نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانشیار گروه مشاوره، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

چکیده

این پژوهش به منظور فراتحلیل پژوهش های انجام شده در زمینه اثربخشی درمان های شناختی-رفتاری در کاهش مشکلات روان شناختی دانش آموزان است. جامعه آماری، پژوهش هایی است که سوالهای نسبتاً یکسانی در مورد اثربخشی درمان های شناختی-رفتاری داشتند و روش آنها نیز آزمایشی و یا شبه آزمایشی بود. با بررسی پیشینه، تعداد 28 مقاله یافت شد. همگی این مقالات مربوط به سال های 1390 تا 1394 بودند. از این میان تنها 16 مطالعه، نتایج آماری خود را به خوبی گزارش کرده بودند. آزمون میانگین p برای ترکیب نتایج آزمون ها انتخاب شد و روش اندازه اثر کوهن برای دستیابی به مقدار اثر کلی استفاده گردید. یافته های پژوهش نشان داد که اندازه d متوسط در اثربخشی درمان های شناختی-رفتاری در کاهش مشکلات روان شناختی دانش آموزان به میزان 067/1 است. با تبدیل متوسط d به مقادیر z در یک منحنی توزیع نرمال، سطح پوشش منحنی نرمال 86/0 به دست آمد که مقدار نسبتاً بالایی است. سطح معناداری محاسبه ها نیز 01/0 بدست آمد و اثربخشی کلی درمان های شناختی-رفتاری در کاهش مشکلات روان شناختی دانش آموزان تأیید گردید.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Meta-analysis of Findings on the Effectiveness of Cognitive-Behavioral Therapies on Reducing Students' Psychological Problems

نویسنده [English]

  • Atousa Kalantar Hormozi

Associate Professor, Department of Counseling, Allameh Tabatabai University, Tehran, Iran

چکیده [English]

This research is aimed at a meta-analysis of research on the effectiveness of cognitive-behavioral therapies in reducing students' psychological problems. The statistical population is research that has relatively similar questions about the effectiveness of cognitive-behavioral therapies and their method is either experimental or quasi-experimental. By reviewing the history, 28 articles were found. All of these articles were from 2011 to 2015. Of these, only 16 reported well-reported statistical results. The mean test p was selected for combining the test results and the Cohen effect size method was used to achieve the total effect value. The findings of the study indicated that the average size of d in the effectiveness of cognitive-behavioral therapies in reducing students' psychological problems was 1.067. By converting the average d to z values in a normal distribution curve, the normal curve cover level was 0.86, which is relatively high. The significance level of the calculations was also 0.01 and the overall effectiveness of cognitive-behavioral therapies was confirmed in reducing students' psychological problems

کلیدواژه‌ها [English]

  • meta-analysis
  • cognitive-behavioral
  • psychological problems
  • students
اکبری، مریم؛ دهقانی، بهناز؛ جعفری، آمنه و کاردر، آمنه. (1396). تأثیر بازی‌درمانی با رویکرد شناختی رفتاری بر تنظیم هیجان و اضطراب و افسردگی کودکان دیابت نوع یک. فصلنامه ایده‌‌های نوین روان‌شناسی،1(2)،45-54.
آزادی احمدآبادی، قاسم. (1392). رویکرد فراتحلیلی: ظرفیت‌‌ها و خلأها. علوم اجتماعی، 71، 89-82.
پروچاسکا، جیمز. او و نورکراس، جان. (2007). نظریه‌‌های روان درمانی، ترجمه یحیی سید محمدی (1389). تهران: انتشارات رشد.
پورابراهیم، تقی. (1393). مقایسه مشکلات روان‌شناختی و زمینه‌‌های تحصیلی دانشجویان موفق و ناموفق. فصلنامه روان‌شناسی کاربردی، 8 (31)، 42-25.
جراره، جمشید و محمدی کرکانی، آذر. (1392). اثربخشی آموزش شمتختی-رفتاری بر اضطراب امتحان دانش­آموزان دختر متوسطه. نشریه علمی پژوهشی فناوری آموزش، 3 (7)، 313-307.
دلاور، علی. (1384). مبانی نظری و عملی پژوهش در علوم اجتماعی و علوم انسانی. تهران: انتشارات رشد.
دلاور، علی. (1388). مبانی نظری و عملی پژوهش در علوم انسانی و اجتماعی. تهران: رشد.
روزنهان، دیوید ال؛ سلیگمن، مارتین ای. پی. آسیب شناسی روانی. (2005). ترجمه یحیی سیدمحمدی (1389)، تهران: انتشارات ساوالان.
شریفی ، حسن پاشا و شریفی، نسترن. (1386). روش‌‌های تحقیق در علوم رفتاری. تهران، انتشارات سخن: چاپ پنجم.
صداقت، سمیره؛ مرادی، امید و احمدیان، حمزه. (1393). اثربخشی آموزش گروهی شناختی- رفتاری کنترل خشم بر پرخاشگری ‌‌‌دانش‌آموزان دختر پرخاشگر. مجله علوم پزشکی دانشگاه آزاد اسلامی، 24 (24)،220-215.
عابدی، احمد؛ عریضی، حمیدرضا؛ محمدزاده، فاطمه. (1385). درآمدی بر روش پژوهش فراتحلیل در تحقیقات آموزشی. نشریه علوم اجتماعی، روش شناسی علوم انسانی (حوزه و دانشگاه)، 9 (49)، 140-121.
غلامعلی لواسانی، مسعود؛ راستگو، لیلا؛ آذرنییاد، آرش و احمدی، طاهر. (1393). اثر آموزش شادکامی به شیوه شناختی رفتاری بر باورهای خودکارآمدی و استرس تحصیلی. دوفصلنامه راهبردهای شناختی در یادگیری، 2 (7)، 18-1.
فرخی، کوروش؛ مرادی، خدیجه. (1393). بررسی میزان شیوع اختلال‌‌های رفتاری در دانش‌آموزان دوره راهنمایی و متوسطه شهرستان خرم آباد. لرستان، فصلنامه علمی-تخصصی دانش انتظامی، 1 (17)، 64-45.
قاضی طباطبائی، محمود و دادهیر، ابوعلی. (1389). واژه نامه توصیفی فراتحلیل‌‌ها. مجله ایرانی آموزش در علوم پزشکی، 5 (2)، 15-26.
کری، جرالد. (2005). نظریه و کاربست مشاوره و روان درمانی، ترجمه یحیی سید محمدی (1398). تهران:انتشارات ارسباران.
هومن، حیدر علی .(1387). راهنمای عملی فراتحلیل در پژوهش علمی. تهران: انتشارات سمت.
یگانه، طیبه؛ حسین خانزاده، عباسعلی و زربخش، محمدرضا. (1393). اثربخشی آموزش مهارت‌‌های اجتماعی با شیوه شناختی-رفتاری بر کاهش نشانه‌‌های اختلال نارسایی توجه/فزون کنشی در دانش­آموزان. دوفصلنامه علمی-پژوهشی شناخت اجتماعی، 1 (5)، 79-57.
Bailey, Veira. (2001). Cognitive-behavioral therapies for children and adolescents. Advances in Psychiatric Treatment 7(3):224-232.
Beck, Judith. (2008). Questions and Answers about Cognitive Therapy, Beck Institute for Cognitive Therapy and Research, 47, 134-75.
Borenstein, M., Hedges, L. V., Higgins, J. P. T. and Rothstein, H. R. (2009). Introduction to Meta-Analysis. John Wiley & Sons, Ltd, UK.
Bradbury KE, Clark I. (2009). Cognitive behavioral therapy for anger management: effectives in adult mental health services. Behavioral and Cognitive Psychotherapy; 35: 201-208.
Chu, B. C., & Harrison, T. L. (2007). Disorder-specific effects of CBT for anxious and depressed youth: A meta-analysis of candidate mediators of change. Clinical Child and Family Psychology Review, 10, 352–372.
David, Daniel. Cristea, Ioana. Hofmann, Stefan G. (2018). Why Cognitive Behavioral Therapy Is the Current Gold Standard of Psychotherapy. Frontiers in Psychiatry,29, 220-230.
Diehle, Julia. Opmeer, Brent C. Boer, Frits. Mannarino, Anthony P. Lindauer, Ramo´n J. L. (2014). Trauma-focused cognitive behavioral therapy or eye movement desensitization and reprocessing: what works in children with posttraumatic stress symptoms? A randomized controlled trial. Eur Child Adolesc Psychiatry. 5, 25-30.
Dugas. M, Brillon. P, Savard P, Turcotte. J, Gaudent. A, Ladoucrar. R, et al. (2010). A randomized clinical trial of cognitive-behavioral therapy and applied relaxation for adults with generalized anxiety disorder. J Behavioral, 41(1): 46-58
Farnia, Vahid. Tatari, Faezeh. Salemi, Safora. Alikhani, Mostafa. Basanj, Behrad. (2017). Efficacy of Trauma-Focused Cognitive Behavioral Therapy in Facilitating Posttraumatic Growth and Emotional Management Among Physically Abused Children. Trauma Mon. March; 23(2):62-71.
Fenn, Kristina. Byrne, Majella. (2015). The key principles of cognitive behavioural therapy. InnovAiT, 6(9), 579–585.
Fordham, Beth. Sugavanam, Thavapriya. Hopewell, Sally. Hemming, Karla. Howick, Jeremy. Kirtley, Shona. Das Nair, Roshan. Hamer-Hunt, Julia. Lamb, Sarah.E. (2018). Effectiveness of cognitive–behavioural therapy: a protocol for an overview of systematic reviews and meta-analyses. BMJ Open, 8, 1-7.
Gone, L J. (2007). Early conduct problems and later life opportunities, Journal- Child- Psychology- Psychiatry, 939, (8), 1097- 108.
Grim, L. G. & Yarnold, P. R. (1995). Reading and understanding multivariate statistics.Washington, DC: American psychiatric Association. 4, 25-26.
Haghighat, Sara. Mohammadi, Alireza. (2018). Comparison of the Effectiveness of Cognitive Behavioral Therapy and Acceptance and Commitment Therapy on Reducing Mood Symptoms in Patients with Substance Abuse. Int Clin Neurosci J. 5(4), 22-26.
Harding, A. Steven. a.j. (2008). American psychiatric association, diagnostic and statistional manual of mental disorders, New York: McGraw Hill Inc.
Herzig-Anderson, K., Colognori, D., Fox, J. K., Stewart, C. E., & Masia-Warner, C. (2012). School-based anxiety treatments for children and adolescents. Child and Adolescent Psychiatry of North America, 21(3), 655-668.
Higa-McMillan, C. K., Francis, S. E., Rith-Najarian, L., & Chorpita, B. F. (2016). Evidence base update: 50 years of research on treatment for child and adolescent anxiety. Journal of Clinical Child & Adolescent Psychology, 45(2), 91–113
Hofmann, Stefan.G. Asnaani, Anu. Vonk, Imke.J. The Efficacy of Cognitive Behavioral Therapy: A Review of Meta-analyses. Springer Science Business Media, 36:427–440
Hundt, Natalie.E. Mignogna, Joseph. Underhill, Cathy. Cully, Jeffrey A. (2013). The Relationship Between Use of CBT Skills and Depression Treatment Outcome: A Theoretical and Methodological Review of the Literature. Behavior Therapy, 44, 12–26
Jennifer S. Silk, Patricia Z. Tan, Cecile D. Ladouceur, Suzanne Meller, Greg J. Siegle, Dana L. McMakin, Erika E. Forbes, Ronald E. Dahl, Philip C. Kendall, Anthony Mannarino & Neal D. Ryan. (2016). A Randomized Clinical Trial Comparing Individual Cognitive Behavioral Therapy and Child-Centered Therapy for Child Anxiety Disorders, Journal of Clinical Child & Adolescent Psychology, 5, 22-30.
Lang J.W.B. and Lang J. (2010). Priming Competence Diminishes the Link between Cognitive Test Anxiety and Test Performance, Psychological Science,21 (6), 811-819.
Leddy, M. A., Anderson, B. L., & Schulkin, J. (2013). Cognitive-behavioral therapy and decision science. New Ideas in Psychology, 31(3), 173-183.
Luaces, Lorenzo. Keefe, John. R. DeRubeis, Robert. J. (2016). Cognitive-Behavioral Therapy: Nature and Relation to Non-Cognitive Behavioral Therapy. Association for Behavioral and Cognitive Therapies.14 (5) 180-189.
Mousavian, Narges. Mujembari, Adis Kraskian. Aghayousefi, Alireza. (2019). The Effectiveness of Cognitive Therapy on Quality of Life in Patients with Type II Diabetes. International Archives of Health Sciences. 5(4), 115-119.
Sausser, S.H., & Waller, R.J. (2006). A model for music therapy with students with emotional and behavioral disorder. The Art in Psychotherapy, 33(1), 1-10.
Schoenfeld, Naomi A. Mathur, Sarup R. (2009). Effects of Cognitive-Behavioral Intervention on the School Performance of Students with Emotional or Behavioral Disorders and Anxiety. Behavioral Disorders, 34 (4):184-195.
Shokhmgar, Zahra. Sanagoo, Akram. Mohammadpour, Malieh. Khaleghi, Hosein. Ahangis, Akram. Mehrandish, Neda. Mirshekari, Leila. (2019). Comparison of the Effectiveness of Cognitive-Behavioral Therapy and Neurofeedback for Reducing Symptoms of Anxiety. Journal of Clinical and Basic Research (JCBR). 3(2): P 1-7.
Silverman, W. K., Pina, A. A., & Viswesvaran, C. (2008). Evidence-based psychosocial treatments for phobic and anxiety disorders in children and adolescents. Journal of Clinical Child and Adolescent Psychology, 37,105-130.
Weist, M. D., Youngstrom, E. A., Stephan, S., Lever, N., Fowler, J., Taylor, L., & Hoagwood, K. (2014). Challenges and ideas from a research program on high-quality, evidence-based practice in school mental health. Journal of Clinical Child & Adolescent Psychology, 43(2), 244-255.
Yang, B. (2000). Meta-analysis research and theory building. Advances in Developing Human Resources, 4(2): 14-19.