امید شکری؛ نوشین تمیزی؛ محمد آزاد عبد الله پور؛ زهره السادات سادات اخوی؛ معصومه عبدالخالقی
چکیده
پژوهش حاضر با هدف آزمون روانسنجی مقیاس واکنشپذیری نسبت به استرس ادراک شده (PSRS؛ شولتز، ییم، زوکالا، جانسن و شولتز، 2011) در بین گروهی از دانشجویان ایرانی انجام شد. در مطالعه همبستگی حاضر 324 دانشجوی کارشناسی (130 پسر و 194 دختر) به PSRS و مقیاس سازگاری هیجانی (EAM؛ رابیو، آگادا، هانتنگاس و هرناندز، 2007) پاسخ دادند. به منظور تعیین روایی عاملی ...
بیشتر
پژوهش حاضر با هدف آزمون روانسنجی مقیاس واکنشپذیری نسبت به استرس ادراک شده (PSRS؛ شولتز، ییم، زوکالا، جانسن و شولتز، 2011) در بین گروهی از دانشجویان ایرانی انجام شد. در مطالعه همبستگی حاضر 324 دانشجوی کارشناسی (130 پسر و 194 دختر) به PSRS و مقیاس سازگاری هیجانی (EAM؛ رابیو، آگادا، هانتنگاس و هرناندز، 2007) پاسخ دادند. به منظور تعیین روایی عاملی PSRS از روش آماری تحلیل عاملی تأییدی و به منظور بررسی همسانی درونی PSRS از ضرایب آلفای کرونباخ استفاده شد. همچنین، به منظور مطالعه روایی سازة PSRS، ضریب همبستگی بین زیرمقیاس‌های واکنشپذیری نسبت به استرس ادراک شده با سازگاری هیجانی گزارش شد. نتایج تحلیل عاملی تاییدی PSRS نشان داد که در نمونة دانشجویان ایرانی ساختار چندبعدی PSRS شامل پنج زیرمقیاس واکنشپذیری طولانی، واکنشپذیری نسبت به اضافه بار کاری، واکنشپذیری نسبت به تعارض‌های اجتماعی، واکنشپذیری نسبت به ناکامی و واکنشپذیری نسبت به ارزشیابی اجتماعی، با دادهها برازش مطلوبی داشت. نتایج مربوط به همبستگی بین زیرمقیاس‌های واکنشپذیری نسبت به استرس ادراک شده با سازگاری هیجانی به طور تجربی از روایی سازة PSRS حمایت کرد. مقادیر ضرایب همسانی درونی زیرمقیاس‌های PSRS بین 75/0 تا 80/0 به دست آمد. در مجموع، نتایج مطالعة حاضر نشان داد که PSRS برای سنجش مفهوم واکنش پذیری نسبت به استرس ادراک شده در دانشجویان ایرانی ابزاری روا و پایا است.
میترا قدیمی نوران؛ جلیل یونسی
چکیده
زمینه: یکی از راه‌های پیشگیری از بروز مشکلات روانی ورفتاری، ارتقاء سرمایه روانشناختی افراد می‌باشدکه از چهارسازه امید، خوشبینی، تاب‌آوری و خودکارآمدی تشکیل شده است. هدف: هدف پژوهش حاضر، ساخت و رواسازی مقیاس سرمایه روانشناختی جهت کاربرد در حوزه‌های عمومی و رابطه آن با بهزیستی ذهنی بود. روش: روش پژوهش از نوع همبستگی بوده و ...
بیشتر
زمینه: یکی از راه‌های پیشگیری از بروز مشکلات روانی ورفتاری، ارتقاء سرمایه روانشناختی افراد می‌باشدکه از چهارسازه امید، خوشبینی، تاب‌آوری و خودکارآمدی تشکیل شده است. هدف: هدف پژوهش حاضر، ساخت و رواسازی مقیاس سرمایه روانشناختی جهت کاربرد در حوزه‌های عمومی و رابطه آن با بهزیستی ذهنی بود. روش: روش پژوهش از نوع همبستگی بوده و جامعه آماری کلیه متأهلین شهر تهران بودند که از بین آنان520 نفر به روش چند مرحله ای انتخاب شدند. مقیاسهای بکاررفته، مقیاس66سؤالی محقق ساخته و مقیاسهای 24 سؤالی سرمایه روانشناختی لوتانز (2007) و فرم کوتاه 18سؤالی بهزیستی ذهنی ریف(1995) بودند. برای تحلیل داده ها از نظریه جدید اندازه‌گیری (IRT) و تحلیل عامل تأییدی مرتبه اول و دوم استفاده گردید. جهت انجام تحلیلIRT ابتدا مفروضه‌های تک بعدی بودن و استقلال موضعی، با استفاده از سه روش VSS وMAP و تحلیل عامل اکتشافی مورد بررسی قرارگرفتند و پس ازآن با استفاده ازتحلیل عاملی تأییدی مرتبه اول و برازش مدل، پنج عامل امیدواری، خودکارآمدی، خوشبینی مثبت، خوشبینی منفی و سازگاری استخراج شدند. جهت بررسی منتج شدن این پنج عامل از عامل بزرگ‌تری بنام سرمایه روانشناختی، از تحلیل عاملی مرتبه دوم بهره گرفته شد و برای بررسی پایایی از روش ضریب همسانی درونی، در دوفرم آلفای کرونباخ وتتای ترتیبی استفاده گردید. یافته ها: در نتیجه این تحلیل ها، پرسشنامه66 سؤالی محقق ساخته به پرسشنامه 48 سؤالی تغییر یافت. مقیاس دارای ضریب پایایی بالا وقابل قبولی بوده (آلفای کرونباخ برابر 945/0و تتای ترتیبی برابر952/0) ودر بررسی روایی همگرایی، پرسشنامه مذکور رابطه مثبت ومعنی‌داری با مقیاس لوتانز و همچنین رابطه مثبت و معنی‌داری با مقیاس بهزیستی ذهنی ریف وشش عامل آن بدست آمد. نتیجه گیری: نتایج نشان دادکه مقیاس محقق ساخته از پایایی وروایی مناسبی برای سنجش این سازه درحوزه‌های مختلف اجتماعی برخوردار است.
کبری حاجی علیزاده؛ سید عبدالوهاب سماوی؛ امین رفیعی پور
چکیده
در پژوهش های اخیر، درگیری تحصیلی، به عنوان یکی از سازه های موثر بر پیشرفت تحصیلی مورد توجه قرار گرفته است. یکی از چالشهای موجود در زمینة مطالعه ی این سازه، سنجش و ارزیابی این متغیر و مولفه های آن بوده است. هدف از مطالعة حاضر، بررسی و انطباق شاخصهای روایی و پاپایی پرسشنامه ی درگیری تحصیلی ریو و تسنگ ، بر روی نمونه ای از دانش آموزان پسر ...
بیشتر
در پژوهش های اخیر، درگیری تحصیلی، به عنوان یکی از سازه های موثر بر پیشرفت تحصیلی مورد توجه قرار گرفته است. یکی از چالشهای موجود در زمینة مطالعه ی این سازه، سنجش و ارزیابی این متغیر و مولفه های آن بوده است. هدف از مطالعة حاضر، بررسی و انطباق شاخصهای روایی و پاپایی پرسشنامه ی درگیری تحصیلی ریو و تسنگ ، بر روی نمونه ای از دانش آموزان پسر و دختر دبیرستانی شهر بندرعباس بوده است. آزمودنیهای پژوهش،364 دانش‌آموز سال اول متوسطه بودند که به روش نمونهگیری خوشهای انتخاب شدند. ابزار پژوهش، پرسشنامه ی 22 ماده ای درگیری تحصیلی بود. جهت بررسی روایی پرسشنامه، از روش تحلیل عامل تاییدی استفاده شد. پس از انجام تحلیل عاملی، ساختار عاملی پرسشنامه مورد تایید قرار گرفت. همچنین بررسی پاپایی پرسشنامه نیز ضریب آلفا برابر با 87/0 به دست داد. به طور کلی نتایج پژوهش نشان داد که پرسشنامه ی درگیری تحصیلی، جهت سنجش این متغیر و مولفه های آن، در بین دانش‌آموزان دبیرستانی شهر بندرعباس مناسب است و میتواند تا حدودی نیازهای موجود را بر طرف نماید.
امیرحسین مهرصفر؛ علی مقدم زاده؛ حسن غرایاق زندی؛ فرهاد ثنائی فر
چکیده
زمینه: پژوهشگران اضطراب را یک حالت هیجانی منفی که با بی‌قراری، تشویش، نگرانی و فعال‌سازی یا انگیختگی بدنی همراه است توصیف کرده‌اند. هدف: پژوهش حاضر با هدف تعیین ویژگی های روان سنجی نسخۀ فارسی سیاهۀ تجدیدنظر شده اضطراب حالتی رقابتی-2 در ورزشکاران انجام شد. روش: جامعه پژوهش حاضر کلیۀ ورزشکاران شهر تهران بودند. 376 پرسشنامه به وسیله ...
بیشتر
زمینه: پژوهشگران اضطراب را یک حالت هیجانی منفی که با بی‌قراری، تشویش، نگرانی و فعال‌سازی یا انگیختگی بدنی همراه است توصیف کرده‌اند. هدف: پژوهش حاضر با هدف تعیین ویژگی های روان سنجی نسخۀ فارسی سیاهۀ تجدیدنظر شده اضطراب حالتی رقابتی-2 در ورزشکاران انجام شد. روش: جامعه پژوهش حاضر کلیۀ ورزشکاران شهر تهران بودند. 376 پرسشنامه به وسیله ورزشکاران 16 تا 44 سالهای که در رشته‌های مختلف فعالیت داشتند، تکمیل گردید. برای برآورد روایی سازۀ سیاهه از تحلیل عاملی اکتشافی (EFA) جهت تعیین تعداد عوامل و تحلیل عاملی تأییدی (CFA) برای برازش مدل اندازه‌گیری استفاده شد. پایایی سیاهه با استفاده از روش همسانی درونی محاسبه گردید. برای تعیین پایایی زمانی با استفاده از روش آزمون- آزمون مجدد از ضریب همبستگی درون طبقه‌ای استفاده شد. دادهها با استفاده از نرم افزار SPSS و LISREL تحلیل شد. نتایج: یافته‌های پژوهش نشان داد که نسخۀ فارسی سیاهه، از ساختار اصلی حمایت کرده و روایی و پایایی این سیاهه تأیید می‌گردد. بحث و نتیجهگیری: اضطراب عاملی است که میتواند بر عملکرد ورزشی ورزشکاران مؤثر باشد. بنابراین با توجه به نتایج به دست آمده از این پژوهش، پیشنهاد میشود که از نسخۀ فارسی سیاهه بازنگری شده اضطراب حالتی رقابتی-2 برای سنجش اضطراب حالتی ورزشکاران استفاده شود.
سیده سلیل ضیایی؛ فریبا زرانی؛ فرشته موتابی؛ حسین کارشکی؛ شهریار شهیدی
چکیده
زمینه: پردازش پس رویدادی، نشخوارفکری در مورد ناکارآمدی ادراک شده در موقعیتهای اجتماعی است که به عنوان عامل مهمی در حفظ اختلال اضطراب اجتماعی مطرح شده است. هدف: پژوهش حاضر به منظور بررسی ویژگیهای روانسنجی پرسشنامۀ پردازش پس رویدادی (;PEPQ راچمن، گروتر-اندرو و شافران،2000) در جمعیت دانشجویی انجام شد. روش: روش پژوهش از نوع توصیفی بوده ...
بیشتر
زمینه: پردازش پس رویدادی، نشخوارفکری در مورد ناکارآمدی ادراک شده در موقعیتهای اجتماعی است که به عنوان عامل مهمی در حفظ اختلال اضطراب اجتماعی مطرح شده است. هدف: پژوهش حاضر به منظور بررسی ویژگیهای روانسنجی پرسشنامۀ پردازش پس رویدادی (;PEPQ راچمن، گروتر-اندرو و شافران،2000) در جمعیت دانشجویی انجام شد. روش: روش پژوهش از نوع توصیفی بوده و جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانشجویان مقاطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری تخصصی دانشگاه شهید بهشتی بود. نمونه شامل 460 نفر (280 نفر دختر و180 نفر پسر) بودند که پرسشنامۀ پردازش پس رویدادی را تکمیل کردند و 284 نفر (198 نفر دختر، 86 نفر پسر) که علاوه بر آن، چک لیست اضطراب و فوبی اجتماعی ،پرسشنامۀ ارزیابی فراوانی اجتناب مخفی، مقیاس خود سنجی اضطراب اجتماعی لیبوویتز و مقیاس هراس اجتماعی را نیز پاسخ گفتند. همچنین، 55 نفر بیمار مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی به پرسشنامۀ پردازش پس رویدادی پاسخ گفتند. برای تحلیل دادهها از همبستگی پیرسون، آلفای کرونباخ، آزمون t گروه‌های مستقل و تحلیل عامل تاییدی استفاده شد. یافتهها: بین نمرۀ پردازش پس رویدادی با نمرههای چک لیست اضطراب و فوبی اجتماعی، پرسشنامۀ ارزیابی فراوانی اجتناب مخفی، مقیاس خود سنجی اضطراب اجتماعی لیبوویتز و مقیاس هراس اجتماعی همبستگی معناداری وجود دارد که حاکی از روایی سازه‌های همگرای این ابزار است. تحلیل عامل تاییدی ساختار تک عاملی را تایید کرد و روایی تمایز گروهی با روش آزمون t مستقل نشان داد که نمرۀ پرسشنامۀ پردازش پس رویدادی در گروه مبتلا به اضطراب اجتماعی به طور معناداری از گروه غیرمبتلا بالاتر است. همچنین، همسانی درونی پرسشنامۀ پردازش پس رویدادی بر حسب آلفای کرونباخ محاسبه شد (85/0=α) و پایایی بازآزمایی نیز تایید شد. همچنین آزمون t گروه‌های مستقل نشان داد، آزمودنی‌ها با دیدگاه تصویر خود بیرونی نسبت به افراد با دیدگاه تصویر خود درونی، نمرۀ بالاتر در پرسشنامۀ پردازش پس رویدادی، اضطراب صفت و همۀ پرسشنامه‌های مربوط به اضطراب اجتماعی دارند. بحث و نتیجه گیری: بنابراین به نظر می‌رسد نسخۀ فارسی پرسشنامۀ پردازش پس رویدادی ابزاری معتبر برای سنجش پردازش پس رویدادی در جمعیت ایرانی است.
هادی مونسی طوسی؛ نوراله محمدی؛ فاطمه بیتا
چکیده
اضطراب عملکرد موسیقی1 نگرانی بارز و مستمر نوازنـده ابزار موسیقی در مورد عملکردش می باشد . ایـن اضـطراب در چارچوب ترکیبـی از نشـانگان عـاطفی، شـناختی، جسـمانی و رفتاری بروز می کند . ھدف از این پژوھش ، بررسی اعتبـار و روایی پرسشنامھی اضطراب عملکرد موسیقی ( دیانا تی کنـی2 ، 2006 ) در نمونھی ایرانی بود . روش مـورد اسـتفاده در ایـن تحقیق توصیفی-پیمایشی ...
بیشتر
اضطراب عملکرد موسیقی1 نگرانی بارز و مستمر نوازنـده ابزار موسیقی در مورد عملکردش می باشد . ایـن اضـطراب در چارچوب ترکیبـی از نشـانگان عـاطفی، شـناختی، جسـمانی و رفتاری بروز می کند . ھدف از این پژوھش ، بررسی اعتبـار و روایی پرسشنامھی اضطراب عملکرد موسیقی ( دیانا تی کنـی2 ، 2006 ) در نمونھی ایرانی بود . روش مـورد اسـتفاده در ایـن تحقیق توصیفی-پیمایشی و از نوع ھمبستگی بود . در مجموع 450 نفر از نوازندگان سـاکن شـھر ھای شـیراز و مشـھد در ایـن پژوھش، شرکت داشتند . آنھا بھ پرسشنامھی اضـطراب عملکـرد موسیقی و پرسشنامھی اضطراب حالت-صفت اشـپیل برگـر پاسـخ دادند . روش ھایی کـھ بـھ منظـور بررسـی روایـی و پایـایی پرسشنامھ اضطراب عملکرد موسیقی مورد استفاده قرار گرفـت شامل روایی ھمگرا ، ھمسانی درونی و تحلیل عاملی بودنـد . نھایتا، نتایج نشان دادکھ ھمسانی درونی در شـاخص آلفـای کرونباخ ، 82 /0 محاسبھ گردید . ھم چنین روایـی ھمزمـان ایـن پرسشنامھ با پرسشنامھی اضطراب حالت-صفت اشـپیل برگـر 16 /0 برآورد گردید . نتایج تحیلی عاملی نیز نشان داد کھ ایـن پرسشنامھ از دو عامل تشکیل شده است کـھ 14 /35 از واریـانس را تبیین می کند . این دو عامل اضطراب عملکرد یـا تغییـر توجھ و فراخوان ھای اضطراب نام دارند . نظر بھ این نتایج پژوھش از روایی و پایـایی پرسشـنامھ ی مذکور در میان نمونھ ی ایرانی حمایت می کنـد و از اینـرو پرسشنامھ ی اضطراب عملکرد موسیقی متعلق بھ دیانا تی کنی (2006 ) قابل استفاده در میان جامعھ ایرانی است . واژه ھــای کلیــدی : اضــطراب عملکــردی، پرسشــنامھ اضــطراب عملکردی موسیقی، روایی ، پایایی ، تحلیل عاملی
راضیه السادات مکیان؛ سید محمد کلانتر کوشه
چکیده
هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی روانسنجی پرسشنامه احساس تعلق به مدرسه بری،بتی و وات(2005) در بین دانش آموزان مقطع متوسطه انجام گرفت.روش: روش پژوهش از نوع توصیفی- پیمایشی و جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان دختر و پسر مقطع متوسطه بود.نمونه مورد بررسی 350 دانش آموز(200پسر و 150دختر)بود که از طریق نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شدند.ابزارهای پژوهش ...
بیشتر
هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی روانسنجی پرسشنامه احساس تعلق به مدرسه بری،بتی و وات(2005) در بین دانش آموزان مقطع متوسطه انجام گرفت.روش: روش پژوهش از نوع توصیفی- پیمایشی و جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان دختر و پسر مقطع متوسطه بود.نمونه مورد بررسی 350 دانش آموز(200پسر و 150دختر)بود که از طریق نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شدند.ابزارهای پژوهش پرسشنامه احساس تعلق به مدرسه، فرسودگی تحصیلی و پرسشنامه انگیزش پیشرفت هرمنس بودند. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آلفای کرونباخ، تحلیل عاملی اکتشافی و ضریب همبستگی انجام شد.یافته ها: آلفای کرونباخ کل مقیاس برابر با 88/0 است که حاکی از پایایی مطلوب این مقیاس میباشد. به منظور تعیین روایی واگرا،همبستگی این مقیاس با پرسشنامه فرسودگی تحصیلی محاسبه شد (567/0-)که حاکی از همبستگی منفی و معنی داری بود. علاوه بر این همبستگی مقیاس احساس تعلق به مدرسه و مقیاس انگیزش پیشرفت برابر441/0 میباشد که روایی همگرای مقیاس احساس تعلق به مدرسه را تائید می کند. نتایج تحلیل عاملی اکتشافی وجود شش خرده مقیاس حمایت معلم،مشارکت در اجتماع،احساس رعایت عدالت و احترام، احساس مثبت به مدرسه،تعلق فرد به مدرسه،مشارکت علمی را برای این مقیاس تائید کرده است.نتیجه گیری: مقیاس اندازه گیری احساس تعلق به مدرسه را می توان به عنوان یک ابزار پایا و معتبر در موقعیتهای آموزشی و پژوهشی به کار برد.
شهرام واحدی
چکیده
زمینه: پرسشنامه جدایی روانشناختی، ادراکات افراد در مورد جدایی روانشناختی از والدین را ارزیابی میکند. هدف: پژوهش حاضر باهدف بررسی ویژگیهای روانسنجی فرم فارسی پرسشنامه جدایی روانشناختی، شامل پایایی، روایی، تغییرناپذیری اندازه‌گیری در بین گروه‌های جنسی و تحلیل عاملی، به‌منظور آماده‌سازی جهت کاربرد در پژوهش‌های تربیتی ...
بیشتر
زمینه: پرسشنامه جدایی روانشناختی، ادراکات افراد در مورد جدایی روانشناختی از والدین را ارزیابی میکند. هدف: پژوهش حاضر باهدف بررسی ویژگیهای روانسنجی فرم فارسی پرسشنامه جدایی روانشناختی، شامل پایایی، روایی، تغییرناپذیری اندازه‌گیری در بین گروه‌های جنسی و تحلیل عاملی، به‌منظور آماده‌سازی جهت کاربرد در پژوهش‌های تربیتی و بالینی انجام‌شده است. روش: در پژوهش مقطعی حاضر، از بین جامعه آماری (3434 دانشجوی کارشناسی)، 424 دانشجوی کارشناسی با روش نمونهگیری تصادفی خوشهای انتخاب‌شده و پرسشنامه‌های جدایی روانشناختی هافمن (1984) و دلبستگی همسالان آرمسدن گرینبرگ (1987) را تکمیل کردند. یافتهها: نتایج تحلیل عاملی تأییدی نشان داد که مدل چهار عاملی مقیاس جدایی روانشناختی (استقلال هیجانی، تعارضی، نگرشی و کنشی) از بیشترین برازش با دادهها برخوردار است. افزون بر این، برای آزمون تغییرناپذیری اندازه‌گیری پرسشنامه جدایی روانشناختی در بین گروه‌های جنسی، تحلیل چند گروهی انجام گرفت. نتایج تحلیل چند گروهی نشان داد که پرسشنامه جدایی روانشناختی در مدل-های محدود در بین گروه‌های جنسی یکنواخت است. همسانی درونی پرسشنامه برحسب ضرایب آلفای کرونباخ در مورد گروه نمونه محاسبه و تأیید شد. نتیجهگیری: بهطورکلی، یافته‌های پژوهش بیانگر این است ساختار عاملی پرسشنامه جدایی روانشناختی از برازش مطلوبی برای دانشجویان کارشناسی سال اول برخوردار است و میتواند به‌عنوان ابزاری معتبر در سنجش ابعاد استقلال دانشجویان مورداستفاده قرار گیرد.
دکتر مجید صفاری‌نیا؛ معصومه تدریس تبریزی؛ مهناز علی اکبری دهکردی
چکیده
هدف: هدف پژوهش حاضر رواسازی و اعتباریابی پرسشنامه بهزیستی اجتماعی کیز (1998) در زنان و مردان تهرانی بوده است. روش: روش پژوهش حاضر از نوع زمینهیابی بود. جامعه آماری این پژوهش عبارت بود از زنان و مردان شهر تهران که 500 زن و مرد به روش خوشه ای چندمرحله ای از جامعه آماری انتخاب شدند. ابزار پژوهش عبارت بود از پرسشنامه بهزیستی اجتماعی کیز (1998). ...
بیشتر
هدف: هدف پژوهش حاضر رواسازی و اعتباریابی پرسشنامه بهزیستی اجتماعی کیز (1998) در زنان و مردان تهرانی بوده است. روش: روش پژوهش حاضر از نوع زمینهیابی بود. جامعه آماری این پژوهش عبارت بود از زنان و مردان شهر تهران که 500 زن و مرد به روش خوشه ای چندمرحله ای از جامعه آماری انتخاب شدند. ابزار پژوهش عبارت بود از پرسشنامه بهزیستی اجتماعی کیز (1998). جهت بررسی پایایی مقیاس از روش بازآزمایی استفاده شد و جهت بررسی روایی مقیاس از روش تحلیل عاملی تأییدی استفاده شد. نتایج: ضریب همبستگی پیرسون میان نتایج دو بار اجرای پرسشنامه حاکی از پایایی بالای پرسشنامه بود و نتایج تحلیل عاملی تأییدی نشان دهنده برازش خوب مدل در تعیین عامل‌ها به شکل اولیه بیان شده توسط کیز (1998) بود. همچنین، نتایج مربوط به میانگین حاکی از آن بود که میانگین نمرات شکوفایی اجتماعی در زنان، مردان و کل آزمودنیهای پژوهش بیشتر از میانگین نمرات سایر عوامل است. نتیجهگیری: بر اساس نتایج پژوهش، پرسشنامه بهزیستی اجتماعی ابزاری روا و پایا است و در جامعه ایرانی از برازش خوبی برخوردار است.
سیمین دخت رضاخانی
چکیده
زمینه:پژوهش بر مبنای نظریه هوش چندگانه گاردنر استواراست که براساس آن می توان روش ها و محتوای مواد آموزشی رادر فرایندیاددهی-یادگیری با نوع وسطح هوشی دانشجویان هماهنگ کرد.هدف:پژوهش حاضر به منظور ساخت و هنجاریابی آزمون هوش چندگانه گاردنر انجام گرفته است.روش: نمونه آماری شامل 811 دانشجو در مقطع کارشناسی رشته‌های مختلف دانشگاه آزاد اسلامی ...
بیشتر
زمینه:پژوهش بر مبنای نظریه هوش چندگانه گاردنر استواراست که براساس آن می توان روش ها و محتوای مواد آموزشی رادر فرایندیاددهی-یادگیری با نوع وسطح هوشی دانشجویان هماهنگ کرد.هدف:پژوهش حاضر به منظور ساخت و هنجاریابی آزمون هوش چندگانه گاردنر انجام گرفته است.روش: نمونه آماری شامل 811 دانشجو در مقطع کارشناسی رشته‌های مختلف دانشگاه آزاد اسلامی واحد رودهن در نیم سال دوم سال تحصیلی 90- 1389 است که به روش نمونه گیری تصادفی طبقه‌ای چند مرحلهای انتخاب شده است. ابزار پژوهش براساس نظریه گاردنر و پیشینه پژوهش و در مواردی نیز با استفاده از برخی پرسشنامه‌های موجود ساخته شد. ضریب اعتبار پرسشنامه با استفاده روش آلفای کرونباخ برای هر یک از انواع هوش بین 663/0 تا 824/0 به دست آمد. روایی سازه پرسشنامه براساس تحلیل مولفه های اصلی با چرخش واریماکس انجام گرفت.یافته ها: نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که 1- پرسشنامه مذکور از روایی و اعتبار قابل قبول برخوردار است.2- آزمون t گروه های مستقل نشان داد که جز در مورد هوش بدنی- جنبشی بین دختران و پسران تفاوت معنی‌دار وجود ندارد. 3- برای هر یک از انواع هوش گاردنر جدول نرم براساس نمرههای هوشبهر انحرافی (100=M ، 15=sd) برای هر دو جنس محاسبه و تنظیم شد.بحث و نتیجه گیری: با استفاده از این ابزار می توان انواع هوش دانشجویان را شناسایی کرد و این امر میتواند آغازی برای برنامهریزی و تصمیم‌گیری‌های آینده در امر تعلیم و تربیت باشد.
الهام فرخی؛ مسعود حسین چاری
چکیده
کنترل عمل یکی از فرایندهای خودتنظیمی است که به افرد اجازه می‌دهد مقاصدشان را شکل دهند، نگهداری کنند و آنها را اجرا کنند، و اهدافشان را به اعمال عینی تبدیل کنند. یک مکانیزم‌های روانشناختی ویژه است که موجب میشود افراد به مجموعه‌ای از اعمال در برابر اعمال دیگر متعهد شوند. کنترل عمل، یکی از فرایندهای خودتنظیمی است که در حوزه‌های ...
بیشتر
کنترل عمل یکی از فرایندهای خودتنظیمی است که به افرد اجازه می‌دهد مقاصدشان را شکل دهند، نگهداری کنند و آنها را اجرا کنند، و اهدافشان را به اعمال عینی تبدیل کنند. یک مکانیزم‌های روانشناختی ویژه است که موجب میشود افراد به مجموعه‌ای از اعمال در برابر اعمال دیگر متعهد شوند. کنترل عمل، یکی از فرایندهای خودتنظیمی است که در حوزه‌های تحصیلی، خانوادگی، مهارت‌های زندگی، و سلامت روان نقش بسزایی دارد. هدف پژوهش حاضر، بررسی شاخصهای روانسنجی مقیاس تجدیدنظر شدۀ کنترل عمل در جامعه ایرانی بود.ترجمة فارسی مقیاس کنترل عمل بر روی 422 نفر از دانشجویان مقطع کارشناسی دانشگاه شیراز اجرا شد. پایایی مقیاس به روش همسانی درونی، و روایی آن به شیوه تحلیل عاملی و روایی همگرا (از طریق همبستگی مقیاس با پرسشنامه خودتنظیمی) محاسبه شد. محاسبة ضریب آلفای کرونباخ، حاکی از پایایی مطلوب ابزار بود. بررسی ساختار عاملی مقیاس نیز حاکی از وجود 3 عامل کنارهگیری/ اشتغال ذهنی، آغازگری/ دودلی، و پافشاری/ بیثباتی بود که مجموعاً 93/35 درصد از واریانس کل را تبیین میکرد. مقیاس کنترل عمل از روایی و پایایی قابل قبولی برخوردار است و ابزار سودمندی برای سنجش کنترل عمل در فرهنگ ایرانی میباشد.
بهرام ملکی؛ احمد علی پور؛ حسین زارع؛ فرهاد شقاقی
چکیده
زمینه: مطالعۀ عزت نفس یکی از فراوان‌ترین روشهای مطالعۀ تفاوت‌های فردی در روانشناسی است. در سالهای اخیر در نتیجۀ گسترش «مدل فرایند دوگانه[1]» که هم بر اهمیت فرایندهای خودکار وهم بر فرایندهای تأملی تأکید میکند، مطالعات روانشناسی شناختی توجه خود را معطوف معرفی دو نوع عزت نفس آشکار[2] و عزت نفس نا آشکار[3] نموده است. هدف: هدف ...
بیشتر
زمینه: مطالعۀ عزت نفس یکی از فراوان‌ترین روشهای مطالعۀ تفاوت‌های فردی در روانشناسی است. در سالهای اخیر در نتیجۀ گسترش «مدل فرایند دوگانه[1]» که هم بر اهمیت فرایندهای خودکار وهم بر فرایندهای تأملی تأکید میکند، مطالعات روانشناسی شناختی توجه خود را معطوف معرفی دو نوع عزت نفس آشکار[2] و عزت نفس نا آشکار[3] نموده است. هدف: هدف از اجرای تحقیق حاضر بررسی ویژگیهای روانسنجی (پایایی و روایی) مقیاس ترجیح حروف الفبای نام برای سنجش عزت نفس ناآشکار و انطباق آن با حروف الفبای زبان فارسی بود. روش: تحقیق حاضر یک مطالعۀ توصیفی از نوع همبستگی بود که بر روی نمونه‌ای 420 نفری (239 مرد و 181 زن) از دانشجویان دوره کارشناسی دانشگاه با استفاده از نمونهگیری تصادفی طبقه‌ای انجام شد. در مرحلۀ اول پایایی مقیاس آیپیتی به روش دو نیمه کردن و آلفای کرونباخ و باز آزمایی به فاصلۀ 14 روز بر روی 280 آزمودنی به دست آمد و در مرحلۀ دوم به منظور بررسی روایی مقیاس آیپیتی، همزمان با اجرای آن، مقیاسهای عزت نفس روزنبرگ، مقیاس عاطفۀ مثبت عاطفۀ منفی و مقیاس سلامت عمومی بر روی 140 آزمودنی اجرا شد. یافتهها: میزان همبستگی بین نمرات مقیاس آیپیتی به روش باز آزمایی 84/0 و ضرایب همسانی درونی آلفای کرونباخ و دو نیمه کردن به ترتیب، 87/0 و 89/0 به دست آمد. همچنین همبستگی معنادار آیپیتی با مقیاسهای سلامت عمومی (56/0)، عواطف مثبت (44/0)، عزت نفس روزنبرگ (30/0) و عواطف منفی (36/0-) نشان‌دهندۀ روایی همگرا و واگرای بالای مقیاس بود. نتیجهگیری: به طور کلی نتایج پژوهش نشان داد که روایی و پایایی مقیاس آیپیتی از شایستگی و کفایت لازم برای سنجش عزت نفس نا آشکار در جامعۀ ایرانی کردستان برخوردار است. با توجه به مناسب بودن شاخصهای روانسنجی این مقیاس می‌توان گفت که این ابزار یک مقیاس مفید و مناسب برای ارزیابی عزت نفس نا آشکار در جوامع غیر بالینی است. همچنین تشابه نتایج گزارش‌شده در پژوهش حاضر با پژوهش‌های حاصل از زبان‌های خارجی حاکی از مناسب بودن برگردان زبان این مقیاس به فارسی است.
عاطفه حیرت؛ مریم السادات فاتحی زاده؛ سید احمد احمدی؛ فاطمه بهرامی؛ عذرا اعتمادی
چکیده
از آنجا که یکی از نیازهای جامعه اسلامی تشریح سبک زندگی بر اساس اعتقادات اسلامی وترسیم چگونگی عملکرد افراد در حیطه های مختلف زندگی می باشد؛لذا پژوهش حاضر با هدف ساخت واعتباریابی پرسشنامه سبک زندگی زوجین با رویکرد اسلامی(ILSQ) انجام شده است.روش تحقیق حاضر ترکیبی از نوع طرح اکتشافی بوده و از دو مرحله تشکیل شده است .مرحله اول روش کیفی ...
بیشتر
از آنجا که یکی از نیازهای جامعه اسلامی تشریح سبک زندگی بر اساس اعتقادات اسلامی وترسیم چگونگی عملکرد افراد در حیطه های مختلف زندگی می باشد؛لذا پژوهش حاضر با هدف ساخت واعتباریابی پرسشنامه سبک زندگی زوجین با رویکرد اسلامی(ILSQ) انجام شده است.روش تحقیق حاضر ترکیبی از نوع طرح اکتشافی بوده و از دو مرحله تشکیل شده است .مرحله اول روش کیفی بوده واز پژوهش داده بنیاد برای ساخت ابزار استفاده شده است بدین منظور ضمن مصاحبه با متخصصین حوزه خانواده وکارشناسان علوم اسلامی مطالعات وسیع کتابخانه ای انجام و مدل نظری سبک زندگی زوجین با رویکرد اسلامی تدوین و فرم اولیه پرسشنامه تنظیم شد.در مرحله دوم پژوهش با روش کمی روایی و پایایی ابزار موردنظر بررسی شد.بدین منظور 150 نفر ازوالدین دانشجویان دانشگاه اصفهان با روش نمونه گیری طبقه ای انتخاب شدند و پرسشنامه محقق ساخته سبک زندگی زوجین با رویکرد اسلامی و فرم کوتاه پرسشنامه سازگاری زناشویی اسپانیر را تکمیل کردند.داده ها به کمک روش های آمار توصیفی واستنباطی و با استفاده از نرم افزار های AmosوSPSS تحلیل شد.یافته ها نشان داد پرسشنامه سبک زندگی زوجین با رویکرد اسلامی حاوی 84 سوال و هشت بعد تایید شده ساختاری ،معنوی ،رفتاری ،عاطفی ،شناختی ،جنسی ،ارتباط با خانواده ها و سلامت میباشد. محاسبة اعتبار و روایی پرسشنامه، نشان داده شد که پرسشنامه سبک زندگی زوجین با رویکرد اسلامی اعتبار و روایی بالایی دارد. از این‌رو، می‌توان از آن در حیطههای تحقیق و ارزیابی استفاده کرد.
رضا شیخ؛ نجمه مودی
دوره 4، شماره 16 ، تیر 1393، ، صفحه 37-55
چکیده
زمینه: پرسشنامه‌ها به عنوان مهمترین ابزار جمع‌آوری دادهها در رشته‌های علوم اجتماعی محسوب شده که دانشمندان تلاش‌های زیادی را طراحی آنها انجام داده اند. حاصل این تلاش‌ها ارائه نظرات و راهکارهایی عملی جهت بهبود و افزایش اعتبار و کارایی پرسشنامه‌ها میباشد. هدف: هدف این تحقیق طراحی پرسشنامه بر اساس اصول بدیهی تکنیک طراحی مبتنی ...
بیشتر
زمینه: پرسشنامه‌ها به عنوان مهمترین ابزار جمع‌آوری دادهها در رشته‌های علوم اجتماعی محسوب شده که دانشمندان تلاش‌های زیادی را طراحی آنها انجام داده اند. حاصل این تلاش‌ها ارائه نظرات و راهکارهایی عملی جهت بهبود و افزایش اعتبار و کارایی پرسشنامه‌ها میباشد. هدف: هدف این تحقیق طراحی پرسشنامه بر اساس اصول بدیهی تکنیک طراحی مبتنی بر بدیهیات است که به عنوان اصلیترین نوآوری این تحقیق محسوب میشود. روش: در این تحقیق پرسشنامه ارزیابی عملکرد دانشکده در دو مرحله بدون بکارگیری تکنیک طراحی مبتنی بر بدیهیات و با بکارگیری آن طراحی و در بین 35 دانشجوی MBA توزیع شده است. یافته ها: کارا و پایا بودن پرسشنامه‌های طراحی شده در سطح 95% مورد آزمون قرار گرفته و نتایج تحقیق نشان دهنده کارا و پایا بودن پرسشنامه‌های طراحی شده با بکارگیری رویکرد جدید میباشد. بحث و نتیجه گیری: نتیجه اینکه با توجه به کارا و پایا بودن پرسشنامه‌های طراحی شده با رویکرد جدید پیشنهاد میشود تا طراحان پرسشنامه در حوزه‌های مختلف از این تکنیک در طراحی پرسشنامه استفاده نمایند.
رضوان صالحی؛ محمدرضا عابدی؛ ایران باغبان؛ پریسا نیلفروشان
دوره 4، شماره 16 ، تیر 1393، ، صفحه 49-66
چکیده
پژوهش حاضر با هدف بررسی ساختار عاملی، اعتبار و روایی مقیاس انطباقپذیری مسیر شغلی(CAAS) در دانش‌آموزان سال اول دبیرستان انجام شد. جامعه آماری پژوهش کلیه دانش‌آموزان سال اول دبیرستان شهرستان شهرکرد بود. نمونه پژوهش شامل 400 دانش‌آموز(200 دختر و 200 پسر) بود که به صورت نمونهگیری خوشهای چند مرحلهای انتخاب شدند. ابزارهای مورد استفاده ...
بیشتر
پژوهش حاضر با هدف بررسی ساختار عاملی، اعتبار و روایی مقیاس انطباقپذیری مسیر شغلی(CAAS) در دانش‌آموزان سال اول دبیرستان انجام شد. جامعه آماری پژوهش کلیه دانش‌آموزان سال اول دبیرستان شهرستان شهرکرد بود. نمونه پژوهش شامل 400 دانش‌آموز(200 دختر و 200 پسر) بود که به صورت نمونهگیری خوشهای چند مرحلهای انتخاب شدند. ابزارهای مورد استفاده مقیاس انطباقپذیری مسیر شغلی و پرسشنامه شخصیت نئو بود. دادهها با استفاده از آزمونهای تحلیل عاملی و همبستگی تحلیل شدند. نتایج تحلیل عاملی تأییدی نشان داد مدل مفروض با دادهها منطبق است و مقیاس انطباقپذیری مسیر شغلی دارای چهار عامل جداگانه است که عبارتند از دغدغه، کنترل، کنجکاوی و اعتماد. همسانی درونی مقیاس انطباقپذیری مسیر شغلی نیز از طریق آلفای کرنباخ 91/0 و ضریب بازآزمایی به فاصله چهار هفته 92/0 بدست آمد. همبستگی این مقیاس با آزمون نئو نیز نشان داد که هر چهار مقیاس انطباقپذیری مسیر شغلی با چهار عامل از عوامل پنجگانه شخصیت که عبارتند از برونگرایی، توافق‌پذیری، تجربه‌گرایی و وجدان‌گرایی ارتباط مثبت معنادار و با عامل روان رنجوری ارتباط معکوس معنادار دارند. با توجه به نتایج این پژوهش می‌توان گفت مقیاس انطباقپذیری مسیر شغلی، ابزاری معتبر و مناسب برای سنجش میزان انطباقپذیری مسیر شغلی دانش‌آموزان میباشد.
بهمن کُرد؛ حسن پاشا شریفی
دوره 4، شماره 16 ، تیر 1393، ، صفحه 76-92
چکیده
زمینه: تنظیم و تعادل در هیجان‌ها راهبردی است سازگارانه برای ایجاد و سازمان دادن هیجان‌ها که به الگوی رفتارهای مراقبه‌ای منجر میشود و میتواند تاثیر قابل ملاحظه‌ای در سلامت و بهزیستی روان شناختی دانشجویان داشته باشد. هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی روایی، اعتبار و تحلیل عاملی پرسشنامه خوددلسوزی نف (2003) در بین دانشجویان کارشناسی پیوسته ...
بیشتر
زمینه: تنظیم و تعادل در هیجان‌ها راهبردی است سازگارانه برای ایجاد و سازمان دادن هیجان‌ها که به الگوی رفتارهای مراقبه‌ای منجر میشود و میتواند تاثیر قابل ملاحظه‌ای در سلامت و بهزیستی روان شناختی دانشجویان داشته باشد. هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی روایی، اعتبار و تحلیل عاملی پرسشنامه خوددلسوزی نف (2003) در بین دانشجویان کارشناسی پیوسته و ناپیوسته صورت گرفت. روش: در این پژوهش توصیفی پیمایشی با استفاده از روش نمونهگیری تصادفی خوشهای چند مرحلهای نمونه‌ای 353 نفر (182 پسر و 171 دختر) از دانشجویان انتخاب شدند و پرسشنامه خوددلسوزی را تکمیل کردند. روایی سازه و روایی عاملی این پرسشنامه ارزیابی شد و اعتبار این پرسشنامه نیز از طریق همسانی درونی و روش تنصیف (دو نیمه کردن) مورد بررسی قرار گرفت. یافتهها: تحلیل عاملی اکتشافی نشان داد که این مقیاس 6 عامل دارد که 112/75 این سازه را تبیین میکند که حاکی از روایی سازه این مقیاس است و نتایج تحلیل عاملی تأییدی و شاخصهای آن نیز بیانگر برازش مطلوب این مقیاس است. ضرایب اعتبار این مقیاس با روش آلفای کرونباخ 779/0 و با روش دو نیمه کردن 76/0 برآورد شد. همبستگی بین خرده مقیاسهای خوددلسوزی نشان دهنده روایی همگرایی آن است. بحث و نتیجهگیری: با توجه به نتایج پژوهش حاضر می‌توان اذعان داشت نسخه فارسی پرسشنامه خوددلسوزی در میان جامعه دانشجویان کارشناسی از اعتبار و روایی مطلوبی برخوردار است و می‌توان از آن برای سنجش خوددلسوزی و در پژوهش‌های روان شناختی بهره برد.
شیرین کوشکی؛ شکوه السادات بنی جمالی؛ حیدرعلی هومن
دوره 4، شماره 16 ، تیر 1393، ، صفحه 118-136
چکیده
پژوهش در زمینه هیجانهای تحصیلی به علت عدم وجود ابزار مناسب مورد غفلت قرار گرفته است، هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی مدل نظری و ویژگیهای روانسنجی پرسشنامه هیجانهای آموزشی در دانشجویان ایرانی بود. پکران و دیگران (2005) ابزار خود گزارشی برای اندازه‌گیری هیجانهای مختلف آموزشی که دانشجویان معمولاً در محیط‌های تحصیلی تجربه می‌کنند، معرفی ...
بیشتر
پژوهش در زمینه هیجانهای تحصیلی به علت عدم وجود ابزار مناسب مورد غفلت قرار گرفته است، هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی مدل نظری و ویژگیهای روانسنجی پرسشنامه هیجانهای آموزشی در دانشجویان ایرانی بود. پکران و دیگران (2005) ابزار خود گزارشی برای اندازه‌گیری هیجانهای مختلف آموزشی که دانشجویان معمولاً در محیط‌های تحصیلی تجربه می‌کنند، معرفی کردند. این ابزار از مقیاسهای گوناگونی برای اندازه‌گیری لذت، امیدواری، غرور، خشم، اضطراب، شرم، ناامیدی و خستگی در موقعیتهای کلاس، یادگیری و آزمون تشکیل شده است. روش: در این پژوهش ابتدا پرسشنامه به زبان فارسی ترجمه و بعد از مطالعه مقدماتی و رفع اشکالات بر روی 300 دانشجوی کارشناسی و کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی شهر تهران اجرا شد. یافته ها: بررسی ویژگیهای روانسنجی اعم از پایایی و روایی و نتایج تحلیل عاملی تأییدی نشان می‌دهد مقیاسهای AEQ به طور قابل قبولی پایا و روا هستند واکثر مقیاسهای پرسشنامه برازش قابل قبولی با دادهها دارند. نتیجه گیری: نتایج حاصل از این پژوهش ضمن صحه گذاشتن بر اهمیت هیجانهای مختلف آموزشی، با معرفی این پرسشنامه به عنوان ابزار پایا و روا در جامعه ایرانی، مدل‌های نظری اهداف پیشرفت و هیجانات را به هم متصل می‌سازد.
نرگس فخّاری؛ مرتضی لطیفیان؛ جلیل اعتماد
دوره 4، شماره 15 ، فروردین 1393، ، صفحه 35-58
چکیده
زمینه: "تمایزیافتگی خود" عامل مهمی در تجهیز فرد برای مقابله با عوامل تنیدگیزا و ارتقای سلامت روان است. ازاین‌رو، تهیه ابزارهای کارآمد جهت سنجش این سازه، ضروری می‌نماید. هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی ویژگیهای روانسنجی فرم کوتاه پرسشنامه تمایزیافتگی خود به‌عنوان ابزار مناسبی جهت سنجش تمایزیافتگی خود در جامعه ایرانی بود. روش: بعد ...
بیشتر
زمینه: "تمایزیافتگی خود" عامل مهمی در تجهیز فرد برای مقابله با عوامل تنیدگیزا و ارتقای سلامت روان است. ازاین‌رو، تهیه ابزارهای کارآمد جهت سنجش این سازه، ضروری می‌نماید. هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی ویژگیهای روانسنجی فرم کوتاه پرسشنامه تمایزیافتگی خود به‌عنوان ابزار مناسبی جهت سنجش تمایزیافتگی خود در جامعه ایرانی بود. روش: بعد از ترجمه و انطباق پرسشنامه، تعداد 384 نفر از دانشجویان مقطع کارشناسی دانشگاه شیراز که به شیوه نمونهگیری تصادفی خوشهای انتخاب گردیده بودند، به پرسشنامه پاسخ دادند. ابزارهای پژوهش شامل فرم کوتاه پرسشنامه تمایزیافتگی خود و پرسشنامه سلامت عمومی بود. یافتهها: نتایج تحلیل عاملی نشان داد که ساختار این پرسشنامه به‌روشنی به چهار عامل هم آمیختگی با دیگران، برش هیجانی، واکنشپذیری هیجانی و جایگاه من در تمایزیافتگی خود اشاره دارد. روایی صوری توسط متخصصان تأیید شد و ضرایب همبستگی هر مؤلفه با نمره کل معنادار بود. همچنین همبستگی منفی معنادار نمرات پرسشنامه با نمرات نشانههای جسمانی، اضطراب و بیخوابی، اختلال در کارکرد اجتماعی و افسردگی بیانگر روایی ملاکی همزمان پرسشنامه بود. برای پایایی، ضریب آلفای کرونباخ مقیاس مطلوب بود. نتیجهگیری: نتایج پژوهش نشان داد که روایی و پایایی پرسشنامه مذکور حائز شرایط مطلوب برای سنجش تمایزیافتگی خود است و میتواند به‌عنوان یک ابزار سودمند جهت سنجش تمایزیافتگی خود در جامعه ایرانی استفاده گردد. نقش فرهنگ موردبحث قرار گرفت.
علی‌اکبر ابراهیمی؛ احمد عابدی؛ مهناز شیرانی
دوره 4، شماره 15 ، فروردین 1393، ، صفحه 59-78
چکیده
زمینه: مهارت‌های اجرایی، توانایی‌های شناختی سطح بالا هستند که در فعالیت‌های روزانه و تکالیف یادگیری به کودکان کمک میکند. هدف: پژوهش حاضر به‌منظور بررسی روایی و اعتبار مقیاس مهارت‌های اجرایی برای کودکان پیش‌دبستانی صورت گرفته است. روش: در این مطالعه توصیفی، 250 کودک (150 دختر و 100 پسر) از میان مراکز پیش‌دبستانی شهر اصفهان طی نمونهگیری ...
بیشتر
زمینه: مهارت‌های اجرایی، توانایی‌های شناختی سطح بالا هستند که در فعالیت‌های روزانه و تکالیف یادگیری به کودکان کمک میکند. هدف: پژوهش حاضر به‌منظور بررسی روایی و اعتبار مقیاس مهارت‌های اجرایی برای کودکان پیش‌دبستانی صورت گرفته است. روش: در این مطالعه توصیفی، 250 کودک (150 دختر و 100 پسر) از میان مراکز پیش‌دبستانی شهر اصفهان طی نمونهگیری خوشهای انتخاب‌شده و مادران آنها به سؤالات مقیاس مهارت‌های اجرایی پاسخ دادند. برای بررسی روایی مقیاس از روشهای روایی محتوا، همبستگی گویه‌ها با نمره کل (تحلیل مواد) و تحلیل عوامل استفاده شد. اعتبار مقیاس یادشده با روشهای آلفای کرونباخ و اعتبار تنصیفی بررسی گردید. یافتهها: تحلیل مواد مقیاس نشان داد که ضرایب همبستگی گویه‌ها با نمره کل در تمام موارد معنی‌دار و بین 21/0- تا 81/0 متغیر بود که ضرایب در سطح (0001/0p=) معنی‌دار بودند. علاوه بر این، اعتبار مقیاس با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ برای کل مقیاس مهارت‌های اجرایی 75/0 محاسبه گردید. همچنین ضریب اعتبار تنصیفی مقیاس 80/0 به دست آمد. بحث و نتیجهگیری: نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که مقیاس مهارت‌های اجرایی واجد ویژگیهای روانسنجی رضایت بخشی برای استفاده بر روی کودکان پیش‌دبستانی ایرانی میباشد.
الهه حجازی؛ زهرا نقش؛ میثم شیرزادی فرد
دوره 4، شماره 15 ، فروردین 1393، ، صفحه 107-126
چکیده
زمینه: در مطالعات زیادی از تحلیل عاملی اکتشافی برای کاهش دادهها استفاده میشود. تعیین تعداد واقعی عاملهای قابل‌استخراج بزرگترین مشکلی است که محققان در اجرای تحلیل عاملی با آن روبه‌رو می‌شوند. روشهای معمول و رایج، تعداد عاملهای قابل‌استخراج را بیشتر و یا کمتر از حد واقعی برآورد می‌کنند. هدف: این پژوهش به‌منظور ارزیابی روشهای ...
بیشتر
زمینه: در مطالعات زیادی از تحلیل عاملی اکتشافی برای کاهش دادهها استفاده میشود. تعیین تعداد واقعی عاملهای قابل‌استخراج بزرگترین مشکلی است که محققان در اجرای تحلیل عاملی با آن روبه‌رو می‌شوند. روشهای معمول و رایج، تعداد عاملهای قابل‌استخراج را بیشتر و یا کمتر از حد واقعی برآورد می‌کنند. هدف: این پژوهش به‌منظور ارزیابی روشهای معمول تعیین تعداد عاملهای قابل‌استخراج و معرفی تحلیل موازی به‌عنوان یکی از دقیقترین روشهای تعیین تعداد واقعی عامل‌ها انجامگرفته است. روش: تحلیل موازی در مراحل گامبهگام با ارائه مثال واقعی با استفاده از Syntax نویسی که در SPSS شرح داده میشود. یافتهها: نتایج حاکی از آن است که تحلیل موازی دقیقترین روش در بین روشهاست که متأسفانه کاربرد بسیار محدودی دارد. نتیجهگیری: باوجود دقیق بودن روش تحلیل موازی، این روش در بین محققان شناختهشده نیست و یکی از دلایل این عدم شناخت، نبود گزینهای برای تحلیل موازی در معروفترین بستههای آماری است. لذا این مقاله، به توصیف تحلیل موازی و شرح چگونگی اجرای آن پرداخته است. امید است در آینده شاهد استفاده بیشتر از این روش کارآمد باشیم.
سمیرا ابراهیم پور کومله؛ کامیان خزایی؛ قربانعلی آقا احمدی
دوره 4، شماره 15 ، فروردین 1393، ، صفحه 144-165
چکیده
زمینه: روایی و پایایی از مسائل مهم در حوزه آزمون‌سازی محسوب می‌شوند.رویکرد سیستمی مفهومی است با کارکردهای بسیار که تعامل افراد شاغل در بخشهای گوناگون یک نظام را موردتوجه قرار می‌دهد. هدف: پژوهش حاضر باهدف ساخت، هنجاریابی و اعتباریابی مقیاس رویکرد سیستمی در برنامهریزی آموزشی و به روش توصیفی-پیمایشی به انجام رسیده است. روش: جامعۀ ...
بیشتر
زمینه: روایی و پایایی از مسائل مهم در حوزه آزمون‌سازی محسوب می‌شوند.رویکرد سیستمی مفهومی است با کارکردهای بسیار که تعامل افراد شاغل در بخشهای گوناگون یک نظام را موردتوجه قرار می‌دهد. هدف: پژوهش حاضر باهدف ساخت، هنجاریابی و اعتباریابی مقیاس رویکرد سیستمی در برنامهریزی آموزشی و به روش توصیفی-پیمایشی به انجام رسیده است. روش: جامعۀ آماری این پژوهش شامل کلیۀ مدیران و معلمان دبیرستانها و مدارس راهنمایی غرب استان مازندران بود که از بین آنها 483 نفر به روش نمونهگیری خوشهای چندمرحله‌ای به‌عنوان نمونه انتخاب شدند و پرسشنامۀ محقق ساختۀ رویکرد سیستمی روی آنها اجرا شد. یافتهها: پس از گردآوری دادهها، ضریب پایایی آزمون با استفاده از آزمون آلفای کرونباخ، 981/0 محاسبه شد. تحلیل عاملی سؤالات رویکرد سیستمی بیانگر آن بود که بیش از 328/61 درصد واریانس موردنظر توسط عاملهای این پرسشنامه تبیین میشود. پس از یک‌بار چرخش عوامل از نوع واریماکس، همبستگی میان هر سؤال با هر عامل در بهترین حالت مشخص شد و بر اساس آن پنج عامل (نگرش راهبردی؛ مدیریت راهبردی؛ توجه به واقعیات، اهداف و محیط کار؛ توجه به مقتضیات، پیچیدگی و تکالیف؛ مدیریت دانش و اطلاعات) به‌عنوان مؤلفههای رویکرد سیستمی در برنامهریزی آموزشی، استخراج و نام‌گذاری گردید. بحث و نتیجهگیری: با توجه به خصوصیات روانسنجی مطلوب، می‌توان از این پرسشنامه برای سنجش میزان رویکرد سیستمی کارکنان شاغل در مراکز آموزشی همچون آموزش‌وپرورش و دانشگاهها استفاده کرد و زمینۀ اصلاح و بهبود برنامههای آموزشی را فراهم آورد و بهطورکلی، بهره‌وری نظامهای آموزشی را افزایش داد.
غلامرضا رجبی
دوره 4، شماره 14 ، دی 1392، ، صفحه 25-42
چکیده
زمینه: خانوادهگرایی یکی از مهمترین ارزشهای وابسته به هر فرهنگی که به الگویی از سازمان اجتماعی اشاره میکند و به عنوان بخشی از یک نگاه سنتی جامعه است که بر نگرشهای وفاداری، اعتماد و همکاری در بین گروه خانواده تاکید میکند. هدف: این پژوهش با هدف بررسی پایایی و روایی مقیاس خانوادهگرایی در دانشجویان دوره کارشناسی مراکز تربیت ...
بیشتر
زمینه: خانوادهگرایی یکی از مهمترین ارزشهای وابسته به هر فرهنگی که به الگویی از سازمان اجتماعی اشاره میکند و به عنوان بخشی از یک نگاه سنتی جامعه است که بر نگرشهای وفاداری، اعتماد و همکاری در بین گروه خانواده تاکید میکند. هدف: این پژوهش با هدف بررسی پایایی و روایی مقیاس خانوادهگرایی در دانشجویان دوره کارشناسی مراکز تربیت معلم اهواز انجام گرفت. روش: 332 دانشجو (156 مرد و 176 زن) از میان مراکز تربیت معلم شهر اهواز با روش تصادفی چند مرحلهای انتخاب شدند و مقیاس خانوادهگرایی و 16 ماده خرده مقیاس پیوستگی مقیاس ارزیابی پیوستگی و انطباقپذیری خانواده (2FACES-) را تکمیل نمودند. یافتهها: تحلیل عاملی به روش تحلیل مؤلفههای اصلی و چرخش متعامد (واریماکس) سه عامل (حمایت خانوادگی، افتخار و شرافت خانوادگی و مطیع خانواده بودن) را نشان داد. ضرایب آلفای کرونباخ کل مقیاس 73/0، برای عاملهای سهگانه از 55/0 تا 85/0 و ضریب روایی همزمان آن با مقیاس پیوستگی و انطباقپذیری خانواده 21/0 (001/0>p) محاسبه شد. به علاوه، تحلیل عاملی تأییدی مدل سه عاملی را با یک شاخص اصلاح مورد تأیید قرار داد. بحث و نتیجهگیری: در نهایت، مقیاس خانوادهگرایی را می‌توان به عنوان یک ابزار روا و پایا در اندازه‌گرایی ابعاد خانوادهگرایی در جامعهی دانشجویی استفاده کرد.
دوره 4، شماره 14 ، دی 1392، ، صفحه 43-64
چکیده
زمینه: یکی از جدیدترین رویکردهای شناختی-اجتماعی مطرح شده در حوزه انگیزش تحصیلی، نظریه ضمنی هوش (باورهای هوشی)است. هدف: هدف از پژوهش حاضر بررسی روایی و پایایی مقیاس 14 ماده ای نظریه ضمنی هوش (ITIS-14) (عبدالفتاح و ییتس، 2006) در جامعه دانشجویی ایرانی است. این ابزار جهت سنجش نظریه‌های افزایشی و ذاتی هوش به کار می‌رود. روش: نمونۀ مورد مطالعه در ...
بیشتر
زمینه: یکی از جدیدترین رویکردهای شناختی-اجتماعی مطرح شده در حوزه انگیزش تحصیلی، نظریه ضمنی هوش (باورهای هوشی)است. هدف: هدف از پژوهش حاضر بررسی روایی و پایایی مقیاس 14 ماده ای نظریه ضمنی هوش (ITIS-14) (عبدالفتاح و ییتس، 2006) در جامعه دانشجویی ایرانی است. این ابزار جهت سنجش نظریه‌های افزایشی و ذاتی هوش به کار می‌رود. روش: نمونۀ مورد مطالعه در این پژوهش 350 دانشجوی کارشناسی دو دانشگاه آزاد اسلامی مسجدسلیمان و اهواز بودند. تحلیل داده ها با استفاده از روشهای آماری تحلیل عامل تأییدی، تحلیل عامل اکتشافی، ضرایب آلفای کرونباخ و همبستگی پیرسون انجام گرفت. یافته ها: ضرایب آلفای کرونباخ برای خرده مقیاس نظریۀ افزایشی هوش 82/0 و برای خرده مقیاس نظریۀ ذاتی هوش 74/0 محاسبه شد. برای برآورد روایی ملاکی از مقیاس نظریه‌های ضمنی هوش دوپیرات و مارین (2005) استفاده شد که ضرایب همبستگی بین خرده مقیاسهای نظریۀ افزایشی و نظریۀ ذاتی هوش در دو ابزار محاسبه شد که در سطح 001/0 معنی دار بود. برای محاسبه روایی سازه مقیاس، از تحلیل عامل تأییدی و اکتشافی استفاده شد. نتایج تحلیل عامل تأییدی مؤید آن است که ساختار مقیاس برازش قابل قبولی با داده ها دارد و کلیه شاخصهای برازندگی نیز برازش مدل را تأیید می‌کنند. به علاوه، تحلیل عامل اکتشافی منجر به استخراج دو خرده مقیاس نظریۀ افزایشی و نظریۀ ذاتی هوش گردید. نتیجه گیری: با توجه به شاخصهای روانسنجی محاسبه شده، مقیاس مورد نظر میتواند برای ارزیابی نظریه‌های ضمنی هوش (باورهای هوشی) در جامعۀ دانشجویی مورد استفاده پژوهشگران قرار گیرد.
جعفر حسنی
دوره 4، شماره 14 ، دی 1392، ، صفحه 111-146
چکیده
زمینه: نظمجویی هیجان یکی از مؤلفههای اساسی فهم تحول هیجانی، سلامت روانشناختی و آسیب‌شناسی‌روانی است. هدف: هدف مطالعۀ حاضر تهیۀ نسخۀ فارسی پرسشنامۀ راهبردهای فرآیندی نظمجویی هیجان و بررسی اعتبار و روایی آن بود. روش: نسخۀ فارسی پرسشنامۀ راهبردهای فرآیندی نظمجویی هیجان با استفاده از تکنیک ترجمۀ مضاعف تدوین و روی 349 نفر ...
بیشتر
زمینه: نظمجویی هیجان یکی از مؤلفههای اساسی فهم تحول هیجانی، سلامت روانشناختی و آسیب‌شناسی‌روانی است. هدف: هدف مطالعۀ حاضر تهیۀ نسخۀ فارسی پرسشنامۀ راهبردهای فرآیندی نظمجویی هیجان و بررسی اعتبار و روایی آن بود. روش: نسخۀ فارسی پرسشنامۀ راهبردهای فرآیندی نظمجویی هیجان با استفاده از تکنیک ترجمۀ مضاعف تدوین و روی 349 نفر (124 نفر مرد و 225 نفر زن) از دانشجویان با دامنۀ سنی 18 تا 32 اجرا شد.اعتبار نسخۀ فارسی پرسشنامۀ راهبردهای فرایندی نظمجویی هیجان بر اساس روشهای همسانی درونی، همبستگیهای مجموعۀ ماده و بازآزمایی مورد بررسی قرار گرفت. علاوه بر این، به منظور بررسی روایی، از روشهای تحلیل عاملی، همبستگی بین خرده مقیاسها و روایی ملاکی استفاده شد. یافتهها: دامنۀ آلفای کرونباخ (57/0 تا 94/0) نشان داد که نسخۀ فارسی پرسشنامۀ راهبردهای فرایندی نظمجویی هیجان و خرده مقیاسهای آن از همسانی درونی مطلوبی برخوردار است. همچنین، نمرههای ماده و نمرههای کلی خرده مقیاسهای مطابق، همبستگی معناداری با یکدیگر داشتند (44/0 r= تا 72 /0r= ) و ارزش ضرایب بازآزمایی (56/0 تا 74/0) بیانگر ثبات مقیاس بود. تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی از الگوی 7 عاملی پرسشنامۀ راهبردهای فرآیندی نظمجویی هیجان حمایت کرد. درجۀ روابط درونی بین خرده مقیاسها نسبتاً بالا بود ( 31/0 تا 87/0). در نهایت، وجود الگوهای خاص ضرایب همبستگی بین خرده مقیاسهای نسخۀ فارسی پرسشنامۀ راهبردهای فرآیندی نظمجویی هیجان با عاطفۀ مثبت، عاطفۀ منفی و علایم افسردگی حاکی از روایی ملاکی خوب مقیاس بود. بحث و نتیجهگیری: نسخۀ فارسی پرسشنامۀ راهبردهای فرآیندی نظمجویی هیجان، خصوصیات روانسنجی رضایتبخشی در جامعۀ ایران دارد و در موقعیتهای مختلف بالینی و پژوهشی قابل استفاده است.
محمدعلی بشارت
دوره 4، شماره 14 ، دی 1392، ، صفحه 147-168
چکیده
زمینه: آماده‌سازی مقیاسی معتبر برای سنجش نیازهای بنیادین روانشناختی در جامعه ایرانی یکی از نیازهای پژوهشی محسوب میشود. هدف: هدف اصلی این پژوهش بررسی پایایی، روایی و تحلیل عاملی مقیاس ارضای نیازهای بنیادین روانشناختی در نمونه ای از دانشجویان ایرانی بود. روش: 574 دانشجو (273 پسر، 311 دختر) از دانشگاه های شهر تهران به صورت داوطلب در ...
بیشتر
زمینه: آماده‌سازی مقیاسی معتبر برای سنجش نیازهای بنیادین روانشناختی در جامعه ایرانی یکی از نیازهای پژوهشی محسوب میشود. هدف: هدف اصلی این پژوهش بررسی پایایی، روایی و تحلیل عاملی مقیاس ارضای نیازهای بنیادین روانشناختی در نمونه ای از دانشجویان ایرانی بود. روش: 574 دانشجو (273 پسر، 311 دختر) از دانشگاه های شهر تهران به صورت داوطلب در این پژوهش شرکت کردند. از آزمودنی‌ها خواسته شد مقیاس ارضای نیازهای بنیادین عمومی (BNSG-S؛ گنیه، 2003)، پرسشنامه تجدید نظر شده شخصیت آیسنک (EPQ-RS؛ آیسنک، آیسنک و بارت، 1985)، فهرست عواطف مثبت و منفی (PANAS؛ واتسون، کلارک و تلگن، 1988) و مقیاس سلامت روانی (MHI-28؛ بشارت، 1388) را تکمیل کنند. یافتهها: نتایج تحلیل عاملی اکتشافی، علاوه بر عامل کلی ارضای نیازهای بنیادین روانشناختی، سه عامل خود پیروی، شایستگی و تعلق (پیوستگی) را برای مقیاس ارضای نیازهای بنیادین روانشناختی تأیید کرد. روایی همگرا و تشخیصی (افتراقی) مقیاس ارضای نیازهای بنیادین عمومی از طریق محاسبه ضرایب همبستگی زیر مقیاسهای آن با ابعاد برونگرایی و نوروزگرایی شخصیت، عواطف مثبت و منفی، و شاخصهای سلامت روانی در مورد آزمودنی‌ها بررسی شد. نتایج ضرایب همبستگی پیرسون نشان داد که بین نمره آزمودنی‌ها در زیر مقیاسهای ارضای نیازهای بنیادین عمومی با شاخصهای برونگرایی، عاطفه مثبت و بهزیستی روانشناختی همبستگی مثبت معنادار و با شاخصهای نوروزگرایی، عاطفۀ منفی و درماندگی روانشناختی همبستگی منفی معنادار وجود دارد. این نتایج، روایی همگرا و تشخیصی مقیاس ارضای نیازهای بنیادین روانشناختی را تأیید می‌کنند. همسانی درونی مقیاس ارضای نیازهای بنیادین عمومی برحسب ضرایب آلفای کرونباخ محاسبه شد و با ضرایب همبستگی از 83/0 تا 91/0 مورد تأیید قرار گرفت. پایایی بازآزمایی مقیاس ارضای نیازهای بنیادین روانشناختی بر اساس نتایج دو بار اجرای آزمون محاسبه شد و با ضرایب همبستگی از 67/0 تا 77/0 برای زیرمقیاس‌های مختلف مورد تأیید قرار گرفت. بحث و نتیجهگیری: بر اساس نتایج این پژوهش، فرم فارسی مقیاس ارضای نیازهای بنیادین روانشناختی برای سنجش این سازه در نمونه‌های ایرانی از پایایی و روایی کافی برخوردار است.
