نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانشیار گروه مدیریت و برنامه‌ریزی آموزشی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

چکیده

گرایش فزاینده به استفاده از روش‌های ترکیبی در رساله‌های دکتری، نگرانی درباره استفاده مناسب از این روش‌ها در تحقیقات علوم اجتماعی و رفتاری را مطرح ساخته است. این پژوهش توصیفی با هدف بررسی رویکرد، طرح و روش‌های پژوهش به‌کاررفته در رساله‌های دکتری مدیریت آموزشی و آموزش عالی در دهه اخیر (1390-1400) انجام شده است. در راستای پاسخگویی به سؤالات پژوهش، چکیده و فصل سوم 85 رساله دکتری پایان‌یافته در بازه زمانی فوق بررسی شد. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد نزدیک به سه‌چهارم (درمجموع 73 درصد) پژوهش‌ها با هدف ارائه الگو و مدل و 63 درصد آن‌ها بر مبنای رویکرد ترکیبی اکتشافی متوالی انجام شده‌اند. همچنین در 60 درصد موارد از طرح نظریه زمینه‌ای در مرحله کیفی و همبستگی چند متغیری در مرحله کمی پژوهش استفاده شده است. نتایج پژوهش ضمن آشکار کردن نشانه‌های روش‌پرستی، دلالت‌های برای تدریس روش‌های پژوهش کمی، کیفی و ترکیبی در دوره دکتری و لزوم نوآوری در طرح‌های پژوهش مورداستفاده در رساله‌های دکتریِ رشته‌های علوم رفتاری را خاطرنشان می‌سازد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Innovation in Mixed Methods Research: Methodology or Methodolatry

نویسنده [English]

  • Morteza Taheri

Associate Professor, Department of Educational Administration, Allameh Tabataba'i University, Tehran, Iran

چکیده [English]

In recent years, mixed methods research has gained popularity in doctoral theses, particularly in educational administration and higher education. This study delved into the approach, design, and research methodologies employed in these theses. By thoroughly analyzing the abstracts and third chapters of 85 doctoral theses, the research aimed to elucidate the prevailing trends in mixed methods research within the realm of education. The findings of this study reveal that a significant majority, 73%, of the examined doctoral theses aimed at developing patterns or models. Furthermore, 63% of the studies adhered to a sequential exploratory mixed methods approach during their exploration. Moreover, the qualitative phase of the majority (60%) of the research papers utilized grounded theory as a methodological framework. Concerning the quantitative phase, 60% of the studies relied on multiple correlation analysis. These findings not only provide valuable insights for instructing both quantitative, qualitative, and mixed methods research methodologies in doctoral programs but also underscore the significance of fostering innovation in research designs within the domain of behavioral sciences. Particularly noteworthy is the emphasis on the emergence of pattern development as a burgeoning focal point within doctoral studies.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Methodology
  • Mixed Methods Research
  • Methodolatry
  • Exploratory Sequential Approach
ایمان، محمدتقی. (1380). نقد روش‌های کمی غالب بر پژوهش و لزوم توجه به روش‌های کیفی در پژوهش رسانه‌ها در ایران. علوم اجتماعی و انسانی دانشگاه شیراز، 32(16)، 131-148.
ببی، ارل. (1400). روش‌های تحقیق در علوم اجتماعی (مترجم. رضا فاضل). تهران: سمت. (سال انتشار متن اصلی 1995).
بلیکی، نورمن. (1400). طراحی پژوهش‌های اجتماعی (مترجم. حسن چاوشیان). تهران: نشر نی. (سال انتشار متن اصلی 2000).
پوپر، کارل ‌ریموند. (1379). اسطوره چارچوب در دفاع از علم و عقلانیت (مترجم. علی پایا). تهران: طرح نو. (سال انتشار متن اصلی 1994).
دلاور، علی و کوشکی، شیرین. (1401). روش تحقیق آمیخته. تهران: روان.
کرسول. جان. دبلیو. (1391). طرح پژوهش: رویکردهای کیفی، کمی و ترکیبی (مترجم. علیرضا کیامنش و مریم دانای طوس). تهران: جهاد دانشگاهی علامه طباطبائی. (سال انتشار متن اصلی 2008).
وایت، پاتریک. (1397). صورت‌بندی سؤالات تحقیق راهنمای پژوهشگران اجتماعی (مترجم. کاظم حاجی‌زاده). تهران: جامعه شناسان. (سال انتشار متن اصلی 2017).
یادگارزاده، غلامرضا، و فاطمی، عادل. (1397). ارزشیابی مقالات علمی علوم تربیتی به‌منظور شناسایی اشتباهات رایج آماری. آموزش و ارزشیابی (علوم تربیتی)، 11(41)، 135-154.
 
Association of Qualitative Research Practitioners (2001), In Brief, March/April.
Babbie, E. R. (1995). The practice of social research (Translated by Reza Fazel). Cengage AU. [In Persian]
Bansal, P., Smith, W. K., & Vaara, E. (2018). New ways of seeing through qualitative research. Academy of administration journal61(4), 1189-1195.
Blaikie, N. (2000). Designing of Social Research (Translated by Hassan Chavushian). Tehran: Ney Publishing. [In Persian]
Bryman, A. (2016). Social research methods (4th ed.). Oxford: Oxford University Press.
Bryman, A., Becker, S., & Sempik, J. (2008). Quality criteria for quantitative, qualitative and mixed methods research: A view from social policy. International journal of social research methodology11(4), 261-276.
Camic, P. M. (2021). Qualitative research in psychology: Expanding perspectives in methodology and design (pp. xiii-323). American Psychological Association.
Campbell, D. T., & Fiske, D. W. (1959). Convergent and discriminant validation by the multitrait multimethod matrix. Psychological Bulletin, 56, 81-105.
Caruth, G. D. (2013). Demystifying mixed methods research design: A review of the literature. Online Submission, 3(2), 112-122.
Cassell, C., & Symon, G. (Eds.). (2004). Essential guide to qualitative methods in organizational research. sage.
Chamberlain, K. (2000). Methodolatry and Qualitative Health Research. Journal of Health Psychology5(3), 285–296.
Collins, K. M. T. (2015). Validity in multimethod and mixed research. In S. Hesse-Biber & R. B. Johnson (Eds.), The Oxford handbook of multimethod and mixed methods research inquiry (pp. 240-256). Oxford University Press. https://doi.org/10.1093/oxfordhb/9780199933624.013.17
Creswell, J. W. (2017). Research design: Qualitative, quantitative, and mixed methods approaches. Sage Publications. [In Persian]
Creswell, J. W., & Clark, V. L. P. (2018). Designing and conducting mixed methods research (3rd ed.). Thousand Oaks, CA: Sage.
Creswell, J. W., & Plano Clark, V. L. (2011). Designing and conducting mixed methods research. Thousand Oaks, CA: Sage.
Cronholm, S. & Hjalmarsson, A. (2011). Experiences from sequential use of mixed methods. The Electronic Journal of Business Research Methods, 9(2), 87-95.
Dawadi, S., Shrestha, S., & Giri, R. A. (2021). Mixed-methods research: A discussion on its types, challenges, and criticisms. Journal of Practical Studies in Education2(2), 25-36.
Delavar, A., & Koushki, S. (1401). Mixed methods research. Tehran: Ravan. [In Persian]
Denzin, N. K., & Lincoln, Y. S. (2003), Strategies of Qualitative Inquiry, 2nd ed., Sage, Thousand Oaks, CA.
Fàbregues S., Molina-Azorin J. F., Fetters M.D. (2021). Virtual special issue on “quality in mixed methods research”. Journal of Mixed Methods Research, 15(2), 146–151. https://doi.org/10.1177/15586898211001974
Fàbregues S., Paré MH, Meneses J. (2019). Operationalizing and conceptualizing quality in mixed methods research: A multiple case study of the disciplines of education, nursing, psychology, and sociology. Journal of Mixed Methods Research, 13(4), 424–445. https://doi.org/10.1177/1558689817751774
Gorman, J. C., & Balter, L. (1997). Culturally sensitive parent education: A critical review of quantitative research. Review of educational research, 67(3), 339-369.
Heyvaert, M., Hannes, K., Maes, B., & Onghena, P. (2013). Critical appraisal of mixed methods studies. Journal of Mixed Methods Research, 7(4), 302-327. https://doi.org/10.1177/1558689813479449
Iman, M. T. (2001). Criticism of quantitative research methods and attention to qualitative methods in media research in Iran. Social Sciences and Humanities of Shiraz University, 32 (16), 131-148. [In Persian]
Janesick, V. J. (1994). The dance of qualitative research design: Metaphor, methodolatry, and meaning. In N. K. Denzin & Y. S. Lincoln (Eds.), Handbook of Qualitative Research (pp. 209–219). SAGE
Krueger, R. A. (2014). Focus groups: A practical guide for applied research. Sage publications.
LaMarre, A., & Chamberlain, K. (2022). Innovating qualitative research methods: Proposals and possibilities. Methods in Psychology6, 100083. Pseudoscience
Lê, J. K., & Schmid, T. (2022). The practice of innovating research methods. Organizational Research Methods, 25(2), 308-336.
Mattern, S. (2013). Methodolatry and the Art of Measure. Places Journal. https://placesjournal. org/article/methodolatry-and-the-art-of-measure/?cn-reloaded=1 https://doi.org/10.22269/131105
Maxwell, J. A. (2016). Expanding the history and range of mixed methods research. Journal of mixed methods research10(1), 12-27.
Miles, M. B., Huberman, A. M., & Saldana, J. (2020). Qualitative Data Analysis, A Methods Sourcebook (Fourth). Arizona State University.
Onwuegbuzie, A. J., & Poth, C. (2016). Editors’ afterword: Toward evidence-based guidelines for reviewing mixed methods research manuscripts submitted to journals. International Journal of Qualitative Methods, 15(1). https://doi.org/10.1177/1609406916628986
Patton, M. Q. (2014). Qualitative research & evaluation methods: Integrating theory and practice. Sage.
Popper, K. R. (1994). The myth of the framework: In defence of science and rationality (Translated by Ali Paya). Psychology Press. [In Persian]
Stokes, D., & Bergin, R. (2006). Methodology or “methodolatry”? An evaluation of focus groups and depth interviews. Qualitative market research: An international Journal9(1), 26-37.
Tashakkori, A., & Teddlie, C. (2021). Sage handbook of mixed methods in social & behavioral research. SAGE publications.
Teddlie, C., & Johnson, R. B. (2009). Methodological thought since the 20th century. In C. Teddlie & A. Tashakkori (Eds.), Foundations of mixed methods research: Integrating quantitative and qualitative approaches in the social and behavioral sciences (pp. 62-82). Thousand Oaks, CA: Sage
Teddlie, C., & Tashakkori, A. (2003). Major issues and controversies in the use of mixed methods in the social and behavioral sciences. In A. Tashakkori & C. Teddlie (Eds.), Handbook of mixed methods in social & behavioral research (pp. 3-50). Thousand Oaks, CA: Sage
White, P. (2017). Developing research questions Research (Translated by Kazem Hajizadeh). Bloomsbury Publishing. [In Persian]
Wiles, R., Crow, G., & Pain, H. (2011). Innovation in qualitative research methods: A narrative review. Qualitative research, 11(5), 587-604.