نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

• مصطفی رستگار آگاه

دکتری سنجش و اندازه‌گیری، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

چکیده

حجم نمونه در مطالعات کیفی مرتبط با اشباع نظری است. اشباع نظری به این معناست که پژوهشگر نمونه‌گیری و جمع‌آوری داده‌ها را تا زمانی ادامه دهد که با بینش و مفهومی جدیدی مواجه نشود. اما همواره تعداد مصاحبه‌ها و ادعای دستیابی یه اشباع موضوعی مناقشه برانگیز بوده است و نمی‌توان هر ادعای رسیدن به اشباع نظری را درست قلمداد کرد. این موضوع از آن جهت حائز اهمیت است که تعداد مصاحبه‌های بیشتر از نیاز هزینه و وقت را اتلاف می‌کند و مصاحبه‌های کمتر از نیاز روایی پژوهش را از بین می‌برد. برای رفع این مشکل روش‌های مختلفی مانند توصیه‌هایی برمبنای تجربه و حساب‌هایی سرانگشتی وجود دارد، لیکن علاقه‌مندی به معیاری عینی‌تر و متکی به آمار نظر متخصصان را بیش از همه به خود جلب کرده است. در این متن دو رویکرد آماری برای تعیین حجم نمونه مورد بررسی قرار می‌گیرد. یکی از این روش‌ها به شکل پسینی و دیگر روش به شکل پیشینی حجم نمونه را در مطالعات کیفی برآورد می‌کند. این دو روش بررسی و توضیح داده و شده و در نهایت با هم مقایسه خواهند شد.

کلیدواژه‌ها

• اشباع نظری
• حجم نمونه
• نمونه‌گیری
• پژوهش کیفی
• روش تحقیق

عنوان مقاله [English]

Statistical strategies for objectifying theoretical saturation in qualitative studies

نویسنده [English]

• Mostafa Rastgar Agah

assessment and evaluation, psychology and educational sciences department, Allame Tabatabai' university, Tehran, Iran

چکیده [English]

Sample size in qualitative studies is related to theoretical saturation. Theoretical saturation means that the researcher continues sampling and collecting data until he or she encounters a new insight and concept. But the number of interviews and the claim of achieving a saturated subject has always been controversial, and not every claim to achieve theoretical saturation can be considered correct. This is important because it wastes more time and money than interviews, and eliminates interviews that require less research validity. There are various methods to solve this problem, such as recommendations based on experience and thumb calculations, but the interest in a more objective criterion based on statistics has attracted the attention of experts. In this paper, two statistical approaches to determine the sample size are examined. One of these methods estimates the sample size in qualitative studies a posteriori and the other method a priori. These two methods will be reviewed, explained and finally compared.

کلیدواژه‌ها [English]

• Theoretical saturation
• Sample Size
• Sampling
• Qualitative research
• Research method