کامران گنجی؛ حمید علیزاده
دوره 3، شماره 12 ، تیر 1392، ، صفحه 179-206
چکیده
زمینه: اختلال نارسایی توجه / بیش فعالی (ADHD) شایع‌ترین اختلال رشدی ـ‌عصب شناختی در کودکان است که پس از بلوغ نیز مشکلات آن باقی می‌ماند. برای کاهش مشکلات ناشی از این اختلال، تشخیص و مداخله زودهنگام در محیط خانه و مدرسه ضروری است. تشخیص و مداخله زودهنگام نیز نیازمند انجام مطالعات همه‌گیر شناسی است. بررسی‌ها در زمینه شیوع اختلال نارسایی ...
بیشتر
زمینه: اختلال نارسایی توجه / بیش فعالی (ADHD) شایع‌ترین اختلال رشدی ـ‌عصب شناختی در کودکان است که پس از بلوغ نیز مشکلات آن باقی می‌ماند. برای کاهش مشکلات ناشی از این اختلال، تشخیص و مداخله زودهنگام در محیط خانه و مدرسه ضروری است. تشخیص و مداخله زودهنگام نیز نیازمند انجام مطالعات همه‌گیر شناسی است. بررسی‌ها در زمینه شیوع اختلال نارسایی توجه / بیش فعالی نتایج متفاوتی به دنبال داشته که علت آن بکارگیری ملاک‌ها و تعریف‌های متفاوت و ارزیابی توسط افراد و ابزارهای گوناگون است. هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی فراتحلیلی مطالعات همهگیریشناسی اختلال نارسایی توجه/ بیش فعالی در دانشآموزان دبستانی ایران بود. روش: روش پژوهش حاضر از نوع فراتحلیل است، از این رو با استفاده از پایگاه‌های اطلاعاتی داخلی و خارجی نسبت به یافتن و جمع‌آوری تمام گزارش‌های پژوهشی اقدام شد. نمونه مطالعات مورد استفاده شامل 17 مطالعه انجام شده از 1370 تا سال 1391 در سراسر ایران بود که 29714 نفر آزمودنی را در برمی‌گرفت. داده‌های حاصل از این 17 مطالعه با روش نمایش دو جملهای اندازه اثر و روش واریانس معکوس ولف (1986؛ هومن، 1387) برای مدل اثرهای ثابت مورد فراتحلیل قرار گرفتند. یافته‌ها: یافته‌ها نشان دادند که اندازه اثر ترکیبی مطالعات مورد بررسی 097/0 است که با حذف یک مطالعه به 095/0 می‌رسد. میزان شیوع کلی اختلال نارسایی توجه/ بیش فعالی با حذف دو مطالعه و تحلیل حساسیت برابر 97/8 درصد بود. همچنین یافته‌های فراتحلیل انجام شده نشان می‌دهد که با حذف یک مطالعه و تحلیل حساسیت میزان شیوع اختلال نارسایی توجه/ بیش فعالی در پسران و دختران به ترتیب 89/9 درصد و 47/2 درصد است. بعلاوه نتایج فراتحلیل حاضر حاکی از آن بود که میزان شیوع زیر نوع‌های نارسایی توجه 75/7 درصد، بیش فعالی - برانگیختگی 93/4 درصد و مرکب 04/5 درصد است. بحث و نتیجه‌گیری: یافته‌های پژوهشی فراتحلیل حاضر در زمینه میزان شیوع کلی اختلال نارسایی توجه/ بیش فعالی، نسبت اختلال در دختران و پسران و همچنین شیوع زیرنوع های این اختلال در دانشآموزان دبستانی ایرانی با بسیاری از پژوهش‌ها هماهنگ است.
حیدرعلی هومن؛ کامران گنجی؛ رویا فرج الهی
دوره 2، شماره 6 ، دی 1390، ، صفحه 1-29
چکیده
زمینه: آزمون ترسیم ساعت، آزمونی عصب- روانشناختی است که از سالها پیش به عنوان بخشی از ارزشیابی و غربالگری بزرگسالان با آسیبهای شناختی مورد استفاده قرار گرفته است.هدف: پژوهش حاضر برای بررسی عملی بودن، اعتبار،روایی و نرمیابی آزمون ترسیم ساعت در 392 دانشآموز دبستانی شهر تهران انجام شد. روش: گروه نمونه با روش نمونهبرداری ...
بیشتر
زمینه: آزمون ترسیم ساعت، آزمونی عصب- روانشناختی است که از سالها پیش به عنوان بخشی از ارزشیابی و غربالگری بزرگسالان با آسیبهای شناختی مورد استفاده قرار گرفته است.هدف: پژوهش حاضر برای بررسی عملی بودن، اعتبار،روایی و نرمیابی آزمون ترسیم ساعت در 392 دانشآموز دبستانی شهر تهران انجام شد. روش: گروه نمونه با روش نمونهبرداری تصادفی خوشهای چندمرحله ای انتخاب شدند. پس از اجرای فرم معلم فهرست نشانه مرضی کودک (گادو و اسپرافکین، 1994) و ماتریسهای پیشرونده ریون (ریون و همکاران، 1983) دانشآموزان دارای اختلالهای رفتاری، هیجانی، ذهنی و اختلالهای رشدی فراگیر کنار گذاشته شدند و سپس آزمون شکل تجمعی ری (کافارا و همکاران ، 2002) و آزمون ترسیم ساعت (کوهن و همکاران، 2000) بر روی 392 آزمودنی اجرا شد. یافته‌ها: تحلیل دادهها نشان داد که ضریب اعتبار آزمون ترسیم ساعت با آلفای کرونباخ برابر 765/0 است. هیچ کدام از ملاکهای هشتگانه برای نمرهگذاری آزمون ترسیم ساعت در تحلیلها حذف نشدند. از این گذشته اعتبار ارزیابی و اعتبار بازآزمایی آزمون به ترتیب برابر با 95/0 و 90/0 محاسبه شد. برای بررسی روایی سازه آزمون ترسیم ساعت از روش تحلیل مؤلفههای اصلی استفاده شد. میزان کفایت نمونهبرداری برابر 716/0 و معنادار بودن آزمون کرویت بارتلت نشانگر شرایط مطلوب برای انجام تحلیل عاملی بود. نتایج تحلیل عاملی با چرخش پروماکس، استخراج 2 عامل بود که بر روی هم تقریباً 63 درصد از واریانس کل را تبیین میکرد. این عوامل عبارت بودند از: 1- ترسیم ساعت و 2- مفهوم زمان. همچنین روایی همزمانآزمون ترسیم ساعت وآزمون شکلتجمعی ری بسیار مطلوب بود. بحث و نتیجه‌گیری: بنابراین آزمون ترسیم ساعت از اعتبار و روایی مناسبی برای ارزیابی شناختی کودکان برخوردار است.
