علی دلاور؛ کامران گنجی؛ سعیده تقوی
چکیده
هدف پژوهش حاضر فراتحلیل مطالعات اثربخشی درمانهای غیر دارویی بر کاهش نشانههای اختلال نارسایی توجه/بیش فعالی در ایران بود. روش پژوهش حاضر از نوع فراتحلیل است، از این رو با استفاده از پایگاههای اطلاعاتی داخلی و خارجی نسبت به یافتن و جمعآوری تمام گزارشهای پژوهشی اقدام شد. نمونه مطالعات مورد استفاده شامل 31 مطالعه انجام ...
بیشتر
هدف پژوهش حاضر فراتحلیل مطالعات اثربخشی درمانهای غیر دارویی بر کاهش نشانههای اختلال نارسایی توجه/بیش فعالی در ایران بود. روش پژوهش حاضر از نوع فراتحلیل است، از این رو با استفاده از پایگاههای اطلاعاتی داخلی و خارجی نسبت به یافتن و جمعآوری تمام گزارشهای پژوهشی اقدام شد. نمونه مطالعات مورد استفاده شامل 31 مطالعه انجام شده از 1379 تا سه ماهه اول 1392 در سراسر ایران بود که 1118 نفر آزمونی را در بر میگرفت. دادههای حاصل از این31 مطالعه با روش اندازه اثر تفاوت میانگین استاندارد شده یا d کوهن (1988؛ هومن، 1387) برای مدل اثرهای ثابت مورد فراتحلیل قرار گرفتند. تمام عملیات آماری با استفاده از ویرایش دوم نرمافزار جامع فراتحلیل (بورنشتین، هدز، هیگینز و روتشتین، 2005؛ ترجمه دلاور و گنجی، 1391) انجام شد. یافتهها نشان دادند که میانگین اندازه اثر کلی مطالعات مورد بررسی برای مدل اثرات ثابت برابر 073/1 و برای اثرات تصادفی برابر 226/1 میباشد که هر دو در سطح 0.001 معنادار هستند. با توجه به این که اندازههای اثر ناهمگون بودند، نسبت به جست و جوی متغیرهای تعدیل کننده اقدام شد. یافتهها نشان داد که بین اندازه اثر مطالعات مورد بررسی با توجه به طرح پژوهش تفاوت معناداری وجود نداشت، اما بین اندازه اثر مطالعات مورد بررسی در زمینه اثربخشی درمانهای غیر دارویی بر کاهش نشانههای اختلال نارسایی توجه/بیش فعالی با توجه به جنسیت و سن آزمودنیها، نوع متغیر مستقل و تعداد جلسههای آموزشی/درمانی تفاوت معناداری وجود داشت. درمانهای غیر دارویی در جلسههای متعدد و در سنین پایین میتواند نشانههای اختلال نارسایی توجه/بیش فعالی افراد را بهبود بخشیده و کاهش دهد.