نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری مدیریت آموزشی دانشکده علوم تربیتی، واحد رودهن، دانشگاه ازاد اسلامی، رودهن، ایران.

2 استادیار گروه مدیریت دانشکده علوم تربیتی و حسابداری و مدیریت ، واحد رودهن، دانشگاه آزاد اسلامی رودهن، رودهن، ایران.

چکیده

هدف پژوهش حاضر، شناسایی و وزن‌دهی به شاخص‌های ارزیابی عملکرد مدیران مدارس متوسطه شهر تهران با رویکرد تصمیم‌گیری چندمعیاره فازی است. ارتقا کیفیت آموزش و پرورش و رسیدن به اهداف و سیاست‌های آن زمانی محقق می‌شود که نظام ارزیابی موثری با شاخص‌های مناسب وجود داشته باشد. از آنجایی که در موقعیت‌های واقعی، قضاوت متخصصان نمی‌تواند به صورت اعداد کمّی قطعی بیان و تفسیر شوند و داده‌ها و اعداد قطعی به منظور مدل کردن سیستم‌های دنیای واقعی بعلت عدم قطعیت موجود در قضاوت تصمیم گیرندگان ناکافی است، از این رو این مطالعه با اتکاء به تئوری فازی انجام شد. پژوهش حاضر بر حسب هدف، کاربردی و بر حسب نحوه گردآوری داده‌ها، توصیفی است. جامعه آماری، به روش نمونه‌گیری در دسترس، متشکل از 20 نفر خبره شامل 10 نفر از اساتید دانشگاه و 10 نفر از مدیران ارشد مناطق مختلف آموزش و پروش شهر تهران می‏باشد. برای گردآوری داده ها از دو روش کتابخانه ای و میدانی استفاده شد. فرایند تحقیق در حوزۀ وزن دهی و رتبه‌بندی شاخص‌ها، با طراحی سه پرسش‌نامه در 5 مرحله شامل دلفی فازی و تاپسیس فازی، بهترین-بدترین، دیمتیل و روش تحلیل شبکه‌ای انجام شد. یافته‌ها نشان داد با استفاده از رویکرد تصمیم‌گیری چندمعیاره فازی، شاخص‌های ارزیابی عملکرد مدیران که از قبل شناسایی شده بود، به ترتیب مهارت‌های ارتباطی، ویژگی شخصیتی، مهارت مدیریتی، قابلیت‌ها و مهارت‌های حرفه‌ای و مهارت تصمیم‌گیری رتبه‌بندی شدند. نتیجه اینکه، استفاده از روش‌‌های چندمعیاره فازی، نتایج واقعی‌تری را نسبت به روش‌های کمّی یا کیفی در موقعیت‌های عملی ارائه داده و قابلیت اجرایی بیشتری دارند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Identifying and prioritizing performance evaluation indicators of high school principals in Tehran using fuzzy multi-criteria decision making approach

نویسندگان [English]

  • mohamad hossein khatir 1
  • masoud haghighi 2

1 PhD student in Educational Management, Faculty of Educational Sciences, Islamic Azad University, Roodehen Branch

2 Assistant Professor and Faculty Member, Department of Management, Faculty of Educational Sciences, Accounting and Management, Islamic Azad University of Roodehen

چکیده [English]

The aim of this study is to identify and weigh the performance evaluation indicators of high school principals in Tehran with a fuzzy multi-criteria decision making approach(MCDM). Improving the quality of education and achieving its goals and policies is achieved when there is an effective evaluation system with appropriate indicators. Since in real-life situations, experts 'judgments can not be expressed and interpreted as definite quantitative numbers, and data as well as definite numbers are insufficient to model real-world systems due to the uncertainty in decision makers' judgment, so this study relies on Fuzzy theory was performed. Research in handis applied in terms of purpose and descriptive in terms of data collection. The statistical population, drawn by using the Available Sampling method,, consists of 20 experts including 10 university professors and 10 senior managers of different education zones of Tehran. Both library and field methods were used to collect data. The research process regarding of weighting and ranking of indicators was performed by designing three questionnaires in 5 stages including fuzzy Delphi and fuzzy TOPSIS, best-worst, dimethyl and network analysis method.The results showed that using the fuzzy MCDM approach, the performance evaluation indicators of managers that were previously identified were ranked in relation to communication skills, personality traits, managerial skills, professional abilities and skills and decision making skills, respectively. The result is that the use of fuzzy multi-criteria methods provides more realistic results than quantitative or qualitative methods in empirical situations and is more feasible.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Performance evaluation of principals
  • fuzzy multi-criteria decision making approach
  • Tehran high schools
  1. ابراهیم­پور ازبری،م اکبری،م،عبدالهی،ع،موحد دانش(1396)، "ارایه چارچوبی برای ارزیابی عملکرد مدیران با استفاده از تاپسیس فازی و تحلیل پوششی دادههای فازی" مجله پژوهش در عملیات در کاربرد­های آن، سال چهاردهم، شماره چهارم،زمستان96، صص : 89-105.

    ابراهیمی، سید کاظم و سید محمد خاتمی (1395)، بررسی و رتبه بندی شاخص‏های ارزیابی عملکرد بانک ملی با استفاده از مدل کارت امتیاز متوازن و فازی با تاکید بر شاخص‏های مالی، همایش پژوهش‏های کاربردی در مدیریت صنعتی، سمنان، دانشگاه آزاد اسلامی واحد سمنان.

    احمدوند، علیمحمد و تربتی، امیر و پور رضا، ناصر(1۳91)."طراحی الگوی مفهومی مدیریت عملکرد و تدوین راهبرد با بهره­گیری از روش‏های نوین  ارزیابی دو فصلنامه ی پژوهشهای مدیریت منابع انسانی دانشگاه جامع امام حسین (ع)، سال چهارم، شماره ی یک، بهار و تابستان 1۳91، ص ۵۵-8۷

    افضلی، افشین، حیدری ، نسرین، عبدالملکی، جمال(1398)." طراحی و اعتبارسنجی ابزار سنجش کیفیت خدمات آموزشی دانشگاه بر مبنای مدل سرکوال" فصلنامه اندازه‌گیری تربیتی، زمستان 98 سال دهم شماره 38 ص 205-228

    امیرزاده بهبهانی، راضیه، یعقوبی، زهرا، ( 1391 ). ارزیابی عملکرد کارکنان شرکت ملی پخش فراوردههای نفتی ابران منطقه اهواز به روش فرآیند تحلیل سلسله مراتبی. فصلنامه مدیریت صنعتی (واحد سنندج)ص97- 107 .

    انواری رستمی، علی اصغر و کیانی، آیدین (1394 ). بررسی نقش عدم قطعیت محیطی در رفتار هزینه‌ها؛ شواهدی از شرک تهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، مجله پیشرفت های حسابداری دانشگاه شیراز، دوره هفتم، شمارۀ دوم، پاییز و زمستان، صص 57 -33

    بحرانی، عطیه و محمد رضا قراگوزلو، (1396)، تدوین معیار‏های ارزیابی عملکرد کارکنان با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی فازی، دومین کنفرانس بین المللی مدیریت و حسابداری، تهران، موسسه ی آموزشی صالحان.

    حاتمی راد، آ، امیر­خانی، ا (1391) ." ارزیابی عملکرد کارکنان بر اساس رویکرد یکپارچه فرایند تحلیل سلسله مراتبی فازی و TOPSIS فازی (مطالعه موردی شهرداری منطقه 18تهران). فصلنامه مطالعات علوم تربیتی،دوره 3، شماره 4، تابستان1391.

    حبیبی، آرش؛ ایزدیار، صدیقه؛ سرافرازی، اعظم ،(۱۳۹۳)، تصمیم‌گیری چندمعیاره فازی، انتشارات کتیبه گیل

    حسینی، میرزا حسن، خاطره قصیری و مرتضی دهقانی فیروزآبادی، 1395، مدل ارزیابی عملکرد استراتژیک سازمان در چهار چوب کارت امتیازی متوازن با استفاده از فنون تصمیم‌گیری چند شاخصه ی فازی، کنفرانس جامع علوم  مدیریت و حسابداری، تهران، دبیرخانه کنفرانس جامع علوم مدیریت و حسابداری.

    خدیوی. محمود، عباس عرب، حسینعلی کوهستانی و حسین کارشکی(1397). امکان سنجی اجرای مدیریت عملکرد بر اساس مدل بالدریج در دانشگاه فردوسی مشهد در سال1391، فصلنامه ی رهبری و مدیریت آموزشی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرمسار، سال هفتم، شماره 1 بهار 1397

    ربانی مهر، م.، دلوی، م. ر.، ( 1390 ). طراحی، تبیین و اجرای الگوی ارزیابی عملکرد مدیران با رویکرد تعالیگرایی. دو فصلنامه پژوهشهای مدیریت منابع انسانی دانشگاه جامع امام حسین (ع)، 133-154

    رفیع زاده، علاءالدین و یوسف رونق، (1392)، مدیریت و ارزیابی عملکرد با رویکرد علمی کاربردی)سازمان، مدیران و کارکنان)، تهران: انتشارات فرمنش.

    شیمون ال دولان، اس شولر رندال (1395) مدیریت امور کارکنان و منابع انسانی، ترجمه­ی محمد صابئی، محمد علی طوسی، تهران، چاپ دوازدهم، انتشارات مرکز آموزش مدیریت دولتی.

    صادقی مقدم، م. ر. و غریب، ع. ح.، (1392)، "ارزیابی کارایی با استفاده از مدل تحلیل پوششی دادههای فازی و اعمال محدودیت فازی برای کنترل وزن‌های و یافتن وزن‌های عمومی"، نشریه علمی- پژوهشی مدیریت صنعتی(دانشکده مدیریت دانشگاه تهران)، دوره 5، شماره 2، صص 71-84. 

    صحت، سعید(1399)" شناسایی و رتبه­بندی شاخصهای ارزشیابی اعضای هیئت علمی در بعد آموزش" فصلنامه اندازه‌گیری تربیتی، 99 تابستان، 40 شماره، دهم سال، ص 199- 225

    طبرسا، غلامرضا و غفوری، داود، (1387)، »بررسی و تجزیه و تحلیل میزان اثربخشی نظام ارزیابی عملکرد جدید کارکنان دولت (مورد مطالعه در ستاد مرکزی وزارت امور اقتصادی و دارایی)«، فصلنامه مدرس علوم انسانی، دوره 12، شماره 4، صص 199- 225. 

    طوسی، محمد علی،(1395)، مدیریت به معنی پدیدآوردن ارزش افزوده، مرکز آموزش مدیریت دولتی، مجله مدیریت دولتی، شماره بیست و یکم، تابستان1395.

    عادلی، علیرضا ( 1384 )، " ارزیابی عملکرد نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایرا ن در برقراری نظم و امنیت شهرستان بم" ، دانشگاه علوم انتظامی.

    عبدالهی،حسین و نرگس رئیسی (1396). ملاک‌های ارزیابی عملکرد مدیران مدارس متوسطه، فصلنامه مطالعات روانشناسی و علوم تربیتی، دوره 2، شماره 3، تابستان 1396.

    غفاریان، وفا) 1382 ( شایستگی‌های مدیریتی، تهران: انتشارات سازمان مدیریت صنعتی.

    غفوریان،هما(1381)، بررسی شاخص  های عملکرد مدیران آموزشی دوره ی ابتدایی استان تهران و ارائه­ی الگوی مناسب، رساله ی دکترای مدیریت آموزشی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات تهران.

    فرزیان پور، فرشته؛زارعی ، احسان؛پورآقا ، بهروز،عباسی، پروین(1392). "ارزیابی نیازهای توسعه و پرورش مدیران:دیدگاه مدیران میانی بیمارستان های وابسته به دانشگاه علوم پزشکی تهران.

    قورچیان، نادرقلی و محمودی، امیرحسین (1383) تدوین استاندارد های عملکرد مدیران آموزشی دوره ی راهنمایی و ارائه ی الگوی مناسب، فصل نامه ی نوآوری‌های آموزشی، شماره ی 8.

    محمدی‏ها، پریا و غزال فاتح راد، (1395)، رتبه بندی شاخص‏های ارزیابی عملکرد مدیران خلاق با استفاده از روش تاپیس فازی، اولین همایش ملی اقتصاد خلاق، تهران، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران غرب.

    مرادی، محمود؛ بهناز زنجانی (1392)." مدل مبتنی بر مهارت در انتخاب مدیران با استفاده از رویکرد تصمیم گیری چندمعیاره"، دو فصلنامه پژوهشهای مدیریت منابع انسانی دانشگاه جامع امام حسین(ع)، سال پنجم، شماره ی 2 (پاییز و زمستان 1392): صص 1-30.

    میرزازاده، زهراسادات؛ فاطمه قرائی، و الناز درودی، (1395). "رابطه مدیریت کیفیت فراگیر با ارزیابی عملکرد کارکنان اداره کل ورزش و جوانان خراسان رضوی بر اساس مدل 360 درجه"، کنفرانس بین المللی نخبگان مدیریت، تهران: موسسه سرآمد همایش کارین.

    موسی خانی، مرتضی و همکاران (1389)، اولوییت بندی آموزش و پرورش مدیران و عملکرد مؤثر مدیران آموزش و پرورش با استفاده از فنون تصمیم‌گیری چندگانه، دانشگاه آزاد اسلامی قزوین.

    هاتفی، حسن و علیرضا پورابراهیمی، (1395)، اولویت بندی و عوامل مؤثر بر ارزیابی عملکرد کارکنان با استفاده از تکنیک‏های تصمیم‌گیری چند معیاره فازی (مطالعه ی موردی اداره ی مهندسی تولید شرکت ایران خودرو دومین کنفرانس بین‌المللی حسابداری و مدیریت در هزاره ی سوم، رشت، شهرداری رشت، دانشگاه فنی و حرفه‏ای میرزا کوچک صومه سرا.

    Askounis , H . G and Dc Feldman : 2010 , p.31 ,Artificial Intelligence on Wall Street, pp 257-262.

    Asgari , gougarzi , r , fallahzadeh , h zareie , b , dehghani , A (2012) performance assessment in hospitals of yazd university of medical sciences medical eniversity using a quantitative. Approach , data envelopment analysis , pyavard salamat  , p 215 , 224.

    Assadi , M , M Ghafouri , s , H , sadeghi Arani , Z , Khosravanyan , H , (2010) performance assessment in hospitals of yazd university of medical sciences medical university using Balanced Gard models combind , pat envelopment analysisand srkval , journal of medical sciences of yazd , 6(18).

    Atafar , Ali , shahrabi , Mohsen , esfahani , mohanad javad , (2013) evaluation of university per formanc using Bsc and A np Decision science Letters , s2(2013) 305-311.

    Campatellia , G , Gittib , 8 menghin , A , (2011) , Development of a simplified approach based on the Efom model and six sigma for the implementation of Tom prenciples ina university administration , total quality management & business eacellence , volume , 22 I ssue 7.

    Chandhana, K. , Easow, David T. (2015). “Performance Appraisal Method Used in Top 10 IT Companies-360 Degree Feedback & Balanced Score Card: A Review”. Bonfring International Journal of Industrial Engineering and Management Science, Vol. 5, No. 2, June 2015. pp. 73-77.

    Chen, C. T. (2000). Extensions of the TOPSIS for group decision-making under fuzzy environment. Fuzzy sets and systems, 114(1), 1–9.

    Chen, S. J., Hwang, C. L., Beckmann, M. J., & Krelle, W. (1992). Fuzzy multiple attribute decision making: methods and applications. Springer-Verlag New York, Inc. Secaucus, NJ, USA.

    Ching Shan Wu1, Robin Jung-Cheng Chen(2014).” KPIs Key Dental Journal, vol. 222, no. 5, pp. 386-.093

    Dodange h , J , Rosnak , M , (2011) pesigning Fuzzy multi criteria decision making model for best selection of areas for improvement in europeah foundation for qoalityu management (efom) moded African yournat of B isiness management , vol , 5 , no 12 , pp , (501-502).

    Denisi, L.; Quintano L. and Reo D.(2000). Balanced IT Scorecard and EFQM: a Balanced Approach to Performance Measurement for Software Intensive Organizations. European Software Institute.

    Dursun, Mehtap & Karsak, E. Ertugrul (2010). A Fuzzy MCDM Approach for Personnel Selection, Expert Systems with Applications 37, pp.4324–4330.

    García-Melón, Mónica, Gómez-Navarro Tomás & Acuña-Dutra Silvia (2012). A Combined ANP-Delphi Approach to Evaluate Sustainable Tourism, Environmental Impact  Assessment Review 34, pp 41–50.

    Garganro, M. L., Marose, R. A., Von Kleeck, L., (1991). An Application of Artificial Neural

    Network and Genetic Algorithms to Personnel Selection in the Financial Industry. Artificial

    Intelligence Application Conference, 9-11 Oct. 1991, Conference Location: New Yourk, USA,

    USA.

    Golec, Adem & Kahya, Esra (2007). A Fuzzy Model for Competency-Based Employee Evaluation and Selection, Computers & Industrial Engineering 52, pp.143–161.

    Gungor, Zulal; Serhadlıoglu, Gurkan & Erhan Kesen, Saadettin (2009). A Fuzzy AHP Approach to Personnel Selection Problem, Applied Soft Computing 9, pp.641–646.

    Ishikawa, A., Amagasa, M., Shiga, T., Tomizawa,G., Tatsuta, R., and Mieno, H. (1993). The max–

    min Delphi method and fuzzy Delphi method via fuzzy integration. Fuzzy Sets and Systems, 55, 241–

    253.

    Kanaslan, Ece Kuzulu., Iyem, Cemal., (2016). “Is 360 Degree Feedback Appraisal an Effective Way of Performance Evaluation?”. International Journal of Academic Research in Business and Social Sciences, May 2016, Vol. 6, No. 5, pp. 172-182.

    Karkoulian. S., Assaker, G., & Hallak, R. (2015). “An Empirical Study of 360- Degree Feedback, Organizational Justice, and Firm

    Kelemenis, Alecos & Askounis, Dimitrios (2010); A New TOPSIS-Based Multi-Criteria Approach to Personnel Selection, Expert Systems with Applications 37, pp.4999–5008.

    Lin, H. T., (2010).Personnel Selection Using Analytic Network Process and Fuzzy Date

    Envelopment Analysis Approach. Computer & Industrial Engineering, 59(4), 937-944.

    Levy, P. E., Williams, J. R., (1998). The Role of Perceived System Knowledge in Predicting

    Appraisel Reactions, Job Satisfaction, and Organizational Commitment. Journal of Organization

    Behavior, 19(1), 53-65.

    Naidoo parvathy., Al-Ismail, Bertelli, S. G. and Browne, Performance measured performance gained”. The Treasurer, No. February: p 45. P. (2019).

    1. Parameshwaran, S. Praveen Kumar, K. Saravanakumar, An integrated fuzzy MCDM based approach for robot selection considering objective and subjective criteria, Appl. Soft Comput. 26 (2015) 31–41. [12] T.C. Chu, Y.C. Lin, A. Fuzzy TOPSIS, Method for rob.

    Rezaei Jafar (2015) "Best-worst multi-criteria decision-making method", Omega, 53: 49-57.

    Saaty, T. L. (1980). The analytic hierarchy process: planning. Priority Setting. Resource Allocation, MacGraw-Hill, New York International Book Company, 287. Retrieved from:http://refhub.elsevier.com/S0959-6526(16)31246-X/sref45

    Sadiq, R., Kleiner, Y., & Rajani, B. (2004). Aggregative risk

    Wang, Y. M., Elhag, M. S., (2006). Fuzzy TOPSIS Method Based on Alpha level Sets With an Application to Bridge Risk Assessment. Expert Systems with Applications, 31(21), 309-319.

    Zhang, Shi-Fang & Liu, San-Yang (2011). A GRA-Based Intuitionistic Fuzzy Multi-Criteria Group Decision Making Method for Personnel Selection, Expert Systems with Applications 38, pp.11401–11405.