نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشجوی دکترای سنجش و اندازه گیری دانشگاه علامه طباطبایی
2 دانشیار گروه سنجش و اندازه گیری دانشگاه علامه طباطبایی
3 دانشیار گروه روانشناسی بالینی دانشگاه علامه طباطبایی
چکیده
زمینه: دستیابی به موفقیت در رشتة تحصیلی مهمترین غایت آموزشی و تعیین نقش ویژگیهای فردی و عوامل محیطی بر این سازه به منظور تدوین نظام جامع و مدونی در زمینة هدایت تحصیلی از ضروریاتی است که سودمندی مشاورة تحصیلی با محوریت عوامل زیربنایی موفقیت تحصیلی را تضمین میکند.
هدف: هدف پژوهش حاضر تدوین و اعتباریابی مدل علّی موفقیت تحصیلی در دبیرستان براساس عوامل فردی و محیطی مؤثر بر موفقیت در رشتة تحصیلی، تعیین سهم هر یک از این عوامل و مقایسه نوع و اهمیت آنها به تفکیک رشتة تحصیلی بود. جامعة آماری عبارت بودند از کلیة دانشآموزان سال سوم دبیرستانهای شهر یزدکه در رشتههای علوم تجربی، انسانی، ریاضی-فیزیک وفنی/هنرستان مشغول به تحصیل بودند.
روش: طرح پژوهش حاضر از نوع علّی-مقایسه ای بود و به روش نمونهگیری تصادفی خوشهای از جامعة مورد نظر تعداد 550 دانشآموز انتخاب شدند و پرسشنامههای موفقیت در رشتة تحصیلی، رغبتسنج تحصیلی-شغلی استرانگ (صادقی، 1390)، سنخنمای مایزر-بریگز (1962) و آزمون هوش چندگانه گاردنر (پاشا شریفی، 1384) را تکمیل کردند. تحلیل نتایج با استفاده از مدلیابی معادلات ساختاری صورت پذیرفت.
یافتهها: تحلیل نتایج براساس مدلهای حاصله نشان داد اثرات مستقیم تمامی پارامترهای پنج گانه (هوش چندگانه، علایق، شخصیت، عملکرد تحصیلی و متغیرهای محیطی) در تمامی مدلها معنادار بودند. در تمامی رشتههای تحصیلی نقش علایق مهمترین و متغیرهای محیطی و شرایط تحصیلی کماهمیتترین عوامل تلقی میشدند. همچنین در بین گروههای علوم تجربی و ریاضی نقش عامل عملکرد تحصیلی برجستهتر بود و پس از آن علایق و هوش چندگانه قرار داشتند.
بحث و نتیجهگیری: در ارائة راهکارهای تحصیلی به دانشآموزان از سوی مدیران، معلمان و مشاوران مدرسه باید به سهم گوناگون متغیرهای محیطی و فردی در رشتههای گوناگون توجه خاصی مبذول داشت.
واژگان کلیدی: مدل علّی، موفقیت تحصیلی، هدایت تحصیلی.
کلیدواژهها
عنوان مقاله [English]
Designing and evaluation causal model of educational success in high schools
نویسندگان [English]
- somayeh kahdouei 1
- mohammadreza falsafinejad 2
چکیده [English]
Background: Educational success and determining the effects of personal and environmental factors on the construct is among the most important concerns of educational systems that guarantee the success of the educational consulting procedure.
Aim: This study was aimed at designing and evaluating a model for educational success including personal and environmental factors, determining their importance and comparing them in terms of the student’s majors.
Method: The design of the study was ex post-facto and the population of the study consisted of all of the students studying at high schools of Yazd. Using random cluster sampling method 550 students were selected. The sample were administered Major Choice Success Questionnaire, Myers-Briggs Type Indicator, Strong Interest Inventory and Multiple Intelligence Test. Data Analysis was done using structural equation modelling.
Results: The results indicated that all five factors (interests, personality, intelligence, educational performance and environmental factors) had meaningful, direct impact on educational success. Interest played the most important role and environmental factors were the least important component. Moreover, educational background, interest and multiple intelligence were the most important factors in empirical science and mathematics major.
Conclusions: For counseling purposes the role of personal and environmental factors in each major should be considered.
Keywords: causal model, educational counseling, educational success.
کلیدواژهها [English]
- Keywords: causal model
- educational counseling
- educational success