بهنام کریمی؛ محمدرضا فلسفی نژاد؛ فریبرز درتاج
دوره 2، شماره 6 ، دی 1390، صفحه 1-23
چکیده
سهولت نمرهگذاری، اجرا و عینیت آزمونهای چندگزینهای سبب شده که به عنوان ابزار اصلی در سنجشهای وسیع مورد استفاده قرار گیرد. انتقادهای زیادی نسبت به سؤالات چندگزینهای مطرح شده است. نظیر پوشش ندادن به تمامی اهداف تربیتی (سطوح پایین شناختی را میسنجند) و استفاده از عامل حدس و گمان در پاسخ به سؤالها. در این میان عدهای ...
بیشتر
سهولت نمرهگذاری، اجرا و عینیت آزمونهای چندگزینهای سبب شده که به عنوان ابزار اصلی در سنجشهای وسیع مورد استفاده قرار گیرد. انتقادهای زیادی نسبت به سؤالات چندگزینهای مطرح شده است. نظیر پوشش ندادن به تمامی اهداف تربیتی (سطوح پایین شناختی را میسنجند) و استفاده از عامل حدس و گمان در پاسخ به سؤالها. در این میان عدهای نیز افزایش تعداد گزینههای سؤال را راهی برای مقابله با این مشکلات دانستهاند. هدف: هدف از پژوهش حاضر بررسی تأثیر تعداد گزینهها بر ویژگیهای روانسنجی آزمونها و سؤالات و همچنین توانایی برآورد شده آزمودنیها در نظریه کلاسیک و پرسش پاسخ بود. روش: جامعه آماری شامل کلیه دانشآموزان سال سوم دبیرستانهای شهر شیراز بود که 608 نفر از آنان به شیوه تصادفی به عنوان گروه نمونه انتخاب شدند. برای جمعآوری اطلاعات از دو آزمون پیشرفت تحصیلی زبان و حسابان که به همین منظور تهیه و تنظیم شده بودند استفاده شد. یافتهها: تجزیه و تحلیل دادهها نشان داد که تعداد گزینهها بر پارامترهای سؤال اثر ندارد و تأثیر تعداد گزینهها بر ویژگیهای روانسنجی برآورد شده آزمودنیها، در آزمونهای مختلف یکسان است. همچنین بین پارامترهای برآورد شده در نظریه کلاسیک و پرسش پاسخ تفاوت وجود داشت. نتیجهگیری: بعد از بررسی مفروضههای نظریه پرسش و پاسخ مشخص شد که دادهها با مدل دو پارامتری برازش بهتری دارند، و تفاوتی بین تعداد گزینهها و برازش با مدل مشاهده نشد. همچنین بین توانایی برآورد شده و تعداد گزینهها تفاوت مشاهده شد.
کیومرث فرحبخش
دوره 2، شماره 6 ، دی 1390، صفحه 1-28
چکیده
زمینه:ورود به دانشگاه همواره برای برخی از دانشجویان با چالشهایی همراه است که مستلزم سازگاری مجدد میباشد. کنشهای سازگاری دانشجویان متفاوت از سازگاری انسان در موقعیتهای دیگر میباشد. با توجه به وجود نوع کنش سازگارانه و ناسازگارانه نیاز به وجود ابزار ویژه آن میباشد. هدف:هدفاز انجام این پژهش تهیه آزمون مناسب برای سنجش ...
بیشتر
زمینه:ورود به دانشگاه همواره برای برخی از دانشجویان با چالشهایی همراه است که مستلزم سازگاری مجدد میباشد. کنشهای سازگاری دانشجویان متفاوت از سازگاری انسان در موقعیتهای دیگر میباشد. با توجه به وجود نوع کنش سازگارانه و ناسازگارانه نیاز به وجود ابزار ویژه آن میباشد. هدف:هدفاز انجام این پژهش تهیه آزمون مناسب برای سنجش سازگاری دانشجویان متناسب با واکنشهای آنان در شرایط فرهنگ ایرانی بود. روش:با استفاده از سوابق پژوهشی انجام شده و آزمونهای مشابه خارجی مانند مقیاس سازگاری دانشجویان (سی ای اس[1]) و پرسشنامه انطباقی دانشجویان و جمعآوری اطلاعات مربوط به واکنشهای انطباق دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی اصفهان پرسشنامه اولیه تهیه شد. سؤالات مربوط به پنج خرده مقیاس با عنوان سازگاری اجتماعی،سازگاری تحصیلی، دلبستگی به رشته و دانشگاه، سازگاری عاطفی و هدفمندی اختصاص داده شد. روایی محتوایی آن توسط اساتید روانشناسی و مشاوره تأیید وسپس بروی یک نمونه 771 نفری دانشجوی دانشگاه علوم پژشکی اصفهان و تعدادی از دانشجویان دیگر دانشگاههای شهراصفهان به همراه آزمون جی اچ کیو اجراگردید. سؤالات با روش آماری مناسب تحلیل و میزان پایایی، روایی و هنجار آزمون همراه نقاط برش تعیین گردیدند.
یافتهها:میانگین ضریب لاشه برای تبیین روایی محتوای کل آزمون 71/0 وبرای خرده مقیاسها از 58/0تا82/0به دست آمد. همبستگی نمره کل آزمون با آزمون جی اچ کیو 58/0- به دست آمد و برای سایر خرده مقیاسها نیز همبستگی معنی بین27/0- تا43/0- به دست آمد که نشانگر روایی آزمون است. پایایی درونی کل آزمون 94/0 و برای خرده آزمونها از 73/0 تا 81/0 تعیین گردید.
بحث و نتیجهگیری: با توجه به میزان پایایی و روایی به دست آمده، آزمون سازگاری دانشجویان (اسد) ابزاری است که میتواند مورد استفاده محققان قرار گیرد. به علاوه میتواند به عنوان ابزاری برای سنجش و پایش سازگاری دانشجویان در مراکز مشاوره دانشجویی مورد استفاده واقع شود.
مجتبی حبیبی؛ فاطمه مرادی؛ بلال ایزانلو
دوره 2، شماره 6 ، دی 1390، صفحه 1-27
چکیده
:بحث تغییرناپذیری سؤالها و آزمونها در سنجش از اهمیت فراوانی برخوردار است. هدف: پژوهش حاضر با هدف مقایسه تغییرناپذیری پارامترها براساس دو رویکرد سؤال پاسخ و تحلیل عاملی تأییدی انجام گرفت. روش: ابتدا مبانی هر دو رویکرد پیرامون تغییرناپذیری اندازهگیری مورد بحث قرار گرفت و سپس شیوه هر دو رویکرد در تغییرناپذیری پارامترهای سؤال ...
بیشتر
:بحث تغییرناپذیری سؤالها و آزمونها در سنجش از اهمیت فراوانی برخوردار است. هدف: پژوهش حاضر با هدف مقایسه تغییرناپذیری پارامترها براساس دو رویکرد سؤال پاسخ و تحلیل عاملی تأییدی انجام گرفت. روش: ابتدا مبانی هر دو رویکرد پیرامون تغییرناپذیری اندازهگیری مورد بحث قرار گرفت و سپس شیوه هر دو رویکرد در تغییرناپذیری پارامترهای سؤال براساس یک نمونه داده تجربه حاصل از آزمون بینالمللی پیشرفت در خواندن (PIRLS) که پاسخ 5000 دانشآموز ایرانی (2500دختر و2500 پسر) در سال 2006 به 6 سؤال مقیاس نگرش نسبت به خواندن بود مقایسه گردید. یافتهها: نتایج تحلیل دادهها نشان داد که سؤال 6 براساس هر دو رویکرد دارای سوگیری است، هر چند که نتایج هر دو رویکرد در خصوص سؤالهای 1، 3 و 4 متفاوت بود. سؤال 1 براساس رویکرد سؤال پاسخ و سؤالهای 3 و4 براساس رویکرد تحلیل عاملی تأییدی دارای سوگیری تشخیص داده شدند. بحث و نتیجهگیری: یافتههای پژوهش حاکی از آن بود که هنگام بررسیهای مربوط به تغییرناپذیری پارامترها، از روشهای موجود در هر دو رویکرد سؤال پاسخ و تحلیل عاملی تأییدی استفاده شود و صرف قضاوت براساس نتایج یک روش میتواند بسیار گمراه کننده باشد. به علاوه، در نظر گرفتن عرض از مبدأ در مدل اندازهگیری به هنگام بررسی تغییرناپذیری و تفاوت توزیع توانایی گروهها و تأثیر آنها روی تغییرناپذیری نیز باید مورد توجه قرار گیرد.
علیرضا سپهرآرا؛ سیاووش طالع پسند؛ حمیده رحیم پور
دوره 2، شماره 6 ، دی 1390، صفحه 1-18
چکیده
زمینه: در بسیاری موارد معلمی درآموزش خود موفق است، اما به دلیل اینکه درس او مورد علاقۀ شاگردانش نیست و دارای سطح دشواری است، آموزش او نیز تحتالشعاع درس وکتاب درسی قرار میگیرد. هدف: پژوهش حاضر به بررسی همترازی نمرات ارزشیابی اساتید در دروس مختلف، با توجه به سطح دشواری دروس از دید دانشجویان می پردازد. روش: جامعۀی آماری این پژوهش ...
بیشتر
زمینه: در بسیاری موارد معلمی درآموزش خود موفق است، اما به دلیل اینکه درس او مورد علاقۀ شاگردانش نیست و دارای سطح دشواری است، آموزش او نیز تحتالشعاع درس وکتاب درسی قرار میگیرد. هدف: پژوهش حاضر به بررسی همترازی نمرات ارزشیابی اساتید در دروس مختلف، با توجه به سطح دشواری دروس از دید دانشجویان می پردازد. روش: جامعۀی آماری این پژوهش تمامی دروس ارزیابی شدۀ دانشگاه سمنان در نیمسال اول 88-87 می باشد. به این منظور ابتدا دروس 9 رشتۀ تحصیلی از دید دانشجویان سال آخر با استفاده از مقیاس لیکرت، به 5 سطح (خیلی دشوار تا خیلی آسان) تفکیک شد و نمونهای به حجم 171 درس انتخاب گردید. یافتهها: نتایج نشان داد که کاربرد یک نمرۀ واحد برای مقایسۀ عملکرد اساتید در فرمهای ارزشیابی، روش مناسبی نیست و برای مقایسۀ نمرات ارزشیابی اساتید، باید ابتدا نمرات به دست آمده، تراز شوند. در این پژوهش برای همتراز کردن نمرات از دو روش پارکی ساده و تبدیل زد[1] استفاده شد. بحث و نتیجه گیری: یکی از دلایل ناهمترازی، تفاوت در نوع ارزشیابی دانشجویان از دروس با توجه به سطح دشواری دروس میباشد.
پریسا دهکردیان؛ علی دلاور؛ حمیدرضا جلی
دوره 2، شماره 6 ، دی 1390، صفحه 1-24
چکیده
زمینه: تحقیقات اخیر نشان داده است که در کنار افراد وابسته به یکی از انواع مواد مخدر تعداد قابل توجهی از افراد را میتوان یافت که از نظر شخصیتی مستعد اعتیاد به مواد مخدرند. اما سنجش چنین ویژگیهایی در ایران مستلزم ابزار پژوهشی مناسب با فرهنگ کشور است. هدف: پژوهش حاضر با هدف آماده سازی و بررسی ارزش تشخیصی آزمون جهت تشخیص افراد در معرض ...
بیشتر
زمینه: تحقیقات اخیر نشان داده است که در کنار افراد وابسته به یکی از انواع مواد مخدر تعداد قابل توجهی از افراد را میتوان یافت که از نظر شخصیتی مستعد اعتیاد به مواد مخدرند. اما سنجش چنین ویژگیهایی در ایران مستلزم ابزار پژوهشی مناسب با فرهنگ کشور است. هدف: پژوهش حاضر با هدف آماده سازی و بررسی ارزش تشخیصی آزمون جهت تشخیص افراد در معرض اعتیاد انجام گرفته است. روش: پس از طراحی پرسشنامه در قالب یک فرم 60 سؤالی، آزمون بر روی 90 معتاد و 540 دانشجوی گروه نمونه اجرا شد. یافتهها: آزمون مورد نظر به طور معناداری بین گروه معتادان و دانشجویان تفکیک قایل شد. پایایی آزمون از طریق کودرریچاردسون و آلفای کرونباخ 88 درصد به دست آمد. اعتبار صوری پرسشنامه و اعتبار سازه آزمون نیز تأیید شد. تحلیل عاملی آزمون نشان داد که از ده عامل اشباع شده است. هنجارهای آزمون براساس نمرات T تهیه شد.
بحث و نتیجهگیری: در کل میتوان گفت استفاده از این پرسشنامه جهت امور غربالگری و در زمینه های درمانی و آموزشی و پژوهشی مفید است.
زهرا باقری خواه؛ محبوبه عارفی؛ احسان جمالی
دوره 2، شماره 6 ، دی 1390، صفحه 1-31
چکیده
زمینه: شناسایی وضعیت پذیرش دانشجو در نظام آموزش عالی ایران از دیدگاه دانشجویان دانشگاه های دولتی شهر تهران، اعضای هیأت علمی سازمان سنجش آموزش کشور و مسئولان ذیربط آموزش عالی، زمینه انجام این تحقیق میباشد. هدف: هدف از انجام این تحقیق سنجش و مقایسه دیدگاه سه جامعه فوق، نسبت به شیوهها وعوامل وضع موجود (شیوه آزمون متمرکز، شیوه آزمون ...
بیشتر
زمینه: شناسایی وضعیت پذیرش دانشجو در نظام آموزش عالی ایران از دیدگاه دانشجویان دانشگاه های دولتی شهر تهران، اعضای هیأت علمی سازمان سنجش آموزش کشور و مسئولان ذیربط آموزش عالی، زمینه انجام این تحقیق میباشد. هدف: هدف از انجام این تحقیق سنجش و مقایسه دیدگاه سه جامعه فوق، نسبت به شیوهها وعوامل وضع موجود (شیوه آزمون متمرکز، شیوه آزمون فراگیر و عوامل معدل کتبی، نمره علمی، سهمیهها و جنسیت) و سایر شیوهها و عوامل مؤثر (شیوه آزمون غیر متمرکز، عوامل سوابق تحصیلی، هوش و استعداد تحصیلی) است. روش: روش تحقیق از نوع توصیفی، پیمایشی و نمونه آماری براساس جدول مورگان و نیز انتساب متناسب برای دانشجویان سه دانشگاه صنعتی شریف، دانشگاه شهید بهشتی و دانشگاه علامه طباطبایی به تعداد 346 نفر میباشد. همچنین تمامی اعضای هیأت علمی و مسئولین ذیربط آموزشعالی نیز در نظر گرفته شدهاند. یافتهها: یافتههای تحقیق نشان میدهد اکثریت دانشجویان با شیوه برگزاری آزمون (متمرکز، فراگیر) موافق بوده واعضای هیأت علمی و مسئولین نیز با شیوه آزمون متمرکز موافق و با شیوه آزمون فراگیر مخالف میباشند. همچنین تفاوتی بین دیدگاه دانشجویان، اعضای هیأت علمی و مسئولین نسبت به شیوه آزمون متمرکز، شیوه آزمون فراگیر و معدل کتبی، نمره علمی، سهمیهها وپذیرش جنسیت وجود ندارد. از طرف دیگر براساس نتایج بدست آمده از تفاوت دیدگاه سه جامعه میتوان گفت که اعضای هیأت علمی و مسئولان نسبت به شیوه آزمون غیر متمرکز دیدگاهی یکسان دارند ولی دانشجویان نسبت به شیوه آزمون غیرمتمرکز با دو جامعه دیگر دیدگاهی متفاوت دارند.بحث و نتیجه گیری: براساس دیدگاه اعضای هیأت علمی و دانشجویان در پاسخ به سؤالات مربوط به سهمیهها مشخص است که وجود برخی سهمیهها موجب بروز مشکلات عدیدهای از جمله ناراحتی و رنجش دانشجویان، عدم هماهنگی آنها در کلاسهای درس و ... است، لذا ادغام این سهمیهها با هم یا اعمال آنها به صورت ظرفیتی اضافی در آزمون سراسری موجب رفع مشکلات و نگرانیها خواهد بود. از طرف دیگر سه جامعه مسئولان، اعضای هیأت علمی و دانشجویان به ترکیبی از آزمون متمرکز و سوابق تحصیلی در آزمون سراسری تأکید داشتهاند لذا نباید از هریک از آنها به تنهایی در آزمون سراسری استفاده نمود. واژگان کلیدی: پذیرش دانشجو، آموزش عالی،آزمون ورودی دانشگاهها، آزمون متمرکز، آزمون غیرمتمرکز، آزمون فراگیر.
حیدرعلی هومن؛ کامران گنجی؛ رویا فرج الهی
دوره 2، شماره 6 ، دی 1390، صفحه 1-29
چکیده
زمینه: آزمون ترسیم ساعت، آزمونی عصب- روانشناختی است که از سالها پیش به عنوان بخشی از ارزشیابی و غربالگری بزرگسالان با آسیبهای شناختی مورد استفاده قرار گرفته است.هدف: پژوهش حاضر برای بررسی عملی بودن، اعتبار،روایی و نرمیابی آزمون ترسیم ساعت در 392 دانشآموز دبستانی شهر تهران انجام شد. روش: گروه نمونه با روش نمونهبرداری ...
بیشتر
زمینه: آزمون ترسیم ساعت، آزمونی عصب- روانشناختی است که از سالها پیش به عنوان بخشی از ارزشیابی و غربالگری بزرگسالان با آسیبهای شناختی مورد استفاده قرار گرفته است.هدف: پژوهش حاضر برای بررسی عملی بودن، اعتبار،روایی و نرمیابی آزمون ترسیم ساعت در 392 دانشآموز دبستانی شهر تهران انجام شد. روش: گروه نمونه با روش نمونهبرداری تصادفی خوشهای چندمرحله ای انتخاب شدند. پس از اجرای فرم معلم فهرست نشانه مرضی کودک (گادو و اسپرافکین، 1994) و ماتریسهای پیشرونده ریون (ریون و همکاران، 1983) دانشآموزان دارای اختلالهای رفتاری، هیجانی، ذهنی و اختلالهای رشدی فراگیر کنار گذاشته شدند و سپس آزمون شکل تجمعی ری (کافارا و همکاران ، 2002) و آزمون ترسیم ساعت (کوهن و همکاران، 2000) بر روی 392 آزمودنی اجرا شد. یافتهها: تحلیل دادهها نشان داد که ضریب اعتبار آزمون ترسیم ساعت با آلفای کرونباخ برابر 765/0 است. هیچ کدام از ملاکهای هشتگانه برای نمرهگذاری آزمون ترسیم ساعت در تحلیلها حذف نشدند. از این گذشته اعتبار ارزیابی و اعتبار بازآزمایی آزمون به ترتیب برابر با 95/0 و 90/0 محاسبه شد. برای بررسی روایی سازه آزمون ترسیم ساعت از روش تحلیل مؤلفههای اصلی استفاده شد. میزان کفایت نمونهبرداری برابر 716/0 و معنادار بودن آزمون کرویت بارتلت نشانگر شرایط مطلوب برای انجام تحلیل عاملی بود. نتایج تحلیل عاملی با چرخش پروماکس، استخراج 2 عامل بود که بر روی هم تقریباً 63 درصد از واریانس کل را تبیین میکرد. این عوامل عبارت بودند از: 1- ترسیم ساعت و 2- مفهوم زمان. همچنین روایی همزمانآزمون ترسیم ساعت وآزمون شکلتجمعی ری بسیار مطلوب بود. بحث و نتیجهگیری: بنابراین آزمون ترسیم ساعت از اعتبار و روایی مناسبی برای ارزیابی شناختی کودکان برخوردار است.