نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 هیات علمی دانشگاه شیراز

2 هیات علمی دانشگاه یاسوج

چکیده

هدف اصلی پژوهش حاضر، تبیین شاخص‌های روانسنجی نسخه فارسی مقیاس بهزیستی روانشناختی ریف (1989) در دانش‌آموزان دبیرستانی مدارس تیزهوشان بوده است. روش تحقیق از نوع همبستگی بود. یک گروه نمونه به حجم 322 دانش آموز (162 دختر و 160 پسر) به شیوه نمونه‌گیری خوشه‌ای در دبیرستان‌های مدارس تیزهوش شهر شیراز انتخاب شدند که مقیاس بهزیستی روانشناختی ریف (1989) را تکمیل کردند. پس از تکمیل مقیاس توسط گروه نمونه، محتوای مقیاس به شیوه تحلیل عاملی و همبستگی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. به منظور بررسی پایایی آزمون از دو روش باز‌آزمایی و همسانی درونی استفاده شد. نتایج همسانی درونی برای 3 مؤلفه هدفمندی، رشد شخصی و تسلط بر محیط با استفاده از آلفای کرونباخ به ترتیب ضرایب 92/0، 91/0 و 89/0 بدست آمد. همچنین پایایی این مقیاس با شیوه دوباره‌سنجی بر روی یک گروه30 نفری با فاصله زمانی 15 روز محاسبه شد که نتایج دامنه همبستگی بین81/0 تا 89/0را برای مولفه‌های بهزیستی بدست داد که این نتایج حاکی از پایایی مقیاس مذکور است. نتایج تحلیل عامل نشان داد که این مقیاس ریف در ایران با حذف 30 آیتم از 6 مولفه به 3 مولفه تقلیل یافت. در مجموع نتایج تحلیل عاملی نشان داد که 39/36 درصد واریانس مقیاس توسط این سه عامل تبیین شده است. با توجه به بار عاملی گویه‌ها مقیاس مذکور از روایی مناسبی برخوردار است. به‌طور کلی می‌توان بیان کرد که مقیاس بهزیستی روانشناختی ریف دارای اعتبار و روایی مناسبی است و از این مقیاس می توان در موقعیت بالینی و پژوهشی استفاده نمود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Investigate Psychometric Evaluation of Ryff's psychological well-being scale in Gifted High School Students: reliability, validity and factor structure

نویسنده [English]

  • ghavam moltafet 2

1

2 Assistant professor in education psychology at yasouj univers

چکیده [English]

The purpose of this study was to investigate the validity, reliability and factor structure of Ryff's psychological well-being scale in Gifted High School Students.This study was correlation design. The sample consist of 322 high school students that selected by multi stage cluster sampling in Shiraz city at Gifted Schools. The participants completed psychological wellbeing. Data were analyzed by using factor analyses and correlation. For investigate instruments’ reliability used to internal consistency and test- retest coefficient methods. The internal consistency of this scale by using alpha Cronbach,s were , 0/92, 0/91 and 0/89 for comprising of purpose in life, personal growth, and Environment mastery. So, for test- retest coefficient was 0.89 to 0/81 that the findings mean of this instrument has good reliability. The results of the factor analysis showed that Ryff's psychological well-being scale is decreased to 3 factors and related factors including comprising of purpose in life, personal growth, and Environment mastery. In addition, goodness of fit indices of confirmatory factor analysis confirmed the 3 extracted factor. In sum, the findings of the study provide good evidence on reliability and validity of Ryff's psychological well-being scale and so this scale is suitable for research and clinical applications.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Keywords: psychological wellbeing
  • reliability
  • validity
  • factor structure
  • Gigted
اسد پور، کبری؛ حسین چاری، مسعود (1389). بررسی مولفه‌های معنای زندگی از منظر اسلام در کتاب‌های درسی دین و زندگی دوره متوسطه. مطالعات آموزش و یادگیری، 2(1)، 2، 58-65.
اسمیت، آلفردی (1384). ارتباطات و فرهنگ، ترجمه طاهره فیض، اکرم هادی زاده ، مهدی بابایی اهری.
افروز، غلامعلی (1395). مقدمه ای بر روانشناسی و آموزش و پرورش کودکان استثنایی. انتشارات دانشگاه تهران.
صادقی گیوی، فاطمه (1381). «اخلاق اصالت». نشریه حوزه و دانشگاه.
قدرتی، افروز، شریفی‌درآمدی و هومن (1390). تبیین خلاقیت دانش‌آموزان تیزهوش بر مبنای هوش، سن و رضامندی زناشویی والدین آنان. فصلنامه روانشناسی افراد استثنایی، 3 (1)، 21-1.
مک کوئیل، دنیس (1382). درآمدی بر نظریه‌های ارتباطات جمعی. ترجمه: پرویز اجلالی. تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه ‏ها.
ملتفت، قوام (1390). ارائه مدلی برای بهزیستی روانشناختی با توجه به ادراک دانش‌آموزان از والدین، همسالان و معلمان با نقش واسطه‌ای باورهای انگیزشی. رساله دکتری دانشگاه شیراز.
 
Betts, G.T., & Neihart, M. (1988).Profiles of the gifted and talented. Gifted child Quarterly, 32 (2), 248-253.
Cheng, S.T., & Chan, A.C.M., (2005). Measuring Psychological Well-being in the Chinese, Personality and Individual Differences, 38, (6), 1307-1316.
Kafka, G.J. & Kozma, K., (2002). The Construct Validity of Ryff's Scales of Psychological Well-being (SPWB) and Their Relationship to Measures of Subjective Well-being, Social Indicators Research, 57, 171–190.
Kim, E.S., Strecher, V. J., Ryff, C. D (2014) Purpose in life and use of preventive health care services. Proceedings of the National Academy of Sciences.
 Lopez, S. J., & McKnight, c. (2002). Moving in a positive direction: Toward increasing the utility of positive youth development efforts. Prevention and Treatment, 5, retrieved from
 http://journals.apa.org/prevention/volume5/ pre0050019c.html
Patrick, H., Knee, C. R., & Canevello, A. (2007). The role of need fulfillment in relationship functioning and well-being: A Self-Determination Theory Perspective. Journal of Personality and Social Psychology, 92(3), 434–457.
Ruin, C., & Ryff, C. D (2016). Using Eudaimonic Well-being to Improve Lives. The Wiley Handbook of Positive Clinical Psychology, 153-166.
Ryan, R. M., & Deci, E. L. (2006). Living well: A self-determination theory perspective on eudaimonia. Journal of happiness studies, 9, 139-170.
Ryff, C. D., & Singer, B. H. (2006). Best news yet on the six-factor model of well-being. Social Science Research, 35, 1103–1119.
Ryff, C.D. (1989). Happiness is everything, or is it? Explorations on the meaning of psychological well-‌being. Journal of Personality and Social Psychology, 57, 1069–1081.
Seligman, M., Zullow, M., Oettingen, G., & Peterson. C. (1988). Pessimistic explanatory style in the historical record. American Psychologist, 43(9), 673-682.
Simonton, D. K., & Baumeister, R. F. (2005). Positive psychology at the summit. Review of General Psychology, 9, 99-102.
Snyder, C. R., & Lopez, S. J. (2002). The handbook of positive psychology. New York: Oxford University Press.
Springer, K.W., Hauser, R.M. (2005). An assessment of the construct validity of Ryff’s scales of psychological well-being: Method, mode and measurement effects. Social Science Research, 35, 1079–1101.
Suldo, S.M., & Huebner, E.S. (2004 a). Does life satisfaction moderate the relationship between stressful life events and psychopathological behavior during adolescence? School Psychology Quarterly, 19, 93-105.
Suldo, S.M., & Huebner, E.S. (2004 b). The role of life satisfaction in the relationship between authoritative parenting behavior and adolescent problem behavior. Social Indicators Research, 66, 121-145.
Van Dierendonck, D., (2004). The Construct Validity of Ryff’s Scales of Psychological Well-being and Its Extension with Spiritual Well-being. Personality and Individual Differences, 36, 629-643.