کرونباخ برای کل آزمون برابر با 96/0، ضریب اعتبار همگرای آن با پرسشنامه تعارضات زناشویی 78/. و ضریب اعتبار واگرا با پرسشنامه رضایت زناشویی انریچ 85/. بود. نتیجه آنکه پرسشنامه پژوهشگرساخته دارای پایایی و اعتبار قابل قبولی است و توان شناسایی آسیبهای تعاملی مردان اجتنابی را در پژوهشهای بالینی و درمانهای زوجی دارد. ارزش این پژوهش به طراحی پرسشنامهای بومی و متناسب با فرهنگ ایرانی برای تشخیص افراد دارای شخصیت اجتنابی است.
لادن عراقی؛ آزاده طاهری؛ زهرا جزء رمضانی؛ افروز عباسپور؛ محمد حسین ضرغامی
چکیده
چکیده زمینه: تحلیل داده های شبکه ای میتواند در کاربست روشهای روانسنجی که ماهیت شبکهای دارند (مانند تحلیل سوالات)، استفاده شود. هدف: هدف این پژوهش معرفی تحلیل دادههای شبکهای به عنوان یک تکنیک روانسنجی-ریاضیاتی، و استفاده از آن در فرآیند تحلیل سوالات پرسشنامه، میباشد. برای نمونه، نتایج تحلیل سوال از این روش با شاخصهای ...
بیشتر
چکیده زمینه: تحلیل داده های شبکه ای میتواند در کاربست روشهای روانسنجی که ماهیت شبکهای دارند (مانند تحلیل سوالات)، استفاده شود. هدف: هدف این پژوهش معرفی تحلیل دادههای شبکهای به عنوان یک تکنیک روانسنجی-ریاضیاتی، و استفاده از آن در فرآیند تحلیل سوالات پرسشنامه، میباشد. برای نمونه، نتایج تحلیل سوال از این روش با شاخصهای روانسنجی مرسوم مقایسه میشود. روش: دادهها، از اجرای پرسشنامه رغبت شغلی بدست آمده که مبتنی بر نظریه شخصیتی- شغلی هالند ساخته شده است. این پرسشنامه روی 1000 نفر از دانش آموزان دبیرستانی استان تهران اجرا شده است. دانش آموزان بر اساس نمونهگیری خوشهای و با اخذ مجوز لازم از اداره آموزش و پرورش استان تهران، انتخاب شدند. این دادهها با هدف تحلیل سوالات پرسشنامه رغبتسنج و قبل از مرحلهی هنجاریابی پرسشنامه اتخاذ شدند. یافتهها: معرفی تکنیک تحلیل دادههای شبکهای و الگوریتمهای مربوط به آن و استفاده از آنها به منظور فرآیند تحلیل سوال، یکی از دستاوردهای این مقاله است. مقایسهی نتایج بدستآمده از بکار بردن تکنیک تحلیل دادههای شبکهای و روشهای مرسوم روانسنجی (مانند ضریب پایایی، ضریب تمیز، مقدار آگاهی بر اساس نظریه سوال پاسخ و تحلیل عاملی سوالات) نشاندهندهی انطباق و هماهنگی آنها در تحلیل سوالات پرسشنامه رغبت سنج است. به بیان دیگر، سوالاتی که با استفاده از شیوههای مرسوم تحلیل سوال، مناسب و یا نامناسب تشخیص داده میشوند، همان سوالاتی هستند که در گراف ترسیم شده از طریق تکنیک شبکهای مناسب و یا نامناسب اند. بحث و نتیجهگیری: نتایج بدست آمده از این پژوهش نشان میدهد که میتوان از تکنیک تحلیل دادههای شبکهای به خوبی در حوزهی تحلیل سوالات چه به صورت مستقل و چه در کنار شیوههای مرسوم تحلیل سوال استفاده نمود. مزایای کاربرد چنین تکنیکی علاوه و بر سادگی فهم، تفسیر و شناسایی سوالات مناسب و نامناسب، نقشهی ارتباطی بین سوالات است که میتواند در تحلیل ابعاد زیر بنایی سوالات، مانند تکنیک مقیاسگذاری چند بعدی استفاده شود و تمام نتایج تحلیلی را به صورت یکپارچه و یکجا ارائه دهد.
مهران فرهادی؛ گلاویژ علیزاده بوکانی؛ رسول کردنوقابی
چکیده
هدف بررسی حاضر بررسی ساختار عاملی مقیاس از خود فراروی بزرگسالان در بین دانشجویان دانشگاه بوعلی سینا همدان است. جامعهی آماری این پژوهش کلیهی دانشجویان دانشگاه بوعلی سینا در سال 93 بودند که 300 نفر از آنها با استفاده از روش نمونهگیری تصادفی انتخاب شدند و به پرسشنامهی پژوهش پاسخ دادند. ابزار مورد استفاده در این پژوهش پرسشنامهی ...
بیشتر
هدف بررسی حاضر بررسی ساختار عاملی مقیاس از خود فراروی بزرگسالان در بین دانشجویان دانشگاه بوعلی سینا همدان است. جامعهی آماری این پژوهش کلیهی دانشجویان دانشگاه بوعلی سینا در سال 93 بودند که 300 نفر از آنها با استفاده از روش نمونهگیری تصادفی انتخاب شدند و به پرسشنامهی پژوهش پاسخ دادند. ابزار مورد استفاده در این پژوهش پرسشنامهی 18 سوالی از خود فراروی بزرگسالان لوینسون بود که در سال 1392 توسط کردنوقابی ترجمه شده است. برای تحلیل دادهها از آزمون کرویت بارتلت، کفایت نمونه برداری، چرخش واریماکس، تحلیل عاملی اکتشافی و آلفای کرونباخ با نرم افزارSPSS ویراست 18 و تحلیل عاملی تأییدی برای بررسی روایی سازه با نرم افزار لیزرل استفاده شد. یافتهها نشان داد که پرسشنامهی از خود فراروی بزرگسالان 3 عامل خود مستقل ؛ کیهان نگری و از خود بیگانگی را می-سنجد. ضریب پایایی درونی( آلفای کرونباخ) برای تمام مولفهها 63/0 است که بر این اساس ابزار مناسبی است.