مهدیه شفیع نادری؛ پروین کدیور؛ مهدی عربزاده؛ غلامرضا صرامی
دوره 3، شماره 10 ، دی 1391، ، صفحه 21-36
چکیده
زمینه: انتظارات پیامد، به این نکته مهم اشاره دارد که رفتار، محصول انتظارات افراد، از دستیابی به پیامدی خاص و میزان ارزشی است که برای آن پیامد قائل هستند. بنابراین عاملی مهم و اساسی در تعلیم و تربیت به شمار می‌رود. معرفی و ارائه ابزار مناسب برای ارزیابی این متغیر و نشان دادن نقش حیاتی آن در زمینه‌های مختلف تحصیلی ضروری است. هدف: پژوهش ...
بیشتر
زمینه: انتظارات پیامد، به این نکته مهم اشاره دارد که رفتار، محصول انتظارات افراد، از دستیابی به پیامدی خاص و میزان ارزشی است که برای آن پیامد قائل هستند. بنابراین عاملی مهم و اساسی در تعلیم و تربیت به شمار می‌رود. معرفی و ارائه ابزار مناسب برای ارزیابی این متغیر و نشان دادن نقش حیاتی آن در زمینه‌های مختلف تحصیلی ضروری است. هدف: پژوهش حاضر به منظور بررسی ساختار عاملی، روایی و پایایی مقیاس انتظارات پیامد دانشجو صورت گرفته است. روش: حجم نمونه این پژوهش414 دانشجو (248 دختر و 166 پسر) بود که با روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحلهای از بین دانشگاههای سراسری، آزاد و پیام نور یزد انتخاب شدند و با مقیاس انتظارات پیامد مورد آزمون قرار گرفتند. یافته‌ها: نتایج تحلیل عاملی اکتشافی با روش مؤلفه های اصلی، علاوه بر عامل کلی انتظارات پیامد دانشجو، چهار عامل(جهت‌دهی آینده، رضایت شغلی، انتظارات شخصی و اعتماد شخصی) را برای مقیاس انتظارات پیامد دانشجو تأیید کرد. برای بررسی پایایی پرسشنامه از ضریب آلفای کرونباخ و برای تعیین روایی عاملی آن از تحلیل عاملی تأییدی استفاده شد. نتایج نشان داد که پرسشنامه از همسانی درونی قابل قبولی برخوردار است و ضرایب آلفای کرونباخ در زیر مقیاسهای آن بین 65/0 تا 79/0 است. همچنین برای تعیین روایی عاملی از تحلیل عاملی تأییدی استفاده شد، که نتایج تحلیل عاملی تأییدی مؤید این است که ساختار پرسشنامه برازش قابل قبولی با داده‌ها دارد و کلیه شاخصهای نیکویی برازش، مدل را تأیید می‌کنند. بحث و نتیجه‌گیری: یافته‌های تحلیل عاملی، تقریباً مشابه تحقیقات انجام گرفته در فرهنگ اصلی و ضرایب پایایی و روایی نیز به نتایج تحقیقات پیشین نزدیک بود. بنابراین با توجه به خصوصیات روانسنجی مطلوب، این پرسشنامه ابزار مناسبی برای تعیین انتظارات پیامد دانشجویان می‌باشد.
محمود نجفی؛ غلامرضا دهشیری؛ سولماز دبیری؛ منصوره شیخی؛ نصرت جعفری
دوره 3، شماره 10 ، دی 1391، ، صفحه 55-74
چکیده
زمینه: در سال‌های اخیر پژوهش در حیطه روانشناسی مثبت افزایش یافته است. بنابراین، بررسی خصوصیات روانسنجی ابزارهای پرکاربرد در این حیطه از جمله شادکامی بسیار حائز اهمیت است. هدف: هدف از پژوهش حاضر بررسی خصوصیات روانسنجی نسخۀ فارسی پرسشنامۀ شادکامی آکسفورد در دانشجویان بود. روش: بدین منظور نمونه‌ای شامل 428 دانشجو با استفاده از ...
بیشتر
زمینه: در سال‌های اخیر پژوهش در حیطه روانشناسی مثبت افزایش یافته است. بنابراین، بررسی خصوصیات روانسنجی ابزارهای پرکاربرد در این حیطه از جمله شادکامی بسیار حائز اهمیت است. هدف: هدف از پژوهش حاضر بررسی خصوصیات روانسنجی نسخۀ فارسی پرسشنامۀ شادکامی آکسفورد در دانشجویان بود. روش: بدین منظور نمونه‌ای شامل 428 دانشجو با استفاده از روش نمونهگیری تصادفی چند مرحلهای انتخاب شدند و به پرسشنامۀ شادکامی آکسفورد، پرسشنامه شخصیتی آیزنک، مقیاس رضایت از زندگی، مقیاس عزت نفس روزنبرگ و پرسشنامه افسردگی بک پاسخ دادند. یافته‌ها: ضریب آلفای کرونباخ و ضریب پایایی بازآزمایی در کل نمونه به ترتیب 90/0 و 79/0 به دست آمد. نتایج تحلیل عاملی اکتشافی نشان داد که پرسشنامه از شش عامل رضایت از زندگی، کارآمدی، احساس خوشی، عزت نفس، اجتماعی بودن و بهزیستی تشکیل شده است. نتایج تحلیل عاملی مرتبه دوم نشان داد که ساختار عاملی پرسشنامه، تک عاملی است. همچنین ضرایب روایی همگرا و واگرای پرسشنامه در حد بالا و قابل قبولی بود. بین دختران و پسران از لحاظ شادکامی تفاوت معنی داری مشاهده نشد. نتیجه‌گیری: یافته‌های پژوهش بیانگر این است که نسخۀ فارسی پرسشنامۀ شادکامی آکسفورد در جامعه دانشجویان از خصوصیات روانسنجی قابل قبولی برخوردار است و می‌توان از آن به عنوان ابزاری پایا و روا در پژوهشهای روانشناختی استفاده کرد.
غلامرضا رجبی؛ سونا کارجو کسمایی
دوره 3، شماره 10 ، دی 1391، ، صفحه 139-158
چکیده
زمینه: پرسشنامه افسردگی بک ـ ویرایش دوم (BDI-II)، یک ویرایش از پرسشنامه افسردگی و یک شاخص خود-گزارشی برای اندازه‌گیری نشانه‌های افسردگی در جمعیت‌های مختلف بالینی و غیربالینی است. هدف: هدف عمده تحقیق حاضر بررسی کفایت شاخصهای روانسنجی نسخۀ فارسی پرسشنامه افسردگی بک ـ ویرایش دوم بر روی دانشجویان دانشگاههای شهید چمران و علوم پزشکی ...
بیشتر
زمینه: پرسشنامه افسردگی بک ـ ویرایش دوم (BDI-II)، یک ویرایش از پرسشنامه افسردگی و یک شاخص خود-گزارشی برای اندازه‌گیری نشانه‌های افسردگی در جمعیت‌های مختلف بالینی و غیربالینی است. هدف: هدف عمده تحقیق حاضر بررسی کفایت شاخصهای روانسنجی نسخۀ فارسی پرسشنامه افسردگی بک ـ ویرایش دوم بر روی دانشجویان دانشگاههای شهید چمران و علوم پزشکی اهواز (جندی شاپور) بود.روش: 468 دانشجو از بین کلیه دانشجویان دانشگاههای فوق در سال تحصیلی 90-1389 به صورت تصادفی چند مرحلهای انتخاب شدند و پرسشنامه افسردگی بک ـ ویرایش دوم (1996) را تکمیل نمودند. داده‌ها با استفاده از تحلیل عامل اکتشافی و تأییدی و نرم افزارهای آماری برای علوم اجتماعی (16-SPSS) و AMOS تحلیل شدند. یافته‌ها: نتایج به دست آمده از روش آماری تحلیل عاملی (تحلیل مؤلفه های اصلی) و چرخش واریماکس دو عامل شناختی ـ عاطفی و نگرش منفی ـ نشانه های بدنی را نشان داد. ضرایب پایایی (آلفای کرونباخ) برای کل ماده‌ها و عاملهای استخراج شده رضایت بخش بودند. ضریب هبستگی ین نمره کل BDI-II و دو عامل استخراج شده در کل نمونه معنادار بودند. تحلیل عاملی تأییدی نشان داد که مدل دو عاملی نسبت به مدل یک عاملی با دو اصلاح برای داده‌ها برازنده تر است. بحث و نتیجه‌گیری: نتایج بدست آمده از تحلیل عاملی با تحقیقات پیشین هماهنگ است و با توجه به روایی سازه و پایایی مناسب پرسشنامه افسردگی بک ـ ویرایش دوم از آن می‌توان در محیطهای پژوهشی و بالینی در تشخیص افراد سالم از افراد افسرده استفاده کرد.
مهدی عربزاده؛ پروین کدیور
دوره 3، شماره 9 ، مهر 1391، ، صفحه 1-18
چکیده
زمینه: تاخیر در رضامندی تحصیلی، پیش بینی کننده عملکرد تحصیلی، انگیزش، خود گردانی و خود کارآمدی دانش آموزان است بنابراین با توجه به اهمیت به تعویق انداختن رضامندی تحصیلی در فرایند یاددهی – یادگیری، نیاز مبرم به وجود ابزار ویژه آن متناسب با فرهنگ ایرانی می باشد. هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی ویژگی های روان سنجی فرم فارسی مقیاس تاخیر ...
بیشتر
زمینه: تاخیر در رضامندی تحصیلی، پیش بینی کننده عملکرد تحصیلی، انگیزش، خود گردانی و خود کارآمدی دانش آموزان است بنابراین با توجه به اهمیت به تعویق انداختن رضامندی تحصیلی در فرایند یاددهی – یادگیری، نیاز مبرم به وجود ابزار ویژه آن متناسب با فرهنگ ایرانی می باشد. هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی ویژگی های روان سنجی فرم فارسی مقیاس تاخیر رضامندی تحصیلی، هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی ویژگی های روان سنجی فرم فارسی مقیاس تاخیر رضامندی تحصیلی، شامل پایایی، روایی و تحلیل عاملی مقیاس، به منظور آماده سازی جهت کاربرد در پژوهش های تربیتی انجام شده است. روش: حجم نمونه این پژوهش 600 دانش آموز بود که با روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای از بین دبیرستان های دولتی سطح شهر کرج، انتخاب شدند و با مقیاس تاخیر رضامندی تحصیلی و پرسشنامه انگیزشی راهبردهای یادگیری مورد آزمون قرار گرفتند. یافته ها: پایایی بازآزمایی مقیاس تاخیر رضامندی تحصیلی بر اساس نتایج دو بار اجرای آزمون و همسانی درونی آن بر حسب ضرایب آلفای کرونباخ در مورد گروه نمونه محاسبه و تایید شد. به منظور بررسی روایی همزمان، از اجرای همزمان مقیاس انگیزشی راهبردهای یادگیری استفاده شد که حاکی از روایی همزمان مطلوب می باشد. همچنین برای تعیین روایی عاملی از تحلیل عاملی تاییدی استفاده شد که نتایج تحلیل عاملی تاییدی موید این است که ساختار مقیاس برازش قابل قبولی با داده ها به طور کلی و به طور مجزا برای پسران و دختران دارد و کلیه شاخص های نیکویی برازش، مدل ها را تایید می کنند. بحث و نتیجه گیری: یافته های تحلیل عاملی، مشابه تحقیقات انجام گرفته در فرهنگ اصلی و ضرایب پایایی و روایی نیز به نتایج تحقیقات پیشین نزدیک بود. بنابراین با توجه به خصوصیات روان سنجی مطلوب، این مقیاس ابزار مناسبی برای تعیین تاخیر رضامندی تحصیلی دانش آموزان می باشد.
ملیحه سادات کاظمی؛ شعله امیری؛ مختار ملک پور؛ حسین مولوی
چکیده
زمینه: مقیاس خزانه لغات تصویری بریتانیا یکی از پرکاربردترین و رایج ترین مقیاس های اندازه گیری توانایی های زبانی کودکان در دنیا می باشد. این مقیاس برای کاربردهای آموزشی، بالینی و پژوهشی مفید است. هدف: در این پژوهش نسخه فارسی و بومی شده این مقیاس تهیه شده و ویژگی های روان سنجی آن مورد بررسی قرار گرفته است. روش: این پژوهش بر روی 180 نفر از ...
بیشتر
زمینه: مقیاس خزانه لغات تصویری بریتانیا یکی از پرکاربردترین و رایج ترین مقیاس های اندازه گیری توانایی های زبانی کودکان در دنیا می باشد. این مقیاس برای کاربردهای آموزشی، بالینی و پژوهشی مفید است. هدف: در این پژوهش نسخه فارسی و بومی شده این مقیاس تهیه شده و ویژگی های روان سنجی آن مورد بررسی قرار گرفته است. روش: این پژوهش بر روی 180 نفر از کودکان 5،7،9 و 11 ساله شهر اصفهان در سال 1389 که به طور تصادفی انتخاب شدند اجرا گردید. به منظور بررسی روایی همزمان نسخه فارسی مقیاس خزانه لغات تصویری بریتانیا، از آزمون هوش و کسلر استفاده شده است. نتایج: نتایج حاکی از پایایی، روایی همزمان و روایی تشخیصی مناسب نسخه فارسی مقیاس خزانه لغات تصویری بریتانیا ویرایش دوم، می باشد. نتایج هنجاریابی نشان داده است که نمره 100، رتبه 50% توزیع را تشکیل داده است . بررسی روایی همزمان این مقیاس با مقیاس هوش و کسلر حاکی از وجود همبستگی برابر با 48% بین نمره هوش کلامی و نمره خزانه لغات بود. همچنین بررسی روایی تشخیصی نشان داد که بین نمره خزانه لغات کودکان 5، 7،9 و 11 سال تفاوت معنادار وجود داشت. به منظور بررسی پایایی از آلفای کرونباخ استفاده شد. ضریب آلفای کرونباخ برای 168 ماده از نسخه فارسی مقیاس خزانه لغات تصویری بریتانیا، 84% محاسبه گردید. بحث و نتیجه گیری: بر اساس این یافته ها می توان نتیجه گیری نمود که مقیاس خزانه لغات ویژگی های روان سنجی مناسبی برای اجرا بر روی افراد و کودکان فارسی زبان دارد. همچنین وجود پراکندگی بیشتر در توزیع نمرات کودکان در نمونه این پژوهش با نمونه های هنجاریابی شده در خارج از کشور، احتمالا نشان دهنده وجود تفاوت های طبقاتی بیشتر در جامعه این پژوهش می باشد.
مهناز علی اکبری دهکردی؛ فرهاد شقاقی؛ علی اصغر کاکو جویباری؛ مریم زارع؛ زینب شایقیان؛ فاطمه امیر آبادی؛ فائزه خالقی دلاور؛ حسینیه شهریاری
دوره 3، شماره 8 ، تیر 1391، ، صفحه 39-64
چکیده
زمینه: خلق و خو در دوران کودکی از عوامل مهم تعیین کننده مشکلات هیجانی آتی و ابتلا به مشکلات روانپزشکی آینده است لذا بررسی و شناخت زود هنگام خلق و خوی دشوار و خلق و خوهایی که به نحوی باعث ایجاد مشکل در آینده خواهند شد ضرورت می یابد. برای نیل به این مقصود وجود وسیله مناسب ارزیابی هم ضرورت دارد. هدف: از پژوهش حاضر بررسی ویژگی های روانسنجی ...
بیشتر
زمینه: خلق و خو در دوران کودکی از عوامل مهم تعیین کننده مشکلات هیجانی آتی و ابتلا به مشکلات روانپزشکی آینده است لذا بررسی و شناخت زود هنگام خلق و خوی دشوار و خلق و خوهایی که به نحوی باعث ایجاد مشکل در آینده خواهند شد ضرورت می یابد. برای نیل به این مقصود وجود وسیله مناسب ارزیابی هم ضرورت دارد. هدف: از پژوهش حاضر بررسی ویژگی های روانسنجی پرسشنامه خلق و خو و منش کلونینگر، نسخه کودکان در جمعیت کودکان پیش دبستانی ایرانی است. روش: در این پژوهش 200 کودک از 5 مهد کودک واقع در شهرستان شهریار به شیوه نمونه گیری خوشه ای تصادفی انتخاب شدند و خلق و خو و شخصیت آن ها توسط پرسشنامه خلق و خو و منش کلونینگر نسخه کودکان توسط 18 مربی از مربیان مهد کودک های مورد نظر ارزیابی شد.
اکبر رضایی
دوره 3، شماره 7 ، فروردین 1391، ، صفحه 35-62
چکیده
زمینه: مجموعه آزمون های استعداد چند بعدی یک آزمون هوشی گروهی بر اساس مقیاس هوشی و کسلر بزرگسالان تجدید نظر شده است. این آزمون برای سنجش دامنه وسیعی از توانایی های ذهنی بزرگسالان و نوجوانان 16 سال و بزرگتر طراحی شده است. هدف: هدف پژوهش حاضر انطباق، هنجاریابی و همچنین بررسی ویژگی های روان سنجی نسخه فارسی MAB در جامعه دانشجویان دانشگاه پیام ...
بیشتر
زمینه: مجموعه آزمون های استعداد چند بعدی یک آزمون هوشی گروهی بر اساس مقیاس هوشی و کسلر بزرگسالان تجدید نظر شده است. این آزمون برای سنجش دامنه وسیعی از توانایی های ذهنی بزرگسالان و نوجوانان 16 سال و بزرگتر طراحی شده است. هدف: هدف پژوهش حاضر انطباق، هنجاریابی و همچنین بررسی ویژگی های روان سنجی نسخه فارسی MAB در جامعه دانشجویان دانشگاه پیام نور بود. روش: ابتدا MAB به زبان فارسی ترجمه شد. سپس تغییرات فرهنگی لازم در برخی از سوالات خرده آزمون ها داده شد و برای استفاده آماده گردید. در نهایت بعد از مطالعه مقدماتی و حل مشکلات، آزمون ها برای ایجاد گروه نمونه که شامل 315 نفر از دانشجویان علوم انسانی و پایه دانشگاه پیام نور مرکز تبریز بودند اجرا شدند. در این پژوهش از میانگین و انحراف استاندارد نمرات خام خرده آزمون ها برای ایجاد نمرات میزان شده استفاده شد و جدول تبدیل نمره میزان شده تدوین شد. یافته ها: تمامی خرده آزمون ها همبستگی های متوسط و بالا با نمرات آزمون هوشی ماتریس های پیشرونده روین داشتند که حاکی از روایی همزمان برای این خرده آزمون هاست. ضرایب همبستگی بین خرده آزمون های استعداد چند بعدی در دامنه ای از 18 % تا 58% قرار داشت.
سعید مشتاقی؛ مالک میر هاشمی؛ حسین پاشا شریفی
دوره 3، شماره 7 ، فروردین 1391، ، صفحه 71-90
چکیده
زمینه: نظریه جهت گیری هدف پیشرفت یکی از جدیدترین رویکردهای مطرح شده در روان شناسی انگیزش است. این نظریه انگیزش دانش آموزان را مورد توجه قرار داده است. هدف: هدف از این پژوهش بررسی روایی و پایایی پرسشنامه اصلاح شده پیشرفت در جامعه دانش آموزی ایران است. این ابزار جهت سنجش چارچوب 2X2 جهت گیری هدف پیشرفت بکار می رود. روش: پرسشنامه ها بر روی ...
بیشتر
زمینه: نظریه جهت گیری هدف پیشرفت یکی از جدیدترین رویکردهای مطرح شده در روان شناسی انگیزش است. این نظریه انگیزش دانش آموزان را مورد توجه قرار داده است. هدف: هدف از این پژوهش بررسی روایی و پایایی پرسشنامه اصلاح شده پیشرفت در جامعه دانش آموزی ایران است. این ابزار جهت سنجش چارچوب 2X2 جهت گیری هدف پیشرفت بکار می رود. روش: پرسشنامه ها بر روی یک نمونه 609 نفری از دانش آموزان راهنمایی مدارس دزفول پرسشنامه اجرا شدند. شاخص های روان سنجی با روش آماری متناسب با آن تعیین گردید. یافته ها: ضرایب آلفا در خرده مقیاس های چهارگانه بین 68% و 79% محاسبه شد. نتایج تحلیل عامل اکتشافی و تاییدی موید آن است که ساختار پرسشنامه برازش قابل قبولی با داده ها دارد و کلیه شاخص های نیکویی برازش، مدل را تایید می کنند. نتیجه گیری: با توجه به شاخص های روانسنجی محاسبه شده این پرسشنامه می تواند برای ارزیابی جهت گیری های چهارگانه هدف پیشرفت در جامعه دانش آموزی مورد استفاده پژوهشگران قرار گیرد.
ناصر یوسفی
دوره 3، شماره 7 ، فروردین 1391، ، صفحه 91-120
چکیده
هدف: هدف عمده تحقیق حاضر اعتباریابی مقیاس های شیوه ی سنجش خانوادگی مک مستر روی زنان و مردان متاهل مراجعه کننده به مراکز مشاوره شهرستان سنندج بود. روش: طرح تحقیق از نوع تحقیق همبستگی است. حجم نمونه 357 نفر بود که در دو مرحله از بین کلیه زنان و مردان متاهل مراجعه کننده به مراکز مشاوره شهرستان سنندج بودند به صورت تصادفی ساده انتخاب شدند و ...
بیشتر
هدف: هدف عمده تحقیق حاضر اعتباریابی مقیاس های شیوه ی سنجش خانوادگی مک مستر روی زنان و مردان متاهل مراجعه کننده به مراکز مشاوره شهرستان سنندج بود. روش: طرح تحقیق از نوع تحقیق همبستگی است. حجم نمونه 357 نفر بود که در دو مرحله از بین کلیه زنان و مردان متاهل مراجعه کننده به مراکز مشاوره شهرستان سنندج بودند به صورت تصادفی ساده انتخاب شدند و مقیاس های شیوه ی سنجش خانوادگی مک مستر و پرسشنامه های ملاک را تکمیل نمودند و داده ها به روش تحلیل عاملی به شیوه ی چرخش متمایل از نوع آبلیمین مستقیم و تحلیل عامل تائیدی تجزیه و تحلیل شد. یافته ها: نتایج به دست آمده از روش تحلیل عاملی به شیوه ی چرخش متمایل از نوع ابلیمین مستقیم، هفت عامل شیوه سنجش خانوادگی مک مستر را نشان داد و با تحلیل عامل تائیدی آنها برازش شدند. ضرایب پایایی همسانی درونی از جمله آلفای کرونباخ و تصنیف برای 60 ماده و هفت عامل رضایت بخش بودند. همچنین ضرایب روایی همگرا و واگرا شیوه ی سنجش خانوادگی مک مستر با پرسشنامه الگوهای ارتباطی ، پرسشنامه کانون مهار خرده مقیاس های واکنش عاطفی و امتزاج با دیگران به ترتیب 46%، 36%، 41%-، 43%- به دست آمده است. بحث و نتیجه گیری: نتایج به دست آمده از تحلیل عاملی با تحقیقات پیشین هماهنگ است و با توجه به روایی و پایایی سنجش خانوادگی مک مستر از آن می توان در محیط های پژوهشی و بالینی در تشخیص افراد سالم از افراد غیر عادی استفاده کرد.
جواد مصرآبادی
دوره 2، شماره 5 ، مهر 1390، ، صفحه 1-24
چکیده
با گسترش استفاده از نقشههای مفهومی به عنوان ابزارهای اندازه‌گیری پیشرفت تحصیلی، نمرهگذاری آنها به مبحثی چالشانگیز تبدیل شده است. در این پژوهش به معرفی سه شیوه نمرهگذاری به آزمونهای نقشه مفهومی میپردازیم: (1) روش رابطهای که در آن به رابطه بین مفاهیم به طور جداگانه نمرهای اختصاص داده میشود. (2) روش ساختاری که ...
بیشتر
با گسترش استفاده از نقشههای مفهومی به عنوان ابزارهای اندازه‌گیری پیشرفت تحصیلی، نمرهگذاری آنها به مبحثی چالشانگیز تبدیل شده است. در این پژوهش به معرفی سه شیوه نمرهگذاری به آزمونهای نقشه مفهومی میپردازیم: (1) روش رابطهای که در آن به رابطه بین مفاهیم به طور جداگانه نمرهای اختصاص داده میشود. (2) روش ساختاری که براساس سازمان سلسله مراتبی موجود بین مفاهیم نمره داده می شود. (3) روش شباهت که در آن با توجه به مقایسه نقشه مفهومی دانشآموز با یک نقشه مفهومی معلم برای هر بخش از نقشه نمرهای ارائه میشود. برای تشخیص مناسبترین شیوه نمرهگذاری از بین این شیوهها از سه شاخص روایی ملاکی، پایایی نمرهگذاران و روایی افتراقی استفاده شد. نمونه آماری پژوهش 105 نفر از دانشآموزان سال دوم متوسطه شهر تبریز در سال تحصیلی 88-1387 بودند که در چهار کلاس حضور داشتند. یافته‌های پژوهش نشان دادند که روش نمرهدهی رابطهای از لحاظ این شاخصها نسبت به دو روش دیگر دارای مقادیر بالاتری است و روش نمرهدهی شباهت نیز نسبت به دو روش دیگر دارای پایینترین شاخصهای آماری است.
عادل مخبری؛ فریبا درتاج؛ علی دره کردی
دوره 2، شماره 4 ، تیر 1390، ، صفحه 1-21
چکیده
پژوهش حاضر به منظور هنجاریابی پرسشنامه توانایی حل مسئله اجتماعی (SPSI) و نقش آن در تبیین هوش هیجانی و سازگاری اجتماعی در دانشجویان دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه علامه طباطبایی که در سال تحصیلی 87-88 مشغول به تحصیل بوده اند صورت گرفته است. بدین منظور 200نفر از دانشجویان که 154 نفر دختر و 46 نفر پسر بودند به صورت نمونه گیری خوشهای ...
بیشتر
پژوهش حاضر به منظور هنجاریابی پرسشنامه توانایی حل مسئله اجتماعی (SPSI) و نقش آن در تبیین هوش هیجانی و سازگاری اجتماعی در دانشجویان دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه علامه طباطبایی که در سال تحصیلی 87-88 مشغول به تحصیل بوده اند صورت گرفته است. بدین منظور 200نفر از دانشجویان که 154 نفر دختر و 46 نفر پسر بودند به صورت نمونه گیری خوشهای انتخاب و پرسشنامههای توانایی حل مسئله اجتماعی (SPSI) هوش هیجانی سیبریا شرینگ و خرده مقیاس سازگاری اجتماعی از پرسشنامه سازگاری بر روی آنها اجرا شد. نتایج نشان داد که با توجه به ضریب آلفای بدست آمده (85/0= α) برای 5 عامل سنجیده شده، و ضریب پایایی بازآزمایی (88/0= R)، پرسشنامه توانایی حل مسئله اجتماعی از پایایی قابل قبولی برخوردار است. همچنین بررسی ساختار عاملی بیانگر وجود 5عامل: سبک اجتنابی حل مسئله (APS)، سبک منطقی حل مسئله (RPS)، سبک تکانشی حل مسئله (ICPS)، جهت گیری مثبت حل مسئله (PPO) و جهت گیری منفی حل مسئله (NPO) است.در ضمن بررسی اکتشافی درباره ارتباط بین متغیرهای مورد پژوهش نشان داد که توانایی حل مسئله اجتماعی به طور معناداری هوش هیجانی (322/0= R2) و هم چنین سازگاری اجتماعی را (304/0= R2) تبیین میکند. این در حالی است که بین هوش هیجانی و سازگاری اجتماعی هممبستگی منفی و معناداری (53/0= R) (به دلیل نمره گذاری معکوس پرسشنامه سازگاری اجتماعی) بدست آمد. به طور کلی نتایج بدست آمده در مورد ساختار عاملی پرسشنامه توانایی حل مسئله اجتماعی (SPSI) و ارتباط بین متغیرهای مورد پژوهش با نتایج پژوهشهای قبلی همخوانی دارد.
پروانه کدیور؛ زهرا تنها؛ مهدی عرب زاده
دوره 2، شماره 4 ، تیر 1390، ، صفحه 73-88
چکیده
پژوهش حاضر با هدف بررسی ویژگیهای روانسنجی فرم فارسی مقیاس باورهای معرفت شناختی ریاضی (کلوسترمن و استیج، 1992)، شامل پایایی، روایی و تحلیل عاملی اکتشافی مقیاس، به منظورآماده سازی جهت کاربرد در پژوهشهای تربیتی انجام شده است. حجم نمونه این پژوهش 464 دانشجو (149 پسر و 315 دختر) بود که با روش نمونهگیری خوشهای چندمرحلهای از بین ...
بیشتر
پژوهش حاضر با هدف بررسی ویژگیهای روانسنجی فرم فارسی مقیاس باورهای معرفت شناختی ریاضی (کلوسترمن و استیج، 1992)، شامل پایایی، روایی و تحلیل عاملی اکتشافی مقیاس، به منظورآماده سازی جهت کاربرد در پژوهشهای تربیتی انجام شده است. حجم نمونه این پژوهش 464 دانشجو (149 پسر و 315 دختر) بود که با روش نمونهگیری خوشهای چندمرحلهای از بین 5 دانشگاه دولتی شهر تهران انتخاب شدند و با مقیاس باورهای معرفت شناختی ریاضی مورد آزمون قرار گرفتند. نتایج تحلیل عاملی اکتشافی با روش مولفههای اصلی، علاوه بر عامل کلی باورهای معرفت شناختی ریاضی، شش عامل (مسائل دشوار، گامها، فهمیدن، مسائل واژگانی، تلاش و مفید بودن) را برای مقیاس باورهای معرفت شناختی ریاضی مطابق با نتایج پژوهش کلوسترمن و استیج (1992) شناسایی کرد. به منظور بررسی روایی همزمان، از اجرای همزمان مقیاس باورهای معرفت شناختی استفاده شد که حاکی از روایی همزمان مطلوب می‌باشد. پایایی بازآزمایی مقیاس باورهای معرفت شناختی ریاضی بر اساس نتایج دو بار اجرای آزمون و همسانی درونی آن بر حسب ضرایب آلفای کرونباخ در مورد گروه نمونه محاسبه و تأیید شد. یافته‌های تحلیل عاملی، مشابه تحقیقات انجام گرفته در فرهنگ اصلی و ضرایب روایی و پایایی نیز به نتایج تحقیقات پیشین نزدیک بود. با توجه به خصوصیات روانسنجی مطلوب، ابزار پژوهش حاضر میتواند در پژوهشهای مربوط به باورهای معرفت شناختی ریاضی به کار رود.
مسعود هسینچاری؛ حسین داوودی؛ حیدرعلی هومن؛ حسن پاشا شریفی
دوره 2، شماره 3 ، فروردین 1390، ، صفحه 1-20
چکیده
این پژوهش با هدف خلاصهسازی پرسشنامه شخصیتی چند وجهی مینه‌سوتا- 2 به اجرا درآمده است. نمونه‌ای با حجم 3578 نفر(1815 زن و 1763 مرد) از دانشجویان در چهار مقطع کاردانی، کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری به روش نمونهگیری چند مرحلهای از هشت استان کشور انتخاب شدند. ضریب پایایی اولیه پرسشنامه 84/0 بود. این ضریب با حذف 214 سؤال که همبستگی ضعیفی ...
بیشتر
این پژوهش با هدف خلاصهسازی پرسشنامه شخصیتی چند وجهی مینه‌سوتا- 2 به اجرا درآمده است. نمونه‌ای با حجم 3578 نفر(1815 زن و 1763 مرد) از دانشجویان در چهار مقطع کاردانی، کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری به روش نمونهگیری چند مرحلهای از هشت استان کشور انتخاب شدند. ضریب پایایی اولیه پرسشنامه 84/0 بود. این ضریب با حذف 214 سؤال که همبستگی ضعیفی داشتند برابر 96/0 گردید. برای بررسی ساختار عاملی نسخة کوتاه شده، از روش تحلیل عاملی متمایل و چرخش ابلیمین استفاده شد. نتایج بیانگر وجود 13 عامل بود. نامگذاری عاملها پس از بررسی روایی محتوایی توسط روانشناسان بالینی انجام گرفت. سیزده عامل مشتمل بر دروغ‌سنجی، وانمود بد، وانمود خوب، خودبیمارانگاری، افسردگی، هیستری، ضد اجتماعی، مردانگی- زنانگی، پارانویا، ضعف روانی، اسکیزوفرنی، مانیا، درونگرایی اجتماعی استخراج شدند. این 13 عامل در مجموع 15/40 درصد کل واریانس را تبیین میکند و عامل یکم با ارزش ویژه 2/23 در حدود 3/12 درصد واریانس کل متغیرها را توجیه میکند. ضرایب پایایی مقیاسها برای دو گروه زنان و مردان به طور جداگانه محاسبه گردید. برای تفسیر نمرهها، نیمرخ جداگانهای برای دانشجویان زن و مرد تهیه شد. نتایج کلی این پژوهش حاکی از آن است که فرم کوتاه شده شخصیت سنج چند وجهی مینه سوتا واجد شرایط لازم برای کاربرد در پژوهشهای روان شناختی و فعالیتهای بالینی است.
مصطفی نیک نامی؛ دکتر علی تقی پورظهیر؛ علی دلاور؛ محمد غفاری مجلیج
دوره 2، شماره 3 ، فروردین 1390، ، صفحه 1-20
چکیده
هدف اصلی این پژوهش، بررسی پایایی و روایی پرسشنامه نوآوری سازمانی امید و همکاران (2002)، در بین مدیران مدارس ابتدایی، راهنمایی و دبیرستان در شهر تهران می‌باشد. تعداد 308 نفر از مدیران مدارس مقاطع سهگانه ابتدایی، راهنمایی و دبیرستان در شهر تهران، به شیوه نمونهگیری تصادفی طبقهای با رعایت نسبتها چندمرحلهای انتخاب شدند. در مجموع، ...
بیشتر
هدف اصلی این پژوهش، بررسی پایایی و روایی پرسشنامه نوآوری سازمانی امید و همکاران (2002)، در بین مدیران مدارس ابتدایی، راهنمایی و دبیرستان در شهر تهران می‌باشد. تعداد 308 نفر از مدیران مدارس مقاطع سهگانه ابتدایی، راهنمایی و دبیرستان در شهر تهران، به شیوه نمونهگیری تصادفی طبقهای با رعایت نسبتها چندمرحلهای انتخاب شدند. در مجموع، یافته‌های پژوهش حاضر نشانگر پایایی و روایی مناسب پرسشنامه نوآوری سازمانی امید و همکاران (2002)، میباشند. همسانی درونی (آلفای کرونباخ) پرسشنامه کامل، 83/0 به دست آمده است که در واقع میزان قابل قبولی می‌باشد. این میزان آلفا، نشانگر پایایی نسبتاً خوب این پرسشنامه می‌باشد. نتایج همبستگی بین مقیاسهای پرسشنامه نوآوری سازمانی امید و همکاران (2002)، و همینطور با پرسشنامه کامل، نشان دهنده همگرایی این پرسشنامه در سنجش پدیدهای واحد می‌باشد. همبستگی مثبت مقیاسهای پرسشنامه نوآوری سازمانی امید و همکاران (2002)، با یکدیگر، نشان دهنده روایی همگرای مطلوب پرسشنامه نوآوری سازمانی امید و همکاران می‌باشد. از این رو براساس یافته‌های یادشده، پرسشنامه نوآوری سازمانی امید و همکاران (2002)، در فرهنگ ایرانی قابلیت اجرا را دارد.
فیروزه سپهریان
دوره 2، شماره 3 ، فروردین 1390، ، صفحه 1-15
چکیده
هدف این پژوهش پاسخ به این سؤال است که با توجه به تیپهای شخصیتی در تیپشناسی انیه گرم و ویژگیهای فرهنگی می‌توان یک ابزار مقدماتی تهیه کرد که در مطالعات گسترده تر بعدی جهت ساخت یک وسیله عینی و معتبر و روا برای ارزیابی تیپهای مختلف شخصیت انیه گرم از آن استفاده شود. تا چنین آزمونی به تواند اطلاعات مربوط به خصوصیات شخصیتی افراد ...
بیشتر
هدف این پژوهش پاسخ به این سؤال است که با توجه به تیپهای شخصیتی در تیپشناسی انیه گرم و ویژگیهای فرهنگی می‌توان یک ابزار مقدماتی تهیه کرد که در مطالعات گسترده تر بعدی جهت ساخت یک وسیله عینی و معتبر و روا برای ارزیابی تیپهای مختلف شخصیت انیه گرم از آن استفاده شود. تا چنین آزمونی به تواند اطلاعات مربوط به خصوصیات شخصیتی افراد را در اختیار متخصصین قرار دهد. بدین منظور ابتدا کلاسهای آشنایی با تیپ شناسی انیه گرم برای آزمودنیها و متخصصان به طور جداگانه برگزار گردید. براساس خصوصیات نهگانه تیپهای شخصیت در انیوگرم سؤالاتی نوشته شد. ابتدا آزمون برای 20 نفر اجرا گردید. در اجرای مقدماتی برخی از سؤالات حذف شدند یا تغییر یافتند. فرم نهایی همراه با شاخص تیپ شناسی انیه گرم ریزوهادسون[1] همزمان برای 110 نفر اجرا گردید. در تجزیه و تحلیل سؤالات انتخاب شده از روشهای آماری کرویت بارتلت و کفایت نمونهبرداری کیزر، مایر، اوکلین (kMO)، تحلیل عاملی تأییدی، تحلیل مؤلفههای اصلی با چرخش واریماکس، ضریب همبستگی پیرسون، آلفای کرانباخ استفاده شد. یافته‌های این پژوهش آزمون اولیهای را به دست داد که 50 سؤال دارد و از روایی و پایایی مناسبی برخوردار است.
علی محمد زاده؛ محمود نجفی
دوره 1، شماره 2 ، دی 1389، ، صفحه 117-130
چکیده
مقیاس پنج بزرگ-نسخه کوتاه، نسخه 10 سوالی مقیاس پنج بزرگ می باشد. که اخیرا توسط رامستد و جان در سال 2007 تهیه شده است. این ابزار بخاطر محدودیت زمانی در مواقعی به کار می رود که طرح تحقیقی، امکان استفاده از پرسشنامه بلند را نمیدهد. ضمن این که BFI-10 کوتاه ترین پرسشنامه موجود برای سنجش ویژگی های شخصیت می باشد که در مدت زمانی کمتر از یک دقیقه این ...
بیشتر
مقیاس پنج بزرگ-نسخه کوتاه، نسخه 10 سوالی مقیاس پنج بزرگ می باشد. که اخیرا توسط رامستد و جان در سال 2007 تهیه شده است. این ابزار بخاطر محدودیت زمانی در مواقعی به کار می رود که طرح تحقیقی، امکان استفاده از پرسشنامه بلند را نمیدهد. ضمن این که BFI-10 کوتاه ترین پرسشنامه موجود برای سنجش ویژگی های شخصیت می باشد که در مدت زمانی کمتر از یک دقیقه این کار را انجام می دهد. روش: این پژوهش در یک بررسی زمینه یابی و پس رویدادی انجام شده و از نوع توصیفی – مقطعی است. نمونه ای به حجم 317 نفر به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب و مورد آزمون قرار گرفتند. یافته ها: تحلیل عاملی به روش تحلیل مولفه های اصلی ساختار پنج عاملی مقیاس مورد بررسی را تایید کرد. به منظور بررسی روایی همگرا از اجرای همزمان نسخه بازنگری شده نسخه بلند مقیاس پنج بزرگ استفاده شد که حاکی از روایی مطلوب بود. همچنین ضرایب پایایی از نوع بازآزمایی، تنصیفی و همسانی درونی نیز مطلوب گزارش شد. بحث و نتیجه گیری: یافته های مربوط به تحلیل عاملی مشابه تحقیقات انجام گرفته در فرهنگ اصلی بوده و ضرایب روایی و پایایی نیز به نتایج تحقیق قبلی نزدیک بود. با توجه به خصوصیات روان سنجی مطلوب، ابزار حاصل از پژوهش حاضر می تواند به عنوان ابزار مناسب برای غربال کردن نمونه های بیشتر در پژوهش های مرتبط با سنجش شخصیت کاربرد داشته باشد.
فریبرز نیکدل؛ پروین کدیور؛ ولی الله فرزاد؛ یوسف کریمی
دوره 1، شماره 1 ، مهر 1389، ، صفحه 1-23
چکیده
هدف پژوهش حاضر، بررسی روایی عاملی و پایایی پرسشنامه ادراک از کلاس است. این پرسشنامه توسط فراسر، مک روبین، و فیشر (1996) ساخته شده است.به همین منظور به طور تصادفی 830 دانش آموز دختر و پسر از بین دبیرستانهای سطح شهر تهران، انتخاب شدند. برای بررسی پایایی پرسشنامه از ضریب آلفای کرانباخ و برای تعیین روایی عاملی آن از تحلیل عاملی اکتشافی ...
بیشتر
هدف پژوهش حاضر، بررسی روایی عاملی و پایایی پرسشنامه ادراک از کلاس است. این پرسشنامه توسط فراسر، مک روبین، و فیشر (1996) ساخته شده است.به همین منظور به طور تصادفی 830 دانش آموز دختر و پسر از بین دبیرستانهای سطح شهر تهران، انتخاب شدند. برای بررسی پایایی پرسشنامه از ضریب آلفای کرانباخ و برای تعیین روایی عاملی آن از تحلیل عاملی اکتشافی و تاییدی استفاده شد. همسو با نتایج پژوهش فراسر، فیشر، مک روبین (1996)و درمن(2009) مطالعه حاضر نشان داد که این پرسشنامه از همسانی درونی قابل قبولی برخوردار است و ضرایب آلفای کرانباخ در زیر مقیاسهای آن بین 79/0 تا 90/0 است. همچنین نتایج تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی مؤید آن است که ساختار پرسشنامه برازش قابل قبولی با داده ها دارد و کلیه شاخصهای نیکویی برازش، مدل را تایید می‌کنند. بنابراین،این پرسشنامه میتواند ابزار مناسبی برای ارزیابی ادراک دانشآموزان از محیط کلاس باشد.
اکبر رضایی
دوره 1، شماره 1 ، مهر 1389، ، صفحه 1-16
چکیده
زمینه: در مطالعات باورهای معرفت شناختی، معمولاً پرسشنامه شومر مورد استفاده قرار می گیرد. با این حال، بسیاری از پژوهشگران سؤالهایی را درباره مناسب بودن این ابزار مطرح کردهاند. هدف:پژوهش حاضر با هدف بررسی پایایی و ساختار عاملی پرسشنامه باورهای معرفت شناختی شومر (1990) انجام شد. روش پژوهش: در ابتدا این پرسشنامه به زبان فارسی برگردانده ...
بیشتر
زمینه: در مطالعات باورهای معرفت شناختی، معمولاً پرسشنامه شومر مورد استفاده قرار می گیرد. با این حال، بسیاری از پژوهشگران سؤالهایی را درباره مناسب بودن این ابزار مطرح کردهاند. هدف:پژوهش حاضر با هدف بررسی پایایی و ساختار عاملی پرسشنامه باورهای معرفت شناختی شومر (1990) انجام شد. روش پژوهش: در ابتدا این پرسشنامه به زبان فارسی برگردانده شد. پس از ترجمه دوباره به زبان انگلیسی و مطابقت با پرسشنامه اصلی، شکافهای موجود در ترجمه شناسایی و اصلاح شدند. در نهایت پس از اجرای مقدماتی و رفع اشکالات، پرسشنامه نهایی بر دانشجویان گروه نمونه که شامل 518 نفر از دانشجویان رشتههای مختلف دانشگاه پیام نور مرکز تبریز بودند (به تفکیک 302 دانشجوی علوم انسانی و 216 دانشجوی علوم پایه) اجرا شد. یافته‌ها: نتایج محاسبات آلفای کرانباخ نشان داد که هیچ کدام از ضرایب پایایی خرده مقیاسها در حد قابل قبول نیستند. بنابراین، در این پژوهش برای بررسی روایی سازه از تحلیل عاملی برای رسیدن به ساختار عاملی مناسب استفاده شد. قبل از تحلیل عاملی داده‌ها، همسانی درونی برای 63 سؤال پرسشنامه محاسبه شد و 11 سؤال به دلیل همبستگی منفی نمره سؤال -کل آزمون و 16 سؤال به علت همبستگی کمتر از 1/0 نمره سؤال – کل آزمون، جمعاً 27 سؤال از تحلیلهای بعدی حذف شدند. با استفاده از روش مؤلفههای اصلی، تحلیل عاملی بر روی 36 سؤال باقی مانده انجام گرفت. بررسی نمودار اسکری تحلیل اولیه، راه حل دوعاملی را نشان داد. سپس برای دستیابی به ساختار دوعاملی، تحلیل مؤلفههای اصلی با روش چرخش پروماکس انجام شد. 20 سؤال به علت بار عاملی کمتر از 35/0 و یا به دلیل بار معنادار و مساوی بر روی بیش از یک عامل در چندین چرخش حذف شدند و در نهایت تحلیل نهایی بارگذاری 16 سؤال باقی مانده را بر روی دوعامل نشان داد. این دو عامل براساس محتوای سؤالهای تحتپوشش«دانش ساده/قطعی»و«یادگیری سریع/ثابت» نامگذاری شدند. نتیجه‌گیری:محاسبه ضریب آلفای کرانباخ نشان داد که پایایی دو عامل به دست آمده در پژوهش حاضر در سطح قابل قبول می‌باشد.
