نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

ریزی آموزشی تدوین شده است. - استادیار دانشگاه تربیت معلم آذربایجان

چکیده

با گسترش استفاده از نقشه‏های مفهومی به عنوان ابزارهای اندازه‏گیری پیشرفت تحصیلی، نمره‏گذاری آنها به مبحثی چالش‏انگیز تبدیل شده است. در این پژوهش به معرفی سه شیوه نمره‏گذاری به آزمون‏های نقشه مفهومی می‏پردازیم: (1) روش رابطه‏ای که در آن به رابطه بین مفاهیم به طور جداگانه نمره‏ای اختصاص داده می‏شود. (2) روش ساختاری که براساس سازمان سلسله مراتبی موجود بین مفاهیم نمره داده می شود. (3) روش شباهت که در آن با توجه به مقایسه نقشه مفهومی دانش‏آموز با یک نقشه مفهومی معلم برای هر بخش از نقشه نمره‏ای ارائه می‏شود. برای تشخیص مناسب‏ترین شیوه نمره‏گذاری از بین این شیوه‏ها از سه شاخص روایی ملاکی، پایایی نمره‏گذاران و روایی افتراقی استفاده شد. نمونه آماری پژوهش 105 نفر از دانش‏آموزان سال دوم متوسطه شهر تبریز در سال تحصیلی 88-1387 بودند که در چهار کلاس حضور داشتند. یافته‏های پژوهش نشان دادند که روش نمره‏دهی رابطه‏ای از لحاظ این شاخص‏ها نسبت به دو روش دیگر دارای مقادیر بالاتری است و روش نمره‏دهی شباهت نیز نسبت به دو روش دیگر دارای پایین‏ترین شاخص‏های آماری است.
 
 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Examining the validity and reliability of concept map-based tests scoring methods

نویسنده [English]

  • javad mesrabadi

چکیده [English]

Background: Concept maps usage expanding as an academic achievement measurement tools great a challenge in scoring them. This study introduces three scoring methods of the concept maps tests: (1) relational method that in which a relationship between concepts separately was scored. (2) structural method that based on scores was given to hierarchical organization of the concepts. (3) similarity method that in which a student’s concept map compares with a teacher’s concept map and assign score for each section of the map.
Objective: The objective of the present research was to examining the validity and reliability of concept map-based tests scoring methods. critical validity, interpreter reliability and discriminative reliability were used to identify the most appropriate method of scoring.
Method: the subjects of the research comprised 105 high school students in Tabriz city who were present in four classes.
Results: Results showed that the relational method of scoring has higher quantities of the indicators than other methods. Similarity scoring method has the lowest indices in comparison with two other methods.
Conclusion: These findings may have some implications in evaluating students' academic achievement which will be discussed in this paper.
 
.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Keywords: Academic evaluation
  • concept map-based tests
  • scoring methods
  • validity
  • reliability
بلوم، بی.اس؛ انگلهارت، ام.دی؛ فرست، ای.جی؛ هی، دبیلیو.اچ؛ و کراتول، دی.آر. (1368). طبقه بندی هدف‏های پرورشی، کتاب اول حوزه شناختی. (ترجمه علی اکبر سیف و خدیجه علی آبادی). تاریخ انتشار به زبان اصلی، 1956. تهران: انتشارات رشد.
رحمانی، آزاد. (1384). تأثیر آموزش بر مبنای نقشه مفهومی در یادگیری درس فرایند پرستاری دانشجویان ترم دوم پرستاری. پایان نامه کارشناسی ارشد چاپ نشده. دانشگاه علوم پزشکی تبریز.
سیف، علی اکبر. (1387). سنجش فرایند و فراورده تحصیلی: روش‏های قدیم و جدید. تهران: نشر دوران.
مصرآبادی، جواد؛ فتحی آذر، اسکندر؛ و استوار، نگار .(1384). اثربخشی ارائه، ساخت فردی و ساخت گروهی نقشه مفهومی به عنوان یک راهبرد آموزشی. فصلنامه علمی - پژوهشی نوآوری های آموزشی.13، 31-11.
مصرآبادی، جواد؛ علوی، الهه؛ و استوار، نگار. (1385). مقایسه اثربخشی استفاده از نقشه مفهومی به عنوان یک راهبرد یاددهی – یادگیری در پیشرفت درسی دروس مختلف. چکیده مقالات و طرح‏های نوآورانه در همایش ملی نوآوری‏های آموزشی. تهران: دی ماه1385، مؤسسه پژوهش برنامه ریزی درسی و نوآوری‏های آموزشی.
مصرآبادی، جواد؛ حسینی نسب، داوود؛ فتحی آذر، اسکندر و مقدم واحد، محمد. (1387). اثربخشی راهبرد یاددهی- یادگیری نقشه مفهومی بر بازده‏های شناختی- عاطفی در یادگیری درس زیست شناسی. مجله روا‏ن‏شناسی دانشگاه تبریز. شماره 8. زیر چاپ.
مصرآبادی، جواد. (1388). امکان سنجی به کارگیری روش های ارزشیابی مبتنی بر نقشه مفهومی در زیست شناسی دوره متوسطه. طرح پژوهشی چاپ نشده: سازمان پژوهش و برنامه ریزی درسی.
 
 
منابع لاتین
All, C.A., Huycke, L.I., & Fisher, M.J. (2003). Instructional tools for nursing education: Concept maps, Nursing Education Perspectives, 24(6), 311-317.
Chang, K.E., Sung ,Y.T., & Chen, S.F. (2001). Learning through computer- based concept mapping with scaffolding aid. Journal of Computer Assisted Learning, 17, 21-33.
Chularut, P., & DeBacker, T.K. (2003). The influence of concept mapping on achievement, self-regulation, and self-efficacy in students of English as a second language. Contemporary Educational Psychology, 29, 248-263.
Fellows, N.J. (1994). A window into thinking: using student writing to understand conceptual change in science learning.  Journal of Research in Science Teaching, 31, 985–1001.
Hall, R.H. & O'Donnell, A.M. (1996). Cognitive and affective outcomes of learning from knowledge maps. Contemporary Psychologist, 21, 94-101.
Herl, H., & Baker, E.D. (1996). Construct validation of approach to modeling cognitive structure of US history knowledge. Journal of Education Research, 89, 213–230.
Horton, P.B., McConny, A.A., Gallo, M., Woods, A.L., & Hamelton, O. (1993). An investigation of the effectiveness of concept mapping as an instructional tool. Science Education, 77(1), 95-111.
Huai,H. (1997). Concept mapping in learning biology: Theorical review on cognitive and learning styles. Journal of interactive learning research, 8, 38-48.
Kilic, G.B. (2003). Concept maps and language: a Turkish experience. International Journal of Science Education, 25, 1299-1311.
Markham, K.M., Mintzes, J.J. & Jones, M.G. (1994).The concept map as a research and evaluation tool: further evidence of validity. Journal of Research in Science Teaching, 31, 91-101.
McClure, J, R., Sonak, B., & Suen, H, K. (1999). Concept map assessment of classroom learning:Reliability, validity, and logistical practicality. Journal  of Research in Science Teaching, 4, 475–492.
Novak J. D., & Musonda, D. (1991). A twelve-year longitudinal study of science concept learning. American Educational Research Journal, 28( 1 ), 117-153.
Novak, J. D., & Gowin, D. B. (1984). Concept mapping for meaningful learning. Cambridge University Press, Cambridge.
Potelle, H., & Rouet, J.F. (2003). Effects of content representation and readers’ prior knowledge on the comprehension of hypertext. International Journal of Human-Computer Studies, 58, 327-345.
Rice, D.C., Ryan, J.M. & Samson, S.M. (1998). Using concept mapping to assess student learning in the science classroom: Must different methods compete? Journal of Research in Science Teaching, 35(10), 1103-1127.
Ruiz-Primo, M.A. & Shavelson, R.J. (1996). Problems and issues in the use of concept maps in science assessment. Journal of Research in Science Teaching, 33, 569–600.
Shavelson, R.J., Ruiz-Primo, M., & Wiley, E. (2005). Windows into the mind. Higher Education, 49, 413–430.
Shern, D., Trochim, W.M., & LaComb, C.A. (1995). The use of concept mapping for assessing fidelity of model transfer: An example from psychiatric rehabilitation. Evaluation and Program Planning, 18, 143–153.
Stensvold, M.S., & Wilson, J.T. (1990). The interaction of verbal ability with concept mapping in learning from a chemistry laboratory activity. Science Education, 74, 4, 473–480.
Wandersee, J.H. (1990). Concept mapping and the cartography of cognition. Journal of Research in Science Teaching, 27, 923-936.
West, D., Park, J., Pomeroy, J., & Sandoval, J. (2002). Concept mapping assessment in medical education: A comparison of two scoring systems. Medical Education, 36, 820–826.
West, D.C, Pomeroy, J.R, Park, J.K, Gerstenberger, E.A, & Sandoval, J.H. (2000). Critical thinking in graduate medical education: a role for concept mapping