فصلنامه اندازه گیری تربیتی

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پیوندهای مفید

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

اطلاعات آماری نشریه

اخبار و اعلانات

راهنمای نگارش مقاله

فایل ها

داوران سال 1398

داوران سال 1399

داوران سال 1400

داوران سال 1401

بررسی ویژگی های روانسنجی پرسشنامه تحول دیداری - فضایی در کودکان پیش از دبستان شهر مشهد

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری روانشناسی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

2 استاد گروه روانشناسی مشاوره و تربیتی دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

3 استادیار گروه روانشناسی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

4 دانشیار گروه روانشناسی مشاوره و تربیتی دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

چکیده

تحول دیداری-فضایی یکی از مهم‌ترین بنیان‌های تحول است که نقش عملکرد اولیه‌ی تمام یادگیری‌ها و ارتباطات را بازی می‌کند و بازنمایی‌های ذهنی راجع به دنیای بیرون را شکل می‌دهد. از طرفی این تحول همزمان در بردارنده ی اطلاعات فضایی است و کلیه‌ی حرکات را در فضا جهت می‌دهد. سنجش این تحول و ابعاد مختلف آن طی سال‌های ابتدایی زندگی بسیار حیاتی است، زیرا با داشتن این اطلاعات می‌توان ظرفیت دیداری- فضایی کودک را تخمین زد و تغییر این ظرفیت پایه‌ای را در جریان تحول بررسی کرد. هدف از پژوهش حاضر، تعیین ویژگی‌های روان‌سنجی پرسشنامه‌ی تحول دیداری-فضایی (هری واچس، 2014) است. به همین منظور این پرسشنامه بر روی 348 کودک پیش از دبستان در شهر مشهد که به روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای به‌طور تصادفی انتخاب شدند، اجرا و شاخص‌های روان‌سنجی با استفاده از نرم‌افزارهای آماری SPSS و Lisrel به ترتیب نسخه ی22 و 30/9 محاسبه شد. یافته‌ها نشان داد که پرسشنامه از روایی محتوا و سازه و نیز پایایی مطلوبی برخوردار است. نتایج تحلیل عاملی تائیدی نیز نشان داد که ساختار پرسشنامه، برازش قابل‌قبولی با داده‌ها دارد. این عوامل مطابق با پژوهش اصلی، عامل‌های آگاهی حسی و بدنی؛ مکان‌یابی در فضا؛ ارتباط بدن با محیط، ارتباط اجزا مختلف محیط با یکدیگر و دیگران؛ نگهداری فضایی؛ استدلال دیداری منطقی و تفکر بازنمایی نام گرفتند و ضرایب همسانی درونی آن‌ها به ترتیب برابر با 83/0، 79/0، 67/0، 80/0، 72/0 و 61/0 به دست آمد. این نتایج نشان داد که پرسشنامه تحول دیداری-فضایی واچس می‌تواند به‌عنوان ابزاری مناسب برای سنجش سازه‌ی تحول دیداری-فضایی در ایران استفاده شود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Psychometric properties of Visuospatial Development Questionnaire in preschool children in Mashhad

نویسندگان [English]

  • Shiva Zarezadeh Kheibari 1
  • Seyed Amir Amin Yazdi 2
  • Shahrbanoo Aali 3
  • Hossein kareshki 4

1 Ph. D. in psychology, Ferdowsi uiversity of Mashhad, Mashhad, Iran

2 Full professor, Department of Counseling and Educational Psychology, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran

3 Assistant Professor, Department of Psychology, Faculty of Education and Psychology, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran

4 Associate professor, Department of Counseling and Educational Psychology, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran

چکیده [English]

The visuospatial development is one of the most important foundations of development, since it plays the role of the primary function of all learning and communication, and forms the mental representations of the outside world. On the other hand, this development simultaneously contains spatial information and directs all movements in space. Measurement of this development and its various dimensions is vital in the early years of life, since with this information we can estimate the visuospatial capacity of the child and examine the change of this basic capacity during life span. The aim of the present study was to provide psychometric properties for the visuospatial development questionnaire (Harry Wachs, 2014) for use in Iran. A questionnaire was filled out on 348 preschool children in Mashhad that were selected randomly by multistage stratified sampling method and psychometric indices were calculated using statistical software. The findings showed that the questionnaire had a satisfactory content and structure validity and also reliability. The results of the confirmatory factor analysis also showed that the structure of the questionnaire has an acceptable fit with the data. These factors were named in accordance with the main research, body awareness and sense; location of body in space; relation of object to self, other objects and people; conservation of space; Visual-logical reasoning; Representational thought; their coefficients of internal consistency were 0.83, 0.79, 0.67, 0.80, 0.72 and 0.61, respectively. These results show that the Visuopatial development Questionnaire can be used as a tool for measuring the concept of the visuospatial development in Iran.

کلیدواژه‌ها [English]

  • visuospatial development
  • content validity
  • structural validity
  • confirmatory factor analysis
  • internal consistency
مراجع
امین یزدی، سید امیر (1391). رشد یکپارچه انسان: مدل تحولی- تفاوت‌های فردی مبتنی بر ارتباط. پژوهشنامه مبانی تعلیم و تربیت، 2(1)، 109- 126.
یوسفی، علی (1389). تأملی بر مرزبندی اجتماعی فضای شهری مشهد: طبقه‌بندی منزلتی نواحی شهر. مجله‌ی علوم اجتماعی، 2، 61-91.
آقابابایی، سارا و امیری، شعله. (1394). بررسی مؤلفه دیداری-فضایی حافظه فعال و کوتاه‌مدت در دانش آموزان با اختلالات یادگیری و مقایسه با دانش آموزان عادی. فصلنامه روانشناسی شناختی، 2(4), 1-9.‎
Azimi Green M, Wachs H. (2014). Successful Optometric Vision Therapy with Patients on the Autistic Spectrum:Engaging Patients with Visual-Cognitive Therapy. Optometry & Visual Performance. 2(5). 235-239
Brenner, L. A., Turner, K. C., & Müller, R. A. (2007). Eye movement and visual search: are there elementary abnormalities in autism? Journal of autism and developmental disorders, 37(7), 1289-1309.
Bless, H., Fiedler, K., & Forgas, J. P. (2006). Mood and the regulation of information processing and behavior. Affect in social thinking and behavior, 6584.
Berney T. Clinical practice guidelines: Redefining the standards of care for infants, children, and families with special needs. Journal of Child Psychology and Psychiatry and Allied Disciplines. 2002; 43 (8):11-32.
Cantell MH, Smyth MM, Ahonen TP. Clumsiness in adolescence: Educational, motor, and social outcomes of motor delay detected at 5 years. Adapted physical activity quarterly. 1994; 11 (2):115-29.
Coulter, R. (2009). Understanding the visual symptoms of individuals with autism spectrum disorders (ASD). Optometry and Vision Development, 40, 3, 164-175.
Coulter R, Tea Y, Wieder S. (2014). Thinking Goes Back to School: Providing Better Vision Therapy to Patients with Autism Spectrum Disorder. 2(5). 211-219.
Damon, W., Lerner, R. M., & Eisenberg, N. (Eds.). (2006). Handbook of child psychology, social, emotional, and personality development. John Wiley & Sons.
Furth, H. G., & Wachs, H. (1975). Thinking goes to school: Piaget's theory in practice. Oxford University Press, USA.
Geldof, C. J. A., Van Wassenaer, A. G., De Kieviet, J. F., Kok, J. H., & Oosterlaan, J. (2012). Visual perception and visual-motor integration in very preterm and/or very low birth weight children: a meta-analysis. Research in developmental disabilities, 33(2), 726-736.
Geldof, C. J., van Hus, J. W., Jeukens-Visser, M., Nollet, F., Kok, J. H., Oosterlaan, J., & van Wassenaer-Leemhuis, A. G. (2016). Deficits in vision and visual attention associated with motor performance of very preterm/very low birth weight children. Research in developmental disabilities, 53, 258-266.
Greenspan, S. I., & Shanker, S. (2009). The first idea: How symbols, language, and intelligence evolved from our primate ancestors to modern humans. Da Capo Press.
Greenspan, S. I., & Wieder, S. (1997). Developmental patterns and outcomes in infants and children with disorders in relating and communicating: A chart review of 200 cases of children with autistic spectrum diagnoses. Journal of Developmental and Learning disorders, 1, 87-142.
Greenspan, S. I., & Wieder, S. (2006). Infant and early childhood mental health: A comprehensive, developmental approach to assessment and intervention (pp. 69-75).
Greenspan, S. I., & Wieder, S. (2008). The interdisciplinary council on developmental and learning disorders diagnostic manual for infants and young Children–An overview. Journal of the Canadian Academy of Child and Adolescent Psychiatry, 17(2), 76.
Houwen, S., Visscher, C., Hartman, E., & Lemmink, K. A. (2007). Gross motor skills and sports participation of children with visual impairments. Research Quarterly for Exercise and Sport, 78(2), 16-23.
Howley, S. A., Prasad, S. E., Pender, N. P., & Murphy, K. C. (2012). Relationship between reaction time, fine motor control, and visual–spatial perception on vigilance and visual-motor tasks in 22q11. 2 Deletion Syndrome. Research in developmental disabilities, 33(5), 1495-1502.
Greenspan, S. I. (2000). ICDL Clinical Practice Guidelines: Redefining the Standards of Care for Infants, Chilren, and Families with Special Needs.
Lai, M. Y., & Leung, F. K. S. (2012). Motor-reduced visual perceptual abilities and visual-motor integration abilities of Chinese learning children. Human Movement Science, 31(5), 1328-1339.
Lazarus, R. S. (1984). On the primacy of cognition.
LeDoux, J. E. (2002). Synaptic Self: How Our Brains Become Who We Are (Viking, New York).
McMillan, D. W. (2007). Emotion rituals: A resource for therapists and clients. Routledge.
Meyers, L. S., Gamst, G., & Guarino, A. J. (2016). Applied multivariate research: Design and interpretation. Sage publications.
Winnick J, Porretta DL. Adapted physical education and sport. Human Kinetics; 2005, pp: 359-72
Wieder, S., & Wachs, H. (2012). Visual/Spatial Portals to Thinking, Feeling and Movement: Advancing Competencies and Emotional Development in Children with Learning and Autism Spectrum Disorders. Profectum Foundation.
فصلنامه اندازه گیری تربیتی
دوره 10، شماره 35
فروردین 1398
صفحه 191-212
فایل ها
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار