فصلنامه اندازه گیری تربیتی

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پیوندهای مفید

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

اطلاعات آماری نشریه

اخبار و اعلانات

راهنمای نگارش مقاله

فایل ها

داوران سال 1398

داوران سال 1399

داوران سال 1400

داوران سال 1401

ویژگی‌های روان‌سنجی نسخه فارسی پرسشنامه اختلال رسانه‌های اجتماعی در نوجوانان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه مشاوره و روان‌شناسی، دانشگاه هرمزگان، هرمزگان، ایران

2 استاد گروه روان‌شناسی بالینی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران.

3 دانشجوی دکتری تخصصی مشاوره، دانشگاه هرمزگان، هرمزگان، ایران

4 کارشناسی ارشد روان‌شناسی عمومی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم تحقیقات، تهران، ایران

چکیده

تشخیص و ارزیابی اختلال رسانه­های اجتماعی، یک فرآیند بسیار مهم و دشوار در سلامت روانی نوجوانان است، زیرا این پدیده نتایج رفتاری و روان‌شناختی متعددی بر آینده نوجوانان دارد. هدف پژوهش حاضر بررسی ویژگی­های روان‌سنجی پرسشنامه اختلال رسانه­های اجتماعی در نوجوانان استان تهران است. روش پژوهش حاضر توصیفی پیمایشی بود. در این مطالعه 550 نفر از نوجوانان مشغول به تحصیل در استان تهران به روش خوشه­ای چند مرحله انتخاب شدند. برای جمع آوری داده­ها از از مقیاس اختلال رسانه­های اجتماعی، پریشانی روان‌شناختی، و عزت نفس استفاده شد. برای تجزیه تحلیل داده­ها از تحلیل عامل اکتشافی به روش مولفه­های اصلی، آزمون همبستگی، آلفای کرونباخ و روش دونیمه کردن استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که پرسشنامه اختلال رسانه­های اجتماعی از پایایی و روایی لازم برخوردار بود. همچنین ساختار عاملی نشان داد که 26 ماده و 9 عامل به خوبی اختلال رسانه­های اجتماعی را ارزیابی می­کنند. بنابراین، با توجه به این که پرسشنامه اختلال رسانه­های اجتماعی ابزار مناسبی برای ارزیابی و تشخیص اختلال رسانه­های اجتماعی در دوران نوجوانی است، می­توان پیشنهاد داد که از این پرسشنامه در پژوهش­های شیوع شناسی در رابطه با اختلال رسانه­های اجتماعی و غربال­گری­های بالینی در دوره نوجوانی استفاده گردد. 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Validity and reliability of Persian versian of social media disorder questionnaire in Iranian teenagers

نویسندگان [English]

  • kuroosh mohammadi 1
  • ahmad borjali 2
  • jafar Samari safa 3
  • zeunab ershad 4

1 Assistant Professor, Department of Counseling and Psychology, Hormozgan University, Hormozgan, Iran

2 Professor, Department of Clinical Psychology, Allameh Tabatabai University, Tehran, Iran.

3 PhD Student in Counseling, Hormozgan University, Hormozgan, Iran

4 M.A. in General Psychology, Islamic Azad University, Research Sciences Branch, Tehran, Iran

چکیده [English]

Diagnosing and assessing of Social Media Disorder is a critical and difficult process in mental health of teens because this phenomenon has numerous negative behavioral and psychological consequences on teens. The aim of present study was to investigate psychometric properties of Social Media Disorder in Iranian teens.This research was a cross-sectional descriptive study. In this study, 550 teenagers in Tehran were selected by multi-stage cluster sampling. Data was collected using, distress questionnaire (DASS-21), self-esteem and Internet addiction questionnaire . Confirmatory factor analysis in principal component method was used for data analysis. The results showed that Social Media Disorder inventor has sufficiently reliability and validity. Also, factor analysis showed that 26 items and 9 factors were best question for assessing psychological maltreatment. Thus, considering that Social Media Disorder inventor is an appropriate instrument for assessing and measuring Social Media Disorder during childhood,using this inventory is recommended for epidemiological research on Social Media Disorder during childhood and clinical screening

کلیدواژه‌ها [English]

  • Social Media Disorder
  • Psychometric properties
  • Factor structure
مراجع
آزادمنش، حمیرا؛ احدی، حسن؛ منشئی، غلامرضا. (1395). ساخت و اعتباریابی مقیاس افتراق معنایی معنا و مفهوم تلفن همراه. فصلنامه اندازه گیری تربیتی، 7 (25)، 187-211.
بشلیده، کیومرث، یوسفی، ناصر؛ حقیقی، جمال؛ بهروزی، ناصر. (1391). بررسی ساختار عاملی مقیاس عزت نفس روزنبرگ با سه شکل واژه پردازی مثبت، منفی و نیمی از ماده‌ها مثبت و نیمی منفی در دانشجویان دانشگاه شهید چمران اهواز. مطالعات روان‌شناسی تربیتی، 9(15): 66-41.
بهشتیان، محمدحسینی. (1391). رابطه بین اعتیاد به اینترنت و ویژگیهای شخصیتی دانشجویان دانشگاه­های دولتی شهر تهران. جامعه پژوی فرهنگی، پژوهشگاه علوم انسان و مطالعات فرهنگی. 3 (1): 79-97.
بیرامی، منصور؛ هاشمی، تورج؛ بخشی­پور، عباس؛ محمودعلیلو، مجید؛ اقبالی، علی. (1393). مقایسه تأثیر دو روش آموزش تنظیم هیجان و شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی، بر پریشانی روان‌شناختی و راهبردهای شناختی تنظیم هیجان مادران کودکان عقب‌مانده ذهنی. فصلنامه پژوهش­های نوین روان‌شناختی، 9(33): 59-43.
درگاهی، حسین.، رضویی، سید منصور. (1386). اعتیاد به اینترنت و عوامل موثر در آن در ساکنان منطقه 2 غرب تهران، فصلنامه پایش، 2 (4): 6-15.
دروگر، الهه، فتحی آشتیانی، علی. (1397). ویژگیهای روان‌سنجی مقیاس فراشناخت بازی‌های آنلاین. فصلنامه اندازه گیری تربیتی، 8 (31)، 151-166.
رجبی، غلامرضا.، کارجوکسمایی، سونا. (1390). بررسی ساختار تاییدی مدل دو عاملی نسخه فارسی مقیاس عزت نفس روزنبرگ. فصلنامه روش­ها و مدل­های روان‌شناختی، 2(6): 43-33.
شاهرودی، سمیه؛ سلطانی، فریدون؛ نوری، نرگس؛ ریگی، افسانه. (1397). بررسی رابطه وابستگی اعتیاد گونه به تلفن همراه با انگیزه پیشرفت و عملکرد تحصیلی دانشجویان شهر خاش منطقه بلوچستان. مجله روان‌شناسی و روانپزشکی شناخت، 5(6): 137-125.
طیبی، هاجر.، قنبری هاشم­آبادی، بهرام­علی. (1390). مقایسه اثربخشی گروه درمانی یکپارچه توحیدی و شناختی رفتاری در کاهش فشار روانی همسران جانبازان اختلال استرس پس از ضربه. فصلنامه روان‌شناسی و دین، 4(1): 28-17.
عزیزی نژاد، بهاره؛ پورحیدر، رحیمه؛ رنجی ژیلا؛  قلی­نژاد، جعفر. (1393). بررسی وضعیت اعتیاد به اینترنت در میان دانشجویان و رابطه آن با مولفه­های شخصیت و اضطراب. مجله دانشکده پرستاری و مامایی ارومیه. 12 (10): 959-964.
قریشی، زهره؛  لری­پور، مرضیه؛ لطفی­پور رفسنجانی، سیده مریم. (1397). میزان دسترسی به تلفن همراه و شیوه استفاده از آن برای تبادل مفاهیم جنسی در بین دانش آموزان دبیرستانی شهر رفسنجان در سال 1394. مجله روانپزشکی و روان‌شناسی بالینی ایران. 24 (4): 419-424.
محمدی، نوراله. (1384). بررسی مقدماتی اعتبار و قابلیت اعتماد مقیاس حرمت خود روزنبرگ. فصلنامه روان‌شناسان ایرانی، 1(4): ۳۲۰ - ۳۱۳.
میکائیلی، نیلوفر؛ حبیبی، یاسر. (1395). طراحی و آزمون الگوی علی رابطه بین اعتیاد به اینترنت با خودتنظیمی هیجانی، حساسیت به طرد و خودافشایی برخط با میانجی­گری اضطراب اجتماعی در دانشجویان. فرهنگ در دانشگاه اسلامی، 20 (3): 396-418.
Andreassen, C. S., Billieux, J., Griffiths, M. D., Kuss, D. J., Demetrovics, Z., Mazzoni, E., & Pallesen, S. (2016). The relationship between addictive use of social media and video games and symptoms of psychiatric disorders: A large-scale cross-sectional study. Psychology of Addictive Behaviors, 30(2), 252.
Brown, R. I. F. (1993). Some contributions of the study of gambling to the study of other addictions. Gambling behavior and problem gambling, 1, 241-272.
Burnay, J., Billieux, J., Blairy, S., & Larøi, F. (2015). Which psychological factors influence Internet addiction? Evidence through an integrative model. Computers in Human Behavior, 43, 28-34.
Caplan, S. E. (2010). Theory and measurement of generalized problematic Internet use: A two-step approach. Computers in Human Behavior, 26(5), 1089-1097.
Demetrovics, Z., Urba´n, R., Nagygyorgy, K., Farkas, J., Griffiths, M. D., Kiraly, O., (2012). The Development of the Problematic Online Gaming Questionnaire (POGQ). PLoS ONE, 7(5): 1-9.
Gentile, D. A., Choo, H., Liau, A., Sim, T., Li, D., Fung, D., & Khoo, A. (2011). Pathological video game use among youths: a two-year longitudinal study. Pediatrics, 127(2), e319-e329.
Griffiths, M. (1999). Internet addiction: fact or fiction? The Psychologist Press.
Griffiths, M. (2005). A ‘components’ model of addiction within a biopsychosocial framework. Journal of Substance use, 10(4), 191-197.
Griffiths, M. D., Van Rooij, A. J., Kardefelt‐Winther, D., Starcevic, V., Király, O., Pallesen, S., ... & King, D. L. (2016). Working towards an international consensus on criteria for assessing Internet gaming disorder: A critical commentary on Petry et al. (2000). Addiction, 111(1), 167-175.
Huang, Z., Wang, M., Qian, M., Zhong, J., & Tao, R. (2007). Chinese Internet addiction inventory: developing a measure of problematic Internet use for Chinese college students. Cyberpsychology & behavior, 10(6), 805-812.
King, D. L., Haagsma, M. C., Delfabbro, P. H., Gradisar, M., & Griffiths, M. D. (2013). Toward a consensus definition of pathological video-gaming: A systematic review of psychometric assessment tools. Clinical psychology review, 33(3), 331-342.
Lemmens, J. S., Valkenburg, P. M., & Gentile, D. A. (2015). The Internet Gaming Disorder Scale. Psychological assessment, 27(2), 567.
Lemmens, J. S., Valkenburg, P. M., & Peter, J. (2009). Development and validation of a game addiction scale for adolescents. Media psychology, 12(1), 77-95.
Marks, I. (1990). Non-chemical (behavioral) addictions. British Journal of Addiction, 85, 1389-1394.
Meerkerk, G. J., Van Den Eijnden, R. J., Vermulst, A. A., & Garretsen, H. F. (2009). The compulsive internet use scale (CIUS): some psychometric properties. Cyberpsychology & behavior, 12(1), 1-6.
Pantic, I. (2014). Online social networking and mental health. Cyberpsychology, Behavior, and Social Networking, 17(10), 652-657.
Petry, N. M., Rehbein, F., Gentile, D. A., Lemmens, J. S., Rumpf, H. J., Mößle, T., ... & Auriacombe, M. (2014). An international consensus for assessing internet gaming disorder using the new DSM‐5 approach. Addiction, 109(9), 1399-1406.
Rehbein, F., Psych, G., Kleimann, M., Mediasci, G., & Mößle, T. (2010). Prevalence and risk factors of video game dependency in adolescence: results of a German nationwide survey. Cyberpsychology, Behavior, and Social Networking, 13(3), 269-277.
Ryan, T., Chester, A., Reece, J., & Xenos, S. (2014). The uses and abuses of Facebook: A review of Facebook addiction.
Saaid, S. A., Al-Rashid, N. A. A., & Abdullah, Z. (2014). The impact of addiction to Twitter among university students. In Future information technology (pp. 231-236). Springer, Berlin, Heidelberg.
Sariyska, R., Lachmann, B., Markett, S., Reuter, M., & Montag, C. (2017). Individual differences in implicit learning abilities and impulsive behavior in the context of Internet addiction and Internet Gaming Disorder under the consideration of gender. Addictive behaviors reports, 5, 19-28.
Valkenburg, P. M., & Peter, J. (2007). Preadolescents' and adolescents' online communication and their closeness to friends. Developmental psychology, 43(2), 267.
Valkenburg, P. M., & Peter, J. (2011). Online communication among adolescents: An integrated model of its attraction, opportunities, and risks. Journal of adolescent health, 48(2), 121-127.
van den Eijnden, R. J., Lemmens, J. S., & Valkenburg, P. M. (2016). The social media disorder scale. Computers in Human Behavior, 61, 478-487.
Van Rooij, A. J., Ferguson, C. J., Van de Mheen, D., & Schoenmakers, T. M. (2017). Time to abandon Internet Addiction? Predicting problematic Internet, game, and social media use from psychosocial well-being and application use. Clinical Neuropsychiatry, 14(1), 113-121.
Van Rooij, A. J., Schoenmakers, T. M., Van de Eijnden, R. J., & Van de Mheen, D. (2010). Compulsive internet use: the role of online gaming and other internet applications. Journal of Adolescent Health, 47(1), 51-57.
Van Rooij, A., & Prause, N. (2014). A critical review of “Internet addiction” criteria with suggestions for the future. Journal of behavioral addictions, 3(4), 203-213.
Wang, C., Lee, M. K., & Hua, Z. (2015). A theory of social media dependence: Evidence from microblog users. Decision Support Systems, 69, 40-49.
Wang, J. L., Jackson, L. A., & Zhang, D. J. (2011). The mediator role of self-disclosure and moderator roles of gender and social anxiety in the relationship between Chinese adolescents’ online communication and their real-world social relationships. Computers in Human Behavior, 27(6), 2161-2168.
Zarbakhsh Bahri, M. R., Rashedi, V., & Khademi, M. J. (2013). Loneliness and Internet addiction in students. Journal of Health Promotion Management, 2(1), 32-38.
فصلنامه اندازه گیری تربیتی
دوره 10، شماره 38
دی 1398
صفحه 127-145
فایل ها
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار