نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد گروه علوم اجتماعی دانشگاه کاشان

2 دکترای مدیریت دانشگاه تهران

3 دانشجوی دکتری جامعه‌شناسی بررسی مسائل اجتماعی دانشگاه کاشان

چکیده

هدف این تحقیق، بررسی ترجیحات انتخاب رشته دانش‌آموزان بر اساس روش تحلیل سلسله‌مراتبی(AHP) در بین دانش‌آموزان پایه دهم متوسطه است. داده‌ها به‌وسیله‌ی پرسشنامه مقایسه زوجی، از بین نمونه‌ای 30 نفری از متخصصان تعلیم و تربیت گردآوری شده‌است. اعتبار پرسشنامه بر اساس نظرات افراد متخصص و اساتید دانشگاه صورت گرفته‌است. برای تعیین چارچوب نظری تحقیق از دیدگاه‌های جامعه‌شناسان و صاحب نظران تعلیم و تربیت استفاده گردیده است. تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از آمارهای توصیفی انجام گردیده و برای مقایسات زوجی، هریک از معیارهای عوامل مدرسه‌ای، توانایی و علایق شخصی، فرصت‌های شغلی آینده، نظر والدین و عوامل اجتماعی با رشته‌های موجود در دبیرستان‌ها و هنرستان‌های دوره متوسطه شامل ریاضی و فیزیک، علوم تجربی، علوم انسانی، فنی و حرفه‌ای و کار و دانش دو به دو باهم مقایسه گردیده‌اند. نتایج نهایی نشان می‌دهند به ترتیب رشته‌های علوم تجربی، ریاضی و فیزیک، فنی و حرفه‌ای، کار و دانش و علوم انسانی دارای ارجحیت و اولویت برای انتخاب و ادامه تحصیل هستند. همچنین نتیجه فرایند مقایسه زوجی معیارها و عوامل حاکی از این‌است که توانایی و علایق شخص با 46 درصد در اولویت اول بوده، پس از آن فرصت‌های شغلی آینده با 22 درصد و عوامل مدرسه‌ای، عوامل اجتماعی و درنهایت نظر والدین به ترتیب با 11، 4 و 4 درصد قرار دارند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Preferences for choosing a course for students entering secondary education based on Hierarchical Analytic Method (AHP)

نویسندگان [English]

  • Mohsen Niazi 1
  • Mohammad Aghighi 2
  • Mohammad Soleymannejad 3
  • Hadi razegh iMela 3

1 Professor of Social Sciences Department of Kashan University

2 Professor of Department of Management of Kashan University

3 Professor, Department of Management, Kashan University of Technology, Ph.D. student of sociology of social issues, Kashan University

چکیده [English]

The purpose of this study is to study the preferences of student selection based on Hierarchical Analytic Method (AHP) among high school students. The data were collected by a pair of paired questionnaires from among 30 sampled educators. The validity of the questionnaire was based on the opinions of experts and university professors. To determine the theoretical framework of the research, the views of sociologists and educators have been used. The data were analyzed using descriptive statistics and for each pair of comparisons, each of the criteria of the school's factors, personal abilities and interests, future job opportunities, parents' opinion and social factors with the courses in high schools, including mathematics and physics, Empirical sciences, humanities, Technical and professional, and work and knowledge two to two are compared. The final results show that the fields of experimental science, mathematics and physics, technical and vocational, work and knowledge and humanities have Preference and Priority to choose and continue education. Also, the result of the paired comparison of the criteria and factors suggests that the person's ability and interests were 46% in the first priority, then the future job opportunities with 22% and the school's factors, social factors and, ultimately, the parent's views with 11, 4% and 4% respectively are located.

کلیدواژه‌ها [English]

  • : Field Selection
  • Pair Comparison
  • Personal Interest
  • Job Opportunity
  • Family Factors
ابراهیمی مقدم، ندا.، صمدی، بیتا.، و شریفی، اصغر. (1396). شناسایی دلایل تمایل و عدم تمایل دانش‌آموزان به انتخاب رشته هنر (مطالعه‌ی موردی دانش‌آموزان دختر پایه اول متوسطه منطقه 2 شهر تهران)، فصلنامه اندیشه‌های نوین تربیتی، 13 (44)، 153-174.
اشتراوس، آنسلم.، و کوربن، جولیت. (1385). اصولروشتحقیقکیفی:نظریةمبنایی، رویه‌ها و شیوه‌ها، ترجمة بیوک محمدی، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
بیدختی، علی‌اکبر.، و دارائی، مریم. (1390). بررسی علل گرایش کم دانش‌آموزان دختر مستعد به رشته علوم انسانی در دبیرستان‌های شهر سمنان، فصلنامه رهیافتی نو در مدیریت آموزشی، 2 (5).
حاجی علیزاده، کبری.، رفیعی پور، امین.، و سماوی، عبدالوهاب. (1395). بررسی شاخص‌های روان‌سنجی پرسشنامه درگیری تحصیلی در دانش­آموزان دبیرستانی شهر بندرعباس، فصلنامه اندازه‌گیری تربیتی، 6 (24)، 83-102.
رضا پور میرصالح، یاسر.، شفایی، مریم.، و براتی و سمیه. (1395). بررسی وضعیت‌آگاهی، دسترسی و استفاده دانش‌آموزان از منابع اطلاعاتی مؤثر بر انتخاب رشته تحصیلی، فصلنامه پژوهش‌های مشاوره، 15 (60)، 60-83.
زندوانیان نائینی، احمد. (1385). مقایسه تطبیقی عملکرد تحصیلی فارغ‌التحصیلان نظام جدید آموزشی، تهران، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
زرافشان، علی. (1395). هدایت تحصیلی، ضرورت ها و کارکردها، رشد مدیریت مدرسه، 114، 19-21.
داداشی، فاطمه. (1393). شناسایی عوامل موثر بر انتخاب رشته ی تحصیلی دانش­آموزان موفق دبیرستان، پایان‌نامه کارشناسی ارشد دانشگاه الزهراء.
سرمدی، علی. (1390). عواملموثربرانتخابرشتهتحصیلی، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید چمران.
سلیمان نژاد، روح‌انگیز. (1378). بررسیعللعدمتوجهبهاولویت‌هایپیشنهادیمشاورانبه‌وسیلهدانش‌آموزاندخترنظامجدیدآموزشمتوسطهدرآموزش ‌و پرورششهرتهران، پایان‌نامه کارشناسی ارشد دانشگاه الزهراء.
وزارت آموزش‌ و پرورش. (1390). سند تحول بنیادین آموزش‌وپرورش. تهران. وزارت آموزش‌ و پرورش. دبیرخانه شورای عالی آموزش‌وپرورش.
شفیع‌آبادی، عبدالله. (1389). راهنمایی و مشاوره تحصیلی و شغلی، تهران، انتشارات سمت.
صافی، احمد. (1388). راهنمائی و مشاوره در دوره متوسطه ایران و نقش مشاوران در این دوره، فصلنامهتعلیموتربیت، 4.
مرادی، انسیه.، و اخوان تفتی، مهناز. (1392). بررسی رضایت دانش‌آموزان دوره متوسطه نظری از انتخاب رشته خویش و عوامل مؤثر برآن، فصلنامه روان‌شناسی تربیتی، 9 (28)، 121-138.
معروفی، یحیی.، و کرمی، زهرا. (1394). سبک یادگیری به‌عنوان رویکردی برای هدایت تحصیلی دانش‌آموزان دبیرستانی، پژوهش‌های تربیتی، 30.
مقصود گردوان، امیر.، و عبدالهی، درخشان. (1396). بررسی ع‍وام‍ل‌ مؤثر بر انتخاب رش‍ت‍ه‌ تحصیلی دانش‌آموزان، فصلنامه رشد آموزش علوم اجتماعی، 20 (1).
نظری، الناز.، محمدی، فاطمه.، و حاتمی، حسین. (1389). ارائه راهبردهایی برای هدایت تحصیلی و شغلی دانش‌آموزان دوره متوسطه شهرستان سیرجان، فصلنامه رهیافتی نو در مدیریت آموزشی، 2 (5)، 117-130.
نویدی، احمد. (1397). هدایت تحصیلی در نظام آموزش‌وپرورش ایران: تجارب عملی و چالش‌های پایدار. فصلنامه تعلیم و تربیت، 34 (133)، 9-34.
وبر، ماکس. (بی­تا).مفاهیماساسیجامعه‌شناسی، حسن پویان، 1368، تهران: چاپخش.
Cernicova, M., & Palea, A. (2014). Measuring the Students’ Perception Chosen Profession. Case Study: PR Students in Western Romania. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 116, 2825-2831.
DeRonck, N. G. (2007). The impact of family structure and involvement on the college enrollment of potential first-generation college students.
Giustinelli, P., & Pavoni, N. (2017). The evolution of awareness and belief ambiguity in the process of high school track choice. Review of Economic Dynamics, 25, 93-120.
Gottleib, F. M. (2006). Humanistic leadership: Emotional intelligence and team learning. 67.
Harren, V. A. (1979). "A model of career decision making for college students." Journal of vocational behavior 14(2): 119-133.
Hossler, D. and K. S. Gallagher (1987). "Studying student college choice: A three-phase model and the implications for policymakers." College and university 62(3): 207-221.
Polat, S. (2012). The factors that students consider in university and department selection: a qualitative and quantitative study of Kocaeli University, faculty of education students. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 47, 2140-2145.
Rapoport, B., & Thibout, C. (2018). Why do boys and girls make different educational choices? The influence of expected earnings and test scores. Economics of Education Review.
Saaty, T. L. (2003). Decision-making with the AHP: Why is the principal eigenvector necessary? European Journal of Operational Research 145, 85 - 91
Saaty, T. L. (2008). Decision making with the analytical hierarchy process. International Journal of Services Sciences. 83- 98.
Wagner, K., & Fard, P. Y. (2009). Factors influencing Malaysian students' intention to study at a higher educational institution. E-Leader Kuala Lumpur.
Yusof, N. A. M., & Salleh, S. H. (2013). Analytical Hierarchy Process in multiple decisions making for higher education in Malaysia. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 81, 389-394.