فریبرز درتاج؛ مسلم دانش پایه؛ فاطمه شکواری وسطی
چکیده
خرد، یکی از بالاترین فضایل است و در گستره وسیعی از حوزه فعالیت‌های اجتماعی، درنهایت باعث بهبود خود و جامعه می‌شود. هدف این پژوهش، مطالعه ویژگیهای روانسنجی مقیاس خرد سن‌دیگو (SD-WISE)(توماس و همکاران، 2019) است. به همین منظور نمونه‌ای شامل 350 نفر از دانشجویان دانشگاه علامه طباطبایی (223زن و132 مرد) با روش نمونه‌گیری تصادفی طبقه ای انتخاب ...
بیشتر
خرد، یکی از بالاترین فضایل است و در گستره وسیعی از حوزه فعالیت‌های اجتماعی، درنهایت باعث بهبود خود و جامعه می‌شود. هدف این پژوهش، مطالعه ویژگیهای روانسنجی مقیاس خرد سن‌دیگو (SD-WISE)(توماس و همکاران، 2019) است. به همین منظور نمونه‌ای شامل 350 نفر از دانشجویان دانشگاه علامه طباطبایی (223زن و132 مرد) با روش نمونه‌گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شد. این نمونه به سؤالات مقیاس SD-WISE که شامل شش مؤلفه؛ بینش، مدیریت هیجان، رفتار جامعه‌پسند، قاطعیت، مشاوره اجتماعی، و نسبی‌گرایی ارزش‌ها است پاسخ دادند. در بررسی ویژگیهای روانسنجی این مقیاس، از مشخصه‌های آماری، تحلیل سؤال، ضرایب پایایی، تحلیل عامل اکتشافی و تأییدی استفاده شد. پایایی پرسشنامه بر اساس آلفای کرونباخ برابر با 81/0 محاسبه شد. میزان همبستگی میان این مقیاس با مقیاس خرد سه بعدی آردلت 56/0 به دست آمد که نشان‌گر روایی ملاکی پرسشنامه بود. نتایج نشان داد پس از چندین بار اجرای تحلیل عاملی و استخراج راه‌حل‌های گوناگون، تعداد 5 عامل با روش واریماکس استخراج شد. درصد پوشش واریانس مشترک بین متغیرها برای این شش عامل بر روی‌هم، 236/54 درصد کل واریانس متغیرها را تبیین می‌کند. همچنین به‌منظور تأیید عامل‌های استخراج‌شده، مدل تحلیل عامل تأییدی اجرا شد. برای این منظور دو مدل ساختار عاملی نسخه اصلی و ساختار عاملی استخراج‌شده از طریق مدل اندازه‌گیری لیزرل، مقایسه و بررسی شد. شاخصهای برازش نشان داد که مدل پنج عاملی استخراج‌شده نسبت به مدل اصلی از برازش مطلوبی با دادهها برخوردار است.
مهرنوش فرهنگ رنجبر؛ فریبرز درتاج؛ اسماعیل سعدی پور؛ علی دلاور
چکیده
هدف از انجام پژوهش حاضر طراحی برنامه آموزش مفاهیم ریاضی مبتنی بر رایانه به منظور بهبود ادراک دیداری فضایی دانشآموزان دارای اختلال ریاضی و مقایسه اثربخشی آن با روش آموزش سنتی بوده است. روش پژوهش حاضر نیمه آزمایشی و با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل بوده است. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه دانشآموزان پسر مشغول به ...
بیشتر
هدف از انجام پژوهش حاضر طراحی برنامه آموزش مفاهیم ریاضی مبتنی بر رایانه به منظور بهبود ادراک دیداری فضایی دانشآموزان دارای اختلال ریاضی و مقایسه اثربخشی آن با روش آموزش سنتی بوده است. روش پژوهش حاضر نیمه آزمایشی و با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل بوده است. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه دانشآموزان پسر مشغول به تحصیل در دبستان‌های دولتی دوره اول ابتدایی منطقه پانزده شهر تهران در سال تحصیلی 96-1395 بوده است. حجم نمونه این پژوهش شامل 45 نفر است که به روش نمونه گیری هدفمند انجام گرفت که در این میان 15 دانش آموز در گروه آزمایش برنامه آموزشی رایانه ای،15 دانش آموز در گروه آزمایش به روش سنتی و 15 دانش آموز در گروه کنترل جای گرفتند. به منظور تجزیه و تحلیل داده‌های این پژوهش از آزمون کولموگروف – اسمیرنف و شاپیروویلک، تی مستقل و کواریانس استفاده شده است. ابزار پژوهش شامل آزمون ادراک دیداری فضایی فراستیگ با سطح پایایی 69/0 و برنامه آموزشی رایانه ای با سطح پایایی 71/0 بوده است. مقایسه میانگین‌های تعدیل شده نمرات ادراک دیداری- فضایی گروه آزمایش با کنترل اختلاف نمره 93/22 نمره ای را نشان می‌دهد که در سطح 001/0 معنی دار می باشد. با جمع بندی این نتایج می توان بیان نمود که آموزش از طریق برنامه آموزشی مفاهیم ریاضی مبتنی بر رایانه بر بهبود ادراک دیداری - فضایی دانشآموزان موثر بوده است. مقایسه میانگین‌های تعدیل شده نمرات ادراک دیداری- فضایی گروه‌های سنتی با برنامه آموزشی اختلاف نمره 130/11 نمره ای را نشان می‌دهد که در سطح 001/0 معنی دار می باشد. این تفاوت‌ها به شکلی است که همواره میانگین گروه برنامه آموزشی رایانه ای بیشتر از گروه سنتی است.
مریم ولی زاده؛ فریبرز درتاج؛ علی دلاور؛ کبری حاجی علیزاده
چکیده
شفقت و ذهن آگاهی به عنوان مبنایی برای ارزشیابی روان شناختی ، جهت ارزیابی و فعالسازی متغیر مورد نظر، با توجه به اینکه در پیشینه تحقیقات بر آن شدیم تا تاثیر بسته آموزشی برفعالسازی مولفه مورد نظر را به عنوان آموزشی موثر، با تمرکز زدایی از مولفه های منفی تعیین نماییم. بدین منظور 297 نفر از همه زنان تحت حمایت یک خیریه در شهرستان رودبار بر ...
بیشتر
شفقت و ذهن آگاهی به عنوان مبنایی برای ارزشیابی روان شناختی ، جهت ارزیابی و فعالسازی متغیر مورد نظر، با توجه به اینکه در پیشینه تحقیقات بر آن شدیم تا تاثیر بسته آموزشی برفعالسازی مولفه مورد نظر را به عنوان آموزشی موثر، با تمرکز زدایی از مولفه های منفی تعیین نماییم. بدین منظور 297 نفر از همه زنان تحت حمایت یک خیریه در شهرستان رودبار بر اساس جدول مورگان در سال (۱۳۹۶) را که دارای تشخیص افسردگی بر اساس کسب نمره حداقل۱۲ در تست افسردگی بک، بودند را تعیین کرده، که با روش نمونه گیری تصادفی هدفمندانتخاب شده بودند . ودر یک گروه مداخله۱۵(نفره) و یک گروه کنترل۱۵( نفره)جایگرین شدند. روش پژوهش حاضر از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون – پس آزمون همراه با گروه کنترل بود. ابزار مورد استفاده پرسشنامه خود کار آمدی شرر(شرر. مادوکس. مرکاندانته. پرنتیس.۱۹۸۲)، بود. برای تحلیل داده ها از آزمون تحلیل واریانس چند متغیری (MANOVA) استفاده شد. نتایج نشان دهنده تاثیر معنا دار این بسته آموزشی بر افزایش خود کار آمدی در زنان افسرده سرپرست خانوار بود. فرضیه های پژوهش در سطح معنا داری (0/001>p) تایید شدند.
محمد آزاد عبداله پور؛ فریبرز درتاج
چکیده
پژوهش حاضر با هدف تحلیل روانسنجی نسخة کوتاه پرسشنامه هیجانات پیشرفت (AEQ-SV) در گروهی از دانشجویان انجام شد. در مطالعه حاضر 317دانشجوی کارشناسی (141 پسر و 176 دختر) به نسخة کوتاه پرسشنامة هیجانات پیشرفت، نسخة تجدید نظر شدة پرسشنامه ارزیابی استرس (رویلی، رویسیچ، جاریکا و واگن، 2005)، نسخة تجدید نظر شدة پرسشنامه هدف پیشرفت ( الیوت و مورایاما، ...
بیشتر
پژوهش حاضر با هدف تحلیل روانسنجی نسخة کوتاه پرسشنامه هیجانات پیشرفت (AEQ-SV) در گروهی از دانشجویان انجام شد. در مطالعه حاضر 317دانشجوی کارشناسی (141 پسر و 176 دختر) به نسخة کوتاه پرسشنامة هیجانات پیشرفت، نسخة تجدید نظر شدة پرسشنامه ارزیابی استرس (رویلی، رویسیچ، جاریکا و واگن، 2005)، نسخة تجدید نظر شدة پرسشنامه هدف پیشرفت ( الیوت و مورایاما، 2008) پاسخ دادند. به منظور توسعة نسخة کوتاه پرسشنامة هیجانات پیشرفت با انتخاب یک رویکرد جزئی‌نگر از دو روش تحلیل آماری مبتنی بر گویه ها مانند دستور «آلفا پس از حذف ماده» و «همبستگی هر گویه با نمرة کلی مقیاس» استفاده شد. سپس به منظور تعیین روایی عاملی AEQ-SV از روش آماری تحلیل عاملی تأییدی و در نهایت به منظور آزمون روایی سازة AEQ-SV، ضرایب هبستگی بین مقیاس‌های هیجانات پیشرفت با فرایندهای ارزیابی شناختی و جهت‌گیری‌های هدف پیشرفت، گزارش شد. نتایج تحلیل عاملی تاییدی AEQ-SV همسو با نسخة جامع AEQ با تاکید مجدد بر تفکیک مقیاس‌های هیجانات مثبت (لذت، امید، غرور، آرمیدگی) و منفی (خشم، اضطراب، شرم، نامیدی و خستگی) برای اندازه‌گیری تجارب هیجانی مختلف در انواع موقعیت‌های تحصیلی مانند کلاس درس، یادگیری و امتحان به طور تجربی، از روایی درونی AEQ-SV حمایت کرد. همچنین الگوی پرکندگی مشترک بین هیجانات پیشرفت در موقعیت‌های تحصیلی مختلف با ارزیابی‌های مبتنی بر تهدید و چالش محور و با جهت گیری های هدف پیشرفت فراگیران، شواهد مضاعفی را در دفاع از روایی سازة AEQ-SV فراهم آورد. ضرایب همسانی درونی مقیاس‌های چندگانه در موقعیت‌های تحصیلی مختلف بین 74/0 تا 87/0 به دست آمد.
محمد آزاد عبداله پور؛ فریبرز درتاج؛ حسن احدی
چکیده
پژوهش حاضر با هدف آزمون ویژگیهای روانسنجی سیاهة فرسودگی تحصیلی (SBI؛ سالملا ـ آرو، کیورا، لسکینن و نورمی، 2009) در بین گروهی از دانشجویان دختر و پسر ایرانی انجام شد. در مطالعه همبستگی حاضر 322 دانشجوی کارشناسی (166 پسر و 156 دختر) به SBI و سیاهة مشغولیت تحصیلی (SEI، سالملاـ آرو و آپادایا، 2012) پاسخ دادند. به منظور تعیین روایی عاملی SBI از روش آماری ...
بیشتر
پژوهش حاضر با هدف آزمون ویژگیهای روانسنجی سیاهة فرسودگی تحصیلی (SBI؛ سالملا ـ آرو، کیورا، لسکینن و نورمی، 2009) در بین گروهی از دانشجویان دختر و پسر ایرانی انجام شد. در مطالعه همبستگی حاضر 322 دانشجوی کارشناسی (166 پسر و 156 دختر) به SBI و سیاهة مشغولیت تحصیلی (SEI، سالملاـ آرو و آپادایا، 2012) پاسخ دادند. به منظور تعیین روایی عاملی SBI از روش آماری تحلیل عامل تأییدی و به منظور بررسی همسانی درونی SBI از ضرایب آلفای کرونباخ استفاده شد. همچنین، به منظور مطالعه روایی سازة SBI، ضریب همبستگی بین نمرة کلی و مقیاس‌های SBI با نمرة کلی مشغولیت تحصیلی دانشجویان گزارش شد. نتایج تحلیل عامل تأییدی بر پایه نرمافزار AMOS نشان داد که SBI از سه عامل خستگی از دانشگاه، بدگمانی نسبت به دانشگاه و عدم کفایت فردی تشکیل شده است. مقادیر ضرایب همسانی درونی SBI برای عوامل خستگی، بدگمانی و عدم کفایت فردی و نمرة کلی فرسودگی تحصیلی به ترتیب برابر با 91/0، 85/0، 84/0 و 89/0 به دست آمد. در مجموع، نتایج مطالعة حاضر نشان داد که SBI برای سنجش مفهوم فرسودگی تحصیلی در دانشجویان ایرانی ابزاری روا و پایا است. کلیدواژهها: روایی عاملی، تحلیل عاملی تاییدی، سیاهة فرسودگی تحصیلی، روایی سازه.
ندا افشاریان؛ فریبرز درتاج
چکیده
هدف: پژوهش حاضر با هدف آزمون روایی عاملی پرسشنامۀ راهبردهای انگیزشی برای یادگیری (MSLQ) در گروهی از دانشآموزان ایرانی انجام شد. روش: جامعۀ آماری، همۀ دانشآموزان مقطع سوم دبیرستان شهر تهران در رشتۀ علوم انسانی بودند. 337 دانش‌آموز (172 پسر و 165 دختر) پس از انتخاب به روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چند مرحله‌ای، به پرسشنامۀ راهبردهای انگیزشی ...
بیشتر
هدف: پژوهش حاضر با هدف آزمون روایی عاملی پرسشنامۀ راهبردهای انگیزشی برای یادگیری (MSLQ) در گروهی از دانشآموزان ایرانی انجام شد. روش: جامعۀ آماری، همۀ دانشآموزان مقطع سوم دبیرستان شهر تهران در رشتۀ علوم انسانی بودند. 337 دانش‌آموز (172 پسر و 165 دختر) پس از انتخاب به روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چند مرحله‌ای، به پرسشنامۀ راهبردهای انگیزشی برای یادگیری پاسخ دادند. به منظور تعیین روایی عاملی از روش آماری تحلیل عاملی تأییدی و به منظور بررسی همسانی درونی از ضرایب آلفای کرونباخ استفاده شد. یافتهها: نتایج تحلیل عاملی تأییدی نشان داد که ساختار عاملی پرسشنامه، برای اندازه‌گیری جهت‌گیری انگیزش درونی، جهت‌گیری انگیزش بیرونی، ارزش تکلیف، کنترل نکات برجسته یادگیری، احساس خودکارآمدی برای یادگیری و عملکرد، اضطراب آزمون، مرور ذهنی، بسط‌دهی، سازماندهی، تفکر انتقادی، خودنظم‌دهی فراشناختی، زمان و محیط مطالعه، تلاش برای نظم‌دهی، جستجوی یادگیری و کمک‌طلبی، به طور تجربی از روایی درونی آن حمایت کرد. علاوه بر این، ضرایب همسانی درونی زیرمقیاس‌های پرسشنامه بین 78/0 تا 91/0 به دست آمد. نتیجهگیری: در مجموع، نتایج مطالعۀ حاضر، علاوه بر ارائۀ شواهدی در دفاع از نظریۀ یادگیری خودتنظیمی، نشان داد که پرسشنامۀ MSLQ، ویژگیهای روانسنجی مناسب دارد و برای سنجش سازۀ راهبردهای شناختی و فراشناختی در گروه نمونۀ دانشآموزان ایرانی، می‌تواند به عنوان ابزاری تشخیصی و پژوهشی مورد استفاده قرار گیرد.
کاظم نعمت الله زاده ماهانی؛ احمد برجعلی؛ فریبرز درتاج
چکیده
این پژوهش با هدف بررسی مدلی درباره ی تن انگاره وتعیین روابط ساختاری عوامل جسمی و عوامل شناختی ـ رفتاری دخیل در تن انگاره دانشجویان مونثایرانی انجام شد. به این منظورنمونه ای به حجم 497 نفراز دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد زرند به طورتصادفی انتخاب شدند و پس از اندازه گیری قد، وزن و شاخص توده بدنی با استفاده ازمقیاس حالت تن انگاره، ...
بیشتر
این پژوهش با هدف بررسی مدلی درباره ی تن انگاره وتعیین روابط ساختاری عوامل جسمی و عوامل شناختی ـ رفتاری دخیل در تن انگاره دانشجویان مونثایرانی انجام شد. به این منظورنمونه ای به حجم 497 نفراز دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد زرند به طورتصادفی انتخاب شدند و پس از اندازه گیری قد، وزن و شاخص توده بدنی با استفاده ازمقیاس حالت تن انگاره، مقیاس عزت نفس آزمون خویشتن پنداره ی مارش، پرسشنامه ی طرحواره ی ظاهر تجدید نظر شده، آزمون باورهای شخصی مربوط به ظاهر و پرسشنامه وارسی بدن مورد ارزیابی قرار گرفتند. ارزشیابی مدل با معادله ساختاری مدل سازی با استفاده از روش حداکثر احتمال برآورد دربرنامه نرم افزاری آموس ومحاسبه ی شاخصهای تناسب مدل حاکی از نیکویی برازش مدل پیشنهادی بود. اثرات مستقیم و غیر مستقیم سازه ی عوامل جسمی و سازه ی عوامل شناختی ـ رفتاری به ترتیب با 0.417 و0.33 دراین مدل، 53٪ از تغییرپذیری تن انگاره دانشجویان مورد مطالعه را تبیین می کند. این یافته ها ضمن همخوانی با نتایج پژوهش‌های مربوط به عوامل تاثیر گذار برتن انگاره و برخی از مدل‌های آن، به شناخت بهتر ساختار پیچیده ی زیستی و روانشناختی تن انگاره کمک می کنند.
خلیل موفق؛ علی دلاور؛ عبداله شفیع آبادی؛ فریبرز درتاج
چکیده
هدف مقاله حاضر تدوین یک مدل ساختاری-آموزشی به منظور بهینه کردن جذب در نظام بانکداری کشور بود. روش: پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی/توسعه ای و از نظر شیوه گردآوری اطلاعات تحقیق توصیفی از نوع همبستگی است. به منظور تحقق این هدف از روش تحقیق همبستگی استفاده شد. جامعه آماری این تحقیق شامل کلیه افراد دارای پست مدیریتی در صنعت بانکداری جمهوری ...
بیشتر
هدف مقاله حاضر تدوین یک مدل ساختاری-آموزشی به منظور بهینه کردن جذب در نظام بانکداری کشور بود. روش: پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی/توسعه ای و از نظر شیوه گردآوری اطلاعات تحقیق توصیفی از نوع همبستگی است. به منظور تحقق این هدف از روش تحقیق همبستگی استفاده شد. جامعه آماری این تحقیق شامل کلیه افراد دارای پست مدیریتی در صنعت بانکداری جمهوری اسلامی ایران و تعداد کل این افراد 1489 نفر بود که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ای خوشه ای تعداد 305 مدیر از بانک های دولتی، بانک ملی، از بین بانک های تبدیل وضعیتی از دولتی به خصوصی، بانک های ملت و تجارت و از بین بانک-های خصوصی، بانک پاسارگاد مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گرفت. برای گردآوری داده ها از سه پرسشنامه فرهنگ سازمانی کامرون و کویین (1999)، استراتژی سازمانی کونانت و همکاران (1990)، مدل جذب بامبرگر و مشولم (2000) و پرسشنامه محقق ساخته شایستگی استفاده شد.یافته: بررسی های حاصل از این مطالعه نشان داد که سه نوع استراتژی تدافعی، تحلیل گر و آینده نگر و سه نوع فرهنگ کنشی، سازنده و تهاجمی بر شایستگی اثر مستقیم معنادار دارد. هم چنین متغیر شایستگی بر سه نوع مدل جذب اثر مستقیم معنادار دارد. علاوه بر این شایستگی دارای اثر واسطه ای بین استراتژی تدافعی و مدل های جذب ترکیبی و خرید، بین استراتژی تحلیل گر و مدل های جذب ترکیبی و خرید، بین استراتژی آینده نگر و مدل های جذب ترکیبی و خرید، بین فرهنگ سازنده و مدل های جذب ترکیبی و خرید است. به ترتیب 38 درصد، 25 درصد، 26 درصد و 37 درصد واریانس متغیرهای شایستگی، مدل جذب ساخت، مدل جذب ترکیبی و مدل جذب خرید توسط متغیرهای ارائه شده در مدل تبیین می شود. نتیجه: نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد که سه نوع استراتژی تدافعی، تحلیل گر وآینده نگر و سه نوع فرهنگ کنشی، سازنده و تهاجمی بر شایستگی اثر مستقیم معناداری دارد. لذا بر اساس الگوی شایستگی در این تحقیق و به منظور دستیابی به اهداف پژوهش، تدوین یک بسته آموزشی متناسب با یافته های تحقیق پیشنهاد می گردد.
محمدرضا محمدی سلیمانی؛ علی دلاور؛ فریبرز درتاج؛ بهرام صالح صدق پور؛ شهرزاد سنجری
چکیده
زمینه: روانشناسان صنعتی/ سازمانی به این نکته پی برده اند که موفقیت و شکست یک سازمان به طور گسترده به کیفیت رهبران آن وابسته است. روانشناسان نتیجه گیری نمودند که اثربخشی رهبری ممکن است نه فقط به ویژگی های فردی رهبران بلکه به نیازها و ویژگیهای آنها در ارتباط باشد. هدف: هدف از اجرای این تحقیق ارائه مدلی برای انتخاب مدیران بخش صنعت سازمانهای ...
بیشتر
زمینه: روانشناسان صنعتی/ سازمانی به این نکته پی برده اند که موفقیت و شکست یک سازمان به طور گسترده به کیفیت رهبران آن وابسته است. روانشناسان نتیجه گیری نمودند که اثربخشی رهبری ممکن است نه فقط به ویژگی های فردی رهبران بلکه به نیازها و ویژگیهای آنها در ارتباط باشد. هدف: هدف از اجرای این تحقیق ارائه مدلی برای انتخاب مدیران بخش صنعت سازمانهای صنعت، معدن و تجارت با استفاده از ای اچ پی فازی می باشد. روش: تعداد 36 نفر از روسای سازمانهای صنعت، معدن و تجارت کشور میزان اهمیت هر کدام از شاخص ها را نسبت به شاخصهای دیگر در یک پرسشنامه طراحی شده بر اساس مقیاس زوجی تعیین نموده اند و سپس اطلاعات از طریق نرم افزار متلب مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: بر اساس یافته ها "مهارتهای ارتباطی" مهم ترین ویژگی مدیران می باشد،"قابلیت انجام کار تیمی" مهم ترین ظرفیت و قابلیت مدیران می باشد، " توانایی متقاعدکردن دیگران " مهم ترین مهارت ارتباطی مدیران می باشد، "برنامه ریزی" مهم ترین مهارت تصمیم گیری مدیران می باشد، "ریسک پذیری" مهم ترین مهارت مدیریتی مدیران می باشد و "کارآیی حرفه ای" مهم ترین مهارتهای حرفه ای و فردی مدیران می باشد. بحث و نتیجه گیری: با توجه به نتایج بیان شده می‌توان دریافت که سازمانها می‌تواند جهت انتخاب مدیران خود از نتایج این تحقیق استفاده نمایند.
محمد حسین ضرغامی؛ علی دلاور؛ محمدرضا فلسفی نژاد؛ فریبرز درتاج؛ اکرم خوش سخن
دوره 4، شماره 16 ، تیر 1393، ، صفحه 1-29
چکیده
زمینه: روش تحلیل شبکه در حوزۀ روان‌شناسی به این دلیل که بنیان آن مبتنی بر تئوری و مفروضات هستی شناختی و روش‌شناختی خاصی است، می‌تواند به‌عنوان پارادایمی مستقل تلقی شود که بر اساس آن تکنیک‌ها و فنون ویژه‌ای برای جمعآوری، تحلیل دادهها و برازش مدل‌های نظری پیشنهاد می‌دهد. این روش در مطالعۀ سازههای روان‌شناسی که ماهیت شبکه‌ای ...
بیشتر
زمینه: روش تحلیل شبکه در حوزۀ روان‌شناسی به این دلیل که بنیان آن مبتنی بر تئوری و مفروضات هستی شناختی و روش‌شناختی خاصی است، می‌تواند به‌عنوان پارادایمی مستقل تلقی شود که بر اساس آن تکنیک‌ها و فنون ویژه‌ای برای جمعآوری، تحلیل دادهها و برازش مدل‌های نظری پیشنهاد می‌دهد. این روش در مطالعۀ سازههای روان‌شناسی که ماهیت شبکه‌ای دارند، قابلاستفاده است. هدف: این پژوهش، به‌منظور آزمون کاربرد تحلیل داده‌های شبکه‌ای در بررسی ارتباط نشانگان اختلالات افسردگی اساسی و اضطراب تعمیمیافته صورت گرفته است. روش: در این پژوهش از داده‌های پیمایش همبودی ملی آمریکا استفادهشده است. نتایج: تحلیل شبکه‌ای این دادهها نشان می‌دهد، که نمیتوان این دو اختلال را متمایز از یکدیگر دانست، بلکه باید در مطالعه، تشخیص و درمان آنها به ارتباط بین نشانگانشان توجه نمود. علاوه بر این، تحلیل شبکه به درمانگر این امکان را می‌دهد تا بتواند تفاوتهای فردی را به حوزۀ درمان بالینی اختلالات افسردگی اساسی و اضطراب تعمیمیافته، وارد نماید.
هادی جعفری نژاد؛ فریبرز در تاج
چکیده
این پژوهش به منظور تعیین رابطه رویکردهای یادگیری و ویژگی های شخصیتی با ترجیحات دانشجویان برای روش مختلف سنجش انجام گرفته است. روش: تحقیق حاضر توصیفی – پیمایشی و از نوع همبستگی بوده است. با روش نمونه گیری خوشه ای تعداد 410 نفر به عنوان نمونه تحقیق انتخاب شدند. در این پژوهش از پرسشنامه پنج عاملی شخصیت نئو، پرسشنامه روش ها و مهارت های ...
بیشتر
این پژوهش به منظور تعیین رابطه رویکردهای یادگیری و ویژگی های شخصیتی با ترجیحات دانشجویان برای روش مختلف سنجش انجام گرفته است. روش: تحقیق حاضر توصیفی – پیمایشی و از نوع همبستگی بوده است. با روش نمونه گیری خوشه ای تعداد 410 نفر به عنوان نمونه تحقیق انتخاب شدند. در این پژوهش از پرسشنامه پنج عاملی شخصیت نئو، پرسشنامه روش ها و مهارت های مطالعه و پرسشنامه روش های سنجش استفاده شد. یافته ها: تحلیل داده ها با ضریب همبستگی نشان داد که بین پنج ویژگی شخصیتی و دو رویکرد یادگیری با روش های سنجش رابطه وجود دارد همچنین نتایج رگرسیون چند متغیره حاکی از آن بود که دانشجویان با ویژگی شخصیتی گشودگی پایین روش چند گزینه ای را ترجیح می دهند. در مورد روش سنجش مستمر، رگرسیون ها معتبر نبودند. دانشجویان با رویکرد یادگیری عمقی و ویژگی شخصیتی گشودگی پایین، روش سنجش کار گروهی را ترجیح دادند. بحث و نتیجه گیری: دانشجویانی که دارای ویژگی های شخصیتی گشودگی و وظیفه شناسی اند و از رویکرد یادگیری عمقی استفاده می کنند بیشتر آزمون های تشریحی، شفاهی، کار عملی و گروهی را به عنوان روش سنجش انتخاب می کنند.
مهرانه سلطانی نژاد؛ فریبرز در تاج
دوره 3، شماره 12 ، تیر 1392، ، صفحه 199-222
چکیده
زمینه: اضطراب امتحان به عنوان عامل مهمی است که می‌تواند عملکرد در آزمون را مختل و منجر به افت تحصیلی شود. هدف: مطالعه حاضر فراتحلیلی بر مطالعات انجام شده در زمینه روشهای درمانی به کار رفته در کاهش اضطراب امتحان بود. روش: بدین منظور از فراتحلیل به عنوان یک تکنیک آماری جهت جمعآوری، ترکیب و خلاصه نمودن پژوهش‌های انجام شده در زمینه ...
بیشتر
زمینه: اضطراب امتحان به عنوان عامل مهمی است که می‌تواند عملکرد در آزمون را مختل و منجر به افت تحصیلی شود. هدف: مطالعه حاضر فراتحلیلی بر مطالعات انجام شده در زمینه روشهای درمانی به کار رفته در کاهش اضطراب امتحان بود. روش: بدین منظور از فراتحلیل به عنوان یک تکنیک آماری جهت جمعآوری، ترکیب و خلاصه نمودن پژوهش‌های انجام شده در زمینه مورد نظر استفاده گردید که 45 مطالعه مناسب جمعآوری شد. پس از ورود اطلاعات به نرم افزارCMA2 و تحلیل حساسیت یک مطالعه که نسبت به سایر مطالعات پرت بود از جمع مطالعات حذف و در نهایت 44 مطالعه تحلیل شد. یافتهها: اندازه اثر در مدل تصادفی برای کل روشهای درمانی 0.68 برای روشهای رفتاری 0.84، روشهای شناختی 0.75، روشهای شناختی-رفتاری 0.43، آموزش مهارت‌ها 0.49 و ترکیب شناختی-رفتاری و آموزش مهارت 0.58 به دست آمد که با توجه به معیار کوهن تنها اندازه اثر روش رفتاری زیاد گزارش می‌شود، اندازه اثر دو روش شناختی و ترکیب شناختی- رفتاری با آموزش مهارت بالاتر از متوسط است و دو روش شناختی- رفتاری و آموزش مهارت اندازه اثر پایین‌تر از متوسط را کسب کرده‌اند. با توجه به معنیداری آماره Q متغیرهای جنس، جامعۀ آماری، ابزار پژوهش، روش نمونه‌گیری، روش تحقیق، تعداد جلسات درمان و مقطع تحصیلی افراد نمونه به عنوان متغیرهای تعدیل گر وارد تحلیل شدند. در مدل اثرات تصادفی نقش میانجیگری متغیرهای جنس، جامعۀ آماری، ابزار پژوهش، روش نمونه‌گیری و تعداد جلسات درمان در سطح 0.01 معنیدار شد. بحث و نتیجهگیری: نتایج حاصل از مطالعه نشان می‌دهد که از بین روشهای درمانی مورد استفاده در کاهش اضطراب امتحان موفقیت روش رفتاری و سپس شناختی بیش از روشهای دیگر بوده است و درمانگران باید به این روشها توجه بیشتری داشته باشند. همچنین پژوهشگران در پژوهش‌های آینده خود متوجه نقش تعدیل کننده های ذکر شده در بالا باشند.
بهنام کریمی؛ محمدرضا فلسفی نژاد؛ فریبرز درتاج
دوره 2، شماره 6 ، دی 1390، ، صفحه 1-23
چکیده
سهولت نمرهگذاری، اجرا و عینیت آزمونهای چندگزینهای سبب شده که به عنوان ابزار اصلی در سنجشهای وسیع مورد استفاده قرار گیرد. انتقادهای زیادی نسبت به سؤالات چندگزینهای مطرح شده است. نظیر پوشش ندادن به تمامی اهداف تربیتی (سطوح پایین شناختی را میسنجند) و استفاده از عامل حدس و گمان در پاسخ به سؤالها. در این میان عدهای ...
بیشتر
سهولت نمرهگذاری، اجرا و عینیت آزمونهای چندگزینهای سبب شده که به عنوان ابزار اصلی در سنجشهای وسیع مورد استفاده قرار گیرد. انتقادهای زیادی نسبت به سؤالات چندگزینهای مطرح شده است. نظیر پوشش ندادن به تمامی اهداف تربیتی (سطوح پایین شناختی را میسنجند) و استفاده از عامل حدس و گمان در پاسخ به سؤالها. در این میان عدهای نیز افزایش تعداد گزینههای سؤال را راهی برای مقابله با این مشکلات دانستهاند. هدف: هدف از پژوهش حاضر بررسی تأثیر تعداد گزینهها بر ویژگیهای روانسنجی آزمونها و سؤالات و همچنین توانایی برآورد شده آزمودنیها در نظریه کلاسیک و پرسش پاسخ بود. روش: جامعه آماری شامل کلیه دانشآموزان سال سوم دبیرستانهای شهر شیراز بود که 608 نفر از آنان به شیوه تصادفی به عنوان گروه نمونه انتخاب شدند. برای جمعآوری اطلاعات از دو آزمون پیشرفت تحصیلی زبان و حسابان که به همین منظور تهیه و تنظیم شده بودند استفاده شد. یافتهها: تجزیه و تحلیل دادهها نشان داد که تعداد گزینهها بر پارامترهای سؤال اثر ندارد و تأثیر تعداد گزینهها بر ویژگیهای روانسنجی برآورد شده آزمودنیها، در آزمونهای مختلف یکسان است. همچنین بین پارامترهای برآورد شده در نظریه کلاسیک و پرسش پاسخ تفاوت وجود داشت. نتیجهگیری: بعد از بررسی مفروضههای نظریه پرسش و پاسخ مشخص شد که دادهها با مدل دو پارامتری برازش بهتری دارند، و تفاوتی بین تعداد گزینهها و برازش با مدل مشاهده نشد. همچنین بین توانایی برآورد شده و تعداد گزینهها تفاوت مشاهده شد.
علی دلاور؛ راعد پرواز؛ فریبرز درتاج
دوره 2، شماره 5 ، مهر 1390، ، صفحه 1-29
چکیده
هدف از این پژوهش ساخت و هنجاریابی مقیاس خشم چندبعدی (خشم انگیختگی، نگرش خصمانه، خشم بیرونی، خشم درونی و موقعیت‌های خشمانگیز) در بین دانشآموزان دبیرستانهای شهرستان گیلانغرب در سال تحصیلی 87-86 است. برای این منظور، ابتدا مبانی نظری پژوهش‌های پیشین، مطالعه شد سپس براساس حیطههای سازۀ مذکور که از مطالعه منابع به دست آمده بود، ...
بیشتر
هدف از این پژوهش ساخت و هنجاریابی مقیاس خشم چندبعدی (خشم انگیختگی، نگرش خصمانه، خشم بیرونی، خشم درونی و موقعیت‌های خشمانگیز) در بین دانشآموزان دبیرستانهای شهرستان گیلانغرب در سال تحصیلی 87-86 است. برای این منظور، ابتدا مبانی نظری پژوهش‌های پیشین، مطالعه شد سپس براساس حیطههای سازۀ مذکور که از مطالعه منابع به دست آمده بود، برای طراحی پرسشنامه اقدام شد. پس از بررسی روایی صوری و محتوایی سؤالات ساخته شده در ارتباط با هر کدام از خرده آزمونها و حذف سؤالات نامناسب از آن، در مجموع 29 سؤال برای اجرای نهایی بر روی گروهی متشکل از 400 نفر از دانش آموزان (212 مرد و 188 زن) که با روش نمونه گیری تصادفی طبقهای نسبی انتخاب شده بودند اجرا شد. پس از اجرا سؤالات قبل از استفاده در تحلیل عاملی با شرط همبستگی کمتر از 3/0 با نمره کل غربال شد که 11 سؤال در این مرحله حذف شد، سپس تحلیل عاملی سؤالات انجام گرفت که در این مرحله نیز تعداد 10 سؤال به دلیل اینکه چهار تا از عاملها سه سؤال و کمتر داشتند حذف شدند. که 29 سؤال برای تحلیل نهایی باقی ماند. سپس با توجه به معنی دار بودن آزمون کرویت بارتلت(000/0) و مقدار KMO برابر88/0، تحلیل عاملی با روش PC انجام شد. نتیجة تحلیل عاملی به روش چرخش واریمکس 5 عامل با 37/48 تبیین واریانس ،همسویی با مبانی نظری سازة مورد بررسی را نشان داد. پایایی پرسشنامه از طریق آلفای کرانباخ 87/0 و از طریق روش آزمون ـ آزمون مجدد 81/0 و نتایج همبستگی بین اجرای اول و دوم در پنج عامل به ترتیب 83/0، 86/0، 77/0، 81/0 و 79/0 به دست آمد. از روش تنصیف به منظور حصول اطمینان بیشتر نسبت به پایایی مقیاش ساخته شده استفاده شد. ضرایب پایایی برای هر دو نیمه به ترتیب برابر 85/0 (نیمه اول) و 82/0 (نیمه دوم) بوده است. 77/0 پایایی کل آزمون مورد نظر است. پس از تجزیه و تحلیل دادهها، تعیین هنجار، نقطه برش و شدت اختلال محاسبه گردید. نقطه برش برای این آزمون با توجه به میانگین و انحراف استاندارد 01/88 بدست آمد. با توجه به این نقطۀ برش درصد شیوع اختلال 2/7 درصد در کل نمونه و به تفکیک جنسیت 8/3 برای مردان و2/11 برای زنان به دست آمد.
علی محمد رضایی؛ علی دللاور؛ حسن احدیث؛ فریبرز درتاج
دوره 1، شماره 1 ، مهر 1389، ، صفحه 1-25
چکیده
تحقیق حاضر به منظور ساخت پرسشنامه ایرانی ارزشیابی دانشجویان از کیفیت آموزشی (ISEEQ)[1] استادان و سنجش اعتبار و پایایی آن اجراء گردید. برای نیل به هدف تحقیق 962 دانشجو از دانشگاههای دولتی شهر تهران در رشته های علوم انسانی انتخاب و ISEEQ را تکمیل نمودند. اعتبار پرسشنامه با استفاده از تحلیل عوامل بررسی و براین اساس 10 عامل استخراج گردید. این ...
بیشتر
تحقیق حاضر به منظور ساخت پرسشنامه ایرانی ارزشیابی دانشجویان از کیفیت آموزشی (ISEEQ)[1] استادان و سنجش اعتبار و پایایی آن اجراء گردید. برای نیل به هدف تحقیق 962 دانشجو از دانشگاههای دولتی شهر تهران در رشته های علوم انسانی انتخاب و ISEEQ را تکمیل نمودند. اعتبار پرسشنامه با استفاده از تحلیل عوامل بررسی و براین اساس 10 عامل استخراج گردید. این عوامل با توجه به مبانی نظری تحقیق و محتوای سؤالات قرار گرفته روی عوامل تحت عناوین توانایی علمی،پویایی و علاقهمندی، تقویت انگیزه و تواناییهای دانشجویان، کیفیت ارتباط انسانی استاد و دانشجو در کلاس درس، کیفیت ارتباط انسانی استاد و دانشجو در خارج از کلاس درس، ارزیابی و بازخورد، سازماندهی (وضوح)، رعایت مسائل اخلاقی، رعایت نظم و مقررات آموزشی و رضایت از استاد نامگذاری شد. پایایی[2] پرسشنامه به وسیله روش همسانی درونی[3] و با استفاده از ضریب آلفای کرانباخ برآورد گردید. براساس نتایج حاصله، ضرایب آلفای عوامل 10 گانه (به استثناء عامل رعایت مسائل اخلاقی که 61/0 میباشد) رضایت بخش میباشد. کوچکترین ضریب آلفا پس از عامل رعایت مسائل اخلاقی متعلق به عامل رعایت نظم و مقررات آموزشی برابر با 69/0 با 3 سؤال و بزرگترین ضریب آلفا متعلق به عامل توانایی علمی برابر با 91/0 با 18 سؤال می باشد. ضریب پایایی کل پرسشنامه نیز 97/0 به دست آمد که قابل توجه است. طبق نتایج این تحقیق ISEEQ واجد شرایط لازم برای بهرهگیری به منظور ارزشیابی دانشجویان از کیفیت آموزشی استادان میباشد. [1]. Iran Student’s Evaluation of Educational Quality (ISEEQ) [2]. Reliability [3]. Internal consistency
