ساخت، روایی سنجی و اعتبار یابی مقیاس رشد زبان کودکان

فرامرزی, سالار; کیانی, محبوبه; لاهیجانیان, زهرا

doi:10.22054/jem.2018.15521.1412

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ دانشگاه اصفهان. دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی

² 2- کارشناسی ارشد روانشناسی کودکان با نیازهای خاص، دانشکده روانشناسی وعلوم تربیتی دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

³ کارشناسی ارشد روانشناسی کودکان با نیازهای خاص، دانشکده روانشناسی وعلوم تربیتی دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

https://doi.org/10.22054/jem.2018.15521.1412

چکیده

هدف پژوهش حاضر ساخت، روایی سنجی و اعتبار یابی مقیاس رشد زبان کودکان بود. روش پژوهش توصیفی از نوع آزمون‌سازی بود. در مرحله اول برای ساخت مقدماتی مقیاس رشد زبان کودکان، از مبانی نظری و تجربی و توجه به توانشهای رشدی کودکان استفاده گردید و سپس از میان نواحی شش‌گانه آموزش‌وپرورش شهر اصفهان به روش نمونه‌گیری چندمرحله‌ای 52 کودک (دختر و پسر) از مهدهای کودک، مراکز پیش‌دبستانی و دبستان‌های شهر اصفهان انتخاب شده و مقیاس بر روی آن‌ها اجرا و روان‌سنجی شد. در مرحله دوم 200 کودک به روش کوکران، از این مراکز انتخاب گردید. به‌منظور بررسی پایایی و روایی ابزار، مقیاس رشد زبانی کودکان و مقیاس رفتار سازشی واینلند بر روی گروه نمونه (200 کودک) اجرا شد. داده‌های حاصل از ابزار پژوهش با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ، روایی سازه به روش تحلیل عاملی تأییدی و روایی ملاکی تحلیل گردید. نتایج نشان داد که ضریب پایایی کل مقیاس رشد زبانی کودکان،0/98 و ضریب پایایی 2 خرده مقیاس آن 0/96 است. نتایج تحلیل عاملی تأییدی، مدل 2 عاملی (زبان دریافتی و زبان بیانی) مقیاس رشد زبانی کودکان را تأیید کرد. همچنین همبستگی بین مقیاس رشد زبانی کودکان و مقیاس رفتار سازشی واینلند 0/91 محاسبه شد که بیانگر روایی ملاکی مقیاس رشد زبانی کودکان است. مقیاسرشد زبان کودکان، از پایایی و روایی مناسب برای ارزیابی و سنجش رشد زبان دریافتی و زبان بیانی کودکان زیر 8 سال دارا می‌باشد

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Construction, Validation & Investigating Reliability of the Language Development Scale of Children

چکیده [English]

The purpose of recent study was construction, investigating validity and reliability of the Language Development Scale of Children. Research method was descriptive, test making type. In first step, the Language Development Scale of Children was designed based on the theoretical and experimental foundations and developmental competences of children. 52 children (girls & boys) were selected by multi-stage cluster sampling method from Isfahan's nurseries, preschool centers and primary schools of 6 educational districts, then it was performed on them and the psychometric properties were measured. In second step 200 children were selected in the way of Cochran from these centers. To study reliability and validity of instrument the sample group completed the Language Development Scale of Children and Vineland Adaptive Behavior Scale. To investigating the reliability, Cronbach Alpha and for validity of instrument validity exploratory factor analysis method and criterion validity were used. Results showed the total internal consistency of the Language Development Scale of Children was 0.98 and subscales internal consistency was 0.96. The results of exploratory factor analysis method showed two factors model of the Language Development Scale of Children including, Receptive language subscale and Expressive language subscale. These two factors explained 54.91 variance of the total scale. Also the correlation coefficient between the Language Development Scale of Children and Vineland Adaptive Behavior Scale was 0.91, which indicated satisfactory criterion validity for the Language Development Scale of Children. Confirmatory the Language Development Scale of Isfahan's Children has appropriate reliability and validity for evaluating development of receptive and expressive language in children under 8 years old.

کلیدواژه‌ها [English]

The Language Development Scale of Children
Language Development
Language Scale
Developmental Scale

مراجع

آناستازی، آ. (1386). روان آزمایی. ترجمه محمدتقی براهنی. تهران: دانشگاه تهران. (سال انتشار اثر به زبان‌اصلی: 1908).

برک، لوریا. (1394). روان‌شناسی رشد (از نوجوانی تا پایان زندگی) جلد اول. ترجمه یحیی سیدمحمدی. تهران: ارسباران. (سال انتشار اثر به زبان‌اصلی: 2007).

برگر، کاتلین. (2009). روانشناسی رشد کودکان و نوجوانان. ترجمه اسماعیل سعدی پور (۱۳94). تهران: نشر دوران

توکلی، محمد علی.، بقولی، حسین.، قامت بلند، حمیدرضا.، بوالهری، جعفر و بیرشک، بهروز. (1379). هنجاریابی فرم زمینه‌یابی مقیاس رفتار انطباقی واینلند در ایران. مجله روان‌پزشکی و روانشناسی بالینی ایران، 5 (4): 37-27.

حسن‌زاده، سعید. و مینایی، اصغر. (1380). انطباق و هنجاریابی آزمون رشد زبان TOLD-P:3 برای کودکان فارسی‌زبان تهرانی (بخش اول). فصلنامه پژوهش در حیطه کودکان استثنایی، 1 (1):51-35.

دادستان، پریرخ. (1392). اختلال‌های زبان: روش‌های تشخیص و بازپروری. تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها (سمت).

رضویه، اصغر. و شهیم، سیما. (1377).انطباق و هنجاریابی مقیاس واژه‌های مصور پی بادی. مجله روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه تهران، 4 (1): 16-1

ساعتچی، محمود.، کامکاری، کامبیز و عسکریان، مهناز. (1389). آزمون‌های روان‌شناختی. تهران: نشر ویرایش.

سلیمانی، فرین.، آذری، نادیا.، کراسکیان موجمباری، آدیس.، وامقی، روشنک.، شهشهانی پور، سهیلا و ساجدی، فیروزه. (1392). تدوین نسخه فارسی آزمون غربالگر سنجش تکامل کودکان «بِیلی» و تعیین اعتبار و روایی آن. فصلنامه توانبخشی، 61: 29-18.

صالحی ذهابی، ثریا.، قربانی، علی.، جلیله وند، ناهید. و کمالی، محمد. (1394). ساخت و تعیین ویژگی‌های روان‌سنجی آزمون مصور درک واژگان عینی برای کودکان سالم 6 تا 13 ساله فارسی‌زبان. فصلنامه توانبخشی نوین،36: 167-159.

فرامرزی، سالار.، شیرزادی، پرستو.، قاسمی، مسلم و یارمحمدیان، احمد. (1394). بررسی تأثیر مداخلات عصب‌روان‌شناختی بر عملکرد زبان دریافتی کودکان مبتلا به آسیب ویژه زبانی (SLI): پژوهش مورد منفرد. مجله علوم پیراپزشکی و توان‌بخشی مشهد، 4(4): 110-97

کاپلان، پاول اس. (2000). روانشناسی رشد. ترجمه مهرداد فیروزبخت (1395). تهران: موسسه خدمات فرهنگی رسا

کاظمی، ملیحه سادات.، امیری، شعله.، ملک پور، مختار و مولوی، حسین. (1391). ویژگی‌های روان‌سنجی (هنجاریابی و بررسی روایی و پایایی) مقیاس خزانه لغات تصویری بریتانیا (BPVS_II). فصلنامه اندازه گیری تربیتی، 9: 144-123

کاظمی، یلدا.، نعمت زاده، شهین.، حاجیان، طیبه.، حیدری، مریم.، دانش‌پژوه، طیبه و میر معینی، عاطفه. (1387). روایی و پایایی ترجمه فارسی فرم کلمات و ژست‌ها از فهرست تکامل برقراری ارتباط مک آرتور- بیتز. پژوهش در علوم توان‌بخشی، 3 (4): 51-45

ماسن، پاول هنری.، کیگان، جروم.، هوستون، آلتاکارول و کانجر، جان جین وی. (1394). رشد و شخصیت کودک. ترجمه مهشید یاسایی. تهران: مرکز.

محمودی، فریبا.، ظریفیان، طلیعیه.، کاظمی، یلدا و شیرازی، طاهره سیما. (1393). انطباق پرسشنامه تجدیدنظرشده برقراری ارتباط- نسخه دوم با زبان فارسی و تعیین ویژگی‌های روان‌سنجی آن. مجله پژوهش در علوم توانبخشی، 10(2): 291-281.

مهرجهانیان، بهرخ. (1376). ترجمه، تطبیق مقدماتی فرهنگی و بررسی اعتبار و پایایی مقیاس رفتارهای انطباقی واینلند: فرم کلاسی برای استفاده در ایران. پایان‌نامه کارشناسی ارشد روانشناسی، دانشگاه شیراز.

وهاب، مریم.، شهیم، سیما.، جعفری، سلیمه و اوریادی زنجانی، محمد مجید. (1391). بررسی رابطه بین مهارت‌های اجتماعی و رشد زبان دریافتی در کودکان 4 تا 6 ساله فارسی‌زبان. پژوهش در علوم توان‌بخشی، 8 (3): 465-454

هومن،حیدرعلی.(1372).اندازه گیری های روانی و تربیتی (فن تهیه تست).تهران .نشر پارسا

Bankson, N.W. (1990). Bankson Language Test- 2. Austin, TX: PRO-ED.

Bohem, A. E. (2000). Bohem Test of Basic Concepts (3^rd ed.). San Antonio, TX: Psychological Crop.

Brownell, R. (2000). Receptive one–word picture vocabulary test. Novato, CA: Academic therapy.

Carrow-Woolfolk, E. (1999). Test for Auditory Comprehension of Language (3^rd ed.). Austin, TX: PRO- ED.

Cromwell, E. A., Dube, Q., Cole, S. R., Chirambo, CH., Dow, A. E., Heyderman, R. S., & Rie, A. V. (2014). Validity of US norms for the Bayley Scales of Infant Development-III in Malawian children. European Journal of Paediatric Neurology, 18: 223-230.

Dunn, L. M., & Dunn, L. M . (1997) Peabody Picture Vocabulary Test (3^rd ed.). Circle Pines, MN: American Guidance Service.

Edwards, S., Garman, M., Hughes, A., Letts, C., Sinka, I.(1999). Assessing the comprehension and production of language in young children: an account of the Reynell Developmental Language Scales III. Int J Lang Commun Disord, 34(2):151-71.

Goldman, R., & Fristoe, M., & Woodcock, R. (1970). Goldman- Fristoe- Woodcock Test of Auditory Discrimination. San Antonio, TX: Pearson.

Hresko, W. P., Reid, D. K., & Hammill, D. D. (1999). Test of Early Language Development (3^rd ed.). Austin, TX: PRO- ED.

Kjellmer, L., Hedvall, A., Holm, A., Fernell, E., Gillberg, CH., & Norrelgen, F. (2012). Language comprehension in preschoolers with autism spectrum disorders without intellectual disability: Use of the Reynell Developmental Language Scales. Research in Autism Spectrum Disorders, 6(3): 1119-1125.

Long,S.(2002).Computerized Profiling. Retrieved fromhttp://www.computerizedprofilling.org/index.htm, August 15, 2002.

Mecham, M. J. (1989). Utah Test of Language Development (3^rd ed.). Austin, TX: PRO- ED.

Miller, J. F. (2001). Systematic Analysis of Language Transcripts. Retrieved fromhttp://www.wasiman.wisc.edu/salt/index.htm, August 15, 2002.

Newcomer, P. L., & Hammill, D. D. (1997). Test of Language Development- Primary (3^rd ed.). Austin, TX: PRO- ED.

Owens, R. E. (2011). Language development: An introduction. Upper Saddle River, NJ: Pearson.

Reynell, J., & Huntley, M. (1987). Reynell developmental language scales manual (2nd ed.). Windsor, UK: NFER–Nelson.

Semel, E., Wiig, E. H., & Secord, W. (1995). Clinical Evaluation of Language Fundamentals (3^rd ed.). San Antonio. TX: Psychological Corp.

Soleymani Z, Nematzadeh S, Gholami Tehrani L, Rahgozar M. (2014). The reliability of language performance measurement in language sample analysis of children aged 5-6 years. AVR. 23(1):21-9.

Tyack, D., & Venable, G. P. (1998). Language sampling and training: A handbook. (3^rd ed.). Austin, TX: PRO- ED.

Wallace, G., & Hammil, D. D. (2002). Comprehensive Receptive and Expressive Vocabulary Test. (2^nd ed.). Austin, TX: PRO- ED.

Wong, A. M. Y., Leung, C., Siu, E. K. L., Lam, C. C. C., & Chan, G. P. S. (2011).Development of the language subtest in a developmental assessment scale to identify Chinese preschool children with special needs. Research in Developmental Disabilities, 32(1): 297-305.

Wong, A. M. Y., Leung, C., Siu, E. K. L., & Lam, C. C. C. (2012). Validating the language domain subtest in a developmental assessment scale for preschool children. Research in Developmental Disabilities, 33(5): 1633-1641.

ساخت، روایی سنجی و اعتبار یابی مقیاس رشد زبان کودکان

مراجع

مراجع

دوره 9، شماره 31فروردین 1397صفحه 1-31

دوره 9، شماره 31
فروردین 1397
صفحه 1-31