نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش آموخته دکتری رشته مدیریت آموزشی دانشگاه علامه طباطبائی و عضو هیئت ‌علمی دانشگاه تعلیم و تربیت شهید استاد ربانی کابل، افغانستان. )نویسنده مسؤل) .

2 دانشیار گروه مدیریت و برنامه‌ریزی آموزشی، دانشگاه علامه طباطبائی.تهران، ایران.

3 دانشیار گروه مدیریت و برنامه ریزی آموزشی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران.

4 استادیار گروه مدیریت و برنامه ریزی آموزشی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران.

چکیده

پژوهش حاضر با هدف تدوین و اعتباریابی ابزار ارزشیابی عملکرد رؤسای دانشگاه‌های افغانستان انجام شده است. برای انجام این پژوهش، از روش تحقیق ترکیبی با طرح اکتشافی- مدل توسعه ابزار استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش در بخش کیفی شامل مدیران عالی دانشگاه‌های دولتی کابل و مسئولان آموزش عالی افغانستان با جامعه آماری 42 نفر است که با روش نمونه گیری هدفمند تعداد 10 نفر انتخاب شدند و در بخش کمی شامل اعضای هیئت ‌علمی دانشگاه‌های دولتی کابل با جامعه آماری 1457 نفر است که با روش نمونه‌گیری طبقه ای تصادفی تعداد 304 نفر انتخاب شدند. به منظور جمع‌آوری داده‌ها در بخش کیفی از مصاحبه نیمه ساختار یافته و در بخش کمی از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شده است. برای تحلیل داده‌ها در بخش کیفی از روش تحلیل تماتیک و در بخش کمی از روش تحلیل عاملی تأییدی با استفاده از نرم‌افزار AMOS استفاده گردید. نتایج بخش کیفی و کمی پژوهش نشان داد که ابزار تدوین شده برای ارزشیابی عملکرد رؤسای دانشگاه‌های افغانستان از 16 مؤلفه با 56 نشانگر تشکیل شده است. همچنین شاخص‌های برازش، (CMIN/DF) برابر با 57/1، (RMSEA) برابر با 048/0، (RMR) برابر با 08/0، (CFI) برابر با 94/0، (IFI) برابر با 92/0 نشان می‌دهد، ابزار تدوین شده در بخش کیفی پژوهش از برازش بسیار مطلوبی برخوردار است. ابزار طراحی‌شده در این پژوهش منجر به تهیه ابزاری برای ارزشیابی عملکرد و تعیین وضعیت مدیریت دانشگاه‌ها در افغانستان خواهد شد که می‌تواند برای ارزشیابی و حتی شناسایی نیازهای رؤسای دانشگاه‌ها مورد استفاده قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Designing and Validating the Performance Evaluation Tools of Universities Presidents of Afghanistan (Case Study: Kabul Public Universities - Mixed Approach)

نویسندگان [English]

  • Mohammad Naqi Akbari 1
  • Hamid Rahimian 2
  • Abbas abbaspour 3
  • saeed Ghiasi Nadooshan 4

1 1. Graduated Ph.D. of educational management, Allame tabatabiee university, Tehran, Iran. 2. faculty member of Shaheed Prof.Rabbani Education University, Kabul, Afghanistan.

2 Associate Professor in Department of Educational Management and Planning, Allameh Tabatabaei University

3 Associate Professor in Department of Educational Management and Planning, Allameh Tabatabaei University

4 Assistant Professor in Department of Educational Management and Planning, Allameh Tabatabaei University

چکیده [English]

This study has been done to design and validate the performance evaluation tool of the presidents of universities in Afghanistan. To perform this study, the mixed method with explorative plan- tool development model- is used. The statistical population of the study in the qualitative part, included the senior managers of of Kabul public universities and authorities of higher education of Afghanistan, is made of 42 people; A sample of 10 people was selected through a targeted sampling method. Also, in the quantitative part, the statistical population is made of 1457 people including the professors of Kabul public universities in which 304 people were selected random stratified sampling. In order to collect data, semi-structured interview was used in the qualitative part and researcher-made questionnaire was used in a quantitative part. For analyzing the data, the thematic analysis was used in the qualitative part and confirmatory factor analysis method with AMOS software was used in a quantitative part. The results of analysis in the qualitative and quantitative sections showed that the developed instrument for evaluating the performance of the universitiy presidents in Afghanistan consists of 16 components with 56 indicators. in addition, goodness of fit indices such as, (CMIN/DF) equal to 1.57, (RMSEA) equal to 0.048, (RMR) equal to 0.08, (CFI) equal to 0.94, (IFI) equal to 0.92, shows that the designed tools tool in the qualitative section of has a very favorable fitness.The tools designed in this study will provide a tool for evaluating the performance and determining the status of university management in Afghanistan, which can be used to assess and even identify the needs of university presidents.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Validation
  • Performance Evaluation
  • University Presidents of Afghanistan
  • Kabul Public Universities
آراسته، حمیدرضا و فریدون، آزما. (1378) ارائه چهارچوب ﻣﻔﻬـﻮﻣﻲ ﺟﻬـﺖ ارزﻳـﺎﺑﻲ ﻋﻤﻠﻜـﺮد دانشگاه‌ها (ﻣﻮرد: داﻧﺸﮕﺎه آزاد اﺳﻼﻣﻲ ﻣﻨﻄﻘﻪ 10). فصلنامه‌ رﻫﺒـﺮی و ﻣـﺪﻳﺮﻳﺖ آﻣﻮزﺷـﻲ، 2 (3)، 32-45.
اکرامی، محمود. (1382). الگوی رهبری آموزشی در دانشگاه‌های دولتی ایران. فصلنامه پژوهش و برنامه‌ریزی در آموزش عالی، 3 (9)، 86-49.
بازرگان، عباس. (1387). ارزشیابی آموزشی، مفاهیم، الگوها و فرآیندهای عملیاتی، تهران: انتشارات سمت.
چیت ساز، احسان. (1392). الگوی شایستگی مدیران فرهنگی و اجتماعی دانشگاه‌ها و مؤسسه‌های آموزش عالی کشور. تهران: انتشارات وزارت علوم تحقیقات و فناوری.
خالقدادی، سعید و باقری مجد، روح اله. (1399). توسعه هویت حرفه‌ای حلقه میانجی‌ ارتباط رهبری تحولی بر نوآوری آموزش عالی. ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی، 10(2)، 150-123.
خوش اخلاق، علی و شفیع زاده، حمید. (1399). بررسی رابطه رهبری تحول آفرین و خلاقیت با یادگیری خودتنظیمی کارکنان دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران. ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی، 10(2)، 90-65.
رضایت، غلامحسین (1390). طراحی الگوی شایستگی‌های رؤسای دانشگاه‌های دولتی ایران. رساله دکتری مدیریت آموزشی، تهران: دانشگاه شهید بهشتی.
قورچیان، نادر قلی؛ جعفری، پریوش؛ رهگذر، حسن. (1388). طراحی الگوی ارزیابی عملکرد واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی بر اساس شاخص‌های تعالی سازمانی با استفاده از روش تحلیل پوششی داده‌ها، فصلنامه رهیافتی نو در مدیریت آموزشی. 2 (5)، 101-116.
گودرزی، غلامرضا؛ خسروی، سجاد؛ عسکری، روح اله. (1390). ارزیابی عملکرد (کارایی) گروه‌های آموزشی منتخب دانشگاه علوم پزشکی کرمان بر اساس رویکردهای کمی. فصلنامه آموزش در علوم پزشکی، ۱۲ (۳)، 201-193.
لبادی، زهرا (1381). بررسی صلاحیت‌های مدیران آموزش عالی با عنایت به شاخص‌های بین‌المللی و ارائه چارچوب ادراکی مناسب، رساله دکتری مدیریت آموزشی. تهران: دانشگاه آزاد واحد علوم تحقیقات.
موسی خانی، مرتضی؛ حق خواه، داوود؛ حسن زاده، رقیه. (1388). ارائه یک چهارچوب مفهومی برای ارزیابی عملکرد دانشگاه. فصلنامه رهبری و مدیریت آموزشی، 3 (3)، 145- 161.
محمدی بابازیدی، سلمان؛ عباسپور، عباس؛ رحیمیان، حمید و غیاثی ندوشن، سعید. (1399). رویکردی خلاقانه در طراحی سازمان دانشگاه فرهنگیان. ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی، 9(4)، 54-35.
میر کمالی، سید محمد. (1382). رهبری و مدیریت آموزشی، تهران: انتشارات سیطرون.
نورشاهی، نسرین. (1387). شایستگی‌های لازم برای ریاست دانشگاه‌ها و میزان اهمیت نسبی آن‌ها از نظر صاحب‌نظران آموزش عالی ایران. تهران:  فصلنامه پژوهش و برنامه‌ریزی در آموزش عالی، 2 (48)، 48-27.
یار محمدیان، محمدحسین؛ شاه طالبی، سمیه؛ فولادوند، مریم؛ شاه طالبی، بدری. (1394). ارائه مدلی برای ارزیابی عملکرد دانشگاه‌ها؛ مورد مطالعه دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوراسگان. فصلنامه رهیافتی نو در مدیریت آموزشی، 6 (2)، 19- 26.
American Association of State Colleges and Universities (2016). Competencies for State College and University Presidents. Available at: https://www.aascu.org/publications/CompetenciesforSCUPresidents.pdf.
Babury, M. O. (2014). Afghanistan Higher Education: The Struggle for Quality, Merit, and Transformation. Journal of Planning for Higher Education, 42 ( 2), 1-32.
Baiza, Y. (2015). Education in Afghanistan: developments, influences and legacies,  since 1901, Taylor & Francis.
Basham, L. M. (2010). Transformational And Transactional Leaders In Higher Education. Journal of Business Research Papers, 6 (6), 141 –152.
Broadbent, J. (2007). Performance measurement system in Higher education institutions in England: Professionalism, managerialism and management, Roehampton Research Paper, University of Roehampton, Available at: http:/rrp.roehampton.ac.uk/bsspapers/3.
Clelland, Mc. D. (2003). Testing for Competence Rather than for Intellingence. Journal of American Psychologist. 28 (1), 1-14.
Deinert, A., Homan, A. C., Boer, D., Voelpel, S. C. & Gutermann, D. (2015). Transformational leadership sub-dimensions and their link to leaders personality and performance. Journal of Leadership Quarterly, 26 (6), 1095–1120.
Do, M. H. & Minbashian, A. (2014). A meta-analytic examination of the effects of the agentic and affiliative aspects of extraversion on leadership outcomes. Journal of Leadership Quarterly, 25 (5), 1040–1053.
Dubois, D. D., Rothwell, W. J., Stren, D. J. & Kemp, L. K. (2004). Competency- based human Resourse management. Palo Alto, CA: Davies- Black Publishing.
Frank, W. & Susanne, S. (2013). A literature review and emotion-based model of age and leadership: New directions for the trait approach, Journal of Leadership Quarterly, 24 (6), 882–901.
Freudenberg, R. & Lavy, H. (2004). Competency modeling. Available at: http:/www.training fema.gov/emiweb/edu.
Grote, R. C. (1996). The complete guide to performance appraisal. New York: AMACOM.
Grote, R. C. (2002). The performance appraisal question and answer book: A survival guide for managers. New York: American Management Association.
Higgins, J. C. (1989). Performance measurement in universities. European Journal of Operational Research, 38 (3), 358-368.
Hunt, B. & Wallace, T. (2013). The Study of Competency-Based Training and Strategies in the Public. Journal of Public Personal Management, 42 (2), 259-271.
Ingrida, B. & Giedr, V. (2014). The peculiarities of performance measurement in universities, Paper presented at the Annual Conferenc Economics and Management- 2014, Riga, Latvia.
Julie. E. P.,  Jean. S. B., Vincent. R. & Eric, B. (2016). Personality and transformational leadership: The moderating effect of organizational context. Jornal of Personality and Individual Differences, 102 (1), 30–35.
Kandula, S. R. (2013). Competency-based human resource management: Acomplete text With Case Studies on Competency mapping, modeling, assessing and applying. Asoke Ghosh Publishing.
Kirsi, M. K., Tomi,  J. K. & Giuseppe, G. (2017). Performance measurement in universities: ambiguities in the use of quality versus quantity in performance indicators. Journal of Public Money and Management, 37 (4), 293-300.
Lima, G. (2016). Leading Change from the Middle: An Exploration of Leadership Competencies to Assist Ontario College Associate Deans and/or Chairs be Successful in Their Roles. University of Toronto, Canada, ProQuest Dissertations Publishing.
Longenecker, C. O. & Fink, L. S. (1999). Creating effective performance appraisals. Journal of Industrial Management, 41 (5), 18-25.